၂၀၁၅ မွာ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ မထိခိုက္ေအာင္ စားၾကစို႔

မူရင္း စာေရးသူ အန္နာဘယ္လီ ဟာရာရိသည္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံ ေဘာ္စတန္ အေျခစိုက္ Local Belle ဘ၀ေနမႈ ပံုစံႏွင့္ ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္ နည္းမ်ား ဆိုင္ရာ ၀က္ဘ္ဆိုက္ ထူေထာင္ ထားသူ ျဖစ္သည္။ ၎၏ ၀က္ဘ္ဆိုက္သည္ သန္႔ရွင္း လတ္ဆတ္ေသာ ဟင္းသီး ဟင္းရြက္ႏွင့္ သီးႏွံမ်ား စားေသာက္ေရး၊ ေဒသ ထြက္ကုန္မ်ား ဦးစားေပး စားေသာက္ေရး၊ က်န္းမာေရးႏွင့္ ညီေသာ စားေသာက္နည္းမ်ား ရွိလာေရး ပညာေပး တင္ဆက္လ်က္ ရွိသည္။ အန္နာဘယ္လီ ေ၀မွ် ထားသည့္ ၂၀၁၅ မွာ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ကို အက်ဳိးျပဳစြာ စားေသာက္ ေနထိုင္နည္း အခ်ဳိ႕ကို တစ္ဆင့္ မွ်ေ၀လိုက္ ပါသည္။

၁။ အသားေလးေတာ့ ေလွ်ာ့စားၾကပါ။

ေန႔စဥ္ နည္းနည္းစီ ေလွ်ာ့စားမည္ ဆိုလည္း ရသည္။ တနလၤာ တစ္ရက္ေတာ့ အသားကင္းစင္ေန႔ အျဖစ္ သတ္မွတ္လည္း ရသည္။ စေန၊ တနဂၤေႏြ ပိတ္ရက္မ်ားမွာ အသား မပါဘဲ စားမည္ ဆိုလည္း ရသည္။ လိုရင္းကား အသား နည္းနည္းေလာက္ ေလွ်ာ့စား ၾကဖို႔ ျဖစ္သည္။ ေမြးျမဴေရး လုပ္ငန္းသည္ ကမာၻႀကီး ပူေႏြးေစေသာ ဖန္လံုအိမ္ ဓာတ္ေငြ႕ အမ်ားအျပား ထြက္သည့္ လုပ္ငန္း ျဖစ္ရာ ကိုယ္က အသားေလွ်ာ့ စားလိုက္ ျခင္းသည္ ကမာၻႀကီး ပူေႏြးမႈ ေလ်ာ႔က်ေရး အတြက္ပါ  ကူညီ လိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။  ဟင္းသီး ဟင္းရြက္နဲ႔ ခ်ည္း အရသာသိပ္ရွိေအာင္ စားႏုိင္သည့္ နည္းလမ္း မ်ားစြာ ရွိသည္။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ေတြ သံုးၿပီး တီထြင္ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္းျဖင့္ ကိုယ္လည္း မီးဖိုေခ်ာင္ ထဲမွာ စိန္ေခၚမႈ အသစ္အသစ္ ေတြနဲ႔ လံုးပမ္းကာ ဟင္းခ်က္ ရတာ ေပ်ာ္စရာ ျဖစ္ေနမည္။

၂။ ေဒသထြက္ကုန္ေတြ မ်ားမ်ား အားေပးပါ။   

ေရွာပင္းစင္တာေတြ သြားၿပီး ၀ယ္ေနမည့္ အစား တတ္ႏုိင္သမွ် အိမ္နားက ေစ်းေလး ကိုလည္း အားေပးပါ။ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ စိုက္ပ်ဳိးသူမ်ား  ထံမွ တိုက္႐ိုက္ လာေရာင္းေသာ ေစ်းမ်ဳိးမွာ ၀ယ္ႏုိင္လွ်င္ ပိုေကာင္းသည္။ ကိုယ္လည္း လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ စားရသည္။ ကိုယ္တိုင္ စိုက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္ သူမ်ား ကိုလည္း တိုက္႐ိုက္ အားေပးရာ ေရာက္သည္။ ထိုသူမ်ား ေရာင္းေကာင္းျခင္းျဖင့္ ေနာင္တြင္  ပိုတိုးခ်ဲ႕ စိုက္ပ်ဳိးလာ ႏိုင္ကာ စိမ္းေသာ အစာမ်ား ေစ်းကြက္ထဲ ပိုးတိုးတက္ ေရာက္ရွိလာမည္။

၃။ သဘာ၀ အတိုင္း စိုက္ပ်ဳိး ထားတာေတြ ေရြး၀ယ္ပါ။

သဘာ၀ အတိုင္း စိုက္ပ်ဳိး ထုတ္လုပ္ ထားတာ မ်ားကို တတ္ႏုိင္သမွ် ေရြး၀ယ္ပါ။ ထိုသို႔ ေရြး၀ယ္ျခင္းျဖင့္ အပင္ေတြကို ဓာတု ပစၥည္း အမ်ဳိးမ်ဳိး နဲ႔ ျပဳျပင္ စီရင္ေနျခင္းမ်ား ရပ္တန္႔ေအာင္ တစ္ခ်က္၀င္ ထိုးႏွက္ လိုက္ျခင္းနဲ႔ တူသည္။ အကယ္၍ သဘာ၀ စားစရာမ်ားက ေစ်းႀကီး၍ ဓာတုေဆးသံုး ထုတ္လုပ္ထား တာမ်ား ၀ယ္ရမည္ ဆိုလွ်င္လည္း တတ္ႏုိင္သမွ် အႏၱရာယ္ကင္းတာကို ေရြး၀ယ္ပါ။ မိမိ၀ယ္မည့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ အသီးအႏွံ မ်ားသည္ ဓာတုေဗဒႏွင့္ ပိုးသတ္ေဆး မည္မွ်ထိ သံုးထားေၾကာင္း တတ္ႏုိင္သမွ် သိေအာင္ လုပ္ထားပါ။

၄။ တာ၀န္ယူမႈရွိရွိ ေမြးျမဴ ေရာင္းခ်ေသာ ေရထြက္ကုန္မ်ား ၀ယ္စားပါ။

ငါး အပါအ၀င္ ပင္လယ္စာ စားမည္ ဆိုပါ ကလည္း သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ကို မထိခိုက္ေအာင္ အထူးဂ႐ုျပဳ ေမြးျမဴထုတ္ လုပ္ထားေသာ ငါးႏွင့္ ပင္လယ္စာမ်ားကို ေရြးခ်ယ္ စားသံုးပါ။ ယခုအခါ ေရထြက္ ပစၥည္း အမ်ားစုႀကီးတြင္ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ မထိခိုက္ေအာင္၊ ေရေန သတၱ၀ါ မ်ဳိးသုဥ္းမႈမရွိ ေအာင္ စနစ္တက် ထုတ္လုပ္ ထားသည္ ဟူေသာ အာမခံခ်က္ စာတန္းမ်ား၊ အမွတ္အသားမ်ား ပါ၀င္လာ ေနၿပီ။ ထိုအမွတ္အသား မ်ားသည္ တာ၀န္ယူ မႈရွိေသာ ေရထြက္ ပစၥည္းမွန္း အၾကမ္းဖ်င္း ခြဲျခားႏိုင္သည့္ အမွတ္အသား ျဖစ္သည္။

၅။ စည္သြပ္ဘူးေတြ၊ အသင့္စား စားစရာေတြ ေလွ်ာ့စားပါ။

စည္သြပ္ဘူးမ်ား၊ အသင့္စား စားစရာ မ်ားသည္ က်န္းမာေရး အတြက္လည္း ဆိုးက်ဳိးေပးသည္။ ထို႔အျပင္ အသင့္စား စားစရာ မ်ားသည္ ေရရွည္ခံရန္ အတြက္ အာဟာရ မ်ားကို ကန္႔သတ္ ထုတ္လုပ္ရ ေသာေၾကာင့္ ထိုအရာမ်ား အစားမ်ားပါက လူသည္ အာဟာရ အမ်ဳိးအစား မစံုလင္ေသာ ျပႆနာ ရင္ဆိုင္ ရမည္။

၆။ ကိုယ္စားမွာ ကိုယ္စိုက္ပါ။

တိုက္ခန္းမွာ ေနသူလား။ ၀ရန္တာေလး၊ ျပတင္းေဘာင္ေလး ေလာက္ေတာ့ ရွိမွာပါ။ အဲမွာ ခပ္လြယ္လြယ္ ပူစီနံ၊ ပင္စိမ္း စသျဖင့္ အိုးကေလး နဲ႔ ထည့္စိုက္လို႔ ရသည့္ ဟင္းခပ္ အပင္ေလးမ်ား စိုက္ထား လိုက္ပါ။ ဟင္းခပ္ အတြက္ လိုလာရင္ ခူးထည့္ လိုက္႐ံုပင္။ အဆင္လည္း ေျပသည္။ လတ္လည္း လတ္ဆတ္သည္။ ေနာက္ေဖး ေျမကြက္လပ္ေလးရွိ သူလား။ ဒါဆို ပိုေတာင္ေကာင္း ေသးသည္။ ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္ ႏုိင္သည့္ ဟင္းစား အသီးအရြက္ ပင္ေလးမ်ား စိုက္ႏုိင္သည္။ င႐ုတ္ပင္က အစ ခရမ္းခ်ဥ္၊ မုန္လာဥ၊ ခ်ဥ္ေပါင္ စံုေနေအာင္ စိုက္ႏုိင္သည္။ အိမ္ေနာက္ေဖး ေစ်းဆိုင္တည္ ဟူေသာ စကားအတိုင္း ေနာက္ေဖး ေျမကြက္လပ္ေလးမွာ ဟင္းစားပင္ေလးမ်ား စိုက္ျခင္းသည္ လူ ကိုလည္း ဥယ်ာဥ္ အလုပ္ရ ေစကာ က်န္းမာသန္စြမ္း ေစသည္။ စားခ်င္သည့္ အခ်ိန္လည္း လတ္လတ္ ဆတ္ဆတ္ စားေသာက္ ႏိုင္သည္။ ကိုယ္စားဖို႔ ကိုယ္စုိက္ ရျခင္း အရသာသည္ ခ်ဳိၿမိန္ေၾကာင္း စိုက္ဖူး သူမ်ား သိသည္။

၇။ ေျမေဆြးစုပါ။

ေျမလြတ္ေလး နည္းနည္းရွိသူ ျဖစ္ပါက ကိုယ္စား ထားသည့္ ဟင္းသီးဟင္းရြက္ စားႂကြင္း စားက်န္၊ အမႈိက္ေဆြး စသည္ မ်ားကို ေျမက်င္း ေလးတူးၿပီး စနစ္တက် စုပံု ထားပါ။ အခ်ိန္ၾကာလာသည္ႏွင့္ အမွ် ေျမ ေဆြး ျဖစ္လာမည္။ ေျမေဆြးသည္ ဟင္းစား ပင္ေလးမ်ား စိုက္ပ်ဳိးရန္ အတြက္ အထူးသင့္ ေလ်ာ္ေသာ ေျမဆီဇာ ႂကြယ္၀သည့္ ေျမမ်ဳိး ျဖစ္သည္။ ေျမေဆြးစုသည့္ အက်င့္ေလး လုပ္ထား ျခင္းျဖင့္ မလိုအပ္ဘဲ အမိႈက္ေတြ ပစ္ေန ရျခင္းလည္း ေလ်ာ့သြားမည္ ျဖစ္ကာ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ သန္႔ရွင္းေအာင္လည္း ကူညီရာ ေရာက္သည္။ ျပင္ပ ဓာတုအား ျဖည့္ေဆးေတြ သံုးစရာ မလိုဘဲ သဘာ၀ေျမ ေဆြးကိုပဲ သံုးကာ စိုက္ပ်ဳိးခြင္႔လည္း ရမည္။

၈။ သိုေလွာင္တတ္ပါေစ။

ကိုယ္ပိုင္ ဥယ်ာဥ္ၿခံ၀င္းေလး ရွိသူမ်ား၊ ခူးဆြတ္ သိုေလွာင္ရန္ အေျခအေန ရွိသူမ်ားနဲ႔ ပိုကိုက္ညီပါ လိမ့္မည္။ ေႏြရာသီမွာ ခူးဆြတ္ ထားေသာ ဘယ္ရီသီးမ်ားကို စနစ္တက် သိုေလွာင္ ထားမည္ ဆိုပါက ေဆာင္ဦးေပါက္၌ အိမ္မွာ ေႏြးေႏြး ေထြးေထြး စားစရာ ဘယ္ရီယိုေတြထိုး ႏိုင္သည္။ ပန္းသီး ႏွစ္သက္သူမ်ား ျဖစ္ပါ ကလည္း ပန္းသီးေဆာ့သ္ လုပ္ကာ ေသခ်ာ ေလွာင္ထားျခင္းျဖင့္ ရာသီမေရြး စားသံုး ႏုိင္သည္။ ယိုမ်ား၊ ေဆာ့သ္မ်ားကို ဆိုင္မွ အလြယ္တကူ ၀ယ္စားလို႔ ရသည္ မွန္ေသာ္လည္း ရာသီ အလိုက္ ကိုယ္တိုင္ သိုေလွာင္ ထားကာ သူ႔ရာသီနဲ႔သူ ယိုထိုး တန္ထိုး၊ မုန္႔လုပ္ တန္လုပ္ စားရ ျခင္းသည္ ဘာနဲ႔မွ အစားထိုးမရေသာ ေႏြးေထြးသည့္ ခံစားခ်က္ျဖစ္၏။

၉။ အိမ္မွာ ခ်က္ျပဳတ္စားေသာက္ပါ။

က်န္းမာေအာင္ စားဖို႔၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ မထိခိုက္ေအာင္စားဖို႔ အထိေရာက္ဆံုး နည္းလမ္းမွာ အိမ္တြင္ ကိုယ္တိုင္ ခ်က္ျပဳတ္ စားျခင္း ျဖစ္သည္။ ႐ံုးသြားရသူ မ်ားမို႔ ၾကားရက္မ်ား မအားလပ္လွ်င္ပင္ ပိတ္ရက္မ်ားမွာ ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္ ႏုိင္သည္။ ၾကားရက္ မ်ားမွာ  စားဖို႔တစ္ပတ္ ေလာက္ခံမည့္ အေၾကာ္အေလွာ္မ်ားကို ပိတ္ရက္ မ်ားမွာ ႀကိဳ တင္ ခ်က္ျပဳတ္ျခင္းသည္လည္း နည္းေကာင္း တစ္ရပ္ ျဖစ္သည္။

၁၀။ ႂကြပ္ႂကြပ္အိတ္ ေရွာင္ၿပီး၀ယ္။

ေရွာပင္းစင္တာထဲ သြားသည့္အခါ စားေသာက္စရာ မ်ားကို ႂကြပ္ႂကြပ္အိတ္မ်ားနဲ႔ အထုပ္ေတြ ထုပ္ၿပီး ေရာင္းခ်တာမ်ဳိး တတ္ႏုိင္ သမွ် ေရွာင္ ၀ယ္ပါ။ ဆန္၊ သၾကားႏွင့္ စား ေသာက္စရာမ်ားကို ဒီအတိုင္း ခင္းက်င္းၿပီး ေပါင္ခ်ိန္လိုက္ ေရာင္းခ်သည့္ ေနရာမ်ားမွာ သြား၀ယ္ပါ။ တစ္ခါတည္းႏွင့္ ေပါင္ခ်ိန္ မ်ားမ်ား ၀ယ္ယူျခင္းျဖင့္ အိတ္ေတြ သံုးရ သက္သာ သြားမည္။ ကိုယ့္ေၾကာင့္ ကမာၻေျမေပၚမွာ ႂကြပ္ႂကြပ္အိတ္ အမိႈက္နည္းႏုိင္ သမွ် နည္း ေအာင္ ကူညီၾကစို႔။

၁၁။ မတတ္သာမွ ေရသန္႔ဘူး၀ယ္။

ေရဘူးေကာင္းေကာင္းတစ္လံုး ၀ယ္ ထားလိုက္ပါ။ အျပင္ထြက္လွ်င္ အိမ္ကေန ေရျဖည့္သြားပါ။ အျပင္ေရာက္လွ်င္လည္း ေရသန္႔ရ ႏုိင္ပါက မိမိ ေရဘူးေလးနဲ႔ ျဖည့္ယူပါ။ အသင္႔ေဖာက ္ေသာက္ႏုိင္ေသာ ေရသန္႔ဘူး မ်ားကို ခ်ည္း ၀ယ္ေသာက္ ေနပါက ကမာၻေျမေပၚတြင္  ကိုယ့္ပါးစပ္တစ္ေပါက္ ေၾကာင့္ ပလတ္စတစ္ဘူးေတြ ထပ္တိုးလာ လိမ့္မည္။ အိမ္မွာလည္း ေရသန္႔စက္ တပ္ထားလွ်င္ ပိုအဆင္ေျပသည္။ တစ္ခ်ိန္လံုး ေရသန္႔ဘူးေတြ ၀ယ္ေန စရာ မလိုေတာ့။ ထိုသို႔ လုပ္ျခင္းျဖင့္ ၾကာေလ ေငြကုန္လည္း သက္သာ လာေလ ျဖစ္မည္။ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ကိုလည္း ေစာင့္ေရွာက္ ၿပီးသား ျဖစ္သြားမည္။

၁၂။ ေ၀မွ် စားသံုးပါ။

က်န္းမာေစေသာ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္း က်င္ကို မထိခိုက္ေစေသာ စားစရာမ်ား၊ စားေသာက္မႈ ပံုစံ မ်ားကို မိတ္ေဆြ အေပါင္း အသင္း အိမ္နီးခ်င္း မ်ားနဲ႔ပါ ေ၀မွ်ႏုိင္လွ်င္ ပိုေပ်ာ္ဖို႔ ေကာင္းသည္။ အိမ္နီးခ်င္းမ်ားနဲ႔ စုေပါင္းၿပီး အပတ္စဥ္ တစ္ေယာက္ေယာက္၏ အိမ္တြင္ အလွည့္က် ခ်က္ျပဳတ္ စားေသာက္ ၾကသည့္ ဓေလ့ေလး ပ်ဳိးေထာင္ပါ။ က်န္းမာေအာင္ မည္သို႔ စားေသာက္ ၾကမည္၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ကို မထိခိုက္ ရေအာင္ မည္သို႔ ခ်က္ ျပဳတ္ၾကမည္ ကိုလည္း ေဆြးေႏြးႏိုင္ ၾကသည္။ ကိုယ့္အလွည့္ က်သည့္  ရက္သတၱပတ္ကို ေရာက္လာ လွ်င္လည္း ကိုယ့္အိမ္မွာ လာစား ၾကမည့္ သူမ်ား က်န္းမာေအာင္၊ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ကို ဖ်က္ဆီးမိရာ မေရာက္ေအာင္ မည္သို႔ ခ်က္ျပဳတ္ ေကၽြးေမြးမည္ကို စဥ္းစား အႀကံထုတ္ရ၊ စီစဥ္ရသည္က ပ်င္းစရာ ေန႔ စဥ္ ဘ၀ကို စိတ္လႈပ္ရွားစရာ ေကာင္းေနေအာင္ ဖန္တီးေပးလိမ့္မည္။

Ref: Ways to Eat More Sustainably in 2015 by Anabelle Harari (yahoo.com)

Messenger News Journal