Thursday 24 July 2014

ဂါဇာကမ္းေျမႇာင္ပဋိပကၡ စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္ ကုလမဲခြဲဆုံးျဖတ္

Photo: ဂါဇာကမ္းေျမႇာင္ပဋိပကၡ စုံစမ္းစစ္ေဆးရန္ ကုလမဲခြဲဆုံးျဖတ္
Thursday, July 24, 2014

ပါလက္စတိုင္းနယ္ေျမ ဂါဇာေဒသမွာ အစၥေရးရဲ႕ က်ဴးလြန္မႈေတြကို လြတ္လပ္တဲ့ ေကာ္မရွင္နဲ႔ စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီက ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္ေန႔က မဲခဲြ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။

လူ႔အခြင့္အေရးအႀကီးအကဲ နဗီ ပီလ္ေလး (Navi Pillay) က အစၥေရးရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြအျဖစ္ စြပ္စဲြ ေျပာဆိုခဲ့အၿပီး မၾကာခင္မွာပဲ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီအဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြ မဲခဲြ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ပါလက္စတိုင္းရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈကို အဖဲြ႔၀င္ ၄၇ ႏိုင္ငံက မဲခဲြ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာမွာ ၂၉ ႏိုင္ငံက ေထာက္ခံၿပီး ၁၇ ႏိုင္ငံက ၾကားေနခဲ့ပါတယ္။

ၾကားေန ၁၇ ႏိုင္ငံထဲမွာ အီးယူႏိုင္ငံအမ်ားစု ပါ၀င္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံပဲ ကန္႔ကြက္မဲ ေပးခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။

အစၥေရးကေတာ့ ပါလက္စတုိင္းအရပ္သား ထိခိုက္မႈ အနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ အစၥေရးစစ္တပ္က အတတ္ႏိုင္ဆံုး ႀကိဳးစားေနတာေၾကာင့္ လူအခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ အဓိပၸာယ္မရွိဘူးလို႔ ေျပာဆိုပါတယ္။

၁၆ ရက္ၾကာ တိုက္ခိုက္ၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ အရပ္သားအမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ပါလက္စတိုင္း ၇၁၅ ဦး၊ အစၥေရးအရပ္သားနဲ႔ စစ္သား ၃၄ ဦး ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။

ႏွစ္ဖက္အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ႏိုင္ငံတကာက  ႀကဳိးစားေနၾကေပမယ့္ ဂါဇာပိတ္ဆို႔မႈကို မဖြင့္ေပးမခ်င္း အပစ္အခတ္ရပ္ေရး မစဥ္းစားဘူးလို႔ ဟားမတ္လ္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္က ကာတာႏိုင္ငံမွာ ေျပာဆိုပါတယ္။

အစၥေရးကလည္း ဂါဇာဖြင့္ခြင့္ေပးေရးနဲ႔ အပစ္ရပ္စဲေရးေတာင္းဆိုမႈကို လက္မခံဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဖိလစ္ ဟန္မြန္း (Philip Hammond) ကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္း ေရရွည္အပစ္ရပ္ေရးကို အက်ဳိးမျပဳသလို လက္ရွိ အပစ္ရပ္ေရးႀကိဳးစားမႈေတြကို ရႈပ္ေထြးမႈေတြ ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဂါဇာမွာရွိတဲ့ ကုလသမဂၢေက်ာင္းအတြင္း ၀ွက္ထားတဲ့ ဒံုးက်ည္ ၂၀ ကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့မႈနဲ႔ ေပ်ာက္ဆံုးသြားမႈကို ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဘန္ကီမြန္းက ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္ေန႔က ေဒါသတႀကီး ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။

စာသင္ေက်ာင္းေတြကို စစ္ဖက္ပစ္မွတ္ေတြျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္တာဟာ အျပစ္မဲ့ကေလးေတြအတြက္ အႀကီးအက်ယ္အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစတယ္လို႔လည္း ေျပာဆိုပါတယ္။

အစၥေရးႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိကေလဆိပ္ျဖစ္တဲ့ ဘန္ဂူရီယမ္ေလဆိပ္အနားမွာ ဟားမတ္ဒံုးက်ည္ က်ေရာက္ ေပါက္ကဲြခဲ့တာေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက အစၥေရးေလယာဥ္ခရီးစဥ္ေတြကိုလည္း ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္ေန႔က ေခတၱ ပိတ္သိမ္းခဲ့ရပါေသးတယ္။

ဒီဗီြဘီ
ပါလက္စတိုင္းနယ္ေျမ ဂါဇာေဒသမွာ အစၥေရးရဲ႕ က်ဴးလြန္မႈေတြကို လြတ္လပ္တဲ့ ေကာ္မရွင္နဲ႔ စံုစမ္း စစ္ေဆး ဖို႔ ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီက ၿပီးခဲ့တဲ့ ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္ေန႔က မဲခဲြ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
လူ႔အခြင့္အေရးအႀကီးအကဲ နဗီ ပီလ္ေလး (Navi Pillay) က အစၥေရးရဲ႕ တိုက္ခိုက္မႈေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒကို ခ်ဳိးေဖာက္တဲ့ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြအျဖစ္ စြပ္စဲြ ေျပာဆိုခဲ့အၿပီး မၾကာခင္မွာပဲ လူ႔အခြင့္ အေရးေကာင္ စီ အဖဲြ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြ မဲခဲြ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ပါလက္စတိုင္းရဲ႕ ေတာင္းဆိုမႈကို အဖဲြ႔၀င္ ၄၇ ႏိုင္ငံက မဲခဲြ ဆံုးျဖတ္ခဲ့ၾကတာမွာ ၂၉ ႏိုင္ငံက ေထာက္ခံၿပီး ၁၇ ႏိုင္ငံက ၾကားေနခဲ့ပါတယ္။

ၾကားေန ၁၇ ႏိုင္ငံထဲမွာ အီးယူႏိုင္ငံအမ်ားစု ပါ၀င္ၿပီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံပဲ ကန္႔ကြက္မဲ ေပးခဲ့ တာ ျဖစ္ ပါတယ္။

အစၥေရးကေတာ့ ပါလက္စတုိင္းအရပ္သား ထိခိုက္မႈ အနည္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ အစၥေရးစစ္တပ္က အတတ္ႏိုင္ ဆံုး ႀကိဳးစားေနတာေၾကာင့္ လူအခြင့္အေရးေကာင္စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ အဓိပၸာယ္မရွိဘူး လို႔ ေျပာဆိုပါ တယ္။

၁၆ ရက္ၾကာ တိုက္ခိုက္ၿပီးခ်ိန္မွာေတာ့ အရပ္သားအမ်ားစုျဖစ္တဲ့ ပါလက္စတိုင္း ၇၁၅ ဦး၊ အစၥေရး အရပ္သား နဲ႔ စစ္သား ၃၄ ဦး ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။

ႏွစ္ဖက္အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ႏိုင္ငံတကာက  ႀကဳိးစားေနၾကေပမယ့္ ဂါဇာပိတ္ဆို႔မႈကို မဖြင့္ေပးမခ်င္း အပစ္အခတ္ရပ္ေရး မစဥ္းစားဘူးလို႔ ဟားမတ္လ္အဖြဲ႔ေခါင္းေဆာင္က ကာတာႏိုင္ငံမွာ ေျပာဆိုပါတယ္။

အစၥေရးကလည္း ဂါဇာဖြင့္ခြင့္ေပးေရးနဲ႔ အပစ္ရပ္စဲေရးေတာင္းဆိုမႈကို လက္မခံဘူးလို႔ ဆိုပါတယ္။

ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဖိလစ္ ဟန္မြန္း (Philip Hammond) ကေတာ့ လူ႔အခြင့္အေရး ေကာင္စီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ ခ်က္ဟာ အစၥေရးနဲ႔ ပါလက္စတိုင္း ေရရွည္အပစ္ရပ္ေရးကို အက်ဳိးမျပဳသလို လက္ရွိ အပစ္ ရပ္ေရးႀကိဳးစားမႈေတြကို ရႈပ္ေထြးမႈေတြ ျဖစ္ေစတယ္လို႔ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။

ဂါဇာမွာရွိတဲ့ ကုလသမဂၢေက်ာင္းအတြင္း ၀ွက္ထားတဲ့ ဒံုးက်ည္ ၂၀ ကို ရွာေဖြေတြ႔ရွိခဲ့ မႈနဲ႔ ေပ်ာက္ဆံုး သြားမႈကို ကုလသမဂၢအေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး ဘန္ကီမြန္းက ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္ေန႔က ေဒါသ တႀကီး ျပစ္တင္ရႈတ္ခ်ခဲ့ပါတယ္။

စာသင္ေက်ာင္းေတြကို စစ္ဖက္ပစ္မွတ္ေတြျဖစ္ေအာင္ ျပဳလုပ္တာဟာ အျပစ္မဲ့ကေလးေတြအတြက္ အႀကီး အက်ယ္ အႏၱရာယ္ ျဖစ္ေစတယ္လို႔လည္း ေျပာဆိုပါတယ္။

အစၥေရးႏိုင္ငံရဲ႕ အဓိကေလဆိပ္ျဖစ္တဲ့ ဘန္ဂူရီယမ္ေလဆိပ္အနားမွာ ဟားမတ္ဒံုးက်ည္ က်ေရာက္ ေပါက္ ကဲြ ခဲ့ တာေၾကာင့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံက အစၥေရးေလယာဥ္ခရီးစဥ္ေတြကိုလည္း ဇူလိုင္ ၂၃ ရက္ေန႔ က ေခတၱ ပိတ္သိမ္းခဲ့ရပါေသးတယ္။

ဒီဗီြဘီ

No comments:

Post a Comment