ေရႊရည္စိမ္ ယုံၾကည္မႈနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရႏုိင္ပါ့မလား

ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္(KIA) ဌာနခ်ဳပ္ျဖစ္တဲ့ လိုင္ဇာမွာ ဇူလုိင္လ ၂၄ ရက္ေန႔မွ ဇူလုိင္လ ၃၀ ရက္ေန႔အထိ က်င္းပ ခဲ့တဲ့ တုိင္းရင္းသားထိပ္သီးေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ အစည္းအေ၀းေတြမွာ တႏုိင္ငံလုံး အပစ္ရပ္ေရး သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ ဒုတိယမူၾကမ္း ေရးဆြဲႏုိင္ခဲ့တာမုိ႔ လအနည္းငယ္အတြင္း အစုိးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြၾကားမွာ အပစ္ရပ္ေရး လက္ မွတ္ ေရး ထုိးႏုိင္မယ့္အေျခအေနေတြ ေပၚထြန္းလာေပမယ့္ စစ္မွန္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ျဖစ္ေပၚလာႏုိ္င္တဲ့အထိေတာ့ အစုိးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသား ေတြၾကားမွာ ယုံၾကည္မႈ မတည္ေဆာက္ႏုိင္ေသးဘူးလို႔ တုိင္းရင္းသားေတြက ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။

တႏိုင္ငံလံုး အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္လုပ္ေဆာင္လာခဲ့တာ တႏွစ္ေက်ာ္ကာလအတြင္း ေရာက္ ရွိၿပီျဖစ္လုိ႔ ႏွစ္ဖက္ ၾကားမွာ အရင္ထက္ တိုးတက္မႈ၊ ယံုၾကည္မႈေတြ ရွိလာေပမယ့္ ၿငိမ္း ခ်မ္းေရး ျဖစ္ထြန္းလာႏုိ္င္တဲ့အထိ ႏွစ္ဖက္ယံုၾကည္မႈ မရရွိေသးဘဲ ေရႊရည္ စိမ္ ယံုၾကည္မႈအဆင့္မွာ သာ ရွိေန တယ္ လုိ႔ တိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္ေတြကဆိုပါတယ္။

အစုိးရတပ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသား ေတြၾကားမွာ စစ္မွန္ယုံၾကည္မႈ မရရွိေသးတာက အစုိးရမွာ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ ေသြးခြဲ ဆက္ဆံေရး မူ၀ါဒရွိ ေနတာ ၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ အပစ္ရပ္ေရး ေဆြးေႏြးေနေပမယ့္ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕ တခ်ဳိ႕ကို စစ္တပ္က ပိတ္ဆုိ႔ ၀ုိင္း၀န္းထားတာနဲ႔ ေအာက္ေျခ အဆင့္မွာ အစိုးရတပ္နဲ႔ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ ကိုင္ေတြ ၾကား ယုံၾကည္မႈ မရွိတာေတြ ေၾကာင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရဖုိ႔ အေတာ္ကုိ ရုန္းကန္းႀကိဳးစားရဦးမယ့္ အေနအထား ရွိပါတယ္။

လက္ရွိအခ်ိန္ အထိ အစုိးရနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြၾကားမွာ အပစ္ရပ္ေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈေတြ အရွိန္ရေနေပမယ့္ တုိင္းရင္းသားေတြမွာ အစုိးရစစ္တပ္ကုိ ယုံၾကည္မႈ၊ အစုိးရစစ္တပ္အေပၚ အျမင္ သေဘာထား ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုံး၀ မရွိေသးဘဲ သံသယနဲ႔သာ ေျပာဆုိ ဆက္ဆံေနၾက ဆဲျဖစ္ပါ တယ္။ အထူးသျဖင့္ စစ္အစုိးရ ေရးဆြဲ အတည္ျပဳခဲ့တဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒကို လုံး၀ မယုံၾကည္၊ လက္မခံ တာပဲျဖစ္ပါတယ္။

တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ေတြ စုေပါင္းဖြဲ႕စည္းထားတဲ့ တႏုိင္ငံလုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ဆုိင္ရာ ညွိႏႈိင္းေရးအဖြဲ႕ (NCCT) အဖြဲ႔ဝင္ ေဒါက္တာဆလိုင္းလ်န္မႈန္းဆာေခါင္က “ တုိုင္းျပည္မွာျဖစ္ေန တဲ့ ျပည္ တြင္း စစ္ျဖစ္ေနတဲ့ အေၾကာင္း အရင္း ကို က်ေနာ္တုိ႔ ျပန္တူးဆြၾကည့္မယ္ဆိုရင္ တိုင္းရင္းသားေတြမွာ သာတူညီမွ် အခြင့္အေရး မရွိျခင္း၊ ဒီမုိကေရစီ ဆိတ္သုဥ္းျခင္း၊ ကုိယ္ပုိင္ျပ႒ာန္းခြင့္ မရွိျခင္းဆို တဲ့ျပႆနာေတြ ေပၚပါတယ္။ အဲ့ ျပႆနာေတြ ဘယ္မွာသြား အျမစ္တြယ္ ေနသလဲဆိုေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒဆိုတဲ့ ျပႆနာမွာ သြားၿပီးေတာ့အျမစ္တြယ္ေနတယ္” လို႔ သုံးသပ္ ပါတယ္။

ကရင္နီအမ်ဳိးသားတုိးတက္ေရးပါတီ(KNPP) ဥကၠ႒ ခြန္းေအဘယ္လ္တြဒ္ကေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ အေကာင္းဆုံး ေမွ်ာ္လင့္ထားသလို အဆုိးဆုံးကိုလည္း ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္ထားတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

“သမၼတႀကီးရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို အေကာင္းဆံုးေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ထားသလို အဆိုးကို လည္းႀကိဳေတြးရမွာပါ။ ကမ္းလွမ္းမႈက အခြင့္အေရးေကာင္းတစ္ခုျဖစ္ႏိုင္သ လို ေထာက္ေခ်ာက္ လည္းျဖစ္ႏိုင္တယ္” လို႔ ခြန္းေအဘယ္လ္တြဒ္က ေျပာဆုိပါတယ္။

လတ္တေလာ အစုိးရစစ္တပ္နဲ႔ ရွမ္းျပည္တပ္မေတာ္ေျမာက္ပုိင္း(SSA/SSPP)၊ ပေလာင္ (တအာင္း) လြတ္ေျမာက္ေရး တပ္မေတာ္(TNLA) တုိ႔အၾကားမွာ စစ္ေရးအရ တင္းမာမႈေတြ၊ တုိက္ပြဲေတြ ျဖစ္ပြားေန ဆဲပါပဲ။

SSA/SSPPရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး စပ္ခြန္ဆိုင္းက “တပ္မေတာ္ဘက္က ခုဆိုက်ေနာ္တို႔ဘက္ကိုဝိုင္း ထားတယ္။ က်ေနာ္တို႔ အေနနဲ႔က စစ္ပြဲေတြမျဖစ္ေစ ခ်င္ေပမယ့္သူတို႔ကခုလိုဝိုင္းထားေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လည္း ျပင္ဆင္ထားရတယ္။ တိုက္ပြဲေတြမွာ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က လိုက္ တိုက္တာ မ်ိဳးမရွိေသးဘူး။ က်ေနာ္ တို႔က ခုခံကာကြယ္ ထားတဲ့ အပိုင္းပဲ ရွိေနေသးတယ္”လို႔ ဧရာ၀တီကိုေျပာဆုိပါတယ္။

TNLA နဲ႔ အစုိးရစစ္တပ္ၾကားမွာလည္း တုိက္ပြဲျဖစ္ေနၿပီး အပစ္ရပ္ေရးနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးမႈ တစုံတရာ မလုပ္ႏုိင္ေသး တဲ့အျပင္ စစ္ေရးအရလည္း အေျခအေန အေတာ္ကုိ တင္းမာေနပါတယ္။

TNLA ဥကၠ႒ တားအိုက္ဖုန္းက“ခုလက္ရွိ က်ေနာ္တို႔နဲ႔ အစုိးရၾကားမွာ ေဆြးေႏြးမႈက ျပည္နယ္အဆင့္လည္း မရွိသလို ျပည္ေထာင္စု အဆင့္လည္းမရွိဘူး။ ဒီေတာ့ က်ေနာ္တို႔ဘက္ကအစိုးရဘက္နဲ႔ေသခ်ာေဆြးေႏြး မွေရွ႔ဆက္ႏို္င္မယ္။ တႏို္င္ငံလံုး ကိုလုပ္ဖို႔ဆို ေဒသတခုလုံး မလႊမ္းၿခံဳႏိုင္ရင္ မရႏိုင္ဘူး။ အပစ္ခတ္ရပ္ဖို ႔လည္းမျဖစ္ႏိုင္ဘူး။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က တခ်ိဳ႕ အပိုင္းေတြ ေျပာဖို႔ခက္ေနတယ္။ အစုိးရစစ္တပ္ေတြ ျပန္ရုပ္ သိမ္း ဖို႔ အေက်အလည္ ညိႈႏိႈင္းရမယ္။ ခုခ်ိန္ထိ အစိုးရ ပိုင္း က ဘာကမ္းလွမ္းမႈမွ မရွိေသးဘူး”လို႔ ဆုိပါ တယ္။

အစုိးရအေနနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြနဲ႔ အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆိုဖို႔ စိတ္ေစာေနေပမယ့္လည္း အေျခခံတပ္ပိုင္းဆိုင္ရာ ညိႏိႈ္င္းမႈမ်ားမွာ ခုခ်ိန္ထိအေသးစိတ္ မလုပ္ႏုိင္ေသးပါဘူး။

အစုိးရစစ္တပ္ဘက္က အပစ္ရပ္ႏုိင္ေရးအတြက္ အေလ်ာ့ေပးမႈတခ်ဳိ႕ရွိလာၿပီး အပစ္ရပ္ၿပီးတာနဲ႔ တုိင္းရင္းသားေတြ လက္နက္ စြန္႔ရမယ္ဆုိတဲ့ မူ၀ါဒ (DDR) ကုိ အစုိးရစစ္တပ္ဘက္က ပယ္ဖ်က္ေပး လုိက္တာမို႔ ဒါကလည္း အပစ္ရပ္ေရး စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ဆုိဖုိ႔ နီးစပ္လာေစတဲ့ ေျခလွမ္းတရပ္ပါပဲ။

ဒါေပမယ့္လည္း အပစ္ခတ္ရပ္စဲေရး စာခ်ဳပ္မွာ လက္မွတ္ထိုးမည့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ အဖြဲ႕အစည္းေတြ စာရင္းနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အစိုးရနဲ႔ တိုင္းရင္းသားေတြၾကားမွာ အျငင္းပြားမႈေတြ ဆက္ လက္ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။

အစိုးရဘက္က အပစ္ရပ္ေရး လက္မွတ္ထုိးမယ့္ တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ တပ္ဖြဲ႕ ၁၆ ဖြဲ႕ရွိတယ္ လို႔ ေျပာဆုိၿပီး တုိင္းရင္းသား ေတြကေတာ့ အပစ္ရပ္ေရး လက္မွတ္ထုိးၾကမယ့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ ကိုင္အဖြဲ႕ ၂၀ ေက်ာ္ရွိတယ္လုိ႔ ဆုိပါတယ္။

အပစ္ရပ္ေရးအတြက္မွာတင္ အဆင့္မ်ားစြာက်န္ရွိေနေသးတာမုိ႔ လအနည္းငယ္အတြင္းမွာ အပစ္ရပ္ေရး လက္မွတ္ ထုိးႏုိင္ေတာ့မယ္ ဆုိတဲ့ ေျပာဆုိမႈေတြက လက္ေတြ႕ျဖစ္လာဖုိ႔ အေတာ္ကို မလြယ္ကူေသးပါဘူး။

အပစ္ရပ္ေရး ရၿပီးသည့္တိုင္ေအာင္ ႏုိင္ငံေရး ေဆြးေႏြးပြဲေတြကတဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရႏုိင္ဖို႔မွာလည္း အတား အဆီး ႀကီးတခု ထပ္ရွိေနပါေသးတယ္။ အဲဒီအတားအဆီးကေတာ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒ ပါပဲ။ တုိင္းရင္းသား ေတြ ဘက္ က ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပုံအေျခခံဥပေဒနဲ႔ေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္ စု မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ ေျပာဆုိပါတယ္။

“အာဏာရတခ်ဳိ႕က ဖက္ဒရယ္ကိုလက္မခံခ်င္ၾကေသးဘူး။ မ်ားေသာအားျဖင့္ စစ္တပ္ကလက္ မခံခ်င္ေသး ဘူး။ တိုင္းရင္း သား ေတြက ဖက္ဒရယ္ေတာင္းတာခြဲထြက္ဖို႔လို႔ဝါဒမိႈင္းတိုက္ခဲ့ေတာ့ ခုခ်ိန္ထိသံသယရွိေန တယ္။ ခြဲထြက္ သြားမလား၊ တိုင္းျပည္ ၿပိဳကြဲသြားမလားဆုိတဲ့ သံသယေတြရွိေနတယ္။ ဒါေတြ မဟုတ္မွန္ေၾကာင္း ေျပာရမယ္”လို႔ NCCT ေခါင္းေဆာင္ ႏိုင္ဟံသာက ဆုိပါတယ္။

တုိင္းရင္းသား အမ်ားစုက လက္ရွိ အစုိးရ လက္ထက္မွာ အပစ္ရပ္ေရး အေကာင္ အထည္ေဖာ္ လာေပမယ့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ရရွိဖုိ႔ကေတာ့ အစုိးရစစ္တပ္ရဲ႕ သေဘာထားအေျခအေနေပၚမွာပဲ အဓိကမူတည္ေနတယ္လုိ႔ ဆုိၾကပါတယ္။

ဧရာဝတီ