ျမစ္ဆုံဆည္ေနာက္ဆက္တြဲသတင္း နားစြင့္ၾကည့္ရေအာင္ (ေမာင္၀ံသ)

ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္ ၁၆ ၾသဂုတ္ ၂၀၁၂ ပါ ေမာင္၀ံသ ေျပာခ်င္လြန္းလို႕ေဆာင္းပါး။

ခုရက္ပိုင္းအတြင္း ကြၽန္ေတာ္တို႕ဆီကို ျပည္သူ႕ေခတ္ ပုံမွန္ ပရိသတ္တခ်ိဳ႕က အီးေမးလ္ေတြပို႕သူကပို႕၊ တယ္လီဖုန္း ဆက္သူကဆက္ၿပီး ေမးၾကျမန္းၾကတာ အရင္ကထက္ ပိုမ်ားလာသလားေအာက္ေမ့တယ္။ အထူးသျဖင့္ မတရား  ေျမသိမ္းခံရသူေတြ၊ အစိုးရကို ေျမနဲ႕ အေဆာက္အဦငွား ရမ္းခဲ့ရာ က ျပန္မေပး ဘဲ ေဘာ္လီေဘာ အပုတ္ခံရသူေတြက ရင္ဖြင့္ၾကတယ္။  ဂ်ာနယ္မွာ ထည့္ၿပီး လူႀကီးေတြ သိေအာင္ လုပ္ေပး ပါလို႕ ေတာင္း ဆိုၾကတယ္ဗ်ာ။  သူတို႕ျဖစ္ေစခ်င္ တာကို သူတို႕ကိုယ္စား မီဒီယာက ေျပာေပး ပါလို႕ ေတာင္း ဆိုတာ သဘာ၀ က်ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ကလည္း အဲသလို ပရိသတ္ရဲ႕ တိုင္ပင္ေဖာ္ တိုင္ပင္ ဖက္ လို သေဘာထားျခင္းခံရတာကို လြန္စြာမွ ပီတိ ျဖစ္မိပါသဗ်။


ေရတက္ငါးစင္ရိုင္းေတြ မဟုတ္ပါ
    ေမးခြန္းတစ္ခုကေတာ့ ထူးျခားတယ္ဗ်ာ။ ]]ခင္ဗ်ားတို႕ မီဒီယာသမားေတြ ငါးပြက္ရာ ငါးစာခ် မလုပ္ၾကနဲ႕ေနာ္၊ ျမစ္ဆုံကိစၥ ]ေရက်}သြားၿပီလား၊ ခင္ဗ်ားတို႕ဟာ ေရတက္ ငါးစင္ရိုင္းေတြ လား၊  ေနာက္ ဆက္တြဲ သ တင္းေတြ ခင္ဗ်ားတို႕ စာဖတ္ ပရိသတ္ကို ဆက္ေျပာဖို႕ တာ၀န္ မရွိဘူးလား။ ပြဲၿပီး မီးေသ ျဖစ္ သြားၿပီလား၊ ပြဲကေကာ ၿပီးေသးလို႕လား}} တဲ့၊ ေမးခြန္းေတြ ဆက္တိုက္ ထုတ္သဗ်။
    တကယ္ကေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႕ဟာ ေရတက္ငါးစင္ရိုင္းေတြ မဟုတ္ ရပါဘူးဗ်ာ။ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းကို သမၼတႀကီးက ရပ္ဆိုင္းခိုင္း လိုက္တဲ့ေနာက္ပိုင္း တစ္ႏွစ္နီးပါးကာလအတြင္း  ေနာက္ဆက္တြဲသတင္းေတြကို နားစြင့္ၿပီး စုေဆာင္းေနခဲ့တာပါ။ ေဆာင္းပါး ေရးသင့္တာေတြလည္း ေရးခဲ့တာပါပဲဗ်ာ။ ပုံႏွိပ္ေဖာ္ျပျခင္း မျပဳႏိုင္ တာေတြထဲက တခ်ိဳ႕ကို ကြၽန္ေတာ့္ ၤေခန ႀသသု မွာ တင္ခဲ့လို႕ ဖတ္မိသူေတြလည္း ရွိခဲ့ပါတယ္။

ကန္႕ကြက္လက္မွတ္ထိုးခဲ့
    ကြၽန္ေတာ့္တစ္ဦးတည္းအေနနဲ႕ကေတာ့ ျမစ္ဆုံဆည္စီမံကိန္းဟာ ဧရာ၀တီ ျမစ္ႀကီးကို ထိပ္စက ပိတ္ၿပီး ဧရာမ ေရကာတာႀကီး တည္ေဆာက္မယ္ ဆိုတာ သိလိုက္ကတည္းက ကန္႕ကြက္ပါတယ္ဆိုၿပီး ဦးဆုံး လက္မွတ္ထိုးတဲ့ စာရင္းမွာ ပါခဲ့တာပါပဲ။ ေနာက္ထပ္ အခ်က္အလက္ အသစ္ေတြ (ဧရာ၀ တီျမစ္ႀကီး ေပ်ာက္ကြယ္ သြားသည္အထိ ျဖစ္လာႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္ေတြ၊ အခန္႕မသင့္ရင္ ျမစ္ႀကီးနား ၿမို႕ႀကီၤး ေရေအာက္ေရာက္သြား ႏိုင္တဲ့ အႏၱရာယ္ေတြ) ထပ္သိရေတာ့ ပို၍ ပို၍ ကန္႕ကြက္ပါတယ္။ ဆည္၀င္ေဆာက္သူေတြနဲ႕ ဓာတ္အားအက်ိဳးအျမတ္ ခြဲေ၀ယူမယ့္ အခ်ိဳးကို သိေတာ့ အဆမ်ားစြာတိုးၿပီး ကန္႕ကြက္ပါတယ္။ ဘယ္သူေတြကို ေပးတယ္ဆိုတာ မသိဘဲ ပြဲခ ၁၀ရာခိုင္ႏႈန္း ေပးေနရမယ္ဆိုတာ သိရျပန္ေတာ့  ရင္ဘတ္စည္တီး ျဖစ္ရၿပီး ထပ္မံကန္႕ကြက္ ပါတယ္။ ဘယ့္နဲ႕ဗ်ာ၊ တိုင္းျပည္ကပိုင္ တဲ့  ေရေျမေတာေတာင္ေတြကို လူတစ္စုက လူမသိ သူမသိ ေရာင္းစားၿပီး ပြဲခေတြ အိတ္ထဲထည့္ တဲ့ကိစၥ ဟာ ဘယ္လိုမွ မလုပ္ေကာင္းပါဘူး။ တကယ္သာ ဟုတ္မွန္ခဲ့ရင္ အဲသလို ျပစ္မႈက်ဴးလြန္ခဲ့သူ ေတြကို ဘယ္သူ က မွ ၾကား၀င္ ခြင့္လႊတ္ေပးလို႕ မရဘူးဗ်ာ။
ဟုတ္မဟုတ္ မွန္မမွန္ စစ္ေဆးေပးပါ
    ကြၽန္ေတာ္တို႕ ေရးသားတင္ျပတာေတြကို ဟုတ္မဟုတ္ မွန္မမွန္ သက္ဆိုင္သူမ်ားက တိုင္းျပည္ကို ရွင္းျပဖို႕လည္း ေတာင္းဆိုခဲ့ပါေသးတယ္။ မဟုတ္မမွန္ဘူးဆိုတာ ဘ၀င္က်က် ယုံၾကည္စိတ္ ခ်ေလာက္ေအာင္ သိရပါ လွ်င္ ေဟာဒီ ကြၽန္ေတာ့္ေကာ္လံကေနၿပီး အဲဒီ သက္ဆိုင္သူမ်ားကို ကြၽန္ေတာ္ မွား ပါေၾကာင္း ၀န္ခံေရးသားၿပီး အႏူးအညြတ္ ၀န္ခ်ေတာင္းပန္ပါမယ္ လို႕လည္း စိန္ေခၚခဲ့ဖူးပါတယ္။  ဟုတ္မွန္ တယ္ ဆိုရင္ေတာ့ အဲဒါေတြဟာ ျဖစ္သင့္ျဖစ္ထိုက္ တာေတြ ဟုတ္မဟုတ္ ျပည္သူ႕ဆႏၵခံယူပြဲနဲ႕ အဆုံးအျဖတ္ ရယူဖို႕ ေတာင္းဆို ခဲ့ပါတယ္။ ျပည္သူေတြ သိခြင့္ရွိတယ္၊ ဆုံးျဖတ္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ဒီမိုကေရစီ ေခတ္ တည္ေဆာက္ေနဆိုမဟုတ္လားဗ်ာ။

ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြကို ခ်စ္တယ္ဆိုရင္
    ကြၽန္ေတာ့္ေဆာင္းပါးတစ္ပုဒ္မွာ ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္၊ အမွတ္ ၆၁၊ ၂၂ စက္တင္ဘာ ၂၀၁၁ စာမ်က္ိႏွာ ၂၇ ပါ ]]ဧရာ၀တီအတြက္ ရတက္မေအး ၾကသူမ်ား}} ေဆာင္းပါးက ေအာက္ပါ စာပိုဒ္ကို ကိုး ကားေဖာ္ျပခဲ့ တာလည္း ျပန္လည္ ရည္ညႊန္းလိုပါတယ္။
    ]]သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္အေရးမ်ားတြင္ ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ေနသူ ကခ်င္လူမ်ိဳး ကိုေမာ္ထြန္းက ကြၽန္ေတာ္တို႕ ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြမွာ ဗမာေတြလို ဘုရင္မင္းဆက္ေတြ၊ မင္းေနျပည္ေတာ္ေတြနဲ႕ ေနခဲ့ရတဲ့ သမိုင္းေတြ မရွိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ကြၽန္ေတာ္တို႕ ကခ်င္ေတြေရာ၊ ဗမာလူမ်ိဳးေတြေရာဟာ တစ္ႏိုင္ငံတည္း အတူတကြ ယွဥ္တြဲေနထိုင္ၾကတဲ့ ညီအစ္ကို ေတြပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႕ ကခ်င္လူမ်ိဳးေတြကို ခ်စ္တယ္ဆိုရင္ ကြၽန္ေတာ္တို႕ အျမတ္တႏိုး တန္ဖိုးထားတဲ့ ျမစ္ဆုံရဲ႕ သဘာ၀ အလွအပ ေတြကိုလည္း ခ်စ္ပါလို႕ ေျပာခ်င္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေရကာတာႀကီးေဆာက္၊ လွ်ပ္စစ္ကို ျပည္ပကို ေရာင္းစားမွာေတာ့ မလုပ္ၾကပါနဲ႕။ ျမစ္ဆုံေဒသဟာ ကြၽန္ေတာ္တို႕ ကခ်င္လူမ်ိဳး အားလုံးရဲ႕ ႏွလုံးသားပါ။ ဒါေလးတစ္ခုပဲ ကြၽန္ေတာ္ တို႕မွာ ရွိတာပါ။ ဒီတန္ဖိုးရွိတဲ့ အရာကို ကြၽန္ေတာ္တို႕ ဘယ္သူ႕ကိုမွ မေပးႏိုင္ပါဘူး ဟု သူ႕ခံစားခ်က္ကို မ်က္ရည္က်လ်က္ ေျပာျပပါသည္}}

ဘန္ကာအဖြဲ႕ရဲ႕ အစီရင္ခံစာ
    ဒါတင္မက ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းအတြက္ ေဒၚလာ ၁ဒသမ ၂၅သန္းျဖင့္ သုေတသန လုပ္ေပးခဲ့ရတဲ့ ဘန္ကာအဖြဲ႕မွ တာ၀န္ရွိ တစ္ဦး ျဖစ္သူ ဦးညိဳေမာင္ရဲ႕ အဲဒီအခ်ိန္ကာလက ထုတ္ေဖာ္ ေျပာဆို ခ်က္ကို လည္း ေအာက္ပါအတိုင္း ကိုးကားေဖာ္ျပခဲ့ပါတယ္။
 Report  မွာ ျမန္မာပညာရွင္ေတြ ေရးတဲ့Report က သီးျခားပါ။ တရုတ္ပညာရွင္ေတြေရးတဲ့ Report က သီးျခားပါ။ မတူပါဘူး။ တရုတ္ပညာရွင္ေတြေရးတဲ့ Report ကို က်ေနာ္ေတာ့ မေတြ႔ဖူးပါဘူး။ က်ေနာ္တုိ႔ ျမန္မာပညာရွင္မ်ား ေရးတဲ့ Report မွာ က်ေနာ္တုိ႔ အတိအက် ေျပာထားပါတယ္။ ဒီျမစ္ဆံုမွာ ေရကာတာကို မေဆာက္သင့္တဲ့အေၾကာင္း က်ေနာ္တုိ႔ report ထဲမွာ ပထမတခ်က္ ဒီဟာက cultural heritage လို႔ေခၚတဲ့ ယဥ္ေက်းမႈအေမြအႏွစ္ ေနရာျဖစ္တယ္။ ကခ်င္လူမ်ဳိးေတြကလည္း သူတို႔ရဲ ႔ ျမစ္ဆံုေဒသကို သူတုိ႔ရဲ heart land ျဖစ္တယ္လုိ႔ တန္းဖိုးထားတဲ့အတြက္ တစ္အခ်က္ မလုပ္သင့္ပါဘူးလို႔ ေရးထားပါတယ္။ ေနာက္တခုက ဘာလဲဆိုရင္ environmental အရ ဒီေနရာကဆုိရင္ ရႈခင္းlandscape value ရွိတဲ့အတြက္ ဒီဟာကို မလုပ္သင့္ပါဘူးလုိ႔ ဒုတိယအခ်က္အေနနဲ႔ ေျပာထားပါတယ္။  _ _ _ Sustainable developmentအတြက္ ဆိုလို႔ရွိရင္ ဒီလိုႀကီးမားတဲ့ dam ဟာ ဧရာ၀တီျမစ္ဆံုမွာ မေဆာက္ သင့္ပါဘူးလို႔ အတိအက် ေရးထားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဦးညိဳေမာင္ ။
ဘန္ကာ (BANCA = Biodiversity and Nature Conservation Association)

ခ်ီေဖြစီမံကိန္းကို တားေပးပါ    
    အထက္ပါ ကြၽန္ေတာ္ ေကာက္ႏႈတ္ျပတဲ့ စာႏွစ္ပိုဒ္နဲ႕ပဲ ျမစ္ဆုံစီမံကိန္းကိစၥ ဘယ္လိုမွ ဘယ္ေတာ့မွ ဇာတ္လမ္း ျပန္မစသင့္ဘူးဆိုတာ  ရွင္းလင္းေနၿပီလို႕ ထင္ပါတယ္။ သည္ေနရာမွာ ကြၽန္ေတာ္ ႀကိဳတင္ စိုးရိမ္ပူပန္ေနတာတစ္ခု ရွိေနခဲ့တာ ယခုမၾကာေသးခင္ကပဲ အဲဒါကို လက္ေတြ႕လုပ္ေနၿပီလို႕ ၾကားရေတာ့ အလြန္မွ စိုးရိမ္ပူပန္မိပါတယ္။ အဲဒီကိစၥကို ကြၽန္ေတာ့္ စာဖတ္ပရိသတ္တစ္ေယာက္က မေန႕တစ္ေန႕ကပဲ ကြၽန္ေတာ့္ထံ စာလွမ္းေရးပါတယ္။ ေခါင္းစဥ္က  ]]ျမစ္ဆုံကိုု မ်က္လွည့္လုုပ္ထားတဲ့ ခ်ီေဖြစီမံကိန္းကိုု တားေပးပါ}}တဲ့ဗ်ာ။
    ျမစ္ဆုံဆည္ စီမံကိန္းကို ျပန္လုပ္ဖို႕ တရုတ္ျပည္ ဃဏႈ ကုမၸဏီက ႀကိဳးစားေနတယ္ဆိုတဲ့ သတင္းထြက္ေနတာ ၾကာပါၿပီ။ တစ္ခါ ျမန္မာအာဏာရ ႏိုင္ငံေရးပါတီ အဆင့္ျမင့္ေခါင္းေဆာင္ တစ္ေယာက္က ျမစ္ဆုံဆည္ကို ျပန္လုပ္မွာပဲလို႕ တရုတ္ သတင္းစာတစ္ေစာင္နဲ႕ အင္တာဗ်ဴးမွာ ေျပာခဲ့တယ္ ဆိုလို႕ မေက်နပ္သံေတြ ပြက္ေလာရိုက္ ထြက္ေပၚခဲ့ပါေသးတယ္။ သည္အခ်ိန္မ်ိဳးမွာ အခု {ခ်ီေဖြ} ကိစၥ ေပၚလာတာပဲဗ်။

စာခ်ဳပ္လက္မွတ္ထိုးၿပီးၾကၿပီ
     ကြၽန္ေတာ့္ထံ စာလွမ္းေရးသူက ]]က်ေနာ္ေျပာခ်င္တဲ့ အေၾကာင္းအရာက  ပြင့္လင္းျမင္သာမႈမရွိ ၊ ျပည္သူကို နားလွည့္ ပါးလွည့္လုပ္၊ စီးပြားေရးသမားေတြနဲ႔ ဆည္ ဆက္ေဆာက္မယ့္လူေတြနဲ႔ လက္၀ါးျခင္း ရိုက္တဲ့ ကိစၥေတြကို တင္ျပပါရေစ}}လို႕ အစခ်ီထားပါတယ္။
    ၿပီးေတာ့မွ ၁၅ ဒီဇင္ဘာ ၂၀၁၁ ေန႔မွာ ကုမၸဏီႀကီးတစ္ခုနဲ႔ စီပီအိုင္ ကုမၸဏီတို႔ ခ်ီေဖြ စီမံကိန္းကို ဒီဇင္ဘာမွာ စတင္အေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို႔ စာခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ဆို လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေတြအားလံုးကို က်ေနာ္တို႔ျပည္သူေတြကို လံုး၀ခ်မျပပါဘူး။ သတင္းစာမွာလဲ မေဖၚျပပါဘူး။ အတတ္ပညာရွင္ေတြကိုေတာင္ အသိေပးေဆြးေႏြးျခင္း မျပဳခဲ့ပါဘူး။

အရင္စာခ်ဳပ္အတိုင္းပဲ
     တကယ္ေတာ့ ခ်ီေဖြစီမံကိန္းဆိုတာ စီမံကိန္းအသစ္မဟုတ္ပါဘူး ျမစ္ဆံု ျမစ္ညွာ ျမစ္၀ွမ္း စီမံကိန္း ထဲက (၁)ခုပါ။ ဒီစီမံကိန္းက သမၼတကိုယ္တိုင္ ရပ္ဆိုင္းေၾကာင္း ေၾကျငာထားတာပါ။ ျမစ္ဆံုရဲ့ အထက္ မိုင္(၆၀) အကြာ ေမချမစ္ေပၚမွာ ရွိၿပီး မဂၢ၀ပ္ (၃၄၀၀) ထုတ္မွာပါ။ စာခ်ဳပ္စည္းကမ္းေတြက ေတာ့ အရင္စာခ်ဳပ္ထဲက အတိုင္းပါ။
    ျမစ္ဆံု ျမစ္ညွာ ျမစ္၀ွမ္းစီမံကိန္းထဲက တခုျဖစ္တဲ့ ျမစ္ဆုံစီမံကိ္န္းမွာ စိုက္ထုတ္ခဲ့တဲ့ ေငြပမာဏကို က်န္ ၆ခု ထဲ ခြဲထည့္လို႔ေငြစာရင္းအရ ေျပာင္းသြားတာပဲ ကြာပါတယ္။ ျပည္သူလူထု သိသြားလည္း ျမစ္ဆံုကို လုပ္တာ မဟုတ္ဘူး ခ်ီေဖြကို လုပ္တာပါဆိုၿပီး မလိွမ့္တပတ္နဲ႔  ေျပာဦးမွာပါ။ ျပည္သူေတြ မသိရင္ေတာင္မွ တာ၀န္သိ ၀န္ထမ္းေတြ ရွိေသးတယ္ဆိုတာ မေမ့ပါနဲ႕။

စီမံကိန္းႀကီးတစ္ခုလုံးရပ္ခိုင္းတာ
    သမၼတႀကီးက ရပ္ခိုင္းတာ ဒီျမစ္ဆံု ျမစ္ညွာ ျမစ္၀ွမ္း စီမံကိန္းႀကီး တခုလံုးပါ ျမစ္ဆံုေလးတစ္ခုတင္ မဟုတ္ပါဘူး။ ခ်ီေဖြကို လုပ္ရင္လည္း လူမႈ႔ေရးေရာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေရာ ထိခိုက္ပ်က္စီးမွာပါပဲ။ အဲဒီနယ္က လူမ်ိဳးေတြေရာ သယံဇာတေတြေရာ အကုန္ သူတို႕က သိမ္းမွာပ။ဲ ထြက္လာမည့္ လွ်ပ္စစ္က လည္း သူတို႕နိုင္ငံအတြက္ပဲ။ သူတို႕ေတြနဲ႕ သူတို႕ဆီက ပြဲခရသူေတြ ေကာင္းစားေရးအတြက္ ကခ်င္လူမ်ိဳးနဲ႔ တိုင္းျပည္ သယံဇာတေတြရင္းလိုက္ ရတာပါပဲ အဖတ္တင္ပါတယ္။

အတတ္ပညာရွင္ေတြ ေဆြးေႏြးခြင့္ေပးပါ
    သမၼတႀကီးကို ေျပာေပးပါ။ ဒီကိစၥ ပြင့္လင္းစြာ ျပည္သူကို ခ်ျပေပးေစ လိုပါတယ္။ အတတ္ပညာရွင္ေတြကို ေၾကညက္စြာ ေဆြးေႏြးခြင့္ျပဳပါ။ ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားကိုသာ ၾကည့္တဲ့ သက္ဆိုင္ရာ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အဆင့္ဆင့္ကို သန္႔ရွင္းေကာင္းမြန္တဲ့ အုပ္ခ်ဳ႔ပ္မႈ႔မ်ိဳး ေဆာင္ရြက္တတ္ေအာင္ ေလ့က်င့္ ပ်ိဳးေထာင္ ပညာေပးေစလိုေၾကာင္း ေမတၱာရပ္ခံ အပ္ပါတယ္။
သမၼတႀကီးမနားပါနဲ႕ဦး
    သမၼတႀကီးကလည္း ၂၀၁၅က်ရင္ နားေတာ့မယ္တဲ့။အသက္ အရြယ္နဲ႕ က်န္းမာေရးကို အေၾကာင္းျပတယ္။ သမၼတႀကီး မနားပါနဲ႕ဦးလို႕ ဆရာေမာင္၀ံသ သြယ္၀ိုက္ၿပီး ပန္ၾကားခဲ့တဲ့ ေဆာင္းပါး တစ္ပုဒ္ဖတ္ဖူးပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႕လည္း အဲဒီအတိုင္းသေဘာတူပါတယ္။ သမၼတႀကီး အခု အသက္ ၇၀ မေက်ာ္ေသးပါဘူး။ အသက္ ၈၀ေက်ာ္အထိ တိုင္းျပည္ကို စီမံခန္႕ခြဲ ဦးေဆာင္ခဲ့သူ ကမၻာ့ေခါင္းေဆာင္ေတြ အမ်ားႀကီးပါ။

ဆက္လုပ္ခြင့္မေပးႏိုင္
    သမၼတႀကီး ၂၀၁၅မွာ တကယ္နားလိုက္ရင္ ျမစ္ဆုံကို ဆက္လုပ္ဖို႕ လက္၀ါးရိုက္ထားသူေတြလက္ထဲ ၀ကြက္အပ္ခဲ့သလို ျဖစ္သြားပါလိမ့္မယ္။ ျမစ္ဆုံကိုလည္း ဆက္လုပ္ခြင့္မေပးႏိုင္ပါ။ နားလွည့္ပါးလွည့္ လုပ္ထား တဲ့ ခ်ီေဖြစီမံကိန္းအပါအ၀င္ ဧရာ၀တီ ျဖစ္ဖ်ားခံရာေနရာေဒသက ဘယ္စီမံကိန္း ကိုမဆို ဆက္လုပ္ခြင့္မေပးႏိုင္ပါ။ အဲဒါ  ကခ်င္တိုင္းရင္းသားမ်ားအပါအ၀င္ ျပည္သူအားလုံးရဲ႕ တူညီဆႏၵပါပဲ။
    စာဖတ္ပရိသတ္ ျပည္သူတစ္ေယာက္ရဲ႕ ရိုးသားပြင့္လင္းတဲ့ ရင္ဖြင့္သံ ျဖစ္ပါတယ္။

မိုင္းဗုံးႀကီး ပိုက္ထားရသလို
    တကယ္ကေတာ့ တစ္ခ်ိန္မဟုတ္ တစ္ခ်ိန္ တစ္နည္းနည္းနဲ႕ အႏၱရာယ္အလားအလာရွိတဲ့ ဧရာမ ေရကာတာႀကီးတစ္ခုကို သူတို႕ေတြ မီးထိန္ထိန္လင္းဖို႕အလို႕ငွာ ကြၽန္ေတာ္တို႕က အနာခံၿပီး ကိုယ့္ျပည္ထဲမွာ ဘယ္ေသာအခါမွ မတည္ေဆာက္သင့္တာ အမွန္ပါ။ ေျမြေပြး ခါးပိုက္ပိုက္ ထားရတာထက္ ဆိုးပါမယ္။ အခ်ိန္မေရြးထၿပီးေပါက္ကြဲႏိုင္တဲ့ မိုင္းဗုံးႀကီးကို ပိုက္ေဘာဖမ္းထားရသလို သားစဥ္ေျမးဆက္ တထိတ္ထိတ္တလန္႕လန္႕ ေနေနၾကရမွာပါ။
    ဒါတင္မက ေသာင္းခ်ီၿပီး လာေရာက္အေျခခ် ေနထိုင္ အလုပ္ လုပ္ၾကမယ့္ လူမ်ိဳးျခားေတြက ေဒသခံ ကြၽန္ေတာ္တို႕ ေသြးခ်င္းေတြကို ဘယ္လို ဆက္ဆံမလဲ၊ ဘယ္လို အျမတ္ထုတ္မလဲ၊ ေငြေၾကးဓန အင္ အား ေတြ နဲ႕ ဘယ္လို အႏိုင္က်င့္မလဲ၊ ႏွစ္ေပါင္း ၆၀ ေရရွည္အတြက္ စဥ္းစားၾကည့္တိုင္း ကြၽန္ေတာ္ ရင္ထဲ မေကာင္းဘူး။ မတင္မက်ႀကီး ျဖစ္ၿပီး တစ္ဆို႕ေနပါတယ္။ ခုေတာင္ မႏၱေလးၿမိဳ႕ႀကီး ဘယ္လို ျဖစ္ေနၿပီလဲဗ်ာ။

ျမစ္က်ဥ္းသုံးသြယ္ အေတြ႕အႀကံဳ
    ၂၀၁၁ခုႏွစ္၊ စက္တင္ဘာလက ျပည္သူ႕ေခတ္ဂ်ာနယ္မွာပဲ  ဆရာမႀကီး ေဒါက္တာ ေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္က တရုတ္ျပည္က ျမစ္က်ဥ္းသုံးသြယ္ ဆည္ႀကီး(Three Gorges Dam)အေၾကာင္း ေျပာျပထားတာ ရင္သိမ့္တုန္စရာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႀကီးမားတဲ့ ဆိုးက်ိဳးအလားအလာေတြကို ေထာက္ျပၿပီး ကမၻာက ၀ိုင္းေျပာခဲ့ေပ မယ့္ ၁၉၉၄ကေန ၂၀၀၆အထိ ၁၂ႏွစ္ၾကာ ဇြတ္ ဆက္ေဆာက္ခဲ့တယ္။ လူေပါင္း ၁သန္း ၃သိန္း ေရႊ႕ေျပာင္းေပး ခဲ့ရတယ္။ ၂၀၁၀ က်ေတာ့ ၿမိဳ႕ႀကီး ၁၃ၿမိဳ႕ ၿမိဳ႕ငယ္ ၁၄၀နဲ႕ ေက်းရြာ ၁၃၅၀ ေရျမဳပ္ခဲ့ရတယ္။ သူတို႕အစိုးရ ေခါင္းမာၿပီး လုပ္ခ်င္တာ ဇြတ္လုပ္လို႕ ျပည္သူ သန္းခ်ီၿပီး ဒုကၡ ဆင္းရဲ ေရာက္ခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္း ဖတ္ရတာ ၾကက္သီးေတာင္ ထမိပါရဲ႕ဗ်ာ။

ကြၽန္ေတာ္တို႕ဆီ ဘာေၾကာင့္လာသလဲ
    သူတို႕ျပည္ႀကီးဟာ အက်ယ္ႀကီးပါ။ ျမစ္ေတြ ေခ်ာင္းေတြလည္း အမ်ားႀကီးပါ။ သူတုိ႕ဆီမွာ လုပ္စရာေနရာေတြ အမ်ားႀကီး ရွိပါလ်က္နဲ႕ ျမစ္က်ဥ္းသုံးသြယ္ဆည္ႀကီးရဲ႕ ဆိုးက်ိဳးဒဏ္ေတြကို ခံလိုက္ရတဲ့ ၂၀၀၆ခုႏွစ္ ေနာက္ပိုင္းမွာမွ ကြၽန္ေတာ္တို႕ဆီ ေအာက္ေၾကးရေအာင္ႏိႈက္ၿပီး ျမစ္ဆုံမွာ ဘာေၾကာင့္လာ လုပ္ၾကပါလိမ့္။
    မ်ိဳးခ်စ္ ျပည္ခ်စ္ ေခါင္းေဆာင္ႀကီးမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးသမားမ်ား၊  စဥ္းစားၾကပါ၊ ဆင္ျခင္ၾကပါခင္ဗ်ာ။

၀၈ ၀၈ ၂၀၁၂
maungwuntha@gmail.com

ဆရာ ေမာင္၀ံသ၏ ေဖ႔ဘြတ္ မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္။