၂၀၁၅ ခုႏွစ္၊ ဧၿပီလမွာ ဟီလာရီ၏ အႀကံေပးပုဂၢိဳလ္က ဟီလာရီကလင္တန္သည္ ၂၀၁၆ ခုႏွစ္မွာ အေမရိကန္ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲကို ပါဝင္ယွဥ္ၿပိဳင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း တစ္ကမၻာလုံးကို အသိေပး ေၾကညာ လိုက္ပါသည္။
တကယ္ေတာ့ ဒီသတင္းက အံအားသင့္စရာေတာ့ မေကာင္းလွပါ။ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္မွာ ဟီလာရီက ႏိုင္ငံျခား ေရး ဝန္ႀကီး ရာထူး ပထမသက္တမ္း အၿပီးမွာ ေအာင္ျမင္ေနပါလွ်က္ ဒုတိယသက္တမ္းကို မထမ္းေဆာင္ပဲ ရာထူးကေနအနားယူလိုက္ ကတည္းက သမၼတ အျဖစ္အေရြးခံဖို႔ ျပင္ဆင္ေနၿပီဆိုသည့္ သတင္းေတြက ေပၚထြက္လာတာ ျဖစ္ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း ဟီလာရီကသူ သမၼတ အေရြးခံမည္ဟု ခ်က္ခ်င္းမေျပာၾကားခဲ့ပဲ အခ်ိန္ယူ စဥ္းစားပါမည္ဟု ဆိုကာ သမီးျဖစ္သူ ခ်ယ္လ္ဆီးကလင္တန္ေမြးဖြားသည့္ ေျမးမေလး၏ အဘြားတစ္ေယာက္အျဖစ္ ေပ်ာ္ရႊင္ ေက်နပ္စြာ အခ်ိန္ျဖဳန္းခဲ့သည္။ အခ်ိန္ျဖဳန္းရင္း၊ အားေမြးရင္းျဖင့္ ၂၀၁၆ ခုနွစ္ အေမရိကန္သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ေရာက္ရန္သင့္ မသင့္ အခ်ိန္ယူစဥ္းစားဆုံးျဖတ္ခဲ့ရသည္။
သူ႔လို ႏိုင္ငံေရးမွာ ၾသဇာတိကၠိမႀကီးေသာ အမ်ဳိးသမီးတစ္ေယာက္က အႏိုင္ရရန္အလားအလာရွိသည့္ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၀င္ရန္ ဒီေလာက္စဥ္းစားစရာ လိုသလားဟု ေမးစရာရွိပါသည္။ ဒီအခ်ိဳးအေကြ႔ သည္ ဟီလာရီအတြက္ အေတာ္အေရးပါသည္။ အခန္႔မသင့္ပါက ရွိထားၿပီးသည့္ ေအာင္ျမင္မႈမ်ားကိုပါ ထိခိုက္ႏိုင္သည္။ အထူးသျဖင့္ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္ျဖစ္သျဖင့္လည္း ႀကဳံရသည့္အခက္အခဲေတြက ပိုႀကီးပါသည္။
အားလုံးသိၾကသည့္အတုိင္း သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဟီလာရီက ပထမအႀကိမ္မွာလည္း အထိနာခဲ့ဖူးပါ သည္။ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ သမၼတေလာင္း ေနရာကိုလက္ရွိ သမၼတ အိုဘားမားနွင့္ အႀကိတ္အနယ္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့စဥ္က ဟီလာရီ ရွဳံးနိမ့္ခဲ့ဖူးပါသည္။ ထိုစဥ္က လူေရာေငြေရာ သူဘယ္ေလာက္ အထိနာ ဆုံးရွဳံးခဲ့ရသလဲဆိုတာကို သူေရးသားခဲ့ေသာ Hard Choices စာအုပ္မွာ ဟီလာရီက ၀န္ခံေရး သားခဲ့ပါသည္။
သို႔ေသာ္လည္း အရည္အခ်င္းရွိေသာ ဟီလာရီကို သမၼတ အိုဘားမားက လက္လႊတ္မခံခဲ့။ ႏိုင္ငံျခား ေရးဝန္ႀကီး ရာထူးေပးကာ သူ၏ အစိုးရအဖြဲ႔မွာ တာဝန္ယူထမ္းေဆာင္ေစသည္။ ဟီလာရီကလည္း အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးမ်ားတြင္ အေကာင္းဆုံးဝန္ႀကီး တစ္ဦးအျဖစ္ ထူးထူးခြ်န္ခြ်န္ တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ႏိုင္ခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ဟီလာရီေလွ်ာက္ရမည့္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံ၏ အမ်ဳိးသမီး သမၼတ တစ္ဦးျဖစ္လာေရး လမ္းခရီးက ပန္းခင္းေသာလမ္းလို ေခ်ာေမြ႔ေနသည့္ လမ္းမဟုတ္။ ၂၀၁၆ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အားေကာင္းေသာ သမၼတေလာင္းဟု ေထာက္ခံသူေတြ တစ္ပုံႀကီးရွိသလို ျပႆနာေတြကလည္း တစ္ပုံႀကီး ရွိေနဆဲပင္။ ႏိုင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီးအျဖစ္ အနားမယူစဥ္ကပင္ ဟီလာရီမွာ၂၀၁၂ ခုႏွစ္က လစ္ဗ်ားႏိုင္ငံ ဘန္ဂါဇီမွာ ျဖစ္ပြားခဲ့သည့္ အေမရိကန္ သံအမတ္ေသဆုံးခဲ့ရေသာ အေမရိကန္သံရုံးတိုက္ခိုက္ခံရမႈမွာ တာ၀န္ရွိသူအျဖစ္ လႊတ္ေတာ္မွာ ၾကားနာစစ္ေဆးမႈကို ခံယူခဲ့ရသည္။ လႊတ္ေတာ္တြင္ အျပစ္တင္မႈ အမ်ဳိးမ်ဳိးႏွင့္ စြပ္စြဲခ်က္ေတြၾကားမွာ မိန္းမသားျဖစ္ေသာ ဟီလာရီမွာ မ်က္ရည္ေပါက္ႀကီးငယ္ က်သည္အထိ ေျဖရွင္းခဲ့ရပါသည္။
“အဲဒီျပႆနာကကၽြန္မအတြက္ ေပၚလစီအရလုပ္ရတဲ့ကိစၥသက္သက္မဟုတ္ပါဘူး။ သူတို႔ရဲ႕ အေလာင္း ေတြကို အေမရိကန္အလံနဲ႔ အုပ္ၿပီး အင္ဒရူးေလဆိပ္ကို သယ္လာတုန္းက သူတို႔ရဲ႕ အေမေတြ အေဖေတြ၊ သားေတြ သမီးေတြ၊ ကေလးေတြကို တစ္ေယာက္တည္း ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ရေတာ့မယ့္ သူတို႔ရဲ႕ဇနီးေတြကို ကၽြန္မ ဖက္ၿပီး ႏွစ္သိမ့္ခဲ့ပါတယ္။" ဘန္ဂါဇီ အမႈၿပီးသြားသည္မွာပင္ သိပ္မၾကာေသး။ ေနာက္ထပ္ ေၾကာက္စရာေကာင္းေသာ စြပ္စြဲခ်က္တစ္ခုက ထပ္ေပၚလာျပန္ပါသည္။
ဟီလာရီကလင္တန္သည္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဘဝတြင္ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနက ေမးလ္ကို မသုံးပဲ ကိုယ္ပိုင္အီးေမးလ္ကိုသာ သုံးခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ အစိုးရဌာန၏ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းကို ေဖာက္ဖ်က္သူအျဖစ္ ျပင္းထန္ေသာ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားေပၚထြက္လာသည္။
ဟီလာရီကေတာ့ ကိုယ္ပိုင္အီးေမးလ္ကို သုံးစြဲသည္မွာ လုံၿခဳံေရးအတြက္ျဖစ္ၿပီး ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး ဘဝက သုံးစြဲထားေသာ အီးေမးလ္ အားလုံးကို ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးဌာနသို႔ လႊဲေျပာင္းေပးလိုက္ပါၿပီဟု ကာကြယ္ ေျဖရွင္းခဲ့ပါသည္။ ဟီလာရီအေပၚ အမ်ဳိးမ်ဳိး ျပစ္တင္စြပ္စြဲခ်က္ေတြက ဒီေလာက္မွ်နွင့္ မၿပီးဆုံးေသး။
ေသြးဆုံးစျပဳေနၿပီျဖစ္ေသာ အမ်ိဳးသမီးတစ္ဦးက သမၼတ လုပ္မွာလားဟု အမ်ိဳးသမီးတို႔၏ ေမြးရာပါ အားနည္း ခ်က္ မ်ားကို ေလွာင္ေျပာင္ကဲ့ရဲ႕ ျပစ္တင္ သံမ်ားကလည္း ေပၚထြက္ေနပါသည္။
တကယ္ေတာ့ ကမ႓ာမွာ လူ႔အခြင့္အေရးနွင့္ ပတ္သက္လာလွ်င္ ထိပ္တန္းအေျခအေနမွာ ရွိေနပါသည္ဆို သည့္ အေမရိကန္လိုႏိုင္ငံႀကီးမွာပင္ အမ်ဳိးသမီးတစ္ဦး သမၼတ တစ္ေယာက္ျဖစ္လာဖို႔ဆိုသည္ကား လြယ္ ကူလွေသာ အေျခအေနမဟုတ္။ သို႔ေသာ္ ဒီအခက္အခဲအတားအဆီးေတြကို ႀကံ့ႀကံ့ခံၿပီး သူလိုခ်င္ေသာ ပန္းတိုင္ကိုေရာက္ေအာင္ ေလွ်ာက္လွမ္းဖို႔ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲကို သူယွဥ္ၿပိဳင္ေတာ့မည္ဟု ဟီလာရီက စိန္ေခၚလိုက္ျခင္း ျဖစ္ပါသည္။
အသက္ ၆၇ ႏွစ္ ရွိၿပီျဖစ္ေသာ ဟီလာရီသည္ ငယ္စဥ္က ေရႊဇြန္းကိုက္ကာႀကီးလာသူ မဟုတ္ပါ။
အယ္လီႏြဳိက္စ္ျပည္နယ္က သာမန္လူလတ္တန္းစား မိသားစုက ေမြးဖြားလာသူ ျဖစ္သည္။ ထူးထူးျခားျခား ေျပာစရာရွိသည္ကား ဟီလာရီကို ယခုလိုျဖစ္လာေအာင္ ျပဳစုေပးခဲ့သည့္ မိခင္ျဖစ္သူ ေဒါရသီေရာဒန္ ျဖစ္ပါသည္။ ေဒါရသီ၏ ဘဝကားၾကမ္းတမ္းလြန္းခဲ့သည္။ ငယ္စဥ္ကပင္ မိဘႏွစ္ပါးက စြန္႔ပစ္တာခံခဲ့ရၿပီး မတတ္သာလို႔ ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့ရေသာ အဘိုးအဘြားမ်ားႏွင့္ ေနခဲ့ရသည္။
ကေလးဘ၀မွာ အႏွိပ္စက္ခံႏွင့္ ေမတၱာငတ္မြတ္စြာ ႀကီးျပင္းလာခဲ့ေသာ ေဒါရသီကအသက္ ၁၄ ႏွစ္ ေရာက္ လာ ေသာအခါ အဘိုးအဘြားမ်ားဆီကေန ထြက္ေျပးခဲ့သည္။ ၾကင္နာတတ္ေသာ အမ်ဳိးသမီး တစ္ ေယာက္ ဆီမွာ အိမ္ေဖာ္အျဖစ္ လုပ္ကိုင္ခဲ့ၿပီး သူ႔ဘ၀ကို သူရပ္တည္ခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ ဟီလာရီဖခင္ျဖစ္ လာမည့္ သူႏွင့္ေတြ႔ဆုံ လက္ထပ္ကာ ဟီလာရီႏွင့္ ေမာင္ငယ္ႏွစ္ဦးအတြက္ မိခင္ေကာင္းတစ္ဦး ျဖစ္လာခဲ့သည္။
ဟီလာရီသည္ ငယ္စဥ္ကတည္းက စာေတာ္ေသာ ေက်ာင္းသူ တစ္ဦးျဖစ္သည္။ ၀က္စေလေကာလိပ္ႏွင့္ ေယးလ္ဥပေဒ ေက်ာင္းကို တက္ေရာက္ပညာသင္ၾကားခဲ့သည္။ ေယးလ္မွာပညာသင္ၾကားေနစဥ္ အတန္းေဖာ္ေဘလ္ကလင္တန္နွင့္ ဆုံဆည္းခဲ့သည္။ ၁၉၇၅ ခုနွစ္မွာကလင္တန္နွင့္ လက္ထပ္ၿပီး သမီး ခ်ယ္လဆီး ကလင္တန္ကို ေမြးဖြားခဲ့ပါသည္။ သို႔ေသာ္တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ေအာင္ျမင္ေသာ ဥပေဒ ပညာရွင္ အျဖစ္ ဥပေဒလုပ္ငန္း အမ်ဳိးမ်ဳိးတြင္ ၀င္ေရာက္လုပ္ကုိင္ခဲ့သည္။ ၁၉၉၂ ခုနွစ္မွာ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီကေန သမၼတေလာင္းအျဖစ္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ခဲ့သည္။
၁၉၉၃ ခုႏွစ္ ကလင္တန္ သမၼတ ျဖစ္လာေသာအခါ ဟီလာရီကလည္း သမၼတ ကေတာ္ ျဖစ္လာခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ သမၼတ ကေတာ္ တစ္ဦး ျဖစ္ေသာ္လည္း အိမ္ေထာင္ရွင္ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႀကဳံရသည့္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ၏ အိမ္ေထာင္ေရး ေဖာက္ျပန္မႈဒဏ္ကို ခါးစည္းခံခဲ့ရသည္။ အိမ္ျဖဴေတာ္ အလုပ္သင္အမ်ဳိးသမီး ဝန္ထမ္း ေမာ္နီကာလူ၀င္စကီးနွင့္ ခင္ပြန္းျဖစ္သူတို႔၏ အေက်ာ္ေဒယ်ဇာတ္လမ္းမ်ားေၾကာင့္ အရွက္ကြဲခဲ့ရသည္။ သို႔ေသာ္ သမၼတ ကေတာ္ တစ္ဦးအေနျဖင့္ေရာ အိမ္ေထာင္ေရးကို မၿပိဳကြဲေစလိုေသာ အမ်ဳိးသမီး တစ္ေယာက္အေနနွင့္ ေရာဟီလာရီက ထိုကိစၥကိုသိမ္ေမြ႔စြာ ေျဖရွင္းခဲ့သည္။ ခင္ပြန္းျဖစ္သူဘက္မွ ရပ္တည္ ေပးခဲ့သည္။ ဟီလာရီကေမာ္နီကာနွင့္ ပတ္သက္ၿပီး ရုပ္ျမင္သံၾကား ေမးျမန္းခန္းတစ္ခုမွာ “ကၽြန္မ သူ႔ကို ခြင့္လႊတ္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္မွာ သူ႔ဘ၀ေျဖာင့္ျဖဴးစြာ ေရွ႕ဆက္ေလွ်ာက္လွမ္းႏိုင္ပါေစလို႔ပဲ ကၽြန္မဆုေတာင္းပါတယ္” ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ခင္ပြန္းျဖစ္သူ ေဘလ္ကလင္တန္အတြက္ ဇနီးေကာင္းတစ္ေယာက္၊ သမီးျဖစ္သူ ခ်ယ္လဆီးအတြက္ မိခင္ေကာင္းတစ္ေယာက္၊ ေျမးျဖစ္သူ ရွားေလာ့တ္၏ အဘြားျဖစ္သူ ဟီလာရီက ယခုအခါ အေမရိကန္၏ အမ်ဳိးသမီး သမၼတ တစ္ေယာက္ျဖစ္ေရးအတြက္ အေမရိကန္ႏိုင္ငံအႏွံ႔မွာ မဲဆြယ္လႈပ္ရွားမႈေတြ ျပင္ဆင္ ေနပါၿပီ။
အေမရိကန္ သမၼတေနရာအတြက္ ဒုတိယအႀကိမ္ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ ႀကိဳးစားရာမွာ အေမရိကန္က အမ်ဳိးသမီးထု၏ အင္အားကို ရယူရန္ ဟီလာရီက ျပင္ဆင္ေနပါသည္။ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုကလည္း ဟီလာရီကို မဲထည့္ဖို႔ အဆင္သင့္ျဖစ္ေနပါၿပီဟု ေမရီလန္းျပည္နယ္က မ၀ါ၀ါကေျပာပါသည္။
“၂၀၁၆ မွာ ဘယ္သူ႔ကို မဲထည့္မလဲဆိုေတာ့ ဟီလာရီပါပဲ။ တျခား အမ်ဳိးသား သမၼတေလာင္းေတြထက္ သူကအရည္အခ်င္း အျပတ္သာမယ္လို႔ ယုံၾကည္တယ္။ အမ်ဳိးသားနဲ႔ အမ်ဳိးသမီး တစ္ေယာက္ရာထူး အတူတူ ယူထားၾကတယ္ဆိုရင္ အမ်ဳိးသမီးက အဲဒီအမ်ဳိးသားထက္ ပိုသာတယ္ဆိုတာ ေျပာစရာကို မလို ဘူး။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ တစ္ခ်ိန္တည္းမွာကို သူကအိမ္ေထာင့္ တာ၀န္ကိုေရာ ယူထားရေသးလို႔ပါ။”
Mizzima - News in Burmese
No comments:
Post a Comment