မုန္တိုင္းဒဏ္ခံေတြ မဲေပးႏိုင္ေရးတခ်ိဳ႕ တဲထိုးၿပီး မဲေပး ရအရင္ ပတ္က မုန္တိုင္းဒဏ္ အျပင္းအထန္ ရင္ဆိုင္ လိုက္ရၿပီး အသား မေသ ေသးတဲ့ အေမရိကန္ အေရွ႕ပိုင္း ေနရာ အေတာ္ မ်ားမ်ားမွာ မဲေပးရ လြယ္ေအာင္ အထူး စီမံ ေပးေနပါတယ္။နယူးေယာ့ က မဲ႐ုံ အမ်ားစု ပုံမွန္ အတိုင္း အလုပ္လုပ္ ေနတယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
တခ်ိဳ႕ ေနရာ ေတြမွာ တဲထိုးၿပီး မဲေပး ရတာပါ။
အေရးေပၚ အေျခအေန ေၾကညာ ထားတဲ့ အခ်ိန္မွာ ျပည္သူေတြ အဆင္ေျပတဲ့ ေနရာမွာ မဲေပးခြင့္ ျပဳ ထားၿပီး သူတို႔ အတြက္ အထူး ဘတ္စ္ကားေတြလဲ ေျပးဆြဲေပး ပါတယ္။
ဒီမုန္တိုင္းေၾကာင့္ မဲေပးခြင့္ ဆုံး႐ႈံးမွာကိုလဲ ျပည္သူေတြက စိုးရိမ္ ခဲ့ၾကတာပါ။ ဒီလို မဲေပးယာဥ္ေတြေၾကာင့္ သာ အဆင္ေျပေျပ မဲေပးႏိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
စႏၵီ မုန္တိုင္းႀကီး ဒဏ္ကို အလူးအလဲ ခံလိုက္ရတဲ့ နယူးဂ်ာစီ ျပည္နယ္ မွာ အီးေမးလ္၊ ဖက္စ္ ေတြနဲ႔ မဲေပးခြင့္ ျပဳထားတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။
ဗုဒၶဟူး ေန႔မွာ မုန္တိုင္းတခု ခ်ဥ္းကပ္ လာေနလို႔ နယူးေယာ့က ပန္းၿခံနဲ႔ ေရခ်ိဳးဆိပ္ ေတြကို ပိတ္ထားမယ္လို႔ ၿမိဳ႕ေတာ္ဝန္ ဘလြန္းဘတ္က ေၾကညာ ထားၿပီး အနိမ့္ပိုင္းက ျပည္သူေတြကို ေဘးလြတ္ရာ ေ႐ႊ႕ဖို႔ ျပင္ဆင္ ေနပါတယ္။
ဒီမုန္တိုင္းေၾကာင့္ နယူးေယာ့၊ နယူးဂ်ာစီ၊ ေမရီလန္း၊ ဗာဂ်င္းနီးယား ျပည္နယ္ ကမ္း႐ိုးတန္း ေတြမွာ မုန္တိုင္း ဒီေရေတြ တက္ၿပီး ေလျပင္းက် လိမ့္မယ္လို႔ ခန္႔မွန္း ထားပါတယ္။
၈၂ႏိုင္ငံသား ဥပေဒကို ျပန္ဆြဲဖို႔ အဆို ႐ုပ္သိမ္း၈၂ႏိုင္ငံသား ဥပေဒကို ျပန္ဆြဲစရာမလိုလို႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ကေျပာလိုက္
လက္ရွိ က်င့္သုံး ေနတဲ့ ၁၉၈၂ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းၿပီး ဥပေဒသစ္ ျပန္လည္ ေရးဆြဲဖို႔ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္မွာ တင္သြင္း ထားတဲ့ အဆိုကို အဆိုရွင္က ျပန္႐ုပ္သိမ္း လိုက္ရ ပါတယ္။
၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ ဥပေဒဟာ လက္ေတြ႕ အေကာင္အထည္ေဖၚ ေဆာင္႐ြက္လို႔ရေနတာေၾကာင့္ အသစ္ ျပန္လည္ ေရးဆြဲစရာ မလိုဘူးလို႔ လႊတ္ေတာ္ အမတ္ အေတာ္မ်ားမ်ားက ေဆြးေႏြးခဲ့တာ ျဖစ္တယ္လို႔ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးဖုန္းျမင့္ေအာင္က ရွင္းျပပါတယ္။
အဆိုတင္သြင္း သူက အဲဒီ ဥပေဒဟာ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀ ေလာက္ရွိေနၿပီ ျဖစ္ၿပီး ေခတ္၊ စနစ္နဲ႔ မေလ်ာ္ညီ တာေတြ ရွိေၾကာင္း၊ အဲဒီ ဥပေဒကို ေလ့လာၾကည့္ ရာမွာ ျပင္ဆင္ ရမယ့္ အခ်က္ေတြ အမ်ားအျပား ေတြ႕ရတဲ့ အတြက္ ျပန္ၿပီး ျပင္ဆင္ ေနမယ့္အစား ဖ်က္သိမ္းလိုက္ၿပီး အသစ္ ျပန္ဆြဲဖို႔ အတြက္ကို ေျပာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ထဲက အမ်ားစုက ဒီဥပေဒဟာ ၁၉၄၈ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြ ကေန သင္ခန္းစာ ယူၿပီး ေရးဆြဲထား တဲ့အတြက္ ျပည့္စုံ လုံေလာက္ ေနတယ္လို႔ ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီ ဥပေဒ ေရးဆြဲစဥ္က လမ္းစဥ္ ပါတီေခတ္ ျဖစ္လို႔ အဲဒီ အထဲမွာ ပါတဲ့ အသုံးအႏႈန္း ေတြနဲ႔ ဒဏ္ေၾကးေတြ ကိုေတာ့ ျပင္ဖို႔ လိုအပ္မယ္လို႔ ေျပာခဲ့ၾကပါတယ္။
၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသား ျဖစ္မႈ ဥပေဒ အရဆိုရင္ ၁၉၄၈ ခုေနာက္ပိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဝင္ေရာက္ ေနထိုင္သူေတြကို ေျမးအဆင့္ တတိယ မ်ိဳးဆက္ကို ႏိုင္ငံသား အျဖစ္ အသိအမွတ္ ျပဳေပးဖို႔ ပါဝင္ ေနပါတယ္။
ျမန္မာ့အေျပာင္းအလဲ ၿဗိတိန္ခ်ီးက်ဴး
အဓိကက်တဲ့ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရးနဲ႔ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အခုေလာက္ အထိ ေအာင္ျမင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခဲ့တဲ့အေပၚ ခ်ီးက်ဴးဂုဏ္ယူပါေၾကာင္း လာအိုႏို္င္ငံမွာ က်င္းပတဲ့ အာဆီယံ EU ထိပ္သီး အစည္းအေဝးရဲ႕ သီးျခား ေတြ႔ဆံုပဲြမွာ ၿဗိတိန္ ႏို္င္ငံျခားေရးဝန္ႀကီး William Hague က ေျပာလိုက္ပါတယ္။
ဇန္နဝါရီလက ေတြ႔ဆံုမႈအၿပီး အခု တႀကိမ္ ျမန္မာ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုမႈအတြက္ ဝမ္းေျမာက္ ဝမ္းသာျဖစ္ရေၾကာင္း ႏိုဝင္ဘာလ ၆ ရက္ေန႔က က်င္းပတဲ့ အစည္းအေဝးအၿပီးမွာ ၿဗိတိန္ ႏို္င္ငံျခားေရး ဌာနက အခုလို ေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ ေျပာဆိုလိုက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ရခုိင္ေဒသက အၾကမ္းဖက္ ပဋိပကၡေတြနဲ႔ လူမႈ ျပႆနာေတြအတြက္ စိုးရိမ္ပူပန္မိေၾကာင္းနဲ႔ ျမန္မာအစိုးရက ၿဗိတိန္သံအမတ္ႀကီးကို ရခုိင္ေဒသထဲ သြားေရာက္ ေလ့လာ ၾကည့္႐ႈခြင့္ေပးတဲ့အတြက္ ေက်းဇူးတင္ပါေၾကာင္းလည္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာ ႏိုင္ငံသားျဖစ္မႈ ဆုိင္ရာ ျပႆနာကို ေျဖရွင္းေပးဖို႔နဲ႔ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ အဆံုးသတ္ေစဖို႔ကိုလည္း တတ္အားသမွ် ဝို္င္းဝန္းေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ျမန္မာႏုိင္ငံက ႏုိင္ငံေရး ပါတီေတြကို တုိက္တြန္းထားပါတယ္။
ၿဗိတိန္နဲ႔ ျမန္မာအစိုးရၾကား တာဝန္ယူမႈရွိတဲ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ တိုးျမႇင့္ေဆာင္ရြက္ဖို႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ၿပီး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္သြားဖို႔ အတြက္လည္း အားေပး တုိက္တြန္းပါတယ္။ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္လည္း လာမယ့္ႏွစ္ထဲမွာ ၿဗိတိန္ႏို္င္ငံကို လာေရာက္ လည္ပတ္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
လြတ္လပ္စြာကုန္သြယ္ေရးတိုးျမႇင့္ဖို႔ ASEM ေခါင္းေဆာင္ေတြ သေဘာတူ
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕စီးပြားေရးဟာ ကမၻာ့စီးပြားေရးျပန္ေကာင္းဖို႔အတြက္ အဓိကက်ၿပီး ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ လပ္စြာ ကုန္သြယ္ေရးကို တိုးျမႇင္႔ေဆာင္ရြက္ဖို႔ အတြက္လည္း အာရွနဲ႔ ဥေရာပ ေခါင္းေဆာင္ေတြ က ေတာင္းဆိုလိုက္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေပါင္း ၅၀ တက္ေရာက္ခဲ႔တဲ႔ ႏွစ္ရက္ၾကာ အာရွ-ဥေရာပ အစည္း အေ၀းအၿပီး ဘန္ေကာက္ၿမိဳ႕ကေန ဗီြအိုေအ သတင္းေထာက္ Ron Corben ပို႔ထားတဲ႔သတင္းကို မမိုးျဖဴက တင္ဆက္ေပးထားပါတယ္။
လာအိုႏိုင္ငံၿမိဳ႕ေတာ္ ဗီယန္က်န္းမွာ က်င္းပတဲ့ ထိပ္သီးအစည္းအေ၀းမွာ အာရွနဲ႔ ဥေရာပ ေခါင္းေဆာင္ေတြက ကမာၻ႔စီးပြားေရးအတြက္ မေရရာတဲ့ အခ်က္အေတြကို သတိေပး ေျပာ ဆိုခဲဲ့ ပါတယ္။ အမ်ဳိးသားအက်ဳိးစီးပြား ကာကြယ္မႈေလွ်ာ့ခ်ၿပီး လြတ္လပ္တဲ့ ကုန္သြယ္မႈကို အားေပးဖို႔ သံဓိဌာန္ခ်လိုက္ၾကပါတယ္။ ဥေရာပႏိုင္ငံေတြ အေနနဲ႔ စီးပြားပ်က္ ကပ္ထဲက ျဖည္းျဖည္းမွန္မွန္ ႐ုန္းထြက္ၿပီး ေရရွည္တည္တံ့ၿပီး တရား မ်ွတတဲ့ စီးပြားေရးတိုးတက္မႈရဖို႔ ေျမႇာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း အာရွ-ဥေရာပ ထိပ္သီး အစည္းအေ၀းကေန ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။ ျပင္သစ္၊ အီတလီ၊ ႐ုရွားနဲ႔ ဥေရာပ သမဂၢ အပါအ၀င္ ဥေရာပေခါင္းေဆာင္ေတြနဲ႔ စီးပြားေရးေမာင္းႏွင္အားေကာင္းတဲ့ တ႐ုတ္၊ ဂ်ပန္၊ အင္ဒိုနီးရွားတို႔ ဦးေဆာင္တဲ႔ အာရွႏိုင္ငံေတြ ပူးတြဲေဆာင္ရြက္ၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ဒီအစည္းအေ၀းမွာ အခက္အခဲေတြနဲ႔ ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ဥေရာပ စီးပြားေရးအတြက္ ကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္နွံမႈ ရင္းျမစ္အျဖစ္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕အခန္းက႑ကို အေလးထား ေျပာဆိုေဆြးေႏြးခဲ႔ပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ခ်ဴလာေလာင္ကြန္တကၠသို္လ္က ႏိုင္ငံေရးသိပၸံပညာရွင္ THitinan Pongsudhirak က ဥေရာပစီးပြားေရးနလံထူဖို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက အဓိကက်တယ္ လို႔ ႐ႈျမင္သူပါ။
“ယူ႐ုိေငြ သုံးစြဲတဲ့ ဥေရာပစီးပြားေရးကို ဆြဲတင္ႏိုင္ဖို႔နဲ႔ ကမာၻ႔စီးပြားေရးကို တိုးတက္ေစဖို႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ကို အားထားရမွာပါ။ ဒါေၾကာင္႔လည္း ကိစၥေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားမွာ တ႐ုတ္ကို စိတ္၀င္စားမႈ ရွိၾက ပါတယ္။ အဆုံးမေတာ႔ ဓနအင္အားကအေရးပါတာေပါ့ဗ်ာ၊ ဥေရာပ ႏိုင္ငံေတြ စီးပြားေရး အၾကပ္ အတည္း ျဖစ္ ေနခ်ိန္မွာ အဲဒီအခက္အခဲက ႐ုန္းထြက္ဖို႔ တ႐ုတ္နုိင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး စီမံခန္႔ခြဲမႈ၊ အရန္ေငြေၾကး စတာေတြ လိုအပ္ပါတယ္။”
အေစာပိုင္းကလည္း တ႐ုတ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္ၾကားေပါင္က တ႐ုတ္ႏိုင္ငံရဲ႕ ေရွ႕ေရး အတြက္ ေျမာ္ျမင္ ေဆာင္ရြက္မႈ အေပၚ ယုံၾကည္မႈရွိေပမယ့္ လြပ္လပ္ပြင္႔လင္း မွ်တတဲ႔ ႏိုင္ငံတကာ ကုန္သြယ္ေရးစနစ္နဲ႔ ကမၻာ့စီးပြားေရး စီမံခန္႔ခြဲမႈအတြက္ စိတ္ခ်ရတဲ့ စနစ္တခုရွိဖို႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာ ဆိုပါတယ္။ ဥေရာပနဲ႔ အာရွၾကား ႐ုိးရွင္းတဲ့ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈအတြက္လည္း ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ၀မ္က အေကာင္းျမင္ပါတယ္။ မေလးရွား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Najib Razak ကေတာ႔ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္ကလည္း သူ႔ရဲ႕ စီးပြားေရးကို ျပန္ၿပီး ထိ္န္္းညႇိေဆာင္ရြက္တာမ်ဳိး လုပ္လိမ္႔မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ေျပာ ပါတယ္။
“ဥေရာပႏိုင္ငံေတြဘက္က တ႐ုတ္ႏုိင္ငံကို ခြန္အားေကာင္းတဲ႔ စီးပြားေရးအင္အားႀကီးလို႔ ျမင္တာ လည္း ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ႔ တဘက္မွာ ျငင္းစရာအခ်က္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံက ပို႔ကုန္ကို ေလွ်ာ့ၿပီး ျပည္တြင္းလိုအပ္ခ်က္ကို ျဖည့္ေပးတာမ်ဳိးလို သူ႔စီးပြားေရးကို ထိန္းညႇိရမယ့္ လိုအပ္ခ်က္ေတြလည္း ရွိပါတယ္။ ထိန္းညွႇိဖို႔ လိုတယ္လို႔ ေျပာဆိုမႈေတြလည္း ရွိေနပါတယ္။”
တဘက္က တ႐ုတ္နုိင္ငံေရးမွာလည္း အခုသီတင္းပတ္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီညီလာခံမွာ ေခါင္းေဆာင္ပိုင္း အေျပာင္းအလဲေတ ြႀကီးႀကီးမားမား ျဖစ္ေပၚေနပါတယ္။ တ႐ုတ္ ႏိုင္ငံက နုိင္ငံတကာေငြေၾကး ရန္ပုံေငြ အဖြဲ႔ကတဆင္႔ေရာ ကမာၻ႔စီးပြားေရးဇာတ္ခုံ မွာပါ အခုထက္ပိုၿပီး အေရးပါတဲ့အခန္းက ပါ၀င္လိုပုံရတယ္။ သူတို႔လည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံနဲ႔ စီးပြားေရးအရ အနီးကပ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ခ်င္ပါ တယ္ လို႔ ၀န္ႀကီးခ်ုဳပ္ Julia Gillard ဦးေဆာင္တဲ႔ Australia အစိုးရအဖြဲ႔က မၾကာေသးခင္က ေျပာ ပါတယ္။
“စီးပြားေရးတိုးတက္ဖို႔နဲ႔ အလုပ္အကိုင္ ေပါမ်ားဖို႔ ကမၻာႀကီးရဲ႕ ႀကိဳးပမ္းအားထုတ္မႈမွာ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံ ၀င္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ဖို႔ လိုတယ္လို႔ က်မထင္ပါတယ္။ စက္မႈထိပ္သီး ႏိုင္ငံ ၂၀ ေဆြးေႏြးပြဲ မွာလည္း တ႐ုတ္ႏိုင္ငံဘက္က ပါ၀င္ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကး ရန္ပုံေငြအဖြဲ႔ရဲ႕ေထာက္ပံ့မႈလို ကိစၥေတြမွာလည္း ပါ၀င္ခဲ့တာပါပဲ။ ဆိုေတာ့- ေနာက္ထပ္ ဘာလုပ္သင္႔တယ္ဆိုတာကိုေတာ့ တ႐ုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတ ြေျပာဖို႔ အတြက္ပဲ က်မခ်န္ထားလိုက္ပါ႔မယ္။”
ဒီအစည္းအေ၀းမွာ အဓိက စီးပြားေရးႏိုင္ငံေတြရဲ႕တ၀က္ေလာက္ျဖစ္တဲ႔ နုိင္ငံေပါင္း ၅၀ ေက်ာ္က နုိင္ငံတကာ လုံၿခဳံေရးအပါအ၀င္ စီးပြားေရးနဲ႔ ေငြေၾကးကိစၥေတြအတြက္ အႀကီးအက်ယ္ အာ႐ုံစိုက္ ေဆြးေႏြးခဲ႔ၾကပါတယ္။ ၁၉၉၆ ခုနွစ္က ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ စၿပီး က်င္းပတဲ႔ အာရွ-ဥေရာပ ေခါင္းေဆာင္ေတြအတြက္ ဒီတႀကိမ္ ထိပ္သီးေဆြးေႏြးပြဲက ကိုးႀကိမ္ေျမာက္ က်င္းပခဲ႔တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ ႏုိင္ငံသားစိစစ္မႈ စတင္
ျမန္မာႏိုင္ငံ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္၊ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ ႏိုင္ငံသား ဟုတ္မဟုတ္ တရားဝင္ ေနထိုင္ခြင့္ ရွိမရွိ ဆုိတာကို ရခိုင္ျပည္နယ္ ေပါက္ေတာၿမဳိ႕နယ္မွာ စတင္ စစ္ေဆးေနပါတယ္။ လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး တာဝန္ရွိသူေတြ၊ လံုၿခံဳေရးဆိုင္ရာ တာဝန္ရွိသူေတြ၊ ၿမိဳ႕မိ ၿမိဳ႕ဖေတြပါဝင္တဲ့ အဖြဲ႔ေတြက ေပါက္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာရွိတဲ့ ရြာ ၅ ရြာကို ဒီကေန႔ အဂၤါေန႔ကတည္းက စတင္ၿပီး လိုက္လံစစ္ေဆးေနတာ ျဖစ္ပါ တယ္။ ဒီကေန႔က်င္းပတဲ့ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္မွာလဲ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကို ဥပေဒ သစ္နဲ႔ အစားထုိးသင့္ မသင့္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ဘန္ေကာက္႐ံုးက မစုျမတ္မြန္က တင္ျပပါမယ္။
၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား ဥပေဒအရ ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ေနထုိင္ေနၾကသူေတြဟာ ႏိုင္ငံသား ဟုတ္မဟုတ္၊ တရားဝင္ေနထိုင္ခြင့္ ရရွိထားသူ ဟုတ္မဟုတ္ ဆိုတာကို ေပါက္ေတာ ၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ စစ္ေဆးေနတာျဖစ္ပါတယ္။ ရြာငါးရြာကို ဒီကေန႔ အဂၤါေန႔မွာ စတင္ စစ္ေဆးတဲ့ အေၾကာင္းကို ရခိုင္ျပည္နယ္ သတင္းထုတ္ျပန္ေရးအဖဲြ႔ အတြင္းေရးမႉး ဦးဝင္းၿမိဳင္က ဗီြအိုေအျမန္မာပိုင္းကို ခုလို ေျပာပါတယ္။
“ဆင္တက္ေမာ္၊ တိမ္နီျပင္၊ ငွက္ေခ်ာင္း၊ ေနာက္ ဆင္ကဲျပင္၊ ငါးဝက္ေခ်ာင္း အဲဒီ ငါးရြာပါ။”
တၿပိဳတည္း စစ္တာပါလား။
"ဟုတ္ကဲ့။ တၿပိဳင္တည္းစစ္တာပါ။ ဒီကေန အင္အား အျပည့္အစံုနဲ႔သြားတာပါ။ က်ေနာ္တုိ႔က စစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီရြာစစ္ရင္ ဟိုဘက္ကဝင္လာ၊ ဟိုဘက္ကစစ္တဲ့အခါက်ေတာ့ ဒီဘက္က ျပန္သြား အဲလိုေတြ ျဖစ္မွာစိုးလို႔။ ၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသားဥပေဒအရ စစ္မွာပါ။ ဥပမာ ေပါက္ေတာက ေျပးလာတယ္။ ဒီမွာ လာတယ္။ ေျမပံုက ေျပးလာတယ္။ ဒီမွာလာတယ္။ တျခားေနရာကေနၿပီး ဒီဘက္ကို ဝင္လာမွာ ရွိတယ္လို႔ ေျပာတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔က ၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒအရ ျပန္စစ္မွာပါ။ "
ရခိုင္ျပည္နယ္ထဲမွာ ရွိတဲ့ ၿမိဳ႕နယ္ေတြထဲကမွ ဘာေၾကာင့္ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ကို စတင္စစ္ေဆးဖုိ႔ ေရြးခ်ယ္ရတာပါလဲ။
“ေပါက္ေတာကို ေရြးခ်ယ္တာက အဲဒီမွာ ကၽြန္းလည္း ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔က ကယ္ဆယ္ေရး စခန္း ရိကၡာပို႔ေတာ့ နည္းနည္း အခက္အခဲရွိမယ္။ ဆိုေတာ့ - အဲဒီမွာ ဘယ္ကလာလဲ၊ ေပါက္ေတာဘက္က လာသလား၊ ေျမပံုကလာတာလား၊ ေက်ာက္ျဖဴက လာတာလား။ အဲဒါေတြ က်ေနာ္တုိ႔ ျပန္စစ္မွာပါခင္ဗ်။ ”
ဒီကေန႔ စတင္စစ္တဲ့ ဆင္တက္ေမာ္နဲ႔ ငွက္ေခ်ာင္းရြာေတြဘက္ကို သြားၾကည့္ခဲ့တဲ့ ေဒသခံ တေယာက္ကလည္း ဘယ္သူေတြ ဘယ္လို စစ္ေဆးသလဲဆိုတာကို ခုလို ရွင္းျပပါတယ္။
“ေလာေလာဆယ္ကေတာ့ သူတို႔ေကာက္ထားတဲ့ စာရင္းေတြနဲ႔ ျပန္တုိက္ၾကည့္တယ္။ ၿပီးေတာ့ ရြာတစ္ရြာလံုးကို သူတုိ႔က ဝုိင္းထားတယ္ေပါ့။ ရြာထဲကလူေတြလည္း အျပင္မထြက္ရဘူး၊ အျပင္ကလူေတြလည္း ရြာထဲမဝင္ရဘူး။ သူတို႔အုပ္စုထဲမွာ လဝက ပါတယ္၊ ရဲ ပါတယ္။ စစ္တပ္က ပါတယ္။ ၿပီးလို႔ရွိရင္ နစက အသင္း၊ ၿမိဳ႕မိၿမိဳ႕ဘ ရခုိင္ဘက္က ပါတယ္။ မြတ္ဆလင္ဘက္က ပါတယ္။ သူတို႔ေတြလည္း သူတို႔ေကာက္ထားတဲ့ စာရင္းေတြကို ေလာေလာဆယ္ ျပန္တုိက္ တယ္။ ျပန္ေကာက္တယ္။ ၿပီးလို႔ရွိရင္ သူတို႔ထဲက တခ်ဳိ႕ေတြကက်ေတာ့ ဟုိဘက္ရြာ ကို ေရာက္ေနတာရွိတယ္၊ ဒီဘက္ရြာကို ေရာက္ေနတာ ရွိတယ္။ အဲဒါေတြကို သူတို႔ ျပန္စုေနတယ္။ ”
အခုစစ္ေဆးေနတဲ့ ရြာေတြမွာ ပင္ကိုယ္ေနထုိင္ေနသူေတြအျပင္ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ လာေရာက္ ခိုလႈံေနၾကသူေတြပါရွိေနတဲ့အတြက္ စစ္ေဆးမႈ ဘယ္ေလာက္ၾကာမယ္ဆိုတာကေတာ့ မေျပာႏိုင္ေသးပါဘူး။
“အဲဒါကိုေတာ့ အခ်ိန္ကန္႔သတ္ခ်က္ မရွိဘူးလို႔ ေျပာပါတယ္။ ဘယ္ေလာက္ၾကာမလဲဆိုတာလည္း မသိဘူးတဲ့။ တပတ္ၾကာရင္လည္းၾကာမယ္၊ တလ ၾကာရင္လည္း ၾကာမယ္-တဲ့။ ”
အခုလို ျမန္မာနုိင္ငံမွာ တရားဝင္ ေနထုိင္ခြင့္ ရွိမရွိ စစ္ေဆးမႈ အရ ေနထုိင္ခြင့္ မရွိသူေတြေတြ႔ခဲ့ရင္ ဘယ္လို ေဆာင္ရြက္မွာလဲ ဆိုတာကို ဦးဝင္းၿမိဳင္ကို ေမးၾကည့္ေတာ့-
“အဲဒါက လဝက ဥပေဒရွိပါတယ္ခင္ဗ်။ သူ႔ဥပေဒနဲ႔သူ ဆက္ၿပီး လုပ္ပါ့မယ္ ခင္ဗ်။”
လူဝင္မႈႀကီးၾကပ္ေရး ဥပေဒအတုိင္း အေရးယူႏိုင္ဖုိ႔ စစ္ေဆးေနတဲ့ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ထဲက ရြာေတြမွာ ခုလို လံုၿခံဳေရးတာဝန္ရွိသူေတြနဲ႔ ရြာေတြကို ပိတ္ၿပီး စစ္ေဆးေနလို႔ ရြာထဲကသူေတြ ကေရာ စိုးရိမ္ထိတ္လန္႔ေနၾကပါသလား။
"သူတို႔ကေတာ့ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ဥပေဒအရ သူတို႔ကေတာ့ သိပ္ မေၾကာက္ၾကဘူး။ ဘာျဖစ္လုိ႔လဲ ဆိုေတာ့ သူတို႔က ကမန္ တုိင္းရင္းသားေတြ ျဖစ္တယ္။ သူတို႔ေတြက မွတ္ပံုတင္ရွိတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔က ေက်ာက္ျဖဴကေနၿပီး အေရးေပၚထြက္ေျပးလာရေတာ့ သူတို႔မွာ အဝတ္တထည္ ကိုယ္တခုပဲ ပါတယ္။ ဘာမွ မပါဘူး။ အခုလက္ရွိမွာ သူတို႔မွာ ေနစရာ လံုးဝ မရွိဘူး။ လယ္ကြင္းထဲမွာ ဘာလုပ္ထားလဲ ဆိုေတာ့ သစ္ပင္ေလးႏွစ္ပင္မွာ အုန္းလက္ေလးကို မိုးၿပီးေတာ့ အိပ္ေနရတယ္။ လယ္ကြင္းေတြထဲမွာ။ မေန႔ညကေတာ့ တာေပၚလင္စေတြ ေရာက္လာတယ္ လို႔ ေျပာတယ္။ ေရာက္လာတယ္ ဆိုေပမဲ့ အဲဒီ တာေပၚလင္စေတြကို အဲဒီရြာက စစ္တပ္နဲ႔ ဘာနဲ႔ ရွိတဲ့အတြက္ ေလာေလာဆယ္ ထုတ္မေပးေသးဘူး။
ထုတ္မေပးေသးေတာ့ တခ်ဳိ႕ေတြက ေလာေလာဆယ္ စက္ေလွေတြေပၚမွာ အိပ္ၾကရတယ္၊ တခ်ဳိ႕ေတြက နီးစပ္ရာ အိမ္ေတြမွာ အိပ္ၾကတယ္၊ တခ်ဳိ႕ေတြက လယ္ကြင္းေတြထဲမွာပဲ တဲထိုးၿပီးေတာ့ အိပ္ၾကတယ္။ WFO ကေန ဆန္ေပးထားတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူတို႔က ေျပာတာက ေရတုိ႔ ဘာတို႔ကအစ အခက္အခဲေတြ အမ်ားႀကီးေတြ႔ရတယ္။"
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေပါက္ေတာၿမိဳ႕နယ္ထဲမွာ ေနထိုင္ေနၾကသူေတြဟာ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္ ႏိုင္ငံသား ဥပေဒနဲ႔ ကိုက္ညီ မညီ စစ္ေဆးေနခ်ိန္မွာပဲ ဒီကေန႔ က်င္းပတဲ့ အမ်ဳိးသား လႊတ္ေတာ္မွာ ဒီဥပေဒကို ဥပေဒသစ္နဲ႔ အစားထုိးသင့္ မသင့္ဆိုတာကိုလည္း ေဆြးေႏြးၾကပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုႀကံ႕ခိုင္ေရးနဲ႔ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးပါတီကိုယ္စားလွယ္တေယာက္က တင္ျပတဲ့ အဆိုကို ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ရန္ကုန္တုိင္း အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ကိုဖုန္းျမင့္ေအာင္က ခုလို ေျပာျပပါတယ္။
“ဒီအဆိုကို တင္သြင္းတဲ့လူ အမ်ားစုကေတာ့ ရခုိင္အမတ္မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ေဆြးေႏြးတဲ့ ရခုိင္အားလံုး ကလည္း ၁၉၈၂ ဥပေဒဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔ မလိုဘူး၊ ေခတ္ကာလအရ ဒဏ္ေၾကးေငြနဲ႔ စကားလံုး အသံုးအႏႈန္းသာ ျပင္ဖုိ႔လိုတယ္။ နည္းဥပေဒအရ ခုိင္မာမႈ ရွိတယ္။ ကာကြယ္မႈ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိးပဲ တင္ျပသြားပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ ရခုိင္ အမတ္ေတြကေတာ့ အခု တင္တဲ့အဆိုကို ကန္႔ကြက္ေၾကာင္း၊ မလိုအပ္ေၾကာင္း တည့္တည့္ႀကီး ေျပာၾကပါ တယ္။ ေထာက္ခံေဆြးေႏြး တဲ့လူ မရွိပါဘူး။ ျပည္ေထာင္စုဝန္ႀကီး ဦးခင္ရီက ျပန္ေဆြးေနြးတဲ့အခါမွာလည္း ၈၈ မွာ ေပၚတဲ့ ႏုိင္ငံသားဥပေဒ အားသာခ်က္ေတြကို တင္ျပသြားပါတယ္။
ဒါ့ေၾကာင့္ ဒီလုိ တင္ျပခ်က္ေတြအရ က်ေနာ္တို႔ အဆိုရွင္ကို ျပန္ၿပီးေမးတဲ့အခါမွာ အဆိုရွင္ကေတာ့ သူ႔အဆိုကို ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းသြားပါတယ္။”
၁၉၈၄ ခုႏွစ္မတိုင္ခင္ကတည္းက ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေရာက္ရွိ အေျခခ်ေနထိုင္ၾကသူ မိဘေတြက ေမြးဖြားတဲ့ တတိယ မ်ဳိးဆက္ကစလို႔ ႏိုင္ငံသားအျဖစ္ အသိအမွတ္ျပဳေပးရမယ္လို႔ ၁၉၈၂ ခုႏွစ္မွာ ျပဌာန္း ထားတဲ့ ႏိုင္ငံသားဥပေဒထဲမွာ ပါဝင္ပါတယ္ရွင္။
ေနာ္ခမ္းနဲ႔အဖဲြ႔ဝင္သံုးဦး တ႐ုတ္ တရား႐ံုးက ေသဒဏ္စီရင္
မူးယစ္ရာဇာ ေနာ္ခမ္းကို တ႐ုတ္ႏုိင္္ငံ အေနာက္ေတာင္ပိုင္း တရား႐ံုးတခုကေန အဂၤါေန႔က ေသဒဏ္ ခ်မွတ္ လိုက္ပါၿပီ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္က မဲေခါင္ျမစ္မွာ တ႐ုတ္သေဘၤာသား ၁၃ ဦးကို ဖမ္းဆီးၿပီးေတာ့ သတ္ပစ္ခဲ့တဲ့ အမႈနဲ႔ အခုလို ေသဒဏ္ ခ်မွတ္ လိုက္တာပါ။ သူနဲ႔အတူ သူ႔ရဲ႕အဖြဲ႔၀င္သုံးေယာက္ လည္း ေသဒဏ္ ခ်မွတ္ခံခဲ့ရပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို ေအပီနဲ႔ ႐ိုက္တာ သတင္းဌာနေတြရဲ႕ သတင္းေတြေပၚ အေျခခံၿပီး ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
မူးယစ္ဂိုဏ္းေခါင္းေဆာင္ ေနာ္ခမ္းကို တ႐ုတ္တရား႐ံုးကေန ေသဒဏ္ခ်မွတ္လို္က္တာဟာျဖင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံရဲ႕ နယ္စပ္ ေတြကိုေက်ာ္လြန္ၿပီး ဥပေဒစိုးမိုးေရးအတြက္ တိုးၿပီးလုပ္လာတာ ကို ျပလိုက္တာပါပဲ။
လာအိုတာ၀န္ရွိသူေတြက ေနာ္ခမ္းကို ေမလမွာဖမ္းဆီးၿပီး တ႐ုတ္ႏုိ္င္ငံဆီ လႊဲေျပာင္းေပးၿပီး တဲ့ေနာက္ ေရႊႀတိဂံေဒသမွာ တ႐ုတ္ သေဘၤသားေတြကို သတ္ခဲ့မႈနဲ႔ တ႐ုတ္တရား႐ံုးမွာ ႐ံုးတင္စစ္ေဆးခဲ့တာပါ။ အဂၤါေန႔မွာေတာ့ သူနဲ႔အတူ သူ႔ရဲ႕အဖြဲ႔၀င္ သံုးေယာက္ကို ေသဒဏ္ခ်မွတ္လိုက္တဲ့အေၾကာင္း တ႐ုတ္အစိုးရပိုင္ ဆင္ဟြာသတင္းဌာနက ေဖာ္ျပပါတယ္။
“တရားခံ ေနာ္ခမ္းကို ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ လူသတ္မႈက်ဴးလြန္မႈခဲ့တဲ့အတြက္ ေသဒဏ္၊ မူးယစ္ေဆး၀ါး သယ္ေဆာင္ ေရာင္း၀ယ္ ေဖာက္ကားမႈအတြက္ ပိုင္ဆိုင္ပစၥည္းေတြကို သိမ္းဆည္းၿပီး ေသဒဏ္၊ ျပန္ေပးဆြဲမႈအတြက္ ပိုင္ဆိုင္ ပစၥည္းေတြကို သိမ္းဆည္းၿပီး ေထာင္ဒဏ္တသက္၊ သေဘၤာတစင္းကို ျပန္ေပးဆြဲခဲ့မႈအတြက္ ေထာင္ဒဏ္တသက္ ခ်မွတ္လိုက္တဲ့ အေၾကာင္း၊ ေသဒဏ္စီရင္ၿပီး ပိုင္ဆိုင္ပစၥည္းေတြကို သိမ္းဆည္းဖို႔ ဆံုးျဖတ္ေၾကာင္း” -
တရားသူႀကီးက မန္ဒရင္း ဘာသာ စကားနဲ႔ ေၾကညာခဲ့ပါတယ္။
ဖမ္းဆီးထားသူေတြထဲက ငါးေယာက္ေျမာက္ကို ဆိုင္းငံ့ေသဒဏ္နဲ႔ ေျခာက္ေယာက္ေျမာက္လူ ကိုေတာ့ ေထာင္ဒဏ္ ရွစ္ႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ့တယ္လို႔လည္း ဆင္ဟြာသတင္းကေျပာပါတယ္။တ႐ုတ္သေဘၤာသား ၁၃ ဦးဟာ ကုန္တင္သေဘၤာႏွစ္စင္းနဲ႔ တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈကင္းမဲ့တဲ့ မဲေခါင္ျမစ္တေလွ်ာက္ ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလက ေမာင္းသြားေနခ်ိန္မွာ ျပန္ေပးဆြဲခံရၿပီးေတာ့ အသတ္ခံခဲ့ၾကရတာပါ။
သေဘၤာေတြကို ျပန္ေပးဆြဲၿပီး ထိုင္းႏုိင္ငံေရပိုင္နက္ထဲ ေမာင္း၀င္သြားခ်ိန္မွာ ဖမ္းထားတဲ့ သေဘၤာသားအားလံုး မဟုတ္ရင္ ေတာင္မွ တခ်ဳိ႕ဟာ အသက္ရွင္လ်က္ ရွိေနေသးၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာမွ သူတို႔ကို သတ္ပစ္ၿပီးေတာ့ ထိုင္းေရျပင္ထဲ ပစ္ခ်ခဲ့တယ္ ဆုိတာကို ဒီႏွစ္ဇန္န၀ါရီလမွာ ႐ိုက္တာ သတင္းဌာနက သတင္းေထာက္ေတြ စံုစမ္းတာကေန သိခဲ့ရပါတယ္။
ေရႊႀတိဂံေဒသဟာ ျမန္မာ၊ လာအုိနဲ႔ ထုိင္းႏုိင္ငံ သံုးႏုိင္္ငံထိစပ္ေနတဲ့ ေဒသျဖစ္ၿပီး မူးယစ္ေဆး ၀ါး ေမွာင္ခုိေရာင္း၀ယ္မႈေတြ ေၾကာင့္ နာမည္ဆုိးနဲ႔ ေက်ာ္ၾကားတဲ့ေဒသပါ။ စိုင္းေနာ္ခမ္းနဲ႔အဖြဲ႔ဟာ အဲဒီေရႊႀတိဂံေဒသ၊ ရွမ္းျပည္နယ္အေရွ႕ပို္င္း တာခ်ီလိတ္ နယ္ဘက္မွာ အေျချပဳလႈပ္ရွားခဲ့တာျဖစ္ပါ တယ္။ မူးယစ္ေဆး၀ါးမႈ၊ လူသတ္မႈ စတဲ့အမႈေတြနဲ႔ ဆက္စပ္ၿပီး ျမန္မာ၊ ထိုင္းနဲ႔ လာအိုႏုိင္ငံေတြ ကလည္း သူ႔ကို အလိုရွိခဲ့ပါတယ္။ ထိုင္း မူးယစ္ေဆး၀ါး ထိန္းခ်ဳပ္ေရးအဖြဲ႔က ဆိုရင္ ေနာ္ခမ္းကို ဖမ္းမိေအာင္ ကူညီႏုိင္ရင္ ဆုေငြ ဘတ္ ႏွစ္သန္း ေပးမယ္လို႔ ကို ေၾကညာထားခဲ့ပါတယ္။
မဲေခါင္ျမစ္ဟာ တရုတ္ႏုိင္ငံကေန အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသဆီ စီး၀င္သြားၿပီး ျမန္မာနဲ႔လာအိုႏုိင္ငံ အၾကား နယ္စပ္၊ ထိုင္းနဲ႔ လာအိုႏုိင္ငံအၾကား နယ္စပ္တေလွ်ာက္မွာ စီးဆင္းေနတာပါ။ မဲေခါင္ျမစ္ တေလွ်ာက္ ေလွသေဘၤာေတြ သြားလာတာကို တရား ဥပေဒနဲ႔အညီျဖစ္ေစေရးဆိုင္ရာ သေဘာတူ ညီခ်က္တရပ္ကို တ႐ုတ္၊ ျမန္မာ၊ ထုိင္း၊ လာအို ေလးႏုိင္ငံအၾကား ၂၀၀၁ ခုႏွစ္က လက္မွတ္ေရး ထိုးခဲ့ၾကပါတယ္။
တ႐ုတ္သေဘၤာသားေတြ အသတ္ခံခဲ့ရတဲ့ျဖစ္ရပ္ဟာ ေခတ္သစ္ကာလအတြင္း ျပည္ပမွာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ သားေတြ အသတ္ခံရတဲ့ အဆိုးဆံုးျဖစ္ရပ္တခုျဖစ္တာေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက သူတို႔ရဲ႕နယ္စပ္ကေန မဲေခါင္ျမစ္တေလွ်ာက္ ကင္းလွည့္ေစာင့္ၾကပ္ဖို႔ စစ္သေဘၤာေတြ ကိုေတာင္မွ ေစလႊတ္ခဲ့တာပါ။ ဒါ့အျပင္ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္ေရးထိုးထား တဲ့ ေလးႏုိင္ငံအၾကားမွာလည္း လံုျခံဳေရး ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ ပိုၿပီး အားေကာင္းေစခဲ့ပါတယ္။
မဲေခါင္ျမစ္တေလွ်ာက္ တ႐ုတ္စစ္သေဘၤာေတြ ကင္းလွည့္ေစာင့္ၾကပ္တာ တုိးမ်ားလာတဲ့ အေပၚ ေဒသတြင္းလံုျခံဳေရးမွာ တ႐ုတ္ တို႔ရဲ႕အခန္းက႑ကို တိုးခ်ဲ႕လာတာအျဖစ္ ႐ႈျမင္တာေတြရွိၿပီး တ႐ုတ္တို႔ရဲ႕ ဥပေဒလက္တံကို မဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ မဲေခါင္ ျမစ္ေၾကာင္းတေလွ်ာက္မွာသာမက အေရွ႕ေတာင္အာရွေဒသထဲအထိ ခ်ဲ႕ထြင္လာတာအျဖစ္လည္း ျမင္ၾကပါတယ္။
ေနာ္ခမ္းအပါအ၀င္ ျပစ္ဒဏ္စီရင္ခံရသူအားလံုးက အယူခံ၀င္မယ္လုိ႔ တရား႐ံုးကုိ ေျပာခဲ့တဲ့အေၾကာင္း ဆင္ဟြာသတင္းမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္ခင္ဗ်ား။
ref:MJ
No comments:
Post a Comment