Friday 19 December 2014

သတင္းသမား အဖမ္းဆီးဆံုး ၁၀ ႏိုင္ငံ ျမန္မာပါဝင္

Photo: သတင္းသမား အဖမ္းဆီးဆံုး ၁၀ ႏိုင္ငံ ျမန္မာပါဝင္
Friday, December 19, 2014

ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္ ဆိုေပမယ့္ အခုထိ သတင္းမီဒီယာေတြ အေပၚ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ရွိေနတုန္းပဲလို႔ CPJ ေခၚ သတင္းသမားမ်ား ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႔က ေျပာၾကားလိုက္ပါတယ္။ CPJ အဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ အစီရင္ခံစာထဲက သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈ အမ်ားဆံုး ၁၀ ႏိုင္ငံ စာရင္းထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံပါဝင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က ေျပာျပေပးမွာပါ။

၂၀၁၄ခုႏွစ္ထဲမွာ သတင္းသမားေတြကို ေထာင္အခ်ဆံုး ႏိုင္ငံမ်ား စာရင္းကို ျပဳစုခဲ့တဲ့ CPJ က ျမန္မာႏုိင္ငံကို အဆင့္ ၈မွာ ထည့္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကေန အရပ္သားတပိုင္း အစိုးရအျဖစ္ ေျပာင္းလဲၿပီး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ တက္လာခဲ့ေပမဲ့ သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီးမႈ ကေတာ့ ေျပာင္းလဲ မသြားဘူးလို႔ CPJ အဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွေရးရာ တာဝန္ခံ -Bob Dietz က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

" ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈေတြ ျပန္ၿပီး တိုး-လုပ္လာေနတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကတည္းက စၿပီး သတင္းသမားေတြကို ျပန္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈ လုပ္လာတာျဖစ္ၿပီ အခုထိ အနည္းဆံုး ၁၀ ဦးေလာက္ ရွိေနပါတယ္။ အဲ့ဒီသတင္းသမားေတြ အားလံုးကို အစိုးရ ဆန္႔က်င္မႈနဲ႔ ေထာင္ခ်ခဲ့တာပါ။ ဇူလိုင္ လတုန္းက ယူနတီဂ်ာနယ္က သတင္းသမား ၅ ေယာက္ကို ေထာင္ ၁၀ ႏွစ္ ခ်ခဲ့တာဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ လ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ေပါက္ၾကားမႈနဲ႔ ျဖစ္ၿပီး ဒီဥပေဒဟာ အရင္ ကိုလိုနီေခတ္ ၁၉၂၃ ခုႏွစ္ တုန္းက ဥပေဒျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အစိုးရက ဒီဥပေဒမ်ိဳးကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ မႀကိဳးစားတာဟာ သတင္းသမားေတြ ကိုလိုတဲ့ အခ်ိန္ ေထာင္ထဲ ျပန္ ထည့္ႏိုင္ေအာင္လုပ္ထားတာမ်ိဳးလို႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ျမင္ပါတယ္။"

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီေရး အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ေနခ်ိန္မွာ သတင္းသမားေတြဟာ ဒီမိုကေရစီလူ႔ေဘာင္အသိုင္းအဝုိင္းအတြက္ လိုအပ္တဲ့ က႑တခုလို႔ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ယံုၾကည္မႈ မရွိဘူးလို႔လည္း ေဝဖန္လိုက္ပါတယ္။

"အစိုးရက ကိုလိုနီေခတ္က ဥပေဒေတြကို ဆက္သံုးေနတာဟာ သူတို႔မွာ သတင္းသမားေတြ အေပၚ ဆန္႔က်င္တဲ့ အျမင္မ်ိဳး ရွိေနလို႔ပါ။ အစိုးရဟာ သတင္းမီဒီယာေတြ အေပၚ လိုလားတဲ့ သေဘာ မရွိတဲ့အတြက္ သတင္းသမားေတြကို အခ်ိန္မေရြး ေထာင္ထဲျပန္ ဖမ္းထည့္ထားႏိုင္တဲ့ ဒီဥပေဒေတြကို ေျပာင္းလဲ ပစ္ဖို႔မႀကိဳးစားသလို သတင္းမီဒီယာဆိုတာဟာ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အသိုင္းအဝို္င္း အတြက္ လိုအပ္တဲ့ က႑ တရပ္လို႔ ယံုၾကည္သတ္မွတ္ထားတာမ်ိဳးလည္းမေတြ႔ရပါဘူး။"

 စက္တင္ဘာလထဲမွာ အလြတ္သတင္းေထာက္ ကိုေအာင္ေက်ာ္ႏုိင္ေခၚ ကိုပါႀကီး ဟာ ျမန္မာစစ္တပ္က ဖမ္းဆီးထားစဥ္မွာပဲ အသတ္ခံ ခဲ့ရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ ေပၚေပါက္ခဲ့ တာမို႔ လက္ရွိအစိုးရရဲ႕ သတင္းမီဒီယာအေပၚမွာ ထားတဲ့ အျမင္ကို အႀကီးအက်ယ္ ရိုက္ခတ္ေစခဲ့တာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ အခုလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်တာမ်ိဳး လုပ္ေနတာဟာ လက္ခံႏုိင္စရာ မရွိဘူးပဲ ဒါဟာ အရင္အေျပာင္းအလဲ မလုပ္ခင္ အခ်ိန္မ်ိဳးကို ျပန္ၿပီးသြားေန တာလို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

"ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ သတင္းသမားေတြကို ေထာင္ခ်မႈမွာ အဆိုးဆံုး အျဖစ္ေက်ာ္ၾကားခဲ့တာပါ။ အခု အရင္ အတိုင္း ျပန္သြားေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီေရး အေျပာင္းအလဲေတြ မလုပ္ခင္အခ်ိန္တုန္းကလိုပဲ သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ေနတာမို႔ သတင္းသမားေတြအေပၚမွာ အစုိးရရဲ့ သေဘာထားနဲ႔ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ေျပာင္းလာၿပီ လို႔ေတာ့ ေျပာလို႔ မရေသးပါဘူး။"

သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈ အမ်ားဆံုး လုပ္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံကေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး ထိပ္တန္းဆယ္ႏိုင္ငံထဲမွာ အီရန္၊ အီရစ္ထရီယက္စ္၊ အီသီယိုပီးယား၊ အီဂ်စ္၊ ဆီးရီးယားနဲ႔ တူရကီႏုိင္ငံေတြအျပင္ အာရွတိုက္က ဗီယက္နမ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတို႔ပါ ပါဝင္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။

VOA

ျမန္မာသတင္းေထာက္မ်ား မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္အတြက္ ဆႏၵျပ။ (ဇန္နဝါရီ ၇၊ ၂၀၁၄)
ျမန္မာသတင္းေထာက္မ်ား မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္အတြက္ ဆႏၵျပ။ (ဇန္နဝါရီ ၇၊ ၂၀၁၄) 
ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ လုပ္ေဆာင္ေနတယ္ ဆိုေပမယ့္ အခုထိ သတင္းမီဒီယာေတြ အေပၚ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ရွိေနတုန္းပဲလို႔ CPJ ေခၚ သတင္းသမားမ်ား ကာကြယ္ေရးအဖြဲ႔က ေျပာၾကားလိုက္ ပါတယ္။ CPJ အဖြဲ႔က ထုတ္ျပန္တဲ့ ၂၀၁၄ ခုႏွစ္အတြက္ အစီရင္ခံစာထဲက သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈ အမ်ားဆံုး ၁၀ ႏိုင္ငံ စာရင္းထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံပါဝင္ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဆက္သြယ္ေမးျမန္းထားတဲ့ ေဒၚခင္မ်ိဳးသက္က ေျပာျပေပးမွာပါ။

၂၀၁၄ခုႏွစ္ထဲမွာ သတင္းသမားေတြကို ေထာင္အခ်ဆံုး ႏိုင္ငံမ်ား စာရင္းကို ျပဳစုခဲ့တဲ့ CPJ က ျမန္မာႏုိင္ငံကို အဆင့္ ၈မွာ ထည့္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၁ခုႏွစ္ စစ္အစိုးရ အုပ္ခ်ဳပ္မႈကေန အရပ္သား တပိုင္း အစိုးရအျဖစ္ ေျပာင္းလဲၿပီး သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ တက္လာခဲ့ေပမဲ့ သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီးမႈ ကေတာ့ ေျပာင္းလဲ မသြားဘူးလို႔ CPJ အဖြဲ႔ရဲ႕ အာရွေရးရာ တာဝန္ခံ -Bob Dietz က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

" ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈေတြ ျပန္ၿပီး တိုး-လုပ္လာေနတဲ့ ႏိုင္ငံျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကတည္းက စၿပီး သတင္းသမားေတြကို ျပန္ ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈ လုပ္လာတာ ျဖစ္ၿပီ အခုထိ အနည္းဆံုး ၁၀ ဦးေလာက္ ရွိေနပါတယ္။ အဲ့ဒီသတင္းသမားေတြ အားလံုးကို အစိုးရ ဆန္႔က်င္မႈနဲ႔ ေထာင္ခ်ခဲ့တာပါ။ ဇူလိုင္ လတုန္းက ယူနတီဂ်ာနယ္က သတင္းသမား ၅ ေယာက္ကို ေထာင္ ၁၀ ႏွစ္ ခ်ခဲ့တာဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ လ်ိဳ႕ဝွက္ခ်က္ေပါက္ၾကားမႈနဲ႔ ျဖစ္ၿပီး ဒီဥပေဒဟာ အရင္ ကိုလိုနီေခတ္ ၁၉၂၃ ခုႏွစ္ တုန္းက ဥပေဒျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အစိုးရက ဒီဥပေဒမ်ိဳးကိုျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ မႀကိဳးစား တာဟာ သတင္းသမားေတြ ကိုလိုတဲ့ အခ်ိန္ ေထာင္ထဲ ျပန္ ထည့္ႏိုင္ေအာင္လုပ္ထားတာမ်ိဳးလို႔ ကၽြန္ေတာ္ တို႔ ျမင္ပါတယ္။"

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီေရး အေျပာင္းအလဲေတြ လုပ္ေနခ်ိန္မွာ သတင္းသမားေတြဟာ ဒီမို ကေရစီလူ႔ေဘာင္အသိုင္းအဝုိင္းအတြက္ လိုအပ္တဲ့ က႑တခုလို႔ အာဏာပိုင္ေတြဘက္က ယံုၾကည္မႈ မရွိ ဘူးလို႔လည္း ေဝဖန္လိုက္ပါတယ္။

"အစိုးရက ကိုလိုနီေခတ္က ဥပေဒေတြကို ဆက္သံုးေနတာဟာ သူတို႔မွာ သတင္းသမားေတြ အေပၚ ဆန္႔က်င္တဲ့ အျမင္မ်ိဳး ရွိေနလို႔ပါ။ အစိုးရဟာ သတင္းမီဒီယာေတြ အေပၚ လိုလားတဲ့ သေဘာ မရွိတဲ့ အတြက္ သတင္းသမားေတြကို အခ်ိန္မေရြး ေထာင္ထဲျပန္ ဖမ္းထည့္ထားႏိုင္တဲ့ ဒီဥပေဒေတြကို ေျပာင္းလဲ ပစ္ဖို႔မႀကိဳးစားသလို သတင္းမီဒီယာဆိုတာဟာ ဒီမိုကေရစီ လူ႔အသိုင္းအဝို္င္း အတြက္ လိုအပ္တဲ့ က႑ တရပ္လို႔ ယံုၾကည္သတ္မွတ္ထားတာမ်ိဳးလည္းမေတြ႔ရပါဘူး။"

 စက္တင္ဘာလထဲမွာ အလြတ္သတင္းေထာက္ ကိုေအာင္ေက်ာ္ႏုိင္ေခၚ ကိုပါႀကီး ဟာ ျမန္မာစစ္တပ္က ဖမ္းဆီးထားစဥ္မွာပဲ အသတ္ခံ ခဲ့ရတဲ့ ျဖစ္ရပ္ ေပၚေပါက္ခဲ့ တာမို႔ လက္ရွိအစိုးရရဲ႕ သတင္းမီဒီယာအေပၚမွာ ထားတဲ့ အျမင္ကို အႀကီးအက်ယ္ ရိုက္ခတ္ေစခဲ့တာလည္းျဖစ္ပါတယ္။ အခုလိုအခ်ိန္မ်ိဳးမွာ သတင္းသမား ေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်တာမ်ိဳး လုပ္ေနတာဟာ လက္ခံႏုိင္စရာ မရွိဘူးပဲ ဒါဟာ အရင္အေျပာင္းအလဲ မလုပ္ခင္ အခ်ိန္မ်ိဳးကို ျပန္ၿပီးသြားေန တာလို႔လည္း ေျပာပါတယ္။

"ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ သတင္းသမားေတြကို ေထာင္ခ်မႈမွာ အဆိုးဆံုး အျဖစ္ေက်ာ္ၾကားခဲ့တာပါ။ အခု အရင္ အတိုင္း ျပန္သြားေနတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီမိုကေရစီေရး အေျပာင္းအလဲေတြ မလုပ္ခင္အခ်ိန္တုန္းကလိုပဲ သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ေနတာမို႔ သတင္းသမားေတြအေပၚမွာ အစုိးရရဲ့ သေဘာထားနဲ႔ လုပ္ေဆာင္မႈေတြ ေျပာင္းလာၿပီ လို႔ေတာ့ ေျပာလို႔ မရေသးပါဘူး။"

သတင္းသမားေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈ အမ်ားဆံုး လုပ္ခဲ့တဲ့ ႏုိင္ငံကေတာ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျဖစ္ၿပီး ထိပ္တန္း ဆယ္ႏိုင္ငံထဲမွာ အီရန္၊ အီရစ္ထရီယက္စ္၊ အီသီယိုပီးယား၊ အီဂ်စ္၊ ဆီးရီးယားနဲ႔ တူရကီႏုိင္ငံေတြအျပင္ အာရွတိုက္က ဗီယက္နမ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတို႔ပါ ပါဝင္ေနတာျဖစ္ပါတယ္။

VOA

No comments:

Post a Comment