CSIS ရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံခရီးစဥ္ အစီရင္ခံစာ

အေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ၾသဇာႀကီးမားတဲ့ Think Tank ျဖစ္တဲ့ CSIS အဖြဲ႕ဟာ မၾကာေသးခင္က ျမန္မာႏုိင္ငံကို လာေရာက္ခဲ့ပါတယ္။jမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိခ်ိန္မွာ ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတအပါအ၀င္ Stakeholderအားလုံးနီး ပါးနဲ႕ ေတြ႕ဆုံခဲ့ပါတယ္။
CSIS ဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံျခားေရးမူ၀ါဒခ်မွတ္မႈမွာ လႊမ္းမိုးမႈ ရွိတဲ့ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ (အခု လက္ေထာက္ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကမ္းဘဲလ္ဟာ အရင္က CSIS က ျဖစ္ပါတယ္။)

သူတို႕အဖြဲ႕ရဲ႕ ေပၚလစီအႀကံျပဳခ်က္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္-

၁။ စက္တင္ဘာလအတြင္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကို သြားေရာက္ၾကတဲ့ အခါ သမၼတအို ဘားမားအေန နဲ႕ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးကိုေရာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုပါ (၂)ဦးစလုံးကို ေတြ႕ဆုံရန္၊

၂။ျမန္မာ့ပို႕ကုန္ေတြပိတ္ဆို႕ထားတာကို ျခြင္းခ်က္နဲ႕ဖယ္ရွားေပးရန္၊ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံတကာ ဘ႑ာေရး အဖြဲ႕အစည္းေတြရဲ႕ ေထာက္ပံ့ကူညီေရးစီမံကိန္းေတြကို အေမရိကန္အစိုးရ က ပံ့ပိုးကူညီရန္၊

၃။ အရပ္ရပ္နယ္ပယ္စုံ Capacity Building ကို ေထာက္ပံ့ကူညီရန္၊

၄။ ျမန္မာ့တပ္မေတာ္နဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံမႈ ျမွင့္တင္ရန္၊

၅။ ေရရွည္တည္တံ့ျပီး တန္းတူညီမွ်မႈရွိတဲ့ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈ ရရွိဖို႕ လိုအပ္တဲ့ စီးပြားေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒေတြ၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြ ေရးဆြဲရာမွာ အကူအညီေပးရန္၊

၆။ ေဒသတြင္းအဖြဲ႕အစည္းေတြမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ အခန္းက႑ ျမွင့္တင္ေပးႏိုင္မယ့္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ထြက္ေပၚလာဖို႕ အာဆီယံနဲ႕ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္၊

၇။ ျမန္မာႏုိင္ငံအေရးကိစၥနဲ႕ပတ္သက္လို႕ တရုတ္ႏုိင္ငံနဲ႕ ညွိႏႈိင္းေဆာင္ရြက္ နုိင္မယ့္ အခြင့္အလမ္းေတြ ရွာေဖြေဆာင္ရြက္ရန္။

ေလ့လာေတြ႕ရွိခ်က္ေတြကေတာ့ ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါတယ္-

၁။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ အမွန္တစ္ကယ္ ေျပာင္းလဲေနျပီ၊

၂။ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတႀကီးဟာလမ္းေၾကာင္းမွန္ေပၚသြားေနျပီ၊ဒါေပမယ့္ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္  ေထာက္ခံ မႈ အတိုင္းအဆကိုေတာ့ တိတိက်က် မစမ္းသပ္ရေသးဘူး၊

၃။ ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ပထ၀ီႏိုင္ငံေရးအရ အေရးပါတယ္၊

၄။ ျမန္မာႏိုု္င္ငံရဲ႕ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈဟာ လ်င္ျမန္တဲ့ႏႈန္းထားနဲ႕ ျဖစ္ေပၚ လာႏုိင္တယ္၊

၅။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို ေႏွးေကြးေစတာက စနစ္တက်သင္တန္းေပးမႈေတြ၊ တစ္ကယ္ ကၽြမ္းက်င္သူေတြ နည္းပါးေနတာ ျဖစ္တယ္။

၆။စက္တင္ဘာလအတြင္းမွာေနာက္ထပ္ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြအေတာ္မ်ားမ်ားျပန္လြတ္လာ ဖို႕ ေမွ်ာ္ လင့္ ရတယ္၊

၇။ ေျမာက္ကိုရီးယားႏုိင္ငံနဲ႕ စစ္ေရးပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ ရွိေနႏိုင္တုန္းပဲ၊

၈။ တိုင္းရင္းသားအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႕ ျပန္လည္ေပါင္းစည္းေရးဟာ အဓိက စိန္ေခၚမႈတစ္ရပ္ ျဖစ္တယ္၊

၉။ ရိုဟင္ဂ်ာအေရးကိစၥနဲ႕ ရခိုင္ျပည္နယ္ဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးနဲ႕ အမ်ဳိးသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးကို အား နည္းေစေအာင္ ျခိမ္းေျခာက္ေနတယ္။

၁၀။ တပ္မေတာ္ဟာ ဘာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ မလုပ္ေဆာင္ရသလဲ။

၁၁။ တပ္မေတာ္ရဲ႕ အခန္းက႑ ဆက္လက္တည္ရွိေနဆဲ ျဖစ္တယ္။

၁၂။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကတိက၀တ္ေတြဟာ ေခါင္းေဆာင္အနည္းစုရဲ႕ ႀကဳိးပမ္းမႈေၾကာင့္ ထြက္ေပ ၚေန တာ ျဖစ္တယ္။

၁၃။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို အဆုံးအျဖတ္ေပးမွာက ၂၀၁၅ ေရာက္မွလား၊ အခုအခ်ိန္လား။

၁၄။ အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ အက်ပ္အတည္းေၾကာင့္ အေျခခံဥပေဒဆိုင္ရာ ခုံရုံး ႏႈတ္ထြက္သြားခဲ႔ရတယ္။

၁၅။ ႏိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြက စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို ဦးေဆာင္ေနတယ္။

၁၆။ FDI Law အသစ္ အတည္ျပဳလိုက္ျပီ။

၁၇။ အေမရိကန္ပိတ္ဆို႕မႈေတြေၾကာင့္ အလုပ္အကိုင္ဖန္တီးေပးေရးကို ထိခိုက္ေစတယ္။

၁၈။ ေရြးေကာက္ပြဲစနစ္ ေျပာင္းလဲဖို႕ လႈပ္ရွားမႈေတြကို သတိျပဳပါ။

၁၉။ ဘားမား လား၊ ျမန္မာ လား။