ဆယ့္ႏွစ္ရာသီ အလွည့္အေျပာင္းကာလ ေဆာင္းရာသီေရာက္လွ်င္ အေအးပတ္၊ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္းဆိုး ေရာဂါက ေန႔စဥ္အလုပ္လုပ္ ေနၾကေသာ လူသားတို႔ကို ေဘးဒုကၡ ေပးတတ္ သည္။ ေရခ်ဳိးမွား ရာမွ အဖ်ား ေရာဂါ ပူးတြဲပါဝင္လာသည္။
ေဆာင္းရာသီ ေအးခ်မ္းေသာ ကာလတြင္ ပတ္ဝန္းက်င္ႏွင့္ အာကာသ၌ ေငြႏွင္းမႈန္ ေလးမ်ားျဖင့္ သိုင္းဖြဲ႕လ်က္ရွိရာ ေရခ်ဳိးမွားျခင္း၊ အေအးမိျခင္း၊ ႏွာေစးျခင္း၊ ေခ်ာင္း ဆိုးျခင္း ေရာဂါေဝဒနာတို႔က ဒြန္တြဲလ်က္ ရွိၾကသည္။ ထိုစဥ္ ေဒသထြက္ ခ်င္းတက္ကို ေန႔စဥ္ စားသံုး ေပးျခင္းျဖင့္ ႀကိဳတင္ကာကြယ္ ႏုိင္ပါသည္။ မိသားစုစားဖိုေဆာင္မွ အိမ္ရွင္မမ်ား အေနျဖင့္ မီးဖိုေခ်ာင္သံုး ဟင္းခတ္အေမႊး အႀကိဳင္အျဖစ္ သံုးၾကသည္။ ျမန္မာ့ပရေဆး၊ တိုင္းရင္း ေဆးေလာကတြင္ ခ်င္းတက္ေျခာက္ကို ေဆးေဖာ္စပ္ရာ၌ အသံုးျပဳသည္။ အစာေၾကေဆး၊ အခိုးပြင့္ေဆးမ်ားတြင္ ခ်င္းတက္ေျခာက္ကို သံုးသည္။ ဟင္းခြက္တြင္ ခ်င္းပါဝင္ျခင္းသည္ ဟင္းေမႊးႀကိဳင္ ႐ံုသာမက ဝမ္းတြင္းပါစက ဓာတ္အစာေၾကညက္မႈကို ေပးစြမ္းသည္။ ေဆာင္း ရာသီကာလတြင္ အေအးပတ္၊ ေရခ်ဳိးမွား သူမ်ား အေနျဖင့္ ကိုယ္ခႏၶာတြင္ ငုပ္လွ်ဳိးေနေသာ အပူဓာတ္ကို ေၾကေစရန္ ခ်င္းတက္ကို ခပ္ပါးပါးလွီးျဖတ္ၿပီး ထန္းလ်က္ ခုနစ္လႊာ၊ ခုနစ္ခါကို ကြမ္းရြက္သံုးရြက္၊ ဆားအနည္း ငယ္ကဲ၍ ေရေႏြးျဖင့္ႀကိဳ ခ်က္ၿပီး သံုးခြက္ တစ္ခြက္တင္ ႀကိဳေသာက္ၾက သည္။ အေငြ႕ကိုရွဴ႐ႈိက္ၿပီး လက္ဖက္ရည္ဇြန္းျဖင့္ ပူပူေလးေသာက္ရသည္။ အေအးပတ္၊ ႏွာေစး၊ ေခ်ာင္း ဆိုး၊ ေခါင္းကိုက္ေရာ ဂါ ေပ်ာက္ကင္းႏုိင္စြမ္းသည္။ ျမန္မာ အမ်ဳိးသမီးမ်ား ဓမၼတာလာခ်ိန္ အေအးမိၿပီး ဓမၼတာ မဆင္းပါက ခ်င္းႏွင့္ ထန္းလ်က္ျပဳတ္ရည္ ေသာက္ပါ က ေပ်ာက္ကင္းႏိုင္စြမ္း ရွိသည္။ အသက္ အရြယ္ႀကီးရင့္သူ၊ လူႀကီးသူမမ်ား အေနျဖင့္ ေဆာင္းရာသီ၌ ခ်င္းသုပ္တြင္ ၾကက္သြန္ျဖဴ ေရာေႏွာမွီဝဲပါက အစာေၾက ေလေရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းႏုိင္ စြမ္းရွိသည္။
ျမန္မာတိုင္းရင္းေဆး ေလာကတြင္ အစာေၾကေစႏိုုင္ေသာ၊ အခုိးပြင့္ေစႏုိင္ေသာ ခ်င္း၊ ပိတ္ခ်င္း၊ င႐ုပ္ေကာင္းကို အစပ္သံုးမ်ဳိးအျဖစ္ အသံုးျပဳၾကသည္။ ကမၻာတြင္ ခ်င္းကို ဟင္းခတ္ အေမႊးအႀကိဳင္ အျဖစ္ အသံုးျပဳသည္။ ေဆာင္းရာသီ ထမနဲ၊ ယာဂု စုေပါင္းထုိးၾကရာတြင္ ခ်င္း ကိုထုေထာင္း၍ ထည့္သံုးၾကသည္။ ဟင္းခ်က္ရာတြင္ ခ်င္းကိုထည့္ခ်က္ပါက ခႏၶာကိုယ္ရွိ ေသြးေၾကာထဲ တြင္ ေမြးညင္းေပါက္မ်ားမွ အညစ္အေၾကး ထြက္ေစႏိုင္သည္။ ခ်င္းကို ကမၻာ့ေဝါဟာရ အေရးအသားတြင္ ပါဠိဘာသာျဖင့္ ဘဒၵယ၊ သိဂႌေဝရ၊ မေဟာသဓဟူ၍ လည္းေကာင္း၊ အဂၤလိပ္ ဘာသာျဖင့္ ဂ်င္းဂ်ား (Ginger) ဟူ၍ ေခၚေဝၚၾက သည္။ ခ်င္းသည္ ႏႈတ္ကိုၿမိန္ေစသည္။ အစာကို ေၾကညက္ေစသည္။ ဝမ္းမီးကို ေတာက္ေစသည္။ အရသာ စပ္သည္။ ပူေသာသတၱိ ရွိသည္။ ေၾက ညက္ေသာအခါ ခ်ဳိသည္။ သလိပ္၊ ေလ၊ အညစ္အေၾကး ေပ်ာက္ေစသည္။ ပန္းနာ၊ ေလထိုးေလေအာင့္၊ ေခ်ာင္းဆိုး ေပ်ာက္ေစႏုိင္သည္။ လွ်ာတြင္ျပည္တည္၊ သြားဖံုးေရာင္ပါက ခ်င္းကို ေရစိမ္၍ ပါးစပ္၌ ငံုထားရသည္။ နားတြင္ နာက်င္ ကိုက္ခဲပါက ခ်င္းျပဳတ္ရည္ အပူကို နားထဲသို႔ ထည့္ေပးရသည္။ ခ်င္းကို အနာတြင္ လိမ္းက်ံပါက သက္သာေပ်ာက္ ကင္းေစႏုိင္သည္။ ျမန္မာျပည္တြင္မူ ခ်င္းသုပ္ကို ဧည့္သည္ လာတိုင္း တည္ခင္းဧည့္ခံေလ့ ရွိသျဖင့္ ပြဲထိုင္ခ်င္းသုပ္ ျဖစ္ေနသည္။ အလွဴအတန္းျပဳ လုပ္ရာ၌ ေက်းလက္တြင္သာမက ၿမိဳ႕ျပမ်ား၌ပါ အသံုးမ်ားသည္။ ခ်င္းကိုေဖ်ာ္ရည္ အျဖစ္လည္း ေရာင္းခ်ၾကသည္။ ယိုထိုးကာ ၾကာရွည္ခံေအာင္ စီမံ၍ စားေသာက္မွီဝဲၾကသည္။ ဝမ္းမီး ေတာက္ေစရန္ င႐ုတ္သီးအစပ္ကို စားသံုးျခင္းထက္ ခ်င္းစားသံုးျခင္းျဖင့္ အစားထိုး၍ ေဆာင္ရြက္သင့္ပါသည္။ ဟင္းခ်က္ရာတြင္ ခ်င္းကို အမ်ားဆံုး အသံုးျပဳျခင္းျဖင့္ ေသြးေလ လည္ပတ္မႈကို အားျဖည့္ေပးႏုိင္စြမ္းသျဖင့္ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီး အိမ္ေထာင္ရွင္မမ်ား အေနျဖင့္ ေစ်းႏႈန္းသက္သာစြာ သဘာဝမွ ေပးေသာ ေဆာင္းရာသီ ေဆးဖက္ဝင္ခ်င္းကို မီးဖိုေခ်ာင္တြင္ အားျဖည့္ သံုးစြဲသင့္သည္။
ျမ၀တီ
No comments:
Post a Comment