အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာပင္ အျငင္းပြားေနၿပီး အာရွတိုက္၌ လံုး၀မရွိေသာ လိင္တူလက္ထပ္ျခင္းကို ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ခြင့္ျပဳလုိက္ၿပီလား

လိင္တူခ်င္း မဂၤလာအခမ္းအနားက်င္းပမႈကို မတ္ ၃ ရက္ထုတ္ The Voice သတင္းစာ၊ 7Day သတင္းစာႏွင့္ Democracy Today သတင္းစာတို႔၏ မ်က္ႏွာဖံုးမ်ား၌ ေဖာ္ျပထားသည္ကို ေတြ႕ရစဥ္

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာပင္ အျငင္းပြားေနၿပီး အာရွတိုက္၌ လံုး၀မရွိေသာ လိင္တူလက္ထပ္ျခင္းကို ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ခြင့္ျပဳလိုက္ၿပီလားဆိုသည့္ ေမးခြန္းမ်ားထြက္ေပၚေနသည္။

မတ္ ၂ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ Excel Treasure ဟိုတယ္တြင္ လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ိဳးသားႏွစ္ဦးျဖစ္ သည့္ ကိုမ်ိဳးမင္းထက္ႏွင့္ ကိုတင္ကိုကိုတို႔၏ (၁၀) ႏွစ္ျပည့္ မဂၤလာအခမ္းအနားကို ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီးေနာက္ အဆိုပါေမးခြန္းမ်ား ထြက္ေပၚလာခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ လိင္တူခ်စ္သူႏွစ္ဦး၏ မဂၤလာအခမ္းအနားကို The Voice ၊ 7 Day ၊ Democracy Today အစရွိသည့္ သတင္းစာမ်ားတြင္လည္း ဂုဏ္ယူစရာ သတင္းတစ္ရပ္အေနျဖင့္ ေဖာ္ျပခဲ့ၾကသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လိင္တူလက္ထပ္ျခင္းကို ရာဇသတ္ႀကီးပုဒ္မ ၃၇၇ ျဖင့္ တားျမစ္ထားျပီး က်ဴးလြန္ပါက ေထာင္ ဒဏ္ တစ္သက္တစ္ကြၽန္း ခ်မွတ္ႏိုင္သည္အထိ သတ္မွတ္ထားသည္။

ရာဇသတ္ႀကီး ပုဒ္မ ၃၇၇ တြင္ "မည္သူမဆို ေယာက်္ားႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ မိန္းမႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ တိရစၦာန္ႏွင့္ျဖစ္ေစ၊ မိမိအလိုအေလ်ာက္ ဓမၼတာႏွင့္ဆန္႔က်င္ေသာ ကာမစပ္ယွက္မႈကို ျပဳလုပ္လွ်င္ ထိုသူကို တစ္သက္ တစ္ကြၽန္းျဖစ္ေစ၊ ၁၀ ႏွစ္အထိ ေထာင္ဒဏ္တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးျဖစ္ေစ၊ ေငြဒဏ္ျဖစ္ေစ၊ ေထာင္ဒဏ္ႏွင့္ ေငြဒဏ္ ႏွစ္ရပ္ လံုးျဖစ္ေစ ခ်မွတ္ႏိုင္သည္"ဟု ျပ႒ာန္းထားသည္။

ထိုကဲ့သို႔ ဥပေဒရွိလ်က္ႏွင့္ပင္ လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ိဳးသားႏွစ္ဦး၏ မဂၤလာအခမ္းအနားကို ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ ခမ္းနား စြာ ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ ရဲစခန္းကမူ Excel Treasure ဟိုတယ္၌ ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာ မဂၤလာအခမ္းအနားႏွင့္ပတ္သက္ၿပီး စံုစမ္းစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္သြားမည္ဟုဆိုသည္။

"Excel Treasure ဟိုတယ္မွာ က်င္းပသြားတဲ့ အမ်ိဳးသားႏွစ္ဦးရဲ႕ ၁၀ ႏွစ္ျပည့္ မဂၤလာအခမ္းအနားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ရဲ႕ တပ္ဖြဲ႕အေနနဲ႔စံုစမ္းၿပီးေတာ့ စစ္ေဆးသြားပါမယ္။ ျပ႒ာန္းထားတဲ့ ဥပေဒပုဒ္မ ၃၇၇ နဲ႔ ကိုက္ညီတယ္ဆိုရင္ ဥပေဒနဲ႔အညီ အေရးယူသြားပါမယ္"ဟု ရန္ကုန္တိုင္းေဒသၾကီး ဗဟန္းၿမိဳ႕မရဲစခန္းမွ စခန္းမွဴး ဒုတိယရဲမွဴး ဦးျမင့္လြင္စန္းက မတ္ ၃ ရက္ တြင္ The Daily Eleven သို႔ ေျပာၾကားသည္။

ကမၻာ႔ႏိုင္ငံ ၁၅ ႏိုင္ငံတြင္သာ လိင္တူလက္ထပ္ျခင္းကို လြတ္လပ္စြာခြင့္ျပဳထားၿပီး ၁၃ ႏိုင္ငံ၌ ဥပေဒ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ခြင့္ျပဳထားသည္။ က်န္ရွိေသာ ႏိုင္ငံအမ်ားစုတြင္ လိင္တူလက္ထပ္ျခင္းကို ခြင့္ျပဳမထား 

ကမၻာ႔ႏိုင္ငံ ၁၅ ႏိုင္ငံတြင္သာ လိင္တူလက္ထပ္ျခင္းကို လြတ္လပ္စြာခြင့္ျပဳထားၿပီး ၁၃ ႏိုင္ငံ၌ ဥပေဒ ကန္႔သတ္ခ်က္မ်ားျဖင့္ ခြင့္ျပဳထားသည္။ က်န္ရွိေသာ ႏိုင္ငံအမ်ားစုတြင္ လိင္တူလက္ထပ္ျခင္းကို ခြင့္ျပဳ မထားဘဲ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ျပည္နယ္ ၁၈ ခုတြင္သာ ခြင့္ျပဳထားၿပီး ျပည္နယ္ေလးခုတြင္ အကန္႔အသတ္ျဖင့္ခြင့္ျပဳကာ က်န္ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ခြင့္ျပဳထားျခင္း မရွိေခ်။

အာရွႏိုင္ငံမ်ားထဲတြင္ လိင္တူလက္ထပ္ျခင္းကို ခြင့္ျပဳထားသည့္ႏိုင္ငံတစ္ႏိုင္မွ်မရွိဘဲ အခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ေသဒဏ္အထိ အျပစ္ေပးႏိုင္ေသာ ဥပေဒမ်ားျဖင့္ တားျမစ္ထားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ ဥပေဒအရ ေထာင္ဒဏ္တစ္သက္တစ္ကြၽန္းအထိ ခ်မွတ္ႏိုင္ေသာ လိင္တူလက္ထပ္ျခင္းကို ဘာသာေရးအရလည္း ခြင့္ျပဳထားျခင္း မရွိေပ။

"ဘုန္းႀကီးတို႔ ဗုဒၶဘာသာမွာ ခြင့္ျပဳမထားပါဘူး။ ေလာကသဘာ၀ယုတၱိေရာ၊ ကမၼသဘာ၀ယုတၱိေရာမွာ ဒါေတြက မသင့္ေလ်ာ္ပါဘူး။ အဲဒီအေပၚမွာေတာ့ ဘုန္းႀကီးတို႔က သေဘာမတူဘူး။ ဒီမိုကေရစီ ဆိုေသာ္ လည္းပဲ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ မကိုက္ညီတဲ့လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို အားမေပးဘူး။ ဘုရားနည္းနဲ႔လည္း မကုိက္ညီဘူး။ ဒီမိုကေရစီဆိုၿပီး ဒါေတြက မျဖစ္သင့္တဲ့ကိစၥေတြျဖစ္တယ္။ ဒီမိုကေရစီကို ခုတံုးလုပ္ၿပီးေတာ့ ထင္ရာစိုင္းေနမယ္ဆိုရင္ေတာ့ တုိင္းျပည္က အက်င့္စာရိတၱပိုင္းဆုိင္ရာမွာ ေလ်ာ့မယ္။ အက်င့္စာရိတၱ မပါဘူးဆုိရင္ က်န္တဲ့အပိုင္းေတြမွာလည္း လဲၿပိဳသြားမွာပဲ။ ဘာသာေရးအရေရာ၊ လူမႈေရးအရေရာ ဒါေတြက လံုး၀ကိုက္ညီမႈမရွိဘူး။ ဗုဒၶေဒသနာအရလည္း ဒါေတြက ကိုက္ညီမႈမရွိဘူး။ ေလာကေရးရာအရလည္း ဥပေဒေရးရာအရလည္း ဒါေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ တားျမစ္သင့္တယ္"ဟု မေကြးေက်ာင္းတိုက္ ဆရာေတာ္ ဦးပါေမာကၡက မိန္႔ၾကားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လိင္တူလက္ထပ္ျခင္းကို ဥပေဒအရ တားျမစ္ထားေသာ္လည္း လိင္တူခ်စ္သူ အခြင့္ အေရးဆိုင္ရာ ကြန္ရက္ႏွင့္အတူ ခ်ိတ္ဆက္ထားေသာ လိင္တူခ်စ္သူအဖြဲ႕အစည္း ၁၉ ဖြဲ႕အထိရွိေနၿပီး ၂၀၁၄ ခုႏွစ္တြင္ ၂၅ ဖြဲ႕အထိျဖစ္ေအာင္ စည္း႐ံုးလံႈ႔ေဆာ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ စီစဥ္ထားေၾကာင္း သိရသည္။

Excel Treasure ဟိုတယ္၌ မဂၤလာအခမ္းအနား ဆင္ႏႊဲခဲ့သူ လိင္တူခ်စ္သူအမ်ိဳးသား ႏွစ္ဦးစလံုးသည္ လိင္တူခ်စ္သူမ်ားအတြက္ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနေသာ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားတြင္ လုပ္ကိုင္ေနၾကသူမ်ား ျဖစ္သည္။

လိင္တူခ်စ္သူ အမ်ိဳးသားႏွစ္ဦး ျဖစ္သည့္ ကိုမ်ိဳးမင္းထက္ႏွင့္ ကိုတင္ကိုကိုတို႔သည္ လြန္ခဲ့သည့္ ၁၀ ႏွစ္အခ်ိန္ ကပင္ လက္ထပ္ခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး မတ္ ၂ ရက္က ျပဳလုပ္ခဲ့ေသာပြဲသည္ ၁၀ ႏွစ္တာ ေပါင္းသင္းျခင္းကို ျပဆိုျခင္းသာျဖစ္ေၾကာင္း လိင္တူခ်စ္သူမ်ား၏ အခြင့္အေရးကို အဓိကလုပ္ေဆာင္ေနသည့္ လူ႔အခြင့္အေရးပညာေပးဌာန (HREIB) ၏ ညႊန္ၾကားေရးမွဴး ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက ဆိုသည္။

"လက္ထပ္ခဲ့တဲ့ဟာကို သူတို႔အေနနဲ႔ အထိမ္းအမွတ္လုပ္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ မေန႔က လက္ထပ္ပြဲဆိုတာက တရားဥပေဒအရ လက္ထပ္စာခ်ဳပ္နဲ႔ လက္ထပ္တာမဟုတ္ဘဲနဲ႔ ဒီႏွစ္ေယာက္က ၁၀ ႏွစ္တာ ေပါင္းသင္းခဲ့တဲ့ အထိမ္းအမွတ္ကို သူတို႔ရဲ႕မိတ္ေဆြၾကားထဲမွာ ျပန္ၿပီးေတာ့ ျပတဲ့သေဘာျဖစ္တယ္။ အခုမွလက္ထပ္တယ္လို႔ ထင္ေနတာေတာ့ မဟုတ္ဘူးဗ်။ အဲဒီေတာ့ ပထမဆံုးအေနနဲ႔ ၁၀ ႏွစ္တာ သူတို႔တစ္ေယာက္နဲ႔တစ္ေယာက္ သစၥာရွိရွိ လက္တြဲခဲ့တဲ့ဟာကို လူသိရွင္ၾကား ေၾကညာတာရယ္၊ ဒီဟာနဲ႔ပတ္သက္ျပီး သူတို႔အေပၚမွာ သူတို႔ခ်စ္ခင္တဲ့သူေတြကအသိ အမွတ္ျပဳလုပ္ေဆာင္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ တိုင္းျပည္မွာ အခုခ်ိန္အထိ လိင္တူခ်င္းခ်စ္တာကို တရား၀င္ခြင့္ျပဳထားတာ မရွိေသးပါဘူး။ ဒီဟာက တရားဥပေဒအရ လက္ထပ္တာမဟုတ္ဘူးဆိုတာကို ပထမဆံုးရွင္းျပတာ ျဖစ္ပါတယ္" ဟု ဦးေအာင္မ်ိဳးမင္းက ေျပာၾကားသည္။

ကာယကံရွင္မ်ားျဖစ္သည့္ ကိုမ်ိဳးမင္းထက္ႏွင့္ ကိုတင္ကိုကိုတို႔ကို ဆက္သြယ္ရန္ ၾကိဳးစားခဲ့ေသာ္လည္း ဆက္သြယ္မႈ မရခဲ့ေပ။

သို႔ေသာ္ ထိုႏွစ္ဦး၏ မဂၤလာပြဲသတင္းကို လူမႈကြန္ရက္ Facebook တြင္ ျပင္းထန္ေသာေ၀ဖန္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ၿပီး သတင္းေဖာ္ျပခဲ့ေသာ သတင္းဌာနမ်ား၏ Facebook စာမ်က္ႏွာမ်ားတြင္ ထိုသတင္းကို မ်က္ႏွာဖံုး၌ ေဖာ္ျပခဲ့ျခင္းအား ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကသည္။ ထို႔ျပင္ယခုလုပ္ရပ္သည္ အရွက္တရားကင္းမဲ့ျခင္း သာျဖစ္ၿပီး ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕အစည္းက လက္မခံေသာ ကိစၥရပ္ျဖစ္သည္ဟု Facebook သံုးစြဲသူမ်ားက ေျပာၾကား ခဲ့ၾကသည္။ 

"ကြၽန္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ လိင္တူလက္ထပ္မႈကို ခြင့္ျပဳထားတဲ့ ႏိုင္ငံမဟုတ္ပါဘူး။ ေနာက္ၿပီး လိင္တူခ်င္း လိင္ဆက္ဆံမႈ ျပဳတာကလည္း တရားဥပေဒအရ အေရးယူႏုိင္တဲ့ျပစ္မႈပါ။ ဒီလိုမ်ိဳးဥပေဒနဲ႔ ဆန္႔က်င္ေနတဲ့ အျပင္ ျမန္မာ့ယဥ္ေက်းမႈ၊ ျမန္မာ့လူမႈအသိုင္းအ၀ိုင္းမွာ ၾကားလို႔မွမေတာ္တဲ့ကိစၥဟာ အားေပးအားေျမႇာက္ လုပ္ရမယ့္ကိစၥမဟုတ္ပါဘူး။ ေဆးလိပ္ေသာက္တာ၊ အရက္ေသာက္တာကို အားေပးအားေျမႇာက္ ျပဳရာက်မွာစိုးလို႔ ေဆးလိပ္နဲ႔အရက္ေၾကာ္ျငာေတြကို ပိတ္ပင္ခဲ့တာပါ။ ဒါေပမဲ့ လိင္တူခ်င္းလက္ထပ္တဲ့ ကိစၥမ်ိဳးကို မ်က္ႏွာဖံုးကေန ေရးႀကီးခြင္က်ယ္ ေဖာ္ျပၾကတာမ်ိဳးကေတာ့ မသင့္ေတာ္ဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ ဥပေဒမဲ့လုပ္ရပ္တစ္ခုကို ေထာက္ခံလိုက္တာလားလို႔ ေမးခ်င္ပါတယ္။ တရားမ၀င္ျဖစ္ေနတာေတြကို ဘာမွမေျပာလိုပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ အခုလို တရား၀င္လုပ္လာတာမ်ိဳးက်ေတာ့ ကြၽန္ေတာ္တို႔ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႕ အစည္းကို ေစာ္ကားလိုက္သလိုပါပဲ" ဟု ဆရာ၀န္စာေရးဆရာ နရီမင္းက ေျပာၾကားသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံမွ လိင္တူခ်စ္သူမ်ား၏ အခြင့္အေရးႏွင့္ ပတ္သက္ေသာ သတင္းမ်ားကို The Voice ၊ 7 Day ၊ ျမန္မာတိုင္း (မ္) ႏွင့္ ဧရာ၀တီသတင္းဌာနတို႔က အမ်ားဆံုးေဖာ္ျပေလ့ရွိသည္။

Eleven Media Group