၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ကတိုက္ခတ္ခဲ့ေသာ ဂီရိမုန္တိုင္းဒဏ္ခံ
ခဲ့ရေသာ ရခိုင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ယေန႕အခ်ိန္ထိ ၾကံဳေတြ႕ ေန ရေသာ ျပႆာနာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရခိုင္လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႕ (AHRDO) က အစီရင္ ခံစာ တစ္ေစာင္ကို ယေန႕ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
အဆိုပါ အစီရင္ခံစာကုိ “Voices from the Arakan State of Western Burma (Myanmar)” အမည္ျဖင့္ အဂၤလိပ္ဘာ သာျဖင့္ ထုုတ္ေ၀လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
အစီရင္ခံစာ ထုတ္ေ၀ရျခင္း ရည္ရြယယ္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ရခိုင္လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ေရး အဖြဲ႕ အမႈေဆာင္ ဒါရိုက္တာ ကိုေအာင္မင္းဦးက နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
“ ထုတ္ျပန္ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ဂီရိမုန္တိုင္း ဒဏ္ခံလိုက္ရတဲ့ ရခိုင္ျပည္သူေတြဟာ ဒီေန႕ထက္တိုင္ စား၀တ္ ေနေရးနဲ႕ မိသားစု ေနထိုင္ေရး အိုးအိမ္ေတြ မတည္ေဆာက္ႏိုင္ေသးဘူး။
အစိုးရပိုင္းကလည္း ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးနဲ႕ စား၀တ္ေနေရးစတာေတြကို အဆင္ေျပေအာင္ မလုပ္ေပးႏိုင္ေသးတဲ့ အေျခအေနေတြကို ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြက သိရွိေအာင္ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ ထုတ္ျပန္လိုက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
၎အျပင္ ရခိုင္ျပည္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဘဂၤလီ- ရခိုင္ ျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ ဂီရိမုန္တိုင္းဒဏ္ခံခဲ့ ရေသာ ျပည္သူမ်ား၏ ဘ၀ကို ေမ့ေပ်ာက္မသြားေအာင္လည္း ရည္ရြယ္သည္ဟု သူက ေျပာသည္။
“ ေနာက္တခုက ကၽြန္ေတာ္တို႕ ရခိုင္ျပည္မွာ ရခိုင္- ဘဂၤလီ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အဓိဂရုဏ္းေၾကာင့္ ဂီရိ မုန္းတိုင္း ဒဏ္ခံေနရတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြကို ေမ့ေပ်ာက္သြားၾကပါတယ္။
အဲဒါေတြကို ျပည္သူလူထုေတြနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္း အ၀ိုင္း ေတြ၊ ျမန္မာ အစိုးရက ျပန္လည္ သတိ ရေအာင္ ထုတ္ျပန္ရတာလဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္တြင္ ဂီရိမုန္တိုင္းဒဏ္ခံခဲ့ရသည္မွာ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္သြားျပီျဖစ္ေသာ္လည္း အခက္အခဲ အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ (၁) ႏွစ္ျပည့္ အစီရင္ခံစာကို မထုတ္ျပန္ႏိုင္ဘဲ (၂) ႏွစ္လြန္ အစီရင္ခံစာ ကိုသာ ထုတ္ျပန္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ကိုေအာင္မင္းဦးက ေျပာသည္။
ယခုထုတ္ျပန္လိုက္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ပါ၀င္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ကိုေအာင္မင္းဦး က ယခုကဲ့သို႕ ေျပာသည္။
“အစီရင္ခံစာမွာ အဓိကအားျဖင့္ ဂီရိမုန္တိုင္း မျဖစ္မွီအေျခအေန၊ ျဖစ္ခဲ့တဲ့အေျခအေန၊ ဂီရိ မုန္တိုင္း ျဖစ္ျပီးေနာက္ပိုင္း အေျခ အေနေတြနဲ႕ လက္ရွိအေျခအေန အခက္အခဲေတြကို အေသးစိတ္ ကြင္းဆင္းေလ့လာ သုေတသနျပဳလုပ္ျပီး တင္ျပ ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ျခင္းျဖင့္ ဂီရိမုန္တိုင္းဒဏ္ ခံခဲ့ရေသာ ရခိုင္ျပည္သူမ်ား၏ လက္ရွိ ဘ၀ ရပ္တည္ေန ထိုင္ေရး အေျခအ ေနမ်ားကိုသိရွိလာကာ အာရံုစူးစိုက္လာ ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ေမ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ကိုေအာင္မင္းဦး က ေျပာသည္။
“အစီရင္ခံစာ ထုတ္ေ၀လိုက္ျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္း အ၀ိုင္းေရ၊ ျမန္မာျပည္သူေတြ နဲ႕ ျမန္မာ အစိုးရ တို႕ရဲ႕ အေလးထား မႈကို ခံလာရမယ္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္တြင္းျပပ NGO ေတြ တစံုတရာ သိျမင္လာလို႕ ရွိရင္ ဂီရိမုန္တိုင္းသင့္ ျပည္သူေတြ အတြက္ အက်ိဳးရွိလာလိမ့္မယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”
အစီရင္ခံစာတြင္ မိတ္ဆက္၊ ရခိုင္ျပည္ေနာက္ခံသမိုင္း၊ ယခင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အေျခအေနမ်ားကို သခၤန္းစာ ယူမည့္အေျခ အေန၊ ဂီရိမုန္းတိုင္းသင့္္ ေဒသမွ ျပည္သူလူ၏အသံ၊ ဂီရိမုန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ သည့္ ျပည္သူေတြရဲ႕အသံ၊ အစုိးရႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ NGO အလွဴရွင္မ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈအေျခအေနႏွင့္ အၾကံေပးစာမ်ားအပါအ၀င္ အခန္း ၈ ခန္းခြဲျပီး ေရးသားထားရာ စာမ်က္ႏွာ ၁၃၀ ေက်ာ္ပါရွိသည္ဟု သိရသည္။
ဂီရိမုန္တိုင္းသည္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ ရက္ေန႕တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တနာရီလွ်င္ မိုင္ ၁၂၀ မွ ၁၆၀ ႏႈန္းျဖင့္ ေျမပံု၊ ေပါက္ေတာ၊ ေက်ာက္ျဖဴႏွင့္ မင္းျပားျမိဳ႕နယ္မ်ားသို႕ ၀င္ေရာက္တိုက္ခတ္ခဲ့ရာ ရခိုင္ျပည္သူ အနည္းဆံုး (၂၅၉) ဦး ေသဆံုးခဲ့ရျပီး (၂၀၀၀၀၀ ) ႏွစ္သိန္းေက်ာ္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရကာ လူေနအိမ္မ်ား၊ စုိက္ပ်ိဳးျပီး လယ္ယာမ်ား၊ ေရလုပ္ငန္းမ်ားအပါအ၀င္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ ဘာသာေရး အေဆာက္အဦးမ်ားႏွင့္ လမ္းတံတားမ်ား ပ်က္စီးခဲ့ရသည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖၚျပထားသည္။
နိရဥၥရာသတင္းဌာန
ခဲ့ရေသာ ရခိုင္ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ယေန႕အခ်ိန္ထိ ၾကံဳေတြ႕ ေန ရေသာ ျပႆာနာမ်ားႏွင့္ ပတ္သက္၍ ရခိုင္လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအဖြဲ႕ (AHRDO) က အစီရင္ ခံစာ တစ္ေစာင္ကို ယေန႕ ထုတ္ျပန္လိုက္သည္။
အဆိုပါ အစီရင္ခံစာကုိ “Voices from the Arakan State of Western Burma (Myanmar)” အမည္ျဖင့္ အဂၤလိပ္ဘာ သာျဖင့္ ထုုတ္ေ၀လိုက္ျခင္းျဖစ္သည္။
အစီရင္ခံစာ ထုတ္ေ၀ရျခင္း ရည္ရြယယ္ခ်က္ႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ရခိုင္လူ႕အခြင့္အေရးႏွင့္ ဖြံ႕ျဖိဳး တိုးတက္ေရး အဖြဲ႕ အမႈေဆာင္ ဒါရိုက္တာ ကိုေအာင္မင္းဦးက နိရဥၥရာသို႕ ေျပာသည္။
“ ထုတ္ျပန္ရတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ဂီရိမုန္တိုင္း ဒဏ္ခံလိုက္ရတဲ့ ရခိုင္ျပည္သူေတြဟာ ဒီေန႕ထက္တိုင္ စား၀တ္ ေနေရးနဲ႕ မိသားစု ေနထိုင္ေရး အိုးအိမ္ေတြ မတည္ေဆာက္ႏိုင္ေသးဘူး။
အစိုးရပိုင္းကလည္း ျပန္လည္ထူေထာင္ေရးနဲ႕ စား၀တ္ေနေရးစတာေတြကို အဆင္ေျပေအာင္ မလုပ္ေပးႏိုင္ေသးတဲ့ အေျခအေနေတြကို ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္းအ၀ိုင္းေတြက သိရွိေအာင္ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ ထုတ္ျပန္လိုက္ရတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
၎အျပင္ ရခိုင္ျပည္တြင္ ျဖစ္ပြားခဲ့ေသာ ဘဂၤလီ- ရခိုင္ ျပႆနာမ်ားေၾကာင့္ ဂီရိမုန္တိုင္းဒဏ္ခံခဲ့ ရေသာ ျပည္သူမ်ား၏ ဘ၀ကို ေမ့ေပ်ာက္မသြားေအာင္လည္း ရည္ရြယ္သည္ဟု သူက ေျပာသည္။
“ ေနာက္တခုက ကၽြန္ေတာ္တို႕ ရခိုင္ျပည္မွာ ရခိုင္- ဘဂၤလီ ျဖစ္ပြားခဲ့တဲ့ အဓိဂရုဏ္းေၾကာင့္ ဂီရိ မုန္းတိုင္း ဒဏ္ခံေနရတဲ့ ျပည္သူေတြရဲ႕ အေျခအေနေတြကို ေမ့ေပ်ာက္သြားၾကပါတယ္။
အဲဒါေတြကို ျပည္သူလူထုေတြနဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္း အ၀ိုင္း ေတြ၊ ျမန္မာ အစိုးရက ျပန္လည္ သတိ ရေအာင္ ထုတ္ျပန္ရတာလဲ ျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဆိုသည္။
ရခိုင္ျပည္တြင္ ဂီရိမုန္တိုင္းဒဏ္ခံခဲ့ရသည္မွာ ၂ ႏွစ္ေက်ာ္သြားျပီျဖစ္ေသာ္လည္း အခက္အခဲ အေၾကာင္း အမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ (၁) ႏွစ္ျပည့္ အစီရင္ခံစာကို မထုတ္ျပန္ႏိုင္ဘဲ (၂) ႏွစ္လြန္ အစီရင္ခံစာ ကိုသာ ထုတ္ျပန္ႏိုင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ကိုေအာင္မင္းဦးက ေျပာသည္။
ယခုထုတ္ျပန္လိုက္ေသာ အစီရင္ခံစာတြင္ ပါ၀င္သည့္ အခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ပတ္သက္ျပီး ကိုေအာင္မင္းဦး က ယခုကဲ့သို႕ ေျပာသည္။
“အစီရင္ခံစာမွာ အဓိကအားျဖင့္ ဂီရိမုန္တိုင္း မျဖစ္မွီအေျခအေန၊ ျဖစ္ခဲ့တဲ့အေျခအေန၊ ဂီရိ မုန္တိုင္း ျဖစ္ျပီးေနာက္ပိုင္း အေျခ အေနေတြနဲ႕ လက္ရွိအေျခအေန အခက္အခဲေတြကို အေသးစိတ္ ကြင္းဆင္းေလ့လာ သုေတသနျပဳလုပ္ျပီး တင္ျပ ထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။”
အစီရင္ခံစာ ထုတ္ျပန္ျခင္းျဖင့္ ဂီရိမုန္တိုင္းဒဏ္ ခံခဲ့ရေသာ ရခိုင္ျပည္သူမ်ား၏ လက္ရွိ ဘ၀ ရပ္တည္ေန ထိုင္ေရး အေျခအ ေနမ်ားကိုသိရွိလာကာ အာရံုစူးစိုက္လာ ႏိုင္လိမ့္မည္ဟု ေမ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ကိုေအာင္မင္းဦး က ေျပာသည္။
“အစီရင္ခံစာ ထုတ္ေ၀လိုက္ျခင္းျဖင့္ ႏိုင္ငံတကာ အသိုင္း အ၀ိုင္းေရ၊ ျမန္မာျပည္သူေတြ နဲ႕ ျမန္မာ အစိုးရ တို႕ရဲ႕ အေလးထား မႈကို ခံလာရမယ္။ အထူးသျဖင့္ ျပည္တြင္းျပပ NGO ေတြ တစံုတရာ သိျမင္လာလို႕ ရွိရင္ ဂီရိမုန္တိုင္းသင့္ ျပည္သူေတြ အတြက္ အက်ိဳးရွိလာလိမ့္မယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။”
အစီရင္ခံစာတြင္ မိတ္ဆက္၊ ရခိုင္ျပည္ေနာက္ခံသမိုင္း၊ ယခင္ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အေျခအေနမ်ားကို သခၤန္းစာ ယူမည့္အေျခ အေန၊ ဂီရိမုန္းတိုင္းသင့္္ ေဒသမွ ျပည္သူလူ၏အသံ၊ ဂီရိမုန္းေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚခဲ့ သည့္ ျပည္သူေတြရဲ႕အသံ၊ အစုိးရႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာ NGO အလွဴရွင္မ်ား၏ လႈပ္ရွားမႈအေျခအေနႏွင့္ အၾကံေပးစာမ်ားအပါအ၀င္ အခန္း ၈ ခန္းခြဲျပီး ေရးသားထားရာ စာမ်က္ႏွာ ၁၃၀ ေက်ာ္ပါရွိသည္ဟု သိရသည္။
ဂီရိမုန္တိုင္းသည္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ၂၂ ရက္ေန႕တြင္ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္း တနာရီလွ်င္ မိုင္ ၁၂၀ မွ ၁၆၀ ႏႈန္းျဖင့္ ေျမပံု၊ ေပါက္ေတာ၊ ေက်ာက္ျဖဴႏွင့္ မင္းျပားျမိဳ႕နယ္မ်ားသို႕ ၀င္ေရာက္တိုက္ခတ္ခဲ့ရာ ရခိုင္ျပည္သူ အနည္းဆံုး (၂၅၉) ဦး ေသဆံုးခဲ့ရျပီး (၂၀၀၀၀၀ ) ႏွစ္သိန္းေက်ာ္ အိုးမဲ့အိမ္မဲ့ ျဖစ္ခဲ့ရကာ လူေနအိမ္မ်ား၊ စုိက္ပ်ိဳးျပီး လယ္ယာမ်ား၊ ေရလုပ္ငန္းမ်ားအပါအ၀င္ စာသင္ေက်ာင္းမ်ား၊ ဘာသာေရး အေဆာက္အဦးမ်ားႏွင့္ လမ္းတံတားမ်ား ပ်က္စီးခဲ့ရသည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖၚျပထားသည္။
နိရဥၥရာသတင္းဌာန
No comments:
Post a Comment