အင္းလ်ားေဘး ၃၄ ထပ္ျမင့္ အေဆာက္အဦ ေဆာက္တာ ဥပေဒနဲ႔ ညီရဲ႕လား

ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ မရမ္းကုန္းၿမိဳ႕နယ္ ၁၀ ရပ္ကြက္ ဦးထြန္းၿငိမ္းလမ္းသည္ အင္းလ်ားကန္ေဘးတြင္ တည္ရွိျပီး ဆိပ္ၿငိမ္ ရပ္ကြက္တခုဟု လူသိမ်ားခဲ့သည္။ သို႕ေသာ္ အခန္းေပါင္း ၄၀၀ ေက်ာ္ ပါဝင္မည့္ ၃၄ ထပ္ အေဆာက္အဦႀကီးတခု လာေရာက္ေဆာက္လုပ္ရာမွ ရပ္ကြက္ေနျပည္သူမ်ားႏွင့္ သဘာဝပတ္ဝန္းက်င္အတြက္ စိုးရိမ္ေၾကာင့္ၾကစရာ ျဖစ္လာေနခဲ့ရသည္။ သူတို႕၏ စိုးရိမ္မႈမ်ားကို သက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္မ်ားက လ်စ္လ်ဴ႐ႈေနခဲ့သည္။

ေျမအက်ယ္ ၁ ဒသမ ၈ ဧက ေပၚတြင္ Mandalay Golden Wing Construction(MGWC) ကုမၸဏီ လီမိတက္မွ Diamond Inya Palace ကြန္ဒိုမီယံ တည္ေဆာက္ေနျခင္းေၾကာင့္ ယာဥ္ေၾကာပိတ္ဆို႔ျခင္း၊ လမ္းပ်က္စီးျခင္း၊ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းမွ လမ္းမေပၚသို႔ ရႊံ႕ညႊန္မ်ား စီးဆင္းျခင္း၊ အင္းယားကန္အတြင္းသို႔ ႏုံးမ်ားပါဝင္သည့္ ေရဆိုးမ်ား ၀င္ေရာက္ျခင္းတို႔ ေတြ႕ႀကံဳေနရသျဖင့္ သက္ဆုိင္ရာ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္း အဆင့္ဆင့္သို႔ တင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း အင္းလ်ားကန္ေဘးတြင္ ရန္ကုန္တြင္ အျမင့္ဆုံးျဖစ္မည့္ အထပ္ျမင့္ အေဆာက္အဦႀကီးတခု ေဆာက္လုပ္ခြင့္ ရရွိေနျခင္းမွာ ဥပေဒႏွင့္ညီရဲ႕လားဟု ရပ္ကြက္အတြင္း ေနထုိင္သူမ်ားက ေမးခြန္းထုတ္ၾကသည္။

၂၀၁၃ ခုႏွစ္ထဲတြင္ အင္းလ်ားကန္ႏွင့္ ေလွာ္ကားဥယ်ာဥ္တို႔ကို စိမ္းလန္းစိုေျပေရး ဧရိယာမ်ား အျဖစ္ သတ္မွတ္လိုက္ၿပီး ယင္းကန္႕သတ္ ဧရိယာအတြင္း အျမင့္ေပ ၆၂ ေပ ထက္ေက်ာ္လြန္ေသာ အေဆာက္အဦမ်ား မေဆာက္လုပ္ရန္ ထုတ္ျပန္ထားေသာ္လည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီ(YCDC)က အင္းလ်ားကန္ေဘာင္ႏွင့္ ေပ ၂၀၀ ခန္႔သာ ကြာေ၀းေသာ ေနရာတြင္ ၃၄ ထပ္အေဆာက္အဦကို ဆက္လက္ေဆာက္လုပ္ခြင့္ေပးထားသည္။ အဆိုပါ ေပ ၄၀၀ ၀န္းက်င္ရွိျပီး ရန္ကုန္ၿမိဳ႕တြင္ အျမင့္ဆံုးျဖစ္လာမည့္ ၃၄ ထပ္ အေဆာက္အဦကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္တြင္ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ျပဳခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။

ဧရာ၀တီသတင္းဌာနက ထိုအထပ္ျမင့္ ေဆာက္လုပ္မႈေနရာသို႔ သြားေရာက္ၾကည့္႐ႈ႕ခဲ့ရာ ေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္းခြင္ႏွင့္ ကပ္လ်က္လမ္းမွာ အလြန္က်ဥ္းေျမာင္းေနေသာေၾကာင့္ ကားႏွစ္စီးေရွာင္ရန္ပင္ အခက္အခဲမ်ား ရွိေနျခင္း၊ ညအခ်ိန္ထိ အလုပ္လုပ္ေနေသာ လုပ္ငန္းခြင္မွ အသံေၾကာင့္ ရပ္ကြက္ေနျပည္သူမ်ား စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ျဖစ္ေနျခင္း၊ လုပ္ငန္းခြင္မွ စြန္႕ပစ္ေသာ ေရဆိုးမ်ား အင္းလ်ားကန္အတြင္းသို႔ ၀င္ေရာက္သြားေသာေၾကာင့္ ကန္စပ္တြင္ ႏုံးမ်ားျပည့္လာျပီး ကန္၏ သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးေနသည္ကို ေတြ႕ျမင္ခဲ့ရသည္။

ယင္း Diamond Inya Palace ကြန္ဒိုမီယံ တည္ေဆာက္မႈတြင္ EIA ၊ SIA ဟုေခၚေသာ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ လူမႈပတ္၀န္းက်င္အေပၚ အက်ိဳးသက္ေရာက္မႈမ်ားကို ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ျခင္း မရွိဟု ရပ္ကြက္ေနလူထုက ေျပာဆိုၾကသည္။

“လမ္းကက်ဥ္းက်ဥ္းေလးမွာ ဘာေရေျမာင္းမွ မရွိဘူး။ ဒီတိုင္း Waste ေတြကို စြန္႔ထုတ္ေတာ့ လမ္းသြားေရးလာေရးခက္တယ္။ စလပ္ေလာင္းတဲ့အခ်ိန္ဆို ဆူညံေနတာပဲ။ က်ေနာ္တို႔ ျဖစ္ေစခ်င္တာက သက္ဆုိင္တဲ့ လူႀကီးေတြ ဒီေနရာကို ကြင္းဆင္းစစ္ေပးဖုိ႔နဲ႔ အထပ္ေလွ်ာ့ေပးဖို႔ ေတာင္းဆုိခ်င္တယ္ ” ဟု ယင္းဆိပ္ၿငိမ္ ရပ္ကြက္အတြင္း ေနထိုင္သူ ဦးစိုးမင္းထိုက္က ေျပာသည္။

အထပ္ျမင့္ ၃၄ ထပ္ေဆာက္လုပ္မည့္ Diamond Inya Palace ကြန္ဒိုမီယံကို ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ျပည္ေထာင္စု အစိုးရအဖြဲ႕၏ ခြင့္ျပဳခ်က္ျဖင့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီးအစိုးရအဖြဲ႕က လုပ္ထုံးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္ အညီ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ ျပဳေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း သိရသည္။

ရပ္ကြက္တြင္ ေနထိုင္သူမ်ားက ကြန္ဒိုမီနီယံ ေဆာက္မည္ကို သိရွိသေဘာတူေၾကာင္း လက္မွတ္ထိုးခိုင္းလာသည့္အခါတုန္းက ၃၄ ထပ္ အထပ္ျမင့္ ေဆာက္လုပ္မည္ကို မသိရွိခဲ့ရေၾကာင္း၊ သိရေသာအခါ လက္မွတ္ထိုးထားမႈကို ျပန္လည္႐ုတ္သိမ္းေၾကာင္းကို လႊတ္ေတာ္ ၊ သမၼတ႐ံုး ၊ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕ ႏွင့္ သက္ဆိုင္ရာ အာဏာပိုင္ အဆင့္ဆင့္သို႔ တင္ျပခဲ့ေသာ္လည္း အေၾကာင္းမထူးေၾကာင္း ဧရာဝတီသို႕ ေျပာဆိုၾကသည္။

MGWC ကုမၸဏီမွ Diamond Inya Palace ကြန္ဒိုမီယံေဆာက္လုပ္ေနျခင္းသည္ အေရာင္းစင္တာ အပါအ၀င္ လူေနတိုက္ခန္း ၅၀၀ ခန္႔ ပါ၀င္ေသာ ၃၄ ထပ္ အျမင့္ရွိၿပီး အလြန္ျမင့္မားေနသျဖင့္ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ ညီညြတ္မႈ မရွိျခင္း၊ လမ္းအက်ယ္ ၁၇ ေပခန္႔ရွိ ဦးထြန္းၿငိမ္းလမ္း(လမ္းက်ဥ္းေလး)ကို အသံုးျပဳတည္ေဆာက္ရျခင္းေၾကာင့္ အႏၱရာယ္မ်ားစြာျဖစ္ႏုိင္ျခင္း၊ ကြန္ဒိုတြင္ လာေရာက္ေနထိုင္မည့္ မိသားစုမ်ား၏ ေမာ္ေတာ္ယဥ္မ်ားေၾကာင့္ ယဥ္ေၾကာ႐ႈပ္ေထြးမႈ၊ ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ျခင္းေၾကာင့္ ေစ်းေရာင္းခန္းမ်ား မပါရွိဘဲ အထပ္နိမ့္ေဆာက္လုပ္ရန္၊ ပတ္၀န္းက်င္ေန မိသားစုမ်ား၏ သေဘာတူညီမႈ ရယူေဆာက္လုပ္ရန္ႏွင့္ လမ္းမ်ားပ်က္စီေနမႈတို႔ကို စိစစ္အေရးယူေပးရန္ ရပ္ကြက္ေနျပည္သူမ်ားက ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ စီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီသို႔ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ဇြန္လတြင္ တင္ျပခဲ့ၾကသည္။

ရပ္ကြက္တြင္ ေနထိုင္သူမ်ား၏ တင္ျပခ်က္ကို ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ျပည္သူ႔ေရးရာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီက ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ ဒုတိယအပတ္တြင္း၌ MGWC ကုမၸဏီႏွင့္ ရပ္ကြက္ေန ျပည္သူမ်ားကို ေခၚယူေတြ႕ဆံုၿပီး ႏွစ္ဖက္စလံုးအား ၾကားနာစစ္ေဆးမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

သို႕ေသာ္ ကြန္ဒိုမီယံ တည္ေဆာက္မႈမွာ ေဖာင္ေဒးရွင္းအဆင့္ ၿပီးစီးလုခ်ိန္ျဖစ္ေနၿပီျဖစ္ေသာေၾကာင့္ အလြန္ေနာက္က်ေနၿပီ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ လႊတ္ေတာ္တြင္ ႏွစ္ဖက္စလံုးကို ေခၚယူၾကားနာၿပီး အစိုးရအဖြဲ႕၏ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကိုလည္း ႏွစ္ဖက္စလံုး၏ လက္ထဲသို႔ ထည့္လိုက္ၿပီ ျဖစ္သည့္အတြက္ လႊတ္ေတာ္ကိုယ္မတီတခုအေနျဖင့္ ထိုမွ်ေလာက္သာ လုပ္ေပးႏုိင္ေၾကာင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ျပည့္သူ႔ေရးရာ စီမံခန္႔ခြဲမႈေကာ္မတီ အတြင္းေရးမွဴး ဦးတင္ေမာင္ဦးက ဧရာ၀တီသို႔ ေျပာသည္။

“လမ္းေလးက လမ္းက်ဥ္းေလး ။ ႏိုင္ငံတကာမွာက EIA ၊ SIA လုပ္ၿပီးမွ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ ျပဳတာေလ။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာက ဒီစနစ္က မရွိေသးဘူး။ တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးဖို႔ လုပ္တာ မွန္ေပမယ့္ စနစ္က်ဖို႔ လိုတယ္။ ပတ္၀န္းက်င္ လူထုကို မထိခိုက္ဖို႔လည္း လိုတယ္။ ဒီေလာက္အမ်ားႀကီးျဖစ္တဲ့ ကားေတြ ၀င္မယ္ ထြက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ အခက္အခဲရွိတာေတာ့ အမွန္ပဲ။ သို႔ေသာ္ ရပ္ကြက္လူထု အခက္အခဲရွိတာကို EIA ၊ SIA မလုပ္ဘဲနဲ႔ ရန္ကုန္က ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္နဲ႔ ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္က သူတို႔လုပ္တာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းနဲ႔ ညီတဲ့အေၾကာင္း ေျပာေနတယ္” ဦးတင္ေမာင္ဦးက ေျပာသည္။

လႊတ္ေတာ္ ျပည္သူ႔ေရးရာ စီမံခန္႔ခြဲမႈ ေကာ္မတီမွ ျပည္ေထာင္စုအစိုးရထံသို႔ ယင္းကိစၥကို ေျဖရွင္းေပးရန္ ေတာင္းဆိုခ်က္အရ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္၀န္ ဦးလွျမင့္၏ ေျဖရွင္းခ်က္တြင္ MGWC ကုမၸဏီက ေဆာက္လုပ္ခြင့္တင္ျ့ပခဲ့စဥ္က EIA ၊ SIA တို႔အား ရန္ကုန္စည္ပင္သာယာေရး ေကာ္မတီအေနျဖင့္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားခဲ့ျခင္း မရွိဘဲ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလတြင္ အထပ္ျမင့္ အေဆာက္အဦမ်ား စိစစ္ေရး ေကာ္မတီ ဖြဲ႕စည္းၿပီးမွသာလွ်င္ EIA ၊ SIA ကိစၥရပ္မ်ား ထည့္သြင္းစဥ္းစားေပးေနေၾကာင္း ၊ အဆိုပါ ၃၄ ထပ္ အေဆာက္အဦ ေဆာက္လုပ္ခြင့္ တင္ျပရာတြင္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာေရးေကာ္မတီမွ သတ္မွတ္ေျမက်န္မ်ား၊ လုပ္ထံုးလုပ္နည္းမ်ားႏွင့္ ကိုက္ညီသျဖင့္ ပတ္၀န္းက်င္ ေနအိမ္မ်ား၏ သေဘာထားကို ေတာင္းခံခဲ့ျခင္း မရွိေၾကာင္း၊ ယင္း အေဆာက္အဦသည္ YCDC ၏ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း သတ္မွတ္ခ်က္မ်ားအရ အျမင့္ေပ ၄၁၇ ေပထက္ ေက်ာ္လြန္ျခင္း မရွိေသာေၾကာင့္ အထပ္ ေလွ်ာ့ခ်ရန္ႏွင့္ လုပ္ငန္းမ်ား ရပ္ဆိုင္းထားရန္ မလိုေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။

ထို႔ျပင္ အင္လ်ားကန္ အစပ္ႏွင့္ ေပ ၂၀၀ ကြာေ၀းသျဖင့္ ကန္ေရျပင္အား ႐ႊံ႕ႏြံ႕မ်ား ဖံုးလႊမ္းပ်က္စီးႏိုင္ျခင္း မရွိဘဲ ထြက္ရွိလာေသာ ေရမ်ားကို အင္းလ်ားကန္ဘက္သို႔ စြန္႔ပစ္ျခင္း မရွိဘဲ စည္ပင္သာယာေျမာင္းအတြင္းသို႔ စြန္႔ပစ္မည္ဟုလည္း ေဖာ္ျပထားသည္။

ရပ္ကြက္လူထုကမူ မည္သည့္အာဏာပိုင္အဖြဲ႕အစည္းကမွ် ေအာက္ေျခထိလာေရာက္စံုစမ္းစစ္ေဆးျခင္း မရွိဟု ဆိုသည္။ ထို႕ျပင္ MGWC ကုမၸဏီလီမိတက္ကို သမၼတ႐ံုးႏွင့္ ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး အစိုးရအဖြဲ႕တို႔က အကာအကြယ္ေပးထားသည္ဟုပင္ ယံုၾကည္ေနၾကသည္။

“ရပ္ကြက္ထဲက ျပည္သူေတြက လႊတ္ေတာ္မွာ အခ်က္အလက္နဲ႔ ေျပာခဲ့တယ္။ သူတို႔ (ကုမၸဏီ)ဘက္က ဘာမွ ကန္႔ကြက္စရာ မရွိပါဘူးလို႔ ေျပာၿပီး အစိုးရ အစီရင္ခံစာထြက္လာေတာ့ သူတို႔ဘက္က ျဖစ္ေနတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ထပ္ေတာင္းဆိုေတာ့မွ သူတို႔ ဘက္က ပိုခိုင္မာသြားတယ္ ။ သူတို႔ ဒီအထပ္ျမင့္ႀကီး လာေဆာက္တုန္းကလည္း ပတ္၀န္းက်င္ရဲ႕ ေထာက္ခံခ်က္ကို မယူခဲ့ဘူး။ လႊတ္ေတာ္ကလည္း ေအာက္ေျခအထိဆင္း မစစ္ခဲ့ဘူး ” ဟု ယင္းေဆာက္လုပ္ေရး လုပ္ငန္း၏ လမ္းတဖက္ျခမ္းတြင္ ေနထိုင္သူတဦးက ေျပာသည္။

ဧရာ၀တီ