Tuesday 23 September 2014

ျမန္မာ့အေရး ကုလမွာ ဒီတပတ္ ေဆြးေႏြးမည္

Photo: ျမန္မာ့အေရး ကုလမွာ ဒီတပတ္ ေဆြးေႏြးမည္
Tuesday, September 23, 2014

ဒီကေန႔ စတင္က်င္းပတဲ့ ၆၉ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံကို တက္ေရာက္ဖို႔ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ကို ဆုိက္ေရာက္ေနၾကပါၿပီ။ ဒီအေထြေထြညီလာခံႀကီး က်င္းပေနခ်ိန္မွာပဲ ကုလသမဂၢနဲ႔ ကမၻာႀကီးမွာ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ အကဲစမ္းမႈေတြကို ဒီညီလာခံရဲ႕ေဘးပန္းမွာ ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္းလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို ေဒၚလွလွသန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။

ဒီကေန႔ စတင္က်င္းပမယ့္ ၆ ရက္ၾကာ အေထြေထြညီလာခံႀကီးရဲ႕ ေဘးပန္းမွာ မ်က္ေမွာက္ ကမၻာမွာရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ပဋိပကၡေတြ၊ အကဲစမ္းမႈေတြ အေၾကာင္းကိုလည္း ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ရွိတဲ့အနက္ ျမန္မာ၊ ဆိုမားလီယား၊ ကြန္ဂို၊ လက္ဘႏြမ္ စသျဖင့္တုိ႔ ပါဝင္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္းအေနနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျပဳျပင္ဖဲြ႔စည္းလိုက္တဲ့ Partnership Group On Myanmar - ဆိုတဲ့ ျမန္မာ့အေရး ကုလသမဂၢမဟာမိတ္အုပ္စု အစည္းအေဝးပဲြကို စက္တင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပမွာျဖစ္တယ္လို႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ အာရွေရးရာတာဝန္ခံ မစၥ္ ကန္နီကို က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“ဒီေသာၾကာေန႔ညေနမွာ အေထြေထြညီလာခံႀကီးရဲ႕ ေဘးပန္းမွာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္အေနနဲ႔ ျမန္မာ့အေရး ကုလသမဂၢမဟာမိတ္အုပ္စုရဲ႕ အစည္းအေဝးပဲြကို ေခၚယူက်င္းပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအုပ္စုဟာ အရင္ကဖဲြ႔စည္းခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး မိတ္ေဆြ ႏိုင္ငံမ်ား အသင္းအစား ဖဲြ႔စည္းထားတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအုပ္စုကို ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ စက္တင္ဘာလက ျပန္လည္ဖဲြ႔စည္းခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ျဖစ္ထြန္း တိုးတက္တဲ့ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈေတြကို ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔တဲ့အတိုင္းအတာနဲ႔ ကုလသမဂၢနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအၾကား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားႏုိင္ဖို႔ ရည္ရြယ္ပါတယ္။” - လို႔ မစၥ္ ကန္နီကိုက ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျပန္လည္ဖဲြ႔စည္းခဲ့တဲ့ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း ပါဝင္ခဲ့ၿပီး ဒီႏွစ္ဧၿပီလက နယူးေယာက္မွာတခါ အစည္းအေဝးပဲြက်င္းပခဲ့စဥ္ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ လူဦးေရဆိုင္ရာဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔တို႔ တက္ေရာက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတႀကိမ္ ေဆြးေႏြးပဲြ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ မစၥ္ ကန္နီကိုက -

“ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ အရင္က ေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္းပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ သမုိင္းတင္ေလာက္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရးတခါးဖြင့္တဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ဳိး အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့တာ၊ ေအာက္ေျခလူမႈအဖဲြ႔အစည္းမွာ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ပိုမိုေပးတာေတြ ေတြ႔ရသလို ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ႀကီးမားတဲ့အကဲစမ္းမႈေတြကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေနရတာျဖစ္တယ္လို႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ေထာက္ျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး၊ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္တဲ့ပဋိပကၡနဲ႔ ဒုကၡသည္အေရးတို႔ပါဝင္ပါတယ္။”- လို႔  မစၥ္ ကန္နီကိုက ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အထူးအႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ ဘီေဂ်း၊ နမ္ဘီယားဟာ ၂၀၁၃ နဲ႔ ၂၀၁၄ ႏွစ္အတြင္း ၈ ႀကိမ္ေျမာက္သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ဘာသာေရးပဋိပကၡေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ားအေရးကို သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့သလို ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပထမဦးဆံုးက်င္းပခဲ့တဲ့ အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းလက္နက္ကိုင္အုပ္စုၾကား အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ညီလာခံကိုလည္း ေလ့လာသူအျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ UNDP ကုလသမဂၢ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ ေအဂ်င္စီရဲ႕ အာရွေဒသဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကားေရးမႉး Xu Haoliang နဲ႔ OCHA ေခၚ ကုလသမဂၢ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူေပးေရး ညႇိႏိႈင္းမႈအဖဲြ႔ စီမံကိန္းဒါ႐ိုက္တာ John Ging တို႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို မၾကာေသးမီက သြားေရာက္ခဲ့သလို လူ႔အခြင့္အေရးကိုယ္စားလွယ္ ယန္ဟီလီ ဟာလည္း ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္အျပင္ မႏၱေလးတို႔ကို သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ေလ့လာစံုစမ္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိုယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔ အခု ေဆြးေႏြးပဲြမွာ အစီရင္ခံၾကဖို႔ရွိတယ္လို႔လည္း မစၥ္ကန္နီကိုက ေျပာပါတယ္။

“အထူးကိုယ္စားလွယ္ေတြက သူတို႔ရဲ႕ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို အစီရင္ခံၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မဟာမိတ္အုပ္စုအဖဲြ႔ဝင္ ၁၅ ႏိုင္ငံတုိ႔ကလည္း သူတို႔ရဲ႕ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မႈေတြျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘာသာေရးပဋိပကၡ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြ အေၾကာင္းကိုလည္း ေမးျမန္းၾကဖို႔ ရွိပါတယ္။” လို႔ မစၥ္ ကန္နီကိုက ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေသာၾကာေန႔ က်င္းပမယ့္ ျမန္မာ့အေရး ကုလသမဂၢမဟာမိတ္အဖဲြ႔ အစည္းအေဝးပဲြဟာ တခါးပိတ္ ျဖစ္ေပမယ့္လို႔လည္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းကိုေတာ့ ထုတ္ျပန္ေပးဖို႔ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္ရွင္။

ဗီြအုိေအ (ျမန္မာဌာန)
ဒီကေန႔ စတင္က်င္းပတဲ့ ၆၉ ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢအေထြေထြညီလာခံကို တက္ေရာက္ဖို႔ ကမၻာ့ေခါင္းေ ဆာင္ေတြ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ကို ဆုိက္ေရာက္ေနၾကပါၿပီ။ ဒီအေထြေထြညီလာခံႀကီး က်င္းပေနခ်ိန္မွာပဲ ကုလသမဂၢနဲ႔ ကမၻာႀကီးမွာ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြနဲ႔ အကဲစမ္းမႈေတြကို ဒီညီလာခံရဲ႕ေဘး ပန္းမွာ ေဆြးေႏြးဖို႔ ရွိရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေၾကာင္းလည္း ပါဝင္ပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကို ေဒၚလွလွသန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ဒီကေန႔ စတင္က်င္းပမယ့္ ၆ ရက္ၾကာ အေထြေထြညီလာခံႀကီးရဲ႕ ေဘးပန္းမွာ မ်က္ေမွာက္ ကမၻာမွာ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ပဋိပကၡေတြ၊ အကဲစမ္းမႈေတြ အေၾကာင္းကိုလည္း ေဆြးေႏြးၾကဖို႔ရွိတဲ့အနက္ ျမန္မာ၊ ဆိုမားလီယား၊ ကြန္ဂို၊ လက္ဘႏြမ္ စသျဖင့္တုိ႔ ပါဝင္ပါတယ္။ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ဘန္ကီမြန္း အေနနဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျပဳျပင္ဖဲြ႔စည္းလိုက္တဲ့ Partnership Group On Myanmar - ဆိုတဲ့ ျမန္မာ့အေရး ကုလသမဂၢမဟာမိတ္အုပ္စု အစည္းအေဝးပဲြကို စက္တင္ဘာလ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ က်င္းပမွာျဖစ္တယ္လို႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ အာရွေရးရာတာဝန္ခံ မစၥ္ ကန္နီကို က ဗီြအိုေအကို ေျပာပါတယ္။

“ဒီေသာၾကာေန႔ညေနမွာ အေထြေထြညီလာခံႀကီးရဲ႕ ေဘးပန္းမွာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္အေန နဲ႔ ျမန္မာ့ အေရး ကုလသမဂၢမဟာမိတ္အုပ္စုရဲ႕ အစည္းအေဝးပဲြကို ေခၚယူက်င္းပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအုပ္စု ဟာ အရင္ကဖဲြ႔စည္းခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ ျမန္မာ့အေရး မိတ္ေဆြ ႏိုင္ငံမ်ား အသင္းအစား ဖဲြ႔စည္းထားတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအုပ္စုကို ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ စက္တင္ဘာလက ျပန္လည္ဖဲြ႔စည္း ခဲ့တာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံကေန ျဖစ္ထြန္း တိုးတက္တဲ့ အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ ေျပာင္းလဲတိုးတက္မႈေတြကို ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔တဲ့အတိုင္းအတာနဲ႔ ကုလသမဂၢနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအၾကား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္သြားႏုိင္ဖို႔ ရည္ရြယ္ပါတယ္။” - လို႔ မစၥ္ ကန္နီကိုက ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က ျပန္လည္ဖဲြ႔စည္းခဲ့တဲ့ မဟာမိတ္ႏိုင္ငံေတြထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံလည္း ပါဝင္ခဲ့ၿပီး ဒီႏွစ္ဧၿပီလက နယူးေယာက္မွာတခါ အစည္းအေဝးပဲြက်င္းပခဲ့စဥ္ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရးနဲ႔ လူဦးေရဆိုင္ရာဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီနဲ႔ ကိုယ္စားလွယ္အဖဲြ႔တို႔ တက္ေရာက္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီတႀကိမ္ ေဆြးေႏြးပဲြ အေၾကာင္းအရာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ မစၥ္ ကန္နီကိုက -

“ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ အရင္က ေျပာခဲ့တဲ့အတုိင္းပါပဲ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ သမုိင္းတင္ေလာက္ တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြ ရင္ဆိုင္ေနရတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စီးပြားေရးတခါးဖြင့္တဲ့လုပ္ေဆာင္ခ်က္မ်ဳိး အပါ အဝင္ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့တာ၊ ေအာက္ေျခလူမႈအဖဲြ႔အစည္းမွာ လြတ္လပ္ခြင့္ေတြ ပိုမိုေပးတာေတြ ေတြ႔ရသလို ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႔ ႀကီးမားတဲ့အကဲစမ္းမႈေတြကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေနရ တာျဖစ္တယ္လို႔ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္က ေထာက္ျပခဲ့ၿပီး ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒါေတြကေတာ့ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒ ျပင္ဆင္ေရး၊ လက္နက္ကိုင္ တုိင္းရင္းအဖဲြ႔အစည္းေတြနဲ႔ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး၊ အမ်ဳိးသားျပန္လည္ ရင္ၾကားေစ့ေရး၊ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ဘာသာေရးအသြင္ေဆာင္တဲ့ပဋိပကၡနဲ႔ ဒုကၡသည္အေရးတို႔ပါဝင္ ပါတယ္။”- လို႔  မစၥ္ ကန္နီကိုက ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံကို ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ အထူးအႀကံေပးပုဂၢိဳလ္ ဘီေဂ်း၊ နမ္ဘီယားဟာ ၂၀၁၃ နဲ႔ ၂၀၁၄ ႏွစ္အတြင္း ၈ ႀကိမ္ေျမာက္သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ဘာသာေရးပဋိပကၡေၾကာင့္ ဒုကၡသည္မ်ားအေရးကို သြားေရာက္ေလ့လာ ခဲ့သလို ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ပထမဦးဆံုးက်င္းပခဲ့တဲ့ အစိုးရနဲ႔ တုိင္းရင္းလက္နက္ကိုင္ အုပ္စုၾကား အမ်ဳိးသား ျပန္လည္ရင္ၾကားေစ့ေရး ညီလာခံကိုလည္း ေလ့လာသူအျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ့ တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ UNDP ကုလသမဂၢ ဖြ႔ံၿဖိဳးမႈ ေအဂ်င္စီရဲ႕ အာရွေဒသဆိုင္ရာ ညႊန္ၾကားေရးမႉး Xu Haoliang နဲ႔ OCHA ေခၚ ကုလသမဂၢ လူသားခ်င္းစာနာမႈ အေထာက္အကူေပးေရး ညႇိႏိႈင္းမႈအဖဲြ႔ စီမံကိန္း ဒါ႐ိုက္တာ John Ging တို႔ ရခုိင္ျပည္နယ္ကို မၾကာေသးမီက သြားေရာက္ခဲ့သလို လူ႔အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ယန္ဟီလီ ဟာလည္း ရခုိင္ျပည္နယ္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္အျပင္ မႏၱေလးတို႔ကို သြားေရာက္ ခဲ့ၿပီး ေလ့လာစံုစမ္းမႈေတြ ျပဳလုပ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီကိုယ္စားလွယ္ေတြအေနနဲ႔ အခု ေဆြးေႏြးပဲြမွာ အစီရင္ခံၾကဖို႔ရွိတယ္လို႔လည္း မစၥ္ကန္နီကိုက ေျပာပါတယ္။

“အထူးကိုယ္စားလွယ္ေတြက သူတို႔ရဲ႕ ေလ့လာေတြ႔ရွိခ်က္ေတြကို အစီရင္ခံၾကမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ မဟာမိတ္အုပ္စုအဖဲြ႔ဝင္ ၁၅ ႏိုင္ငံတုိ႔ကလည္း သူတို႔ရဲ႕ စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္မႈေတြျဖစ္တဲ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘာသာေရး ပဋိပကၡ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ၊ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပဲြ ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈေတြ အေၾကာင္း ကိုလည္း ေမးျမန္း ၾကဖို႔ ရွိပါတယ္။” လို႔ မစၥ္ ကန္နီကိုက ေျပာသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေသာၾကာေန႔ က်င္းပမယ့္ ျမန္မာ့အေရး ကုလသမဂၢမဟာမိတ္အဖဲြ႔ အစည္းအေဝးပဲြဟာ တခါးပိတ္ ျဖစ္ေပ မယ့္ လို႔လည္း အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ႕ မိန္႔ခြန္းကိုေတာ့ ထုတ္ျပန္ေပးဖို႔ ရွိတယ္လို႔ သိရပါတယ္ရွင္။

ဗီြအုိေအ (ျမန္မာဌာန)

No comments:

Post a Comment