“ျပည္နယ္ရဲ႕ လုပ္ပုိင္ခြင့္က အလြန္တရာ အားနည္းေနတယ္”

ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီ ေခါင္းေဆာင္ တေယာက္နဲ႔ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းျခင္း

ဦးခင္ေမာင္လတ္ (ဓာတ္ပုံ - အဥၥလီ/ဧရာ၀တီ)

အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ ဦးခင္ေမာင္လတ္နဲ႔ မၾကာေသးခင္က ေတြ႔ဆုံစဥ္ ဧရာ၀တီဘေလာ့မွာ ခပ္တုိတုိ  အင္တာဗ်ဴး တခု ေဖာ္ျပႏုိင္ဖုိ႔အတြက္  ေမးခြန္းတခ်ဳိ႕ ေမးျမန္းျဖစ္ခ့ဲပါတယ္။
ဦးခင္ေမာင္လတ္က RNDP လုိ႔လည္း အတုိေကာက္ ေခၚၾကတ့ဲ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ား တိုးတက္ေရးပါတီရဲ႕ ဗဟုိေကာ္မတီ၀င္တေယာက္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။

~ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အားမရတာေတြထဲက တခုေလာက္ ေျပာျပပါဦး။
~ အဓိက မေကာင္းတာကေတာ့ သမၼတက ျပည္နယ္၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ေတြကုိ တုိက္ရုိက္ခန္႔တာပဲ။ ေနာက္တခုက ဇယား ၁၊ ၂ က ေျပာင္းျပန္ႀကီး ျဖစ္ေနတာ။

~ ဇယား ၁၊ ၂ ဆုိတာက ဘာလဲခင္ဗ်။
~ ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ လုပ္ပုိင္ခြင့္ေပါ့။  ျပည္နယ္ရဲ႕ လုပ္ပုိင္ခြင့္က အလြန္တရာ အားနည္းေနတယ္။

~ ဘယ္လုိ အားနည္းတာလဲ နည္းနည္း နမူနာ ေပးပါဦး။
~ နမူနာ ဆုိရင္  - ဒီ ေခ်ာင္း၊ ေျမာင္း၊ ကူးတုိ႔ခြန္ေလာက္ပဲ ေကာက္ခြင့္ရိွတာ။ ယစ္မ်ဳိးခြန္တုိ႔ အရက္ခြန္တုိ႔ေလာက္ပဲ။
ေရလုပ္ငန္း ဆုိလည္း ပင္လယ္ျပင္ႀကီးရိွတယ္ ရခုိင္မွာ။ အဲဒါ ထုိင္း၊ တရုတ္ ငါးဖမ္းသေဘၤာေတြ အမ်ားႀကီး (ငါး)ဖမ္းေနၾကတာပဲ။
သစ္လုပ္ငန္း ဆုိလည္း မီးေသြးဖုတ္တ့ဲ ထင္းစေလးေတြေလာက္ပဲ ေကာက္လုိ႔ ရတယ္၊ တျခား သစ္တုိ႔ဘာတုိ႔ (အခြန္) ေကာက္လုိ႔ မရဘူး။

~ ၂၀၁၀ ေရြးေကာက္ပဲြ မဲဆြယ္ကာလမွာ ဘာေတြ ကတိေပးၿပီးေတာ့ အဲဒီကတိေတြအတုိင္း ဘာေတြ ေဆာင္ရြက္ျပီးျပီလဲ။
~ က်ေနာ္တုိ႔ ပါတီက ကတိ မေပးခ့ဲဘူး။

~ ဦးခင္ေမာင္လတ္ တေယာက္တည္းအေနန႔ဲေရာ။
~ က်ေနာ္လည္း မေပးခ့ဲဘူး။ ဒီအေျခအေန ေရာက္မယ္ဆုိၿပီးေတာင္ မထင္ဘူး။ အေျခအေန ဆုိးသြားႏုိင္တယ္။

~ ပါတီက ေရြးေကာက္ပဲြမွာ မႏုိင္ဘူးလုိ႔ ထင္ခ့ဲတာလား။
~ ႏုိင္မယ္လုိ႔ ထင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ၉၀ ျပည့္ႏွစ္ အေတြ႔အႀကဳံ (၁၉၉၀ ျပည့္ႏွစ္ ေရြးေကာက္ပဲြအျပီး အႏုိင္ရသူမ်ား ရင္ဆုိင္ခ့ဲရသည့္ အေတြ႔အႀကဳံ) ရိွတယ္ေလ။ ကုိယ္စားလွယ္ေတြကုိ ပယ္ဖ်က္လုိက္တာ ရိွတယ္၊ ေထာင္ခ်ပစ္တာေတြလည္း ရိွတယ္။

~ ေနျပည္ေတာ္က လႊတ္ေတာ္မ်ား၊ ျပည္နယ္တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္မ်ားအေၾကာင္း နည္းနည္း ေျပာျပပါဦး။ ဒီလႊတ္ေတာ္ေတြက ဘာေတြ ကြာျခားသလဲ။
~ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္နဲ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ၾကားမွာ သိပ္ၿပီး ကဲြကဲြျပားျပား မရိွဘူး။ တမင္လုပ္ထားတ့ဲသေဘာပဲ။ သိပ္ေတာ့ မလြယ္ဘူး ခဲြျခားဖုိ႔။ အမွန္ဆုိ အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္က အထက္လႊတ္ေတာ္ ဆုိၿပီး လူမ်ဳိးစုသေဘာ နည္းနည္း ရိွရမယ္ေလ။
တုိင္းရင္းသားေရးရာကုိ ပုိၿပီး ကုိင္ရမယ္၊ ပုိၿပီးေတာ့ ေပၚလစီဆန္တ့ဲကိစၥေတြေပါ့၊ အထက္လႊတ္ေတာ္ဆုိတာက ႏုိင္ငံတကာမွာ ဒီလုိပဲေလ။ အဲဒီလုိ ျဖစ္ရမွာ။ ဒါေပမယ့္ မျဖစ္ဘူး။

ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္က်ေတာ့ ျပည္နယ္ကိစၥေလာက္ပဲ ဆုံးျဖတ္ႏုိင္တယ္၊ ဥပေဒျပဳႏုိင္တယ္။ အဆုိသြင္းႏုိင္တယ္၊ ေမးႏုိင္တယ္။

အမ်ဳိးသားလႊတ္ေတာ္နဲ႔ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ေပါင္းလုိက္ရင္ေတာ့ ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ေပါ့။ သူ႔သေဘာကေတာ့ ျပည္နယ္/တုိင္းကုိ အဓိက မထားဘူး၊ တျပည္လုံးအတုိင္းအတာနဲ႔အႀကဳံး၀င္တ့ဲကိစၥကုိပဲ ေမးႏုိင္တယ္၊ အဆုိသြင္းႏုိင္တယ္ အဲဒီလုိ ဥပေဒစည္းမ်ဥ္း သတ္မွတ္ထားတယ္။ ဒါေပမယ့္ လက္ေတြ႔မွာက်ေတာ့ တခါတေလ ကုိယ့္ေဒသအတြက္ ေက်ာင္းကေလးတေဆာင္ ေတာင္းတာ ရိွတယ္။

ပထမလႊတ္ေတာ္တုန္းကေတာ့ ဥပေဒစည္းကမ္း တင္းက်ပ္ေတာ့ သိပ္မေျပာရဲဘူး။ အဲဒီပထမလႊတ္ေတာ္က အာဏာလဲႊတ့ဲလႊတ္ေတာ္ပဲ။ အဲဒီမွာ က်ေနာ္ ေမးခြန္းတခု ေမးလုိက္ေသးတယ္၊ ရခုိင္ကမ္းေျခမွာ လယ္ေျမေတြကုိ ဆည္တာတမံ လုပ္ေပးေစခ်င္တယ္၊ လြန္ခ့ဲတ့ဲအႏွစ္သုံးဆယ္ေက်ာ္ေလာက္က UN ကလား ADB ကလား မသိဘူး၊ ရခုိင္ကမ္းေျခအႏွံ႔ အဲဒီလုိလုပ္ေပးမယ့္ အစီအစဥ္ ခ်တယ္၊ အဲဒီတုန္းက မဆလ အစုိးရက ပယ္လိုက္တယ္၊  ဘဂၤလားေဒ့ရွ္မွာ အဲဒါမ်ဳိးေတြ သူတုိ႔ လုပ္ေနၿပီ၊ ေတာ္ေတာ္ ေအာင္ျမင္သြားၿပီ။ အိႏၵိယမွာ ရိွတယ္၊  ထုိင္းမွာ ရိွတယ္  ကမ္းေျခတေလွ်ာက္။ ဂ်ပန္မွာလည္း အမ်ားႀကီးပဲ၊ ဂ်ပန္မွာေတာ့ ဆူနာမီကုိ ေၾကာက္လုိ႔။
အဲဒီအေပၚက အိမ္ေတြဘာေတြ ေဆာက္တယ္၊ ကားေတြ သြားတယ္၊ အဲဒီမွာ လယ္စုိက္တယ္၊ ပုစြန္ေမြးတယ္၊ ထုိင္းမွာလည္း ဒီအတုိင္းပဲ၊ ဂ်ပန္မွာလည္း ဒီအတုိင္းပဲ ဆုိေတာ့ က်ေနာ္က ရခုိင္မွာ အဲဒါမ်ဳိးေတြ လုပ္ဖုိ႔ ေတာင္းဆုိခ်င္တယ္။ ဥပေဒအရ က်ေနာ္တုိ႔ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္က ကုိယ့္ေဒသအတြက္ ေတာင္းခြင့္ မရိွဘူး။ တျပည္လုံးအတုိင္းအတာနဲ႔ အႀကဳံး၀င္မွ ေျပာဆုိေဆြးေႏြးခြင့္ ရိွတယ္။

~  ဦးခင္ေမာင္လတ္ ေဆြးေႏြးမယ့္ ကုိယ့္ေဒသတြင္း အေၾကာင္းအရာေတြကုိ ကုိယ့္ပါတီက ကုိယ္စားလွယ္တေယာက္ေယာက္က ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္မွာ အဆုိတင္သြင္းေပးလုိ႔ မရဘူးလား။
~ ျပည္နယ္အစုိးရက မလုပ္ႏုိင္ဘူး။ ေငြလည္း မရိွဘူး။ အာဏာ နည္းတယ္။ အမွန္က ျပည္နယ္လုပ္ပုိင္ခြင့္ေတြကုိ ဗဟုိက ယူထားတာ။ သာမန္ ေက်ာင္း၊ လမ္း၊ ဟုိဘက္ရြာနဲ႔ဒီဘက္ရြာဆက္မယ့္ လမ္းကေလးေတြလည္း ဒီကမွ အားရိွတယ္၊ ပုိက္ဆံလည္း ဒီက ရိွတယ္၊ က်ေနာ္လက္ေတြ႔လည္း လုပ္ၿပီးၿပီ။ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ေတာင္းရင္ ျပည္နယ္ဘတ္ဂ်က္ မရိွလုိ႔ ေခါက္ထားတာ ခံရတယ္၊ ဒီမွာ ေတာင္းလုိက္ေတာ့ က်ေနာ္ လမ္းတခု (ေဖာက္ဖုိ႔ ဘတ္ဂ်က္) ရတယ္၊ ဟုိဘက္ရြာနဲ႔ဒီဘက္ရြာဆက္တ့ဲလမ္း။

အဲဒါလည္း ေဘာင္မ၀င္ေတာ့ မေတာင္းရဲဘူး၊ ေနာက္ သူမ်ားေတြက လမ္းကေလးေတြ၊ မူလတန္းေက်ာင္းေတြ ပ်က္တာလည္း တင္ေနပါလား ဆုိျပီး တင္လုိက္တာ ရတယ္။ အဲဒါတခုပဲ မွတ္မွတ္ရရ။ သိန္း ၉၀ ပဲ။ သိပ္ႀကီးႀကီးေတာ့ မဟုတ္ဘူး။

~ ဘယ္ေဒသက လမ္းအတြက္လဲခင္ဗ်။
ပုဏၰားကြ်န္းၿမိဳ႕နယ္မွာ ရိွတ့ဲ ရြာ ၂ ရြာ။ ရြာခ်င္းဆက္တ့ဲလမ္းေပါ့။ ျပည္မမွာေတာ့ ဒီလမ္းေတြ အကုန္ၿပီးသြားၿပီ၊ ဒီအဆင့္ မဟုတ္ေတာ့ဘူး၊ မေတာင္းေတာ့ဘူး။

ဦးခင္ေမာင္လတ္ကုိ ေတြ႔ဆုံေမးျမန္းျဖစ္တာေတြထဲက ေကာက္ႏုတ္ေဖာ္ျပလုိက္တာ ျဖစ္ပါတယ္။

ref:ဧရာ၀တီ