ဘဂၤလီအေရးကို လုပ္လာတဲ့ သက္တမ္းတေလွ်ာက္ အျမဲတမ္းေျပာလာခဲ့တာ တစ္ခုရွိတယ္။ ဒီအေရးဟာ အေနာက္ဘက္ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ျမိဳ႕ေတြရဲ႕ အေရးပဲ မဟုတ္ဘူး။ ရခုိင္ျပည္၊ ရခုိင္လူမ်ိဳးေတြရဲ႕ အေရးပဲ မဟုတ္ဘူး။ ျမန္မာျပည္တစ္ခုတည္းနဲ႕ဆုိင္တဲ့ အေရးမဟုတ္ဘူး။ ဒီကိစၥဟာ ေဒသတြင္းႏုိင္ငံေတြရဲ႕ အေရးကိစၥျဖစ္တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႕လည္း ဆုိင္တယ္။ အိႏၵိယနဲ႕လည္း ဆုိင္တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ ဘာေတြျဖစ္ေနလဲ၊ အိႏိၵယမွာ ဘာေတြျဖစ္ေနလဲ ဆိုတာေတြကို အကုန္လံုး ျခံဳငံုသံုးသပ္မွသာလွ်င္ ဒီကိစၥရဲ႕ အတိမ္အနက္ကို ေသခ်ာျမင္ႏိုင္မွာျဖစ္တယ္။ (Anna Jones and BBC Protest Speech)
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚေနသလုိ တျခားဘယ္ေနရာေတြမွာ ဘယ္လိုျဖစ္ေနလဲ၊ ဘယ္လုိစိန္ေခၚမွဳေတြ ရွိေနျပီး၊ ဘယ္လိုေျဖရွင္းေနႀကသလဲ၊ ဘယ္လိုသက္ေရာက္မွဳေတြ ရွိေနျပီး ဘယ္လိုကာကြယ္ႀကလဲ ဆိုတာေတြကို ေလ့လာနည္းနာယူႀကရမွာ ျဖစ္တယ္။
ျမန္မာျပည္မွာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဇြန္လ ၈ ရက္ေန႕က ေမာင္ေတာျမိဳ႕မွာရွိတဲ့ ဘဂၤလီေတြက ဗလီအဆင္းမွာ အကြက္က်က် တုိက္ခုိက္ခဲ့ႀကလို႕ အဓိကရုဏ္းႀကီးတစ္ခု ျဖစ္ပြားခဲ့ရသလုိ အိႏၵိယႏုိင္ငံအေရွ႕ေျမာက္ပိုင္းက အာသံျပည္နယ္မွာလည္း အဓိကရုဏ္းေတြ ျဖစ္ေနျပန္ပါျပီ။ ေဒသခံတုိင္းရင္းသားေတြနဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံကေန တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာတဲ့ ဘဂၤလီအႀကား ျဖစ္ႀကတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္အထိ အနည္းဆံုး လူေပါင္း ၄၅ ဦးေသဆံုးသြားျပီးျဖစ္ျပီး အိမ္ေပါင္းမ်ားစြာ မီးရွိဳ႕ခံခဲ့ႀကရပါတယ္။ အနည္းဆံုး လူေပါင္း ၁ သိန္းခဲြေက်ာ္ အိုးအိမ္စြန္႕ခြာထြက္ေျပးေနႀကရပါတယ္။ ျပည္နယ္ရဲ႕ အဓိက သယ္ယူပို႕ေဆာင္ေရးျဖစ္တဲ့ ရထားတဲြေတြ ေသာင္တင္ႀကရတယ္။
အခုတႀကိမ္ျဖစ္ရတဲ့ အဓိကအေႀကာင္းရင္းက ေလ်ာ့ရဲတဲ့ နယ္စပ္လံုျခံဳေရးနဲ႕ အက်င့္ပ်က္
အမွဳထမ္းေတြေႀကာင့္လုိ႕ ဆိုပါတယ္။ ဘဂၤလီေတြဟာ အိႏၵိယနယ္စပ္ေစာင့္တပ္သားေတြနဲ႕ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္ျခားေစာင့္တပ္သားေတြကို ပိုက္ဆံေလး နည္းနည္းပါးပါး လာဘ္ထုိးရံုနဲ႕ အလြယ္တကူ၀င္ထြက္သြားလာႏုိင္တယ္လုိ႕ ဆိုပါတယ္။ အဲဒါကို ႏုိင္ငံေရးသမားေတြကလည္း လစ္လ်ဴရွဳထားခဲ့ႀကရံုမက ပိုမို၀င္ေရာက္လာေအာင္ေတာင္ ျမဴဆြယ္ခဲ့ႀကပါတယ္။ မိမိႏုိင္ငံအက်ိဳးစီးပြား
ထက္ မိမိပါတီ၊ မိမိကုိယ္က်ိဳးကို ေရွ႕တန္းတင္ခဲ့ႀကတယ္။ အခုဆိုရင္ တရားမ၀င္၀င္ေရာက္လာတဲ့ ဘဂၤလီေတြဟာ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြကို လႊမ္းမိုးလာခဲ့ျပီး မိမိေဒသခံတုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အက်ိဳးစီးပြားကို
ျခိမ္းေျခာက္လာေနခဲ့ပါျပီ။
အိႏၵိယရဲ႕ အေရွ႕ေျမာက္ေဒသ သတင္းေတြကို ထုတ္ေ၀ေနတဲ့ အိုးပန္း မဂၢဇင္းရဲ႕ တြဲဖက္စာတည္းခ်ဳပ္ ရာဟူး ပန္ဒိတာက “ႏုိင္ငံေရးသမားေတြဟာ သူတို႕ မဲရရွိဖို႕အတြက္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံသားမ်ားကို အိႏၵိယႏုိင္ငံသား
စာရြက္စာတမ္းေတြ ထုတ္ေပးျပီး ၁၉၇၁ (ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံ စတင္ေပၚေပါက္ေသာ ႏွစ္) ခုႏွစ္ကေန
ျမဴဆြယ္ေနခဲ့ႀကတယ္”လို႕ ဆုိပါတယ္။ သန္႕ရွင္းဖဆပလ မဲႏုိင္ဖို႕အတြက္ ဘဂၤလီေတြကို ႏုိင္ငံသားျဖစ္တယ္
လို႔ ဦးႏုက ဆိုခဲ့သလုိပါပဲ။
အေရွ႕ေျမာက္ေဒသေတြဟာ အိႏၵိယရဲ႕ ႏုိင္ငံေရးခ်က္မ နယူးေဒလီကေန အလွမ္းေ၀းတာေႀကာင့္ ဗဟိုအစိုးရရဲ႕ လ်စ္လ်ဴရွဳျခင္းကို ခံခဲ့ရတယ္။ (အိႏၵိယရဲ႕ နာမည္ႀကီး မီဒီယာေတြကလည္း အေရွ႕ေျမာက္ေဒသ
အေရးေတြကို လ်စ္လ်ဴရွဳထားတတ္ႀကတယ္။) တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာေနႀကတဲ့ ဘဂၤလီေတြရဲ႕ အႏၱရာယ္ေတြကို အာသံျပည္သူေတြဟာ ဗဟိုအစိုးရကို တင္ျပလာခဲ့ႀကတာပါ။ ဥပမာ - အာသံအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဳး ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆင္ဟာ (SK Sinha) ဆိုရင္ တရားမ၀င္လာေရာက္ႀကတဲ့ ဘဂၤလီေတြေႀကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အလုပ္အကိုင္ရွားပါးမွဳ အပါအ၀င္ သက္ေရာက္မွဳဆိုးက်ိဳးေတြကို ဌာေနအာသံျပည္သူေတြ လက္ရွိႀကံဳေတြ႕ေနရပံု၊ ပါကစၥတန္ ခဲြထြက္ေရးကာလကတည္းက အာသံျပည္ကို အေရွ႕ပါကစၥတန္ထဲ ထည့္သြင္းဖို႕ လိုလားခဲ့ႀကပံု (ေခၚေတာ ဘဂၤလီေတြ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္နယ္ကို ၁၉၄၇ ခုႏွစ္တုန္းက ပါကစၥတန္ႏုိင္ငံထဲ ထည့္သြင္းဖို႕ ႀကိဳးစားခဲ့သလိုပါပဲ။) ၊ အာသံျပည္ေရာ၊ အေရွ႕ပါကစၥတန္ (ယခု ဘဂၤလားေဒ့ရွ္) နဲ႕ ကပ္ေနတဲ့ ခရိုင္တခ်ိဳ႕ကိုပါ ကက္ရွ္မီးယားေဒသကဲ့သို႕ ပါကစၥတန္ရရွိသင့္ေႀကာင္း ပါကစၥတန္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ယံုႀကည္ခဲ့ႀကပံု၊ အိႏၵိယကူညီမွဳေႀကာင့္ လြတ္လပ္ေရးရလာေပမယ့္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံရဲ႕ အမ်ိဳးသားလြတ္လပ္ေရး ေခါင္းေဆာင္ ရွိတ္ခ္ မူဂ်ီဘာ ရာမန္ ကိုယ္တုိင္ သစ္ေတာထြက္နဲ႕ တြင္းထြက္ပစၥည္းေတြ ႀကြယ္၀တဲ့ အာသံျပည္ကို လိုခ်င္ခဲ့ပံုေတြကို ၁၉၉၈ ခုႏွစ္တုန္းက အိႏၵိယသမၼတထံ အစီရင္ခံတင္ျပခဲ့ဖူးပါတယ္။ လက္ရွိအေနအထားအရ အေရွ႕ေျမာက္ေဒသနဲ႕ အိႏၵိယျပည္မကို "ႀကက္လည္ရိုး"လမ္းေႀကာင္းေလးက ဆက္စပ္ထားျပီး မႀကာခင္ျဖစ္ပြားလာမယ့္ လူဦးေရလႊမ္းမိုးမွဳနဲ႕အတူ ႀကက္လည္ရိုးလမ္းေႀကာင္းေဒသေတြအပါအ၀င္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႕ နီးစပ္ေနတဲ့ အိႏၵိယ ခရိုင္ေတြကသာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႕ တခ်ိန္မွာ ပူးေပါင္းသြားပါက အိႏၵိယႏုိင္ငံႏွစ္ျခမ္းခဲြျပီး
ျပည္ေထာင္စုႀကီးကို အမ်ားႀကီးအေႏွာင့္အယွက္ေပးႏုိင္ေႀကာင္း မဟာဗ်ဴဟာက်က် တင္ျပခဲ့ဖူးပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ဗဟိုအစိုးရဟာ လက္မခံခဲ့ပါဘူး။ ဒါ့အျပင္ ဒုဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ဆင္ဟာကိုေတာင္ လူမ်ိဳးေရး တင္းမာမွဳေတြ ျဖစ္ေအာင္ လွံဳ႕ေဆာ္ေနတယ္ဆိုျပီး စြပ္စဲြခဲ့ႀကပါတယ္။ ဗဟိုအစိုးရဟာ တြင္းထြက္ပစၥည္းႀကြယ္၀တဲ့ အာသံျပည္က ယူခ်င္တာကို ယူျပီး ေပးစရာရွိတာက်ေတာ့ ျပန္မေပးခဲ့ႀကဘူး။ (ရခုိင္ျပည္က ေရႊဂတ္စ္ေတြကို ဗဟိုအစိုးရေတြက ယူသလုိပါပဲ။) ဗဟိုအစိုးရနဲ႕ အက်င့္ပ်က္ႏုိင္ငံေရးသမားေတြရဲ႕ လက္ထဲမွာ ျပည္သူေတြဟာ မတရားမွဳေတြကို မ်ိဳသိပ္ေနခဲ့ႀကရတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လည္း ခဲြထြက္ဖို႕လုပ္ခဲ့ႀကတယ္။ အင္အားခ်င္းျပိဳင္ေနႀကတဲ့ တရုတ္ကလည္း ခဲြထြက္ေရးသူပုန္ေတြကို ပံ့ပိုးမွဳတခ်ိဳ႕ ေပးခဲ့ႀကတယ္။ အေမရိကရဲ႕ စီအုိင္ေအေတာင္ စစ္ေအးတုိက္ပဲြကာလ အိႏၵိယနဲ႕ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု ပနံသင့္ေနတုန္းက အေရွ႕ေျမာက္ေဒသရဲ႕ ခဲြထြက္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို ပံ့ပိုးမွဳေတြ ရွိခဲ့တယ္လုိ႕ ေထာက္လွမ္းေရးသတင္းေတြက ဆိုတယ္။
၀ါးျခမ္းျပားေလးတစ္ျခမ္းကို လက္ႏွစ္ဖက္နဲ႕ အားစိုက္လုိက္ရင္ ခ်က္ခ်င္း မက်ိဳးရင္ေတာင္ ၀ါးျခမ္းျပားက ေတာင့္မခံႏုိင္ေတာ့တဲ့ တခ်ိန္က်ရင္ က်ိဳးတာပါပဲ။ ငလ်င္လွဳပ္တယ္ ဆုိတာကလည္း ကမၻာကို တည္ေဆာက္ထားတဲ့ Plate လို႕ ေခၚတဲ့ ကမၻာ့အလႊာျပားႀကီးႏွစ္ခု တစ္ခုနဲ႕ တစ္ခု တြန္းႀကရာကေန တစ္ဘက္ကေတာင့္မခံႏုိင္ေတာ့လို႕ ေနာက္ဆံုး ငလ်င္လွဳပ္ခါျပီး သိုေလွာင္ထားတဲ့ တြန္းအားေတြကို ထုတ္ပစ္ႀကတယ္။ အခုျဖစ္တဲ့ အာသံျပည္နယ္ရဲ႕ အေနာက္ဘက္မွာ ျဖစ္တဲ့ အေရးအခင္းဟာလည္းပဲ ဘဂၤလီေတြရဲ႕ တရားမ၀င္ခုိး၀င္လာမွဳ တြန္းအားေတြကို မခံမရပ္ႏုိင္ေတာ့လို႕ ေပါက္ကြဲႀကတာပါပဲ။
ဘဂၤလီေတြရဲ႕ တရားမ၀င္က်ဴးေက်ာ္မွဳေတြဟာ ေဒသခံ ဘိုဒိုစတဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြကို ေတာက္ေလွ်ာက္
ျခိမ္းေျခာက္လာခဲ့ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နယ္စပ္နဲ႕ နီးစပ္တဲ့ ဒူဘရီစတဲ့ ခရိုင္ေတြမွာ ဆိုရင္ လူဦးေရတုိးပြားႏွုန္းဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ထဲမွာတင္ ၂၀ ကေန ၂၅ ရာခုိင္ႏွဳန္းအထိ ရွိလာပါျပီ။ (စီအုိင္ေအရဲ႕ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ကိန္းဂဏန္းမ်ားအရ ျမန္မာႏဳိင္ငံရဲ႕ လူဦးေရ တုိးႏွဳန္းဟာ ၁.၀၇ ပဲ ရွိပါတယ္။) တခ်ိဳ႕ခရိုင္ေတြမွာဆိုရင္ ရခုိင္ျပည္က ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္ေတြလိုပဲ ဘဂၤလီေတြက လူမ်ားစု ျဖစ္လို႕ လာေနပါျပီ။ ဗဟိုအစိုးရကလည္း ဘာမွ ထိထိေရာက္ေရာက္မကာကြယ္ေပးခဲ့ဘူး။ အာသံျပည္သူေတြရဲ႕ မြန္းက်ပ္ေနတဲ့ မခံမရပ္ႏုိင္မွဳေတြကို ဘိုဒိုလူမ်ိဳး ၄ ဦးအသတ္ခံရတာကေန စျပီး အခုဆိုရင္ လူေပါင္းမ်ားစြာ ေသြးထြက္သံယိုျဖစ္ႀကရတဲ့ အဓိကရုဏ္းႀကီးအျဖစ္ကို ေျပာင္းလဲသြားပါျပီ။
ကိုကရာဂ်ာတြင္ ျဖစ္ပြားေသာ အဓိကရုဏ္းေႀကာင့္ ဒုကၡသည္စခန္းသို႕ ေရာက္ရွိလာေသာ အဘြားအို
ဒီလုိမ်ိဳးအဓိကရုဏ္းေတြဟာ အိႏၵိယရဲ႕ အာသံတစ္ခုတည္းမွာပဲ ကြက္က်ား ျဖစ္ေနတာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါဟာ အာသံအေရးတစ္ခုတည္း မဟုတ္ပါဘူး။ အေနာက္ဘဂၤလားစတဲ့ အိႏၵိယရဲ႕ တျခားျပည္နယ္ေတြမွာလည္း တရားမ၀င္ဘဂၤလီေတြရဲ႕ လူဦးေရအသာစီး ျခိမ္းေျခာက္မွဳေတြကို ခံလာေနရပါျပီ။ ျမန္မာျပည္က
ေခၚေတာေတြဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က မဟုတ္ဘူးလုိ႕ ျငင္းသလိုပဲ အိႏၵိယမွာ ရွိတဲ့ တရားမ၀င္ ဘဂၤလီေတြကိုလည္း ဘဂၤလားေဒ့ရွ္အစိုးရက သူတို႕ဆီက မဟုတ္ဘူးလို႕ ေျဗာင္တင္းတင္း ျငင္းေနျပန္ပါတယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံမွာကိုယ္ပဲ အေရွ႕ဘက္ စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းေပၚမွာ
ေဒသခံေတာင္ေပၚတုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ လယ္ေျမေတြကို လုတာမ်ိဳး၊ မီးတုိက္ႏွင္ထုတ္တာမ်ိဳး စတဲ့
ျခိမ္းေျခာက္မွဳေတြ ျပဳလုပ္ျပီး မေနရဲေအာင္ အမ်ိဳးမ်ိဳးယုတ္မာေနႀကတာပါ။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ႏုိင္ငံဟာ အခုအခ်ိန္ထိ ကုလသမဂၢရဲ႕ ဌာေနတုိင္းဦးသားမ်ားရဲ႕ အခြင့္အေရးေႀကညာခ်က္ႀကီးကို လက္မွတ္ထိုးဖို႔ျငင္း
ဆန္ထားပါတယ္။
အပိုင္း (၂) ကို မႀကာမီ ဆက္လက္တင္ေပးသြားပါမည္။
ref: ကိုထူးေအာင္ FB မွ ကူးယူေဖာ္ျပပါသည္ ။
No comments:
Post a Comment