ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ဉာဏပစၥည္း မူပိုင္ခြင့္၊ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈႏွင့္ စားသံုးသူ ကာကြယ္ေရး ဥပေဒမ်ား အျမန္ဆံုး ျပ႒ာန္းရန္ WTO ထုတ္ျပန္

ျမန္မာ့စီးပြားေရးကို ပိုမို ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲႏိုင္ရန္ ဉာဏပစၥည္း မူပိုင္ခြင့္ ဥပေဒမ်ား၊ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ ဥပေဒႏွင့္ စားသုံးသူ ကာကြယ္ေရး ဥပေဒတို႔ကို အျမန္ဆုံး ျပ႒ာန္းရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရးအဖြဲ႕ (WTO) ကုန္သြယ္မႈ မူဝါဒ ဆန္းစစ္မႈ ဌာနက ထုတ္ျပန္ ေျပာဆိုသည္။

လက္ရွိ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရး အဖြဲ႔ဝင္ ႏိုင္ငံမ်ားက အသိအမွတ္ ျပဳၾကၿပီး ယခုထက္ ပိုမို၍ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းစဥ္မ်ား ျပဳလုပ္ရန္ႏွင့္ ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရး အဖြဲ႔က တိုက္တြန္းလိုက္ျခင္း ျဖစ္သည္။

ဉာဏပစၥည္း မူပိုင္ခြင့္ႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ေပၚေပါက္လာသည့္ ျပႆနာ မ်ားကို ေျဖရွင္းေပးမည့္ အထူးသတ္မွတ္ ခုံ႐ုံးႏွင့္ အမ်ိဳးသားအဆင့္ ဉာဏပစၥည္း မူပိုင္ခြင့္ လုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္႐ြက္မည့္ ႐ုံးကို ဖြင့္လွစ္ရန္ ျမန္မာ့ကုန္သြယ္မႈ မူဝါဒ ဆန္းစစ္ျခင္း လုပ္ငန္းအဖြဲ႔ႏွင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကေၾကာင္း WTO ၏ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။

ဉာဏပစၥည္း မူပိုင္ခြင့္ ဥပေဒမ်ား၊ ယွဥ္ၿပိဳင္မႈ ဥပေဒႏွင့္ စားသုံးသူ ကာကြယ္ေရး ဥပေဒတို႔က ျပဌာန္းႏိုင္ရန္ ေဆာင္႐ြက္လ်က္ ရွိၿပီး ယခုႏွစ္ ဇူလိုင္လတြင္ ဉာဏပစၥည္း မူပိုင္ခြင့္ ဥပေဒမ်ားကို ျပဌာန္းႏိုင္ရန္ ေမွ်ာ္မွန္း ထားေၾကာင္း EU-ASEAN SME IPR Help Desk ၏ ျမန္မာ ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္ ဦးမင္းေတဇညြန္႔တင္က ေျပာဆိုသည္။

“အခုခ်ိန္ထိေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ IP (ဉာဏပစၥည္း မူပိုင္ခြင့္) နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ အထူးခုံ႐ုံး ဆိုတာမ်ိဳး မရွိေသးဘူး။ တကယ္တမ္း IP ဥပေဒ အသက္ဝင္လာရင္ ႐ႈပ္ေထြးမႈေတြ အမ်ားႀကီး ရွိလာႏိုင္တယ္” ဟု ၎ကဆိုသည္။

ျမန္မာ့ကုန္သြယ္မႈ မူဝါဒ ဆန္းစစ္မႈကို မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔မွ ၁၃ ရက္ေန႔ အထိ ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး WTO အဖြဲ႔ဝင္ ၁၆ ႏိုင္ငံမွ ေမးခြန္းေပါင္း ၂၀၀ ခန္႔ ေမးျမန္းမႈကို ျပန္လည္ ရွင္းလင္းခဲ့ေၾကာင္း ကုန္သြယ္ေရး ညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာန၊ ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရး အဖြဲ႔ႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အဖြဲ႔ ဌာနခြဲမွ တာဝန္ရွိသူ တစ္ဦးက The Voice သို႔ ေျပာၾကားသည္။

“ကမာၻ႔ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ အဖြဲ႔အစည္းေပါင္း ၂၅ ခုေလာက္က ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတြ ထုတ္ၿပီး ဘာေတြ ကူညီႏိုင္မယ္။ ဘာေတြ ေထာက္ပံ့ေပးမယ္ ဆိုတာမ်ိဳး လုပ္ၾကတယ္။ အဓိကကေတာ့ ကုန္သြယ္မႈ ဆိုင္ရာ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈ ရွိဖို႔အတြက္ လုပ္တာပါ” ဟု ၎က ရွင္းျပသည္။

အဆိုပါ ကုန္သြယ္မႈ မူဝါဒ ဆန္းစစ္ျခင္း (TPR) ကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေမလမွ စတင္ကာ ေဆာင္႐ြက္ခဲ့ၿပီး အာရွဖြံ႔ၿဖိဳးမႈဘဏ္ (ADB) မွ ကြၽမ္းက်င္ပညာရွင္ အကူအညီျဖင့္ တစ္ႏွစ္ခြဲၾကာ အခ်ိန္ယူ ျပင္ဆင္ခဲ့ၿပီး ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရး အဖြဲ႔တြင္ TPR လုပ္ငန္းစဥ္ကို ပထဆုံးအႀကိမ္ ျပဳလုပ္ျခင္း ျဖစ္ေၾကာင္း ၎က ေျပာဆိုသည္။

ျမန္မာ့ကုန္သြယ္မႈ မူဝါဒ အစီရင္ခံစာကို TPR လုပ္ငန္းစဥ္ၿပီးေနာက္ သီတင္းႏွစ္ပတ္ အၾကာတြင္ ကမာၻ႔ကုန္သြယ္ေရး အဖြဲ႔က ႏိုင္ငံအသီးသီးသို႔ ျဖန္႔ေဝသြားမည္ ျဖစ္သည္။

The Voice Weekly