Tuesday 13 May 2014

မုိးရာသီ နီးကပ္လာ၍ ကခ်င္စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္မ်ား အမုိးအကာလိုအပ္

Photo: မုိးရာသီ နီးကပ္လာ၍ ကခ်င္စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္မ်ား အမုိးအကာလိုအပ္
Tuesday, May 13, 2014

မုိးရာသီ နီးကပ္လာၿပီျဖစ္၍ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္ ထြက္ေျပး ေနသည့္ ေထာင္ခ်ီေသာ စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အမိုးအကာႏွင့္ မိုးလံုေလလံုတဲမ်ား လိုအပ္ေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ဧၿပီလမွ စတင္ၿပီး တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသို႔ ဒုကၡသည္မ်ား ေျပာင္းေရႊ႕ ခိုလႈံလာၾကေၾကာင္း၊ စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား စတင္ခဲ့သည့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွ ထြက္ေျပးခိုလံႈ လာၾကသည့္ ဒုကၡသည္ဦးေရ ၁ သိန္း ခန္႔ ေရာက္ရွိ ေနသည္ဟု ခန္႔မွန္းခ်က္မ်ားရွိေနၿပီး လတ္တေလာ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကေသာ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရုံး (UNHCR) က ထုတ္ေပးသည့္ အျဖဴေရာင္ ယာယီတဲမ်ားတြင္သာ ေနထိုင္ၾကရေၾကာင္း ယင္းယာယီတဲမ်ားသည္ မိုးဒဏ္၊ ေလဒဏ္ကို မခံႏုိင္ေၾကာင္း ဒုကၡသည္မ်ားကုိ ကူညီေစာင့္ ေရွာက္ေနေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားထံမွ သိရွိရသည္။

မိုင္ဂ်ာယန္တြင္ အေျခစိုက္ စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္မ်ားကူညီေပးေရး အဖြဲ႕ျဖစ္ေသာ ၀မ္ေပါင္နင္တြဲ (WPN) အဖြဲ႔မွ ေဒၚေမရီေတာင္က “ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ေတြမွာ မိုးေတြရြာေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြေနတဲ့ တဲေတြထဲကို ေရေတြ ၀င္လာတယ္။ ေရေတြကို အျပင္ကို ျပန္ထုတ္ ေနရတဲ့ အတြက္ ဒုကၡသည္ေတြြ အခက္အခဲ ေတြ႕ေနၾကတယ္” ဟု ေျပာသည္။

မန္၀ိန္းႀကီး ေက်းရြာမွ စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္မ်ားဆီသို႔ မၾကာေသးခင္က သြားေရာက္ ကူညီခဲ့သည့္ အျဖဴေရာင္ တြဲလက္မ်ား အဖြဲ႔၀င္ မျဖဴအိသိန္းက ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ ေနာက္ထပ္ အစားအေသာက္မ်ား ထပ္မံ ေပးပို႔ႏိုင္ေရးတြင္ အခက္အခဲမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ေျပာသည္။

တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ Save the Children ကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံတကာ NGO မ်ားက တုိးပြားလာသည့္ ကခ်င္ စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္အကူအညီသစ္မ်ား ေပးပုိ႔ရန္ အခက္အခဲျဖစ္ေနၿပီး တုိက္ပြဲမ်ားမျဖစ္ပြားမီ ေပးပုိ႔ထားေသာ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ အေထာက္အပံ့မ်ားသည္ ထပ္မံ ေရာက္ရွိလာသည့္ ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ လံုေလာက္ျခင္း မရွိဟု သိရွိရသည္။

စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္မ်ားအား ကူညီေပးေနသည့္ က႐ုဏာျမန္မာ လူမႈေရး အဖြဲ႕၏ အဆုိအရ လူဦးေရ ၃၃၀၀ ရွိသည့္ မန္၀ိုင္းႀကီး ေက်းရြာသုိ႔ ဒုကၡသည္ ၃၀၀၀ ခန္႔ ထပ္မံေရာက္ရွိလာသည္ဟု ဆုိသည္။

မန္၀ိုင္းႀကီး ေက်းရြာသည္ အစိုးရ စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ ေနရာျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။

မန္၀ိုင္းႀကီး ေက်းရြာတြင္ ႐ိုမန္ကက္သလစ္ ဒုကၡသည္စခန္း ႏွင့္ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္း အသင္းေတာ္က ဖြင့္လွစ္ထားေသာ ဒုကၡသည္ စခန္းတုိ႔ရွိၿပီး ထပ္မံ ေရာက္ရွိလာသည့္ ဒုကၡသည္မ်ားကုိ စာသင္ေက်ာင္းတခုအတြင္းတြင္ ယာယီစခန္း တခုေဆာက္လုပ္ေနရာခ်ထားေသာ္လည္း အမုိးအကာ လုိအပ္ခ်က္မ်ားရွိေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။

“ ေက်ာင္းထဲမွာ အခု ေနထိုင္ၾကတဲ့ သူေတြက ေမလကုန္လို႔ ေက်ာင္းဖြင့္တဲ့ အခါက်ရင္ ေရႊ႕ေျပာင္း ေပးရ ေတာ့မယ္၊ သူတို႔ အတြက္ အမိုးအကာ ရဖို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနတယ္။ UNHCR ကေပးတဲ့ တဲေတြကလည္း မိုးရာသီ ေရာက္ရင္ ေနလို႔မေကာင္းဘူး၊ သူတို႔ကို အမိုးအကာ ေဆာက္လုပ္ေပးဖို႔လည္း ဘတ္ဂ်က္ မရွိဘူး” ဟု အျဖဴေရာင္တြဲလက္မ်ား အဖြဲ႔၀င္ မျဖဴအိသိန္းက ေျပာသည္။

အမွတ္၂ Bum Tsit Pa ဒုကၡသည္စခန္းရွိ ဒုကၡသည္ ၁၀၀၀ ခန္႔သည္ UNHCR ၏ တဲမ်ားတြင္ ေနထိုင္ ေနၾကရၿပီး ဒုကၡသည္အမ်ားစုသည္ ၎တို႔ ယခင္က ေနထိုင္ခဲ့သည့္ နမ့္လင္းပါစခန္း အနီးတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္ လာသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း WPN အဖြဲ႔မွ ေဒၚေမရီေတာင္က ေျပာသည္။

“ဒီစခန္းမွာ ဒုကၡသည္ေတြ ေရာက္ေနတာ ၃ ႏွစ္ ရွိၿပီ။ အထပ္သား အမိုးအကာေတြက မိုးရာသီ ဆို မခံႏိုင္ဘူး။ ျပန္ျပင္ဖို႔ လိုေနၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုလုပ္ဖို႔အတြက္ ေငြေၾကးလည္း အဆင္သင့္ မရွိဘူး” ဟု ေဒၚေမရီေတာင္က ဆုိသည္။

တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၊ မူဆယ္ေဒသတြင္ စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္ ၉၀၀ ေက်ာ္ ထပ္မံ ေရာက္ရွိလာၿပီး ယာယီတဲမ်ားႏွင့္ ေနထိုင္ ေနၾကရေၾကာင္း ကခ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ရက္မွ တက္ၾကြလႈပ္ရွားသူ တဦး ျဖစ္သည့္ မခြန္ဂ်ာ၏ အဆုိအရ သိရွိရသည္။

ဧရာ၀တီ

ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ားကုိေတြ႕ရစဥ္
ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ားကုိေတြ႕ရစဥ္
မုိးရာသီနီးကပ္လာၿပီျဖစ္၍ ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ျဖစ္ပြားေနသည့္ စစ္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ တိမ္းေ ရွာင္ ထြက္ေျပး ေနသည့္ ေထာင္ခ်ီေသာ စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အမိုးအကာႏွင့္ မိုးလံုေလလံု တဲမ်ား လိုအပ္ေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္တြင္ ဧၿပီလမွစတင္ၿပီး တိုက္ပြဲမ်ား ျပန္လည္ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားသို႔ ဒုကၡသည္မ်ား ေျပာင္းေရႊ႕ ခိုလႈံလာၾကေၾကာင္း၊ စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား စတင္ ခဲ့သည့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္မွ ထြက္ေျပးခိုလံႈ လာၾကသည့္ ဒုကၡသည္ဦးေရ ၁ သိန္း ခန္႔ ေရာက္ ရွိ ေနသည္ဟု ခန္႔မွန္းခ်က္မ်ားရွိေနၿပီး လတ္တေလာ ထြက္ေျပးတိမ္းေရွာင္ေနၾကေသာ ဒုကၡသည္မ်ားသည္ ကုလသမဂၢဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီးရုံး (UNHCR) က ထုတ္ေပးသည့္ အျဖဴေရာင္ ယာယီတဲမ်ား တြင္သာ ေနထိုင္ၾကရေၾကာင္း ယင္းယာယီတဲမ်ားသည္ မိုးဒဏ္၊ ေလဒဏ္ကို မခံႏုိင္ေၾကာင္း ဒုကၡသည္ မ်ားကုိ ကူညီေစာင့္ ေရွာက္ေနေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားထံမွ သိရွိရသည္။

မိုင္ဂ်ာယန္တြင္ အေျခစိုက္ စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္မ်ားကူညီေပးေရး အဖြဲ႕ျဖစ္ေသာ ၀မ္ေပါင္နင္တြဲ (WPN) အဖြဲ႔မွ ေဒၚေမရီေတာင္က “ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ေတြမွာ မိုးေတြရြာေတာ့ ဒုကၡသည္ေတြေနတဲ့ တဲေတြထဲကို ေရေတြ ၀င္လာတယ္။ ေရေတြကို အျပင္ကို ျပန္ထုတ္ ေနရတဲ့ အတြက္ ဒုကၡသည္ေတြြ အခက္အခဲ ေတြ႕ေန ၾကတယ္” ဟု ေျပာသည္။

မန္၀ိန္းႀကီး ေက်းရြာမွ စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္မ်ားဆီသို႔ မၾကာေသးခင္က သြားေရာက္ ကူညီခဲ့သည့္ အျဖဴေရာင္ တြဲလက္မ်ား အဖြဲ႔၀င္ မျဖဴအိသိန္းက ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ ေနာက္ထပ္ အစားအေသာက္မ်ား ထပ္မံ ေပးပို႔ႏိုင္ေရးတြင္ အခက္အခဲမ်ား ရွိေနေၾကာင္း ေျပာသည္။

တုိက္ပြဲမ်ားေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ Save the Children ကဲ့သို႔ေသာ ႏိုင္ငံတကာ NGO မ်ားက တုိးပြားလာသည့္ ကခ်င္ စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ အကူအညီ သစ္မ်ား ေပးပုိ႔ရန္ အခက္အခဲျဖစ္ေနၿပီး တုိက္ပြဲမ်ားမျဖစ္ပြားမီ ေပးပုိ႔ထားေသာ စားနပ္ရိကၡာႏွင့္ အေထာက္ အပံ့မ်ားသည္ ထပ္မံ ေရာက္ရွိလာသည့္ ဒုကၡသည္မ်ား အတြက္ လံုေလာက္ျခင္း မရွိဟု သိရွိရသည္။

စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္မ်ားအား ကူညီေပးေနသည့္ က႐ုဏာျမန္မာ လူမႈေရး အဖြဲ႕၏ အဆုိအရ လူဦးေရ ၃၃၀၀ ရွိသည့္ မန္၀ိုင္းႀကီး ေက်းရြာသုိ႔ ဒုကၡသည္ ၃၀၀၀ ခန္႔ ထပ္မံေရာက္ရွိလာသည္ဟု ဆုိသည္။

မန္၀ိုင္းႀကီး ေက်းရြာသည္ အစိုးရ စစ္တပ္က ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ ေနရာျဖစ္သည္ဟု သိရွိရသည္။

မန္၀ိုင္းႀကီး ေက်းရြာတြင္ ႐ိုမန္ကက္သလစ္ ဒုကၡသည္စခန္း ႏွင့္ ကခ်င္ႏွစ္ျခင္း အသင္းေတာ္က ဖြင့္လွစ္ ထားေသာ ဒုကၡသည္ စခန္းတုိ႔ရွိၿပီး ထပ္မံ ေရာက္ရွိလာသည့္ ဒုကၡသည္မ်ားကုိ စာသင္ေက်ာင္းတခု အတြင္းတြင္ ယာယီစခန္း တခုေဆာက္လုပ္ေနရာခ်ထားေသာ္လည္း အမုိးအကာ လုိအပ္ခ်က္မ်ား ရွိေနေၾကာင္း သိရွိရသည္။

“ ေက်ာင္းထဲမွာ အခု ေနထိုင္ၾကတဲ့ သူေတြက ေမလကုန္လို႔ ေက်ာင္းဖြင့္တဲ့ အခါက်ရင္ ေရႊ႕ေျပာင္း ေပး ရ ေတာ့မယ္၊ သူတို႔ အတြက္ အမိုးအကာ ရဖို႔ အေရးတႀကီး လိုအပ္ေနတယ္။ UNHCR ကေပးတဲ့ တဲေတြကလည္း မိုးရာသီ ေရာက္ရင္ ေနလို႔မေကာင္းဘူး၊ သူတို႔ကို အမိုးအကာ ေဆာက္လုပ္ေပးဖို႔လည္း ဘတ္ဂ်က္ မရွိဘူး” ဟု အျဖဴေရာင္တြဲလက္မ်ား အဖြဲ႔၀င္ မျဖဴအိသိန္းက ေျပာသည္။

အမွတ္၂ Bum Tsit Pa ဒုကၡသည္စခန္းရွိ ဒုကၡသည္ ၁၀၀၀ ခန္႔သည္ UNHCR ၏ တဲမ်ားတြင္ ေန ထိုင္ ေနၾကရၿပီး ဒုကၡသည္အမ်ားစုသည္ ၎တို႔ ယခင္က ေနထိုင္ခဲ့သည့္ နမ့္လင္းပါစခန္း အနီးတြင္ တိုက္ပြဲမ်ား ျဖစ္ပြားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ တိမ္းေရွာင္ လာသူမ်ားျဖစ္ေၾကာင္း WPN အဖြဲ႔မွ ေဒၚေမရီေတာင္ က ေျပာသည္။

“ဒီစခန္းမွာ ဒုကၡသည္ေတြ ေရာက္ေနတာ ၃ ႏွစ္ ရွိၿပီ။ အထပ္သား အမိုးအကာေတြက မိုးရာသီ ဆို မခံႏိုင္ ဘူး။ ျပန္ျပင္ဖို႔ လိုေနၿပီ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုလုပ္ဖို႔အတြက္ ေငြေၾကးလည္း အဆင္သင့္ မရွိဘူး” ဟု ေဒၚေမရီေတာင္က ဆုိသည္။

တရုတ္-ျမန္မာနယ္စပ္၊ ရွမ္းျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္း၊ မူဆယ္ေဒသတြင္ စစ္ေရွာင္ ဒုကၡသည္ ၉၀၀ ေက်ာ္ ထပ္မံ ေရာက္ရွိလာၿပီး ယာယီတဲမ်ားႏွင့္ ေနထိုင္ ေနၾကရေၾကာင္း ကခ်င္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ရက္မွ တက္ၾကြ လႈပ္ရွားသူ တဦး ျဖစ္သည့္ မခြန္ဂ်ာ၏ အဆုိအရ သိရွိရသည္။

ဧရာ၀တီ

No comments:

Post a Comment