Wednesday 19 November 2014

သမၼတအိုဘားမား သက္ျပင္းရွည္ခ်ရမည့္ ေရွ႕ခရီး

Photo: သမၼတအိုဘားမား သက္ျပင္းရွည္ခ်ရမည့္ ေရွ႕ခရီး
Wednesday, November 19, 2014

၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၄ ရက္ midterm election ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္ သက္တမ္းဝက္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီမွ ခုနစ္ဦး ထပ္မံအႏိုင္ရရွိသျဖင့္ အမတ္ဦးေရ ၁၀၀ ရွိေသာ ဆီးနိတ္တြင္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္အမတ္ ငါးဦးျဖစ္ကာ အမ်ားစု ျဖစ္သြားေလသည္။

ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားသည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ကတည္းက ေအာက္လႊတ္ေတာ္ေခၚ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္တြင္ အမ်ားစု ျဖစ္လာသျဖင့္ ယခုအခါ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္စလံုး၌ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားက အသာစီး ရရွိသြားၿပီ ျဖစ္သည္။ ယခင္ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ တစ္ခုထဲ အမ်ားစု ျဖစ္ေနစဥ္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားက အိုဘားမားအစိုးရ၏ ဘတ္ဂ်က္အသံုးစရိတ္ကို shutdown လုပ္သျဖင့္ အစိုးရလုပ္ငန္း အမ်ားအျပား အေၾကာဆိုင္းသြားကာ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြ ေဒၚလာ ၂၄ ဘီလီယံ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ဖူးလွ်င္ ယခုကဲ့သို႔ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ခုတြင္ အမ်ားစု ျဖစ္လာပါကမည္မွ် ပိတ္ဆို႔တားဆီးၾကမည္ကို မေတြးရဲစရာ ျဖစ္ေနၿပီဟု အခ်ိဳ႕က ဆိုပါသည္။

စစ္တမ္းမ်ားကလည္း သမၼတ အိုဘားမားအစိုးရႏွင့္ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္တို႔အၾကားတြင္ ေရွ႕ေလွ်ာက္ ပိုမိုအျငင္းပြား ပိုမိုအားၿပိဳင္ကာ ဘာတစ္ခုမွ အလုပ္မျဖစ္ေသာ Gridlock အေျခအေနသို႔ ဆိုက္ေရာက္ေတာ့မည္ဟု အမ်ားစုက ယူဆေနေလသည္။ အေမရိကန္ အေျခခံဥပေဒအရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္၊ ဥပေဒျပဳေရးမ႑ိဳင္ႏွင့္ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္ သုံးခုအၾကား အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းၾကပ္မတ္မႈ စနစ္မ်ား ထားရွိေလသည္။ လႊတ္ေတာ္မ်ားက သမၼတအေပၚ ထိန္းေက်ာင္းႏိုင္သလို သမၼတကလည္း လႊတ္ေတာ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား အေပၚ ဗီတိုအာဏာသံုး၍ ၾကပ္မတ္ခြင့္ ရွိေလသည္။ ယခု ေရြးေကာက္ပြဲအၿပီးတြင္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားက အိုဘားမားအစိုးရ၏ မူဝါဒမ်ားႏွင့္ ရာထူးခန္႔ထားေရး ကိစၥမ်ားကို မည္သို႔ စြက္ဖက္မည္ကို အလြန္စိတ္ဝင္စားေနၾကသည္။ ေလာေလာဆယ္တြင္ သံတမန္ ၅၅ ဦးႏွင့္ ခြဲစိတ္သမားေတာ္ခ်ဳပ္ အပါအဝင္ ထိပ္တန္းရာထူး ၂၄၁ ေနရာ ခန္႔အပ္စရာလည္း ရွိေနေလသည္။

ၿပီးခဲ့ေသာ ၂၀၀၇ မွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း ridlock ျဖစ္ခဲ့သည့္ အႀကိမ္ေပါင္း ၃၄၅ ႀကိမ္ ရွိခဲ့ၿပီး ဤအေရအတြက္သည္ ယခင္ကထက္ ႏွစ္ဆပိုမ်ားလာေၾကာင္း၊ ယင္းမွာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ႀကီးအတြင္း ဆုတ္ယုတ္မႈ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဝဖန္သူမ်ားက ဆိုၾကပါသည္။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အေဆာက္ဦမ်ားသည္ ၾကာေလေလ အျငင္းပြား စကားႏိုင္လုရာ ေနရာျဖစ္လာေလေလ ျဖစ္ေနကာ မည္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွလည္း မခ်ႏိုင္ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေထာက္ျပေနၾကေလသည္။ အခိ်ဳ႕ကေတာ့ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားသည္ အိုဘားမား ဘာလုပ္လုပ္ ပိတ္ဆို႔ရန္ အသင့္ရွိေနၾကၿပီး ရီပတ္ဘလစ္ကန္၏ ေပၚလစီအခ်ဳိ႕ကို အိုဘားမား ကူးယူလုပ္ကိုင္လွ်င္ေတာင္ ကန္႔ကြက္ၾကလိမ့္မည္ဟု ဆိုၾကေလသည္။

ဤေရြးေကာက္ပြဲသည္ ရိုးရိုးေရြးေကာက္ပြဲ မဟုတ္။ သမၼတအိုဘားမားအေပၚ အယံုအၾကည္ ရွိမရွိ သေဘာထား ေကာက္ခံေသာ ဆႏၵခံယူပြဲ ျဖစ္သည္ဟု အခ်ိဳ႕က ေျပာၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း ဤေရြးေကာက္ပြဲသည္ အဆိုးႏွစ္ခုထဲမွ သူတို႔ မႀကံဳရေသးေသာ အဆိုးကို ေရြးၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ကမူ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားကို ေရြးခဲ့ၾကျခင္းမွာ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားကို ႀကိဳကၾက၍ မဟုတ္ဘဲ အရင္က ရီပတ္ဘလစ္ကန္ မဟုတ္သူမ်ားကို အေရြးမွားခဲ့သျဖင့္ ႏွာေခါင္းက်ည္ေပြ႔ ေတြ႔ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ႏွစ္ပါတီႏုိင္ငံေရး စနစ္သည္ အျခား ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သုိ႔ ပါလီမန္ ႏွစ္ပါတီစနစ္ မဟုတ္ေခ်။ (၁) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္မွ သမၼတတာဝန္ကို အႏိုင္ရပါတီတစ္ခုက ရယူေလ့ရွိသည္။ ပါလီမန္စနစ္မွာကဲ့သို႔ အတိုက္အခံဟူ၍လည္း သတ္သတ္မွတ္မွတ္ မရွိေခ်။ (၂) ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္တြင္မူ တစ္ပါတီတည္း မဟုတ္ေတာ့၊ ႏွစ္ပါတီစလံုးမွ ႏိုင္သည့္ အမတ္အေရအတြက္အလိုက္ ပါဝင္ၾကေလသည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္းတြင္လည္း အာဏာရႏွင့္ အတိုက္အခံဟူ၍ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ မရွိ၊ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုခ်င္းလိုက္၍ ႏွစ္ပါတီစလံုးမွ သန္ရာသန္ရာ ပါဝင္ေလ့ရွိသည္။ (၃) ပါလီမန္စနစ္ကဲ့သို႔ မိမိအမတ္နည္းလွ်င္ အစိုးရႏုတ္ထြက္ရျခင္းမ်ိဳး မရွိဘဲ လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္စလံုးတြင္ အျခားပါတီမွ အမ်ားစု အုပ္စီးထားသည့္တိုင္ သမၼတသည္ သူ႔အလုပ္ သူဆက္လုပ္၍ ရေလသည္။

ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီမွ အမ်ားစု ျဖစ္သြားေသာအခါ အိုဘားမားကို ျပန္လမ္းမရွိေတာ့သည့္ ဘဲေျခက်ိဳးဘဝကို ေရာက္သြားၿပီဟု အခ်ိဳ႕က ေျပာၾကေလသည္။ အိုဘားမားသည္ သူ႔ကို ေဝဖန္႐ႈတ္ခ်မည့္ က်ယ္ျပန္႔သည့္ တပ္ေပါင္းစုႀကီး တစ္ခုကို သူ႔ဘာသာ ေမြးထုတ္မိေလၿပီဟု အခ်ိဳ႕က ဆိုၾကသည္။ ယင္းတပ္ေပါင္းစုထဲတြင္ ဆီးရီးယားစစ္ပြဲကို မတားဆီးႏိုင္၍ မေက်နပ္ေသာ လူသားခ်င္းစာနာေရး ဝါဒီမ်ားပါသည္။ အီဂ်စ္စစ္အာဏာသိမ္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားကို ျပတ္ျပတ္သားသား အေရးမယူ၍ မေက်နပ္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ဝါဒီမ်ားပါသည္။ ကမာၻ႔အေရးမ်ားတြင္ ေရွ႕ဆံုးထြက္၍ ေခါင္းေဆာင္မႈမေပးသျဖင့္ အားမရေသာ ဥေရာပမဟာမိတ္မ်ား ပါသည္။ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒ ရဲရင့္ျပတ္သားျခင္း မရွိသျဖင့္ အထင္ေသးေနေသာ ျပည္တြင္းမွ အင္အားသံုးလိုသူ သိမ္းငွက္မ်ားလည္း ပါဝင္ၾကေလသည္။ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ အိုဘားမားသည္ ျပည္ပေရးရာတြင္ အိုစမာဘင္လာဒင္ကို အေသဖမ္းဆီးရမိျခင္းႏွင့္ ျမန္မာျပည္ကို သိမ္းသြင္းႏိုင္ျခင္းတ႔ိုကိုသာ လက္ညိႇဳးထိုးျပေနၿပီး အလြန္ဆိုးရြားလာေနေသာ ဆီးရီးယားအေရး၊ အစၥလာမၼစ္ စစ္ေသြးႂကြမ်ားအေရး၊ ယူကရိန္းအေရး၊ အေရွွ႕အလယ္ပိုင္းအေရး မ်ားကို လက္ဦမႈရွိရွိ မေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ဟု ေဝဖန္ၾကသည္။

အိုဘားမားအေပၚ ယံုၾကည္မႈနည္း ပါးလာျခင္းမွာ သူေျပာဆိုခဲ့ေသာ စကားမ်ားႏွင့္ သူ၏ လက္ေတြ႔အေကာင္ အထည္ေဖာ္မႈအၾကား မ်ားစြာ ကြာဟေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆိုၾကသည္။ ဆီးရီးယား ဓာတုအဆိပ္ဗံုး ကိစၥဆိုလွ်င္ ဆီးရီးယားအစိုးရကို အနီေရာင္မ်ဥ္းကို မေက်ာ္ဖို႔ႏွင့္ အနီေရာင္မ်ဥ္းကိုေက်ာ္လွ်င္ ျပင္းထန္ေသာ အက်ိဳးဆက္ကို ရင္ဆိုင္ရမည္ဟု ျပင္းထန္စြာ သတိေပးခဲ့ေသာ္လည္း တကယ္တမ္း ဓာတုဗံုးကို သံုးလာေသာအခါ ထိေရာက္စြာ မကိုင္တြယ္ေတာ့ေခ်။ ယခင္သမၼတ ဆင္ႏႊဲခဲ့ေသာ အာဖဂန္ႏွင့္ အီရတ္စစ္ပြဲကို မိုက္မဲထိုင္းအေသာစစ္ဟု စြပ္စြဲၿပီး သူသမၼတျဖစ္၍ ဘာမွ် မၾကာမီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္လ္ဆု လက္ခံၿပီးသည္ႏွင့္ အာဖဂန္သို႔ စစ္အင္အား အလံုးအရင္းပို႔ကာ စစ္ရွိန္ျမႇင့္ခဲ့ေလသည္။ အီရန္ ႏ်ဴကလီးယားအေရး တြင္လည္း “ဆုပ္ထားတဲ့ လက္သီးကို ေျဖခ်င္စိတ္ ရွိေနသေရြ႕ ခင္ဗ်ားတို႔နဲ႔ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ဖို႔ အသင့္ပါပဲ” ဟု ေျပာဆိုလာရင္း အီရန္လက္ထဲတြင္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ရရွိရန္ နီးကပ္လာခဲ့ေလသည္။

အိုဘားမားအတြက္ ယံုၾကည္မႈ ရွိမရွိ အက်ပ္အတည္း ႀကံဳရသည္မွာ ပထမအႀကိမ္ မဟုတ္ေခ်။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဒုတိယအႀကိမ္ သမၼတအျဖစ္ ျပန္လည္ယွဥ္ၿပိဳင္စဥ္ကလည္း ထိုအက်ပ္အတည္းမ်ိဳး ရင္ဆိုင္ရဖူးေလသည္။ ထိုအက်ပ္အတည္းက လြတ္ေျမာက္႐ံုမက သမၼတအျဖစ္ပင္ ျပန္လည္ အေရြးခံခဲ့ရေလသည္။ ဤသည္ ွာလည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးစနစ္၏ ထူးျခားခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေလသည္။ ႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္မ်ားသည္ အေျခခံဥပေဒတြင္ အစိုးရတစ္ခု ဆက္လက္တည္ရွိႏိုင္မည့္ အခြင့္အေရး မည္မွ်ပါရွိသနည္းဟူသည့္ အခ်က္ေပၚမွေန၍ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းသလား၊ ေတာင့္တင္းသလားဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးခြဲေလ့ ရွိေလသည္။ ဤခြဲျခားနည္းအရ အေမရိကန္စနစ္သည္ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈ ရွိေလသည္။ ထိုစနစ္ေအာက္တြင္ ရွိေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား အတြက္လည္း ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈမ်ားစြာ ရရွိေလေတာ့သည္။ စည္းကမ္းလည္း ရရွိစရာ မလိုသလို အဆင့္ဆင့္ ေခါင္းေဆာင္ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းစရာလည္း မလိုေတာ့ေခ်။

အေမရိကန္တြင္ ဆို႐ိုးစကားတစ္ခု ရွိေလသည္။ ယင္းမွာ အေမရိကန္တြင္ ရွိေနသည္မွာ ပါတီႀကီး ႏွစ္ခုမဟုတ္။ ျပည္နယ္ ၅၀ တြင္ ျပည္နယ္အလိုက္ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ မင္းမူေနေသာ ပါတီ ၁၀၀ ရွိသည္ ဟူေသာ စကားျဖစ္သည္။ အေမရိကန္တြင္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲ ကာလမွလြဲ၍ က်န္အခ်ိန္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈ သိပ္မေတြ႔ရေခ်။ ပါတီႀကီးႏွစ္ခုစလံုး၌ တိက်ေသာ ကိုယ္ပိုင္လမ္းစဥ္ဟူ၍လည္း မရွိၾကေခ်။ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲနီးမွ မိမိတို႔၏ မူဝါဒမ်ား ထုတ္ေဖာ္ၾကေလသည္။ ပါတီအဖြဲ႔အစည္း ဆိုသည္မွာလည္း ေအာက္ေျခေဒသ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသာ ရွိၿပီး ျပည္လံုးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမရွိေခ်။ ျပည္နယ္အဆင့္မ်ားတြင္လည္း ေလ်ာ့ရဲရဲ အဖြဲ႔အစည္းသာ ရွိေလသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္သြားၾကသူမ်ားသည္ ဒီမိုကရက္၊ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ဟု မခြဲေတာ့ဘဲ တူရာစုတတ္ၾကသည္။ ႏွစ္ပါတီစလံုးရွိ ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ားကို ဆန္႔က်င္ရန္ ႏွစ္ပါတီစလံုးမွ လစ္ဘရယ္မ်ား ပူးေပါင္းခ်င္ ပူးေပါင္းမည္။ ႏွစ္ပါတီထဲရွိ အလယ္ဗဟို ဝါဒီမ်ားစုကာ အစြန္းႏွစ္ဖက္ ဆန္႔က်င္မႈ မေပၚေအာင္လည္း ဟန္႔တားႏိုင္ေလသည္။ သို႔ေသာ္ တစ္ခုသတိျပဳရမည္မွာ ထိုသို႔မဟာမိတ္ ဖြဲ႔ျခင္းသည္ ယာယီသာ ျဖစ္သည္။ သူတို႔အတြက္ ခိုင္ၿမဲေသာ မဟာမိတ္၊ တည္ၿငိမ္ေသာ မဟာမိတ္ဟူ၍မရွိ။ တစ္ခါတစ္ရံ သမၼတမ်ားပင္ မဟာမိတ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းလဲေန၍ မ်က္စိလည္ရေလသည္။ အင္အားႀကီး ႏွစ္ပါတီစလံုး အေရာေရာအေထြးေထြး ရွိေနသျဖင့္ အေမရိကန္ႏွစ္ပါတီ စနစ္ကို အတုအေယာင္ ႏွစ္ပါတီစနစ္ဟုပင္ ေခၚၾကေလသည္။

ယခု ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မွ အမ်ားစု ရရွိသြားသျဖင့္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ား ပိုမိုစည္းလံုးသြားမည္ဟု ယူဆ၍ မရေခ်။ မတူေသာ အက်ိဳးစီးပြားျဖင့္ ေပါင္းစည္းေနေသာ အုပ္စုမ်ိဳးစံုလည္း ဆက္လက္တည္ရွိေနလိမ့္မည္။ ဒီမိုကရက္မ်ားအၾကားတြင္လည္း အလားတူပင္ ျဖစ္လိမ့္မည္။ ယခုေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အနည္းငယ္ ထူးသည္မွာ ဒီမိုကရက္အခ်ိဳ႕သည္ ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲ၌ သူတို႔ျပန္လည္ အင္အားေကာင္းလာေစလိုလွ်င္ သမၼတအိုဘားမားႏွင့္ ေဝးႏိုင္သမွ် ေဝးေဝးေနရမည္ဟု စဥ္းစားလာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ မဟာဗ်ဴဟာမွဴး အဲလက္စ္ ကာစ္တယ္ေလႏု႔ိစ္က “ယခုအခါ ေရာဂါကာကြယ္ေရးဝတ္စံု ေျခဆံုးေခါင္းဆံုး ဝတ္သူ ႏွစ္မ်ိဳးရွိေနသည္။ တစ္မ်ိဳးမွာ အီဘိုလာေရာဂါ ကုသေပးေနသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး ေနာက္တစ္မ်ိဳးမွာ သမၼတအိုဘားမားကို မိမိမဲဆႏၵနယ္ မလာေအာင္ တားဆီးကာကြယ္လိုသူမ်ား ျဖစ္သည္” ေရးသားခဲ့ေလသည္။ ယခု ေရြးေကာက္ပြဲသည္ အဆိုးႏွစ္ခုထဲမွ အဆိုးတစ္ခုကို ေရြးရေသာေၾကာင့္ ေပေလာမသိ။ မဲဆႏၵလာေပးသူ အေရအတြက္ကလည္း ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းပင္ ေကာင္းေကာင္းမျပည့္ဟု ဆိုၾကသည္။

ေနဦးေဝ
The Voice
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ႏိုဝင္ဘာ ၄ ရက္ midterm election ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္ သက္တမ္းဝက္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီမွ ခုနစ္ဦး ထပ္မံအႏိုင္ရရွိသျဖင့္ အမတ္ဦးေရ ၁၀၀ ရွိေသာ ဆီးနိတ္တြင္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္အမတ္ ငါးဦးျဖစ္ကာ အမ်ားစု ျဖစ္သြားေလသည္။

ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားသည္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ကတည္းက ေအာက္လႊတ္ေတာ္ေခၚ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္တြင္ အမ်ားစု ျဖစ္လာသျဖင့္ ယခုအခါ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ရပ္စလံုး၌ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားက အသာစီး ရရွိသြားၿပီ ျဖစ္သည္။ ယခင္ ကြန္ဂရက္လႊတ္ေတာ္ တစ္ခုထဲ အမ်ားစု ျဖစ္ေနစဥ္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္က ရီပတ္ဘလစ္ကန္ မ်ားက အိုဘားမားအစိုးရ၏ ဘတ္ဂ်က္အသံုးစရိတ္ကို shutdown လုပ္သျဖင့္ အစိုးရလုပ္ငန္း အမ်ားအျပား အေၾကာဆိုင္းသြားကာ ျပည္သူ႔ဘ႑ာေငြ ေဒၚလာ ၂၄ ဘီလီယံ ဆံုး႐ံႈးခဲ့ဖူးလွ်င္ ယခုကဲ့သို႔ လႊတ္ေတာ္ႏွစ္ခု တြင္ အမ်ားစု ျဖစ္လာပါကမည္မွ် ပိတ္ဆို႔တားဆီးၾကမည္ကို မေတြးရဲစရာ ျဖစ္ေနၿပီဟု အခ်ိဳ႕က ဆိုပါသည္။

စစ္တမ္းမ်ားကလည္း သမၼတ အိုဘားမားအစိုးရႏွင့္ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္တို႔အၾကားတြင္ ေရွ႕ ေလွ်ာက္ ပိုမိုအျငင္းပြား ပိုမိုအားၿပိဳင္ကာ ဘာတစ္ခုမွ အလုပ္မျဖစ္ေသာ Gridlock အေျခအေနသို႔ ဆိုက္ေရာက္ေတာ့မည္ဟု အမ်ားစုက ယူဆေနေလသည္။ အေမရိကန္ အေျခခံဥပေဒအရ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မ႑ိဳင္၊ ဥပေဒျပဳေရးမ႑ိဳင္ႏွင့္ တရားစီရင္ေရးမ႑ိဳင္ သုံးခုအၾကား အျပန္အလွန္ ထိန္းေက်ာင္းၾကပ္မတ္မႈ စနစ္မ်ား ထားရွိေလသည္။ လႊတ္ေတာ္မ်ားက သမၼတအေပၚ ထိန္းေက်ာင္း ႏိုင္သလို သမၼတကလည္း လႊတ္ေတာ္ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ားအေပၚ ဗီတိုအာဏာသံုး၍ ၾကပ္မတ္ခြင့္ ရွိေလသည္။ ယခု ေရြးေကာက္ပြဲ အၿပီးတြင္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားက အိုဘားမားအစိုးရ၏ မူဝါဒမ်ားႏွင့္ ရာထူးခန္႔ထားေရး ကိစၥမ်ားကို မည္သို႔ စြက္ဖက္မည္ကို အလြန္စိတ္ဝင္စားေနၾကသည္။ ေလာေလာဆယ္တြင္ သံတမန္ ၅၅ ဦးႏွင့္ ခြဲစိတ္သမားေတာ္ခ်ဳပ္ အပါအဝင္ ထိပ္တန္းရာထူး ၂၄၁ ေနရာ ခန္႔အပ္စရာလည္း ရွိေနေလသည္။

ၿပီးခဲ့ေသာ ၂၀၀၇ မွ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္အတြင္း ridlock ျဖစ္ခဲ့သည့္ အႀကိမ္ေပါင္း ၃၄၅ ႀကိမ္ ရွိခဲ့ၿပီး ဤအေရ အတြက္သည္ ယခင္ကထက္ ႏွစ္ဆပိုမ်ားလာေၾကာင္း၊ ယင္းမွာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးစနစ္ႀကီးအတြင္း ဆုတ္ယုတ္မႈ ျဖစ္ေၾကာင္း ေဝဖန္သူမ်ားက ဆိုၾကပါသည္။ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး အေဆာက္ဦမ်ားသည္ ၾကာေလေလ အျငင္းပြား စကားႏိုင္လုရာ ေနရာျဖစ္လာေလေလ ျဖစ္ေနကာ မည္သည့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မွလည္း မခ်ႏိုင္ျဖစ္ေနေၾကာင္း ေထာက္ျပေနၾကေလသည္။ အခိ်ဳ႕ကေတာ့ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားသည္ အိုဘားမား ဘာလုပ္လုပ္ ပိတ္ဆို႔ရန္ အသင့္ရွိေနၾကၿပီး ရီပတ္ဘလစ္ကန္၏ ေပၚလစီအခ်ဳိ႕ကို အိုဘားမား ကူးယူလုပ္ကိုင္လွ်င္ေတာင္ ကန္႔ကြက္ၾကလိမ့္မည္ဟု ဆိုၾကေလသည္။

ဤေရြးေကာက္ပြဲသည္ ရိုးရိုးေရြးေကာက္ပြဲ မဟုတ္။ သမၼတအိုဘားမားအေပၚ အယံုအၾကည္ ရွိမရွိ သေဘာထား ေကာက္ခံေသာ ဆႏၵခံယူပြဲ ျဖစ္သည္ဟု အခ်ိဳ႕က ေျပာၾကသည္။ အခ်ိဳ႕ကလည္း ဤေရြးေကာက္ပြဲသည္ အဆိုးႏွစ္ခုထဲမွ သူတို႔ မႀကံဳရေသးေသာ အဆိုးကို ေရြးၾကျခင္း ျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾက သည္။ အခ်ိဳ႕ကမူ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားကို ေရြးခဲ့ၾကျခင္းမွာ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ားကို ႀကိဳကၾက၍ မဟုတ္ ဘဲ အရင္က ရီပတ္ဘလစ္ကန္ မဟုတ္သူမ်ားကို အေရြးမွားခဲ့သျဖင့္ ႏွာေခါင္းက်ည္ေပြ႔ ေတြ႔ခဲ့ေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟု ဆိုၾကသည္။

အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ ႏွစ္ပါတီႏုိင္ငံေရး စနစ္သည္ အျခား ဥေရာပႏိုင္ငံမ်ားကဲ့သုိ႔ ပါလီမန္ ႏွစ္ပါတီစနစ္ မဟုတ္ေခ်။ (၁) အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမ႑ိဳင္မွ သမၼတတာဝန္ကို အႏိုင္ရပါတီတစ္ခုက ရယူေလ့ရွိသည္။ ပါလီမန္စနစ္မွာကဲ့သို႔ အတိုက္အခံဟူ၍လည္း သတ္သတ္မွတ္မွတ္ မရွိေခ်။ (၂) ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္တြင္မူ တစ္ပါတီတည္း မဟုတ္ေတာ့၊ ႏွစ္ပါတီစလံုးမွ ႏိုင္သည့္ အမတ္အေရအတြက္အလိုက္ ပါဝင္ၾကေလသည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္းတြင္လည္း အာဏာရႏွင့္ အတိုက္အခံဟူ၍ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ မရွိ၊ အေၾကာင္းအရာ တစ္ခုခ်င္းလိုက္၍ ႏွစ္ပါတီစလံုးမွ သန္ရာသန္ရာ ပါဝင္ေလ့ရွိသည္။ (၃) ပါလီမန္စနစ္ ကဲ့သို႔ မိမိအမတ္နည္းလွ်င္ အစိုးရႏုတ္ထြက္ရျခင္းမ်ိဳး မရွိဘဲ လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္စလံုးတြင္ အျခားပါတီမွ အမ်ားစု အုပ္စီးထားသည့္တိုင္ သမၼတသည္ သူ႔အလုပ္ သူဆက္လုပ္၍ ရေလသည္။

ရီပတ္ဘလစ္ကန္ပါတီမွ အမ်ားစု ျဖစ္သြားေသာအခါ အိုဘားမားကို ျပန္လမ္းမရွိေတာ့သည့္ ဘဲေျခက်ိဳး ဘဝကို ေရာက္သြားၿပီဟု အခ်ိဳ႕က ေျပာၾကေလသည္။ အိုဘားမားသည္ သူ႔ကို ေဝဖန္႐ႈတ္ခ်မည့္ က်ယ္ျပန္႔ သည့္ တပ္ေပါင္းစုႀကီး တစ္ခုကို သူ႔ဘာသာ ေမြးထုတ္မိေလၿပီဟု အခ်ိဳ႕က ဆိုၾကသည္။ ယင္းတပ္ေပါင္းစု ထဲတြင္ ဆီးရီးယားစစ္ပြဲကို မတားဆီးႏိုင္၍ မေက်နပ္ေသာ လူသားခ်င္းစာနာေရး ဝါဒီမ်ားပါသည္။ အီဂ်စ္စစ္အာဏာသိမ္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္မ်ားကို ျပတ္ျပတ္သားသား အေရးမယူ၍ မေက်နပ္ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ဝါဒီမ်ားပါသည္။ ကမာၻ႔အေရးမ်ားတြင္ ေရွ႕ဆံုးထြက္၍ ေခါင္းေဆာင္မႈမေပးသျဖင့္ အားမရေသာ ဥေရာပ မဟာမိတ္မ်ား ပါသည္။ ႏိုင္ငံျခားေရးမူဝါဒ ရဲရင့္ျပတ္သားျခင္း မရွိသျဖင့္ အထင္ေသးေနေသာ ျပည္တြင္းမွ အင္အားသံုးလိုသူ သိမ္းငွက္မ်ားလည္း ပါဝင္ၾကေလသည္။ အခ်ိဳ႕ကေတာ့ အိုဘားမားသည္ ျပည္ပေရးရာ တြင္ အိုစမာဘင္လာဒင္ကို အေသဖမ္းဆီးရမိျခင္းႏွင့္ ျမန္မာျပည္ကို သိမ္းသြင္းႏိုင္ျခင္းတ႔ိုကိုသာ လက္ညိႇဳး ထိုးျပေနၿပီး အလြန္ဆိုးရြားလာေနေသာ ဆီးရီးယားအေရး၊ အစၥလာမၼစ္ စစ္ေသြးႂကြမ်ားအေရး၊ ယူကရိန္း အေရး၊ အေရွွ႕အလယ္ပိုင္းအေရး မ်ားကို လက္ဦမႈရွိရွိ မေျဖရွင္းႏိုင္ခဲ့ဟု ေဝဖန္ၾကသည္။

အိုဘားမားအေပၚ ယံုၾကည္မႈနည္း ပါးလာျခင္းမွာ သူေျပာဆိုခဲ့ေသာ စကားမ်ားႏွင့္ သူ၏ လက္ေတြ႔ အေကာင္ အထည္ေဖာ္မႈအၾကားမ်ားစြာ ကြာဟေနေသာေၾကာင့္ ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆိုၾကသည္။ ဆီးရီးယား ဓာတုအဆိပ္ဗံုး ကိစၥဆိုလွ်င္ ဆီးရီးယားအစိုးရကို အနီေရာင္မ်ဥ္းကို မေက်ာ္ဖို႔ႏွင့္ အနီေရာင္မ်ဥ္းကို ေက်ာ္လွ်င္ ျပင္းထန္ေသာ အက်ိဳးဆက္ကို ရင္ဆိုင္ရမည္ဟု ျပင္းထန္စြာ သတိေပးခဲ့ေသာ္လည္း တကယ္တမ္း ဓာတုဗံုးကို သံုးလာေသာအခါ ထိေရာက္စြာ မကိုင္တြယ္ေတာ့ေခ်။ ယခင္သမၼတ ဆင္ႏႊဲခဲ့ေသာ အာဖဂန္ႏွင့္ အီရတ္စစ္ပြဲကို မိုက္မဲထိုင္းအေသာစစ္ဟု စြပ္စြဲၿပီး သူသမၼတျဖစ္၍ ဘာမွ် မၾကာမီ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္လ္ဆု လက္ခံၿပီးသည္ႏွင့္ အာဖဂန္သို႔ စစ္အင္အား အလံုးအရင္းပို႔ကာ စစ္ရွိန္ျမႇင့္ခဲ့ေလသည္။ အီရန္ ႏ်ဴကလီးယားအေရး တြင္လည္း “ဆုပ္ထားတဲ့ လက္သီးကို ေျဖခ်င္စိတ္ ရွိေနသေရြ႕ ခင္ဗ်ားတို႔နဲ႔ လက္ဆြဲႏႈတ္ဆက္ဖို႔ အသင့္ပါပဲ” ဟု ေျပာဆိုလာရင္း အီရန္လက္ထဲတြင္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ ရရွိရန္ နီးကပ္လာခဲ့ေလသည္။

အိုဘားမားအတြက္ ယံုၾကည္မႈ ရွိမရွိ အက်ပ္အတည္း ႀကံဳရသည္မွာ ပထမအႀကိမ္ မဟုတ္ေခ်။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဒုတိယအႀကိမ္ သမၼတအျဖစ္ ျပန္လည္ယွဥ္ၿပိဳင္စဥ္ကလည္း ထိုအက်ပ္အတည္းမ်ိဳး ရင္ဆိုင္ရဖူး ေလသည္။ ထိုအက်ပ္အတည္းက လြတ္ေျမာက္႐ံုမက သမၼတအျဖစ္ပင္ ျပန္လည္ အေရြးခံခဲ့ရေလသည္။ ဤသည္ ွာလည္း အေမရိကန္ႏိုင္ငံေရးစနစ္၏ ထူးျခားခ်က္ေၾကာင့္ ျဖစ္ေလသည္။ ႏိုင္ငံေရး သိပၸံပညာရွင္ မ်ားသည္ အေျခခံဥပေဒတြင္ အစိုးရတစ္ခု ဆက္လက္တည္ရွိႏိုင္မည့္ အခြင့္အေရး မည္မွ်ပါရွိသနည္းဟူသည့္ အခ်က္ေပၚမွေန၍ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းသလား၊ ေတာင့္တင္းသလားဆိုၿပီး ႏွစ္မ်ိဳးခြဲေလ့ ရွိေလသည္။ ဤခြဲျခားနည္းအရ အေမရိကန္စနစ္သည္ ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈ ရွိေလသည္။ ထိုစနစ္ေအာက္တြင္ ရွိေသာ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား အတြက္လည္း ေပ်ာ့ေပ်ာင္းမႈမ်ားစြာ ရရွိေလေတာ့သည္။ စည္းကမ္းလည္း ရရွိစရာ မလိုသလို အဆင့္ဆင့္ ေခါင္းေဆာင္ျဖင့္ ဖြဲ႔စည္းစရာလည္း မလိုေတာ့ေခ်။

အေမရိကန္တြင္ ဆို႐ိုးစကားတစ္ခု ရွိေလသည္။ ယင္းမွာ အေမရိကန္တြင္ ရွိေနသည္မွာ ပါတီႀကီး ႏွစ္ခုမဟုတ္။ ျပည္နယ္ ၅၀ တြင္ ျပည္နယ္အလိုက္ ကိုယ့္ဘာသာကိုယ္ မင္းမူေနေသာ ပါတီ ၁၀၀ ရွိသည္ ဟူေသာ စကားျဖစ္သည္။ အေမရိကန္တြင္ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲ ကာလမွလြဲ၍ က်န္အခ်ိန္မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈ သိပ္မေတြ႔ရေခ်။ ပါတီႀကီးႏွစ္ခုစလံုး၌ တိက်ေသာ ကိုယ္ပိုင္လမ္းစဥ္ဟူ၍လည္း မရွိၾကေခ်။ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲနီးမွ မိမိတို႔၏ မူဝါဒမ်ား ထုတ္ေဖာ္ၾကေလသည္။ ပါတီအဖြဲ႔အစည္း ဆိုသည္မွာလည္း ေအာက္ေျခေဒသ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားသာ ရွိၿပီး ျပည္လံုးဆိုင္ရာ အဖြဲ႔အစည္းမရွိေခ်။ ျပည္နယ္အဆင့္မ်ားတြင္လည္း ေလ်ာ့ရဲရဲ အဖြဲ႔အစည္းသာ ရွိေလသည္။

ထို႔ေၾကာင့္ လႊတ္ေတာ္ထဲ ေရာက္သြားၾကသူမ်ားသည္ ဒီမိုကရက္၊ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ဟု မခြဲေတာ့ဘဲ တူရာစုတတ္ၾကသည္။ ႏွစ္ပါတီစလံုးရွိ ကြန္ဆာေဗးတစ္မ်ားကို ဆန္႔က်င္ရန္ ႏွစ္ပါတီစလံုးမွ လစ္ဘရယ္မ်ား ပူးေပါင္းခ်င္ ပူးေပါင္းမည္။ ႏွစ္ပါတီထဲရွိ အလယ္ဗဟို ဝါဒီမ်ားစုကာ အစြန္းႏွစ္ဖက္ ဆန္႔က်င္မႈ မေပၚေအာင္လည္း ဟန္႔တားႏိုင္ေလသည္။ သို႔ေသာ္ တစ္ခုသတိျပဳရမည္မွာ ထိုသို႔မဟာမိတ္ ဖြဲ႔ျခင္းသည္ ယာယီသာ ျဖစ္သည္။ သူတို႔အတြက္ ခိုင္ၿမဲေသာ မဟာမိတ္၊ တည္ၿငိမ္ေသာ မဟာမိတ္ဟူ၍မရွိ။ တစ္ခါတစ္ရံ သမၼတမ်ားပင္ မဟာမိတ္အမ်ိဳးမ်ိဳး ေျပာင္းလဲေန၍ မ်က္စိလည္ရေလသည္။ အင္အားႀကီး ႏွစ္ပါတီစလံုး အေရာေရာအေထြးေထြး ရွိေနသျဖင့္ အေမရိကန္ႏွစ္ပါတီ စနစ္ကို အတုအေယာင္ ႏွစ္ပါတီစနစ္ဟုပင္ ေခၚၾကေလသည္။

ယခု ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မွ အမ်ားစု ရရွိသြားသျဖင့္ ရီပတ္ဘလစ္ကန္မ်ား ပိုမိုစည္းလံုးသြားမည္ဟု ယူဆ၍ မရေခ်။ မတူေသာ အက်ိဳးစီးပြားျဖင့္ ေပါင္းစည္းေနေသာ အုပ္စုမ်ိဳးစံုလည္း ဆက္လက္တည္ရွိေနလိမ့္မည္။ ဒီမိုကရက္မ်ားအၾကားတြင္လည္း အလားတူပင္ ျဖစ္လိမ့္မည္။ ယခုေရြးေကာက္ပြဲတြင္ အနည္းငယ္ ထူးသည္မွာ ဒီမိုကရက္အခ်ိဳ႕သည္ ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲ၌ သူတို႔ျပန္လည္ အင္အားေကာင္းလာေစလိုလွ်င္ သမၼတအိုဘားမားႏွင့္ ေဝးႏိုင္သမွ် ေဝးေဝးေနရမည္ဟု စဥ္းစားလာၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ရီပတ္ဘလစ္ကန္ မဟာဗ်ဴဟာမွဴး အဲလက္စ္ ကာစ္တယ္ေလႏု႔ိစ္က “ယခုအခါ ေရာဂါကာကြယ္ေရးဝတ္စံု ေျခဆံုးေခါင္းဆံုး ဝတ္သူ ႏွစ္မ်ိဳးရွိေနသည္။ တစ္မ်ိဳးမွာ အီဘိုလာေရာဂါ ကုသေပးေနသူမ်ား ျဖစ္ၿပီး ေနာက္တစ္မ်ိဳးမွာ သမၼတအိုဘားမားကို မိမိမဲဆႏၵနယ္ မလာေအာင္ တားဆီးကာကြယ္လိုသူမ်ား ျဖစ္သည္” ေရးသားခဲ့ေလသည္။ ယခု ေရြးေကာက္ပြဲသည္ အဆိုးႏွစ္ခုထဲမွ အဆိုးတစ္ခုကို ေရြးရေသာေၾကာင့္ ေပေလာမသိ။ မဲဆႏၵလာေပးသူ အေရအတြက္ကလည္း ၄၀ ရာခိုင္ႏႈန္းပင္ ေကာင္းေကာင္းမျပည့္ဟု ဆိုၾကသည္။

ေနဦးေဝ
The Voice

No comments:

Post a Comment