စားသုံးဆီမ်ား၏အရည္အေသြးႏွင့္ စံခ်ိန္စံညႊန္းကို ေသခ်ာစြာကိုင္တြယ္ စစ္ေဆးရန္လိုအပ္ဟု ဆီလုပ္ငန္းရွင္အခ်ိဳ႕ဆို

စားသုံးဆီမ်ား၏ အရည္အေသြးႏွင့္ စံခ်ိန္စံညႊန္း ကို ေသခ်ာစြာ ကိုင္တြယ္စစ္ေဆးျခင္း မရွိပါက စားသုံးသူမ်ားႏွင့္မွန္ကန္ စြာ ေရာင္းခ်သူမ်ားပါ ထိခိုက္နစ္နာ မႈမ်ားရွိနိုင္ေၾကာင္း ျပည္တြင္းဆီ လုပ္ငန္းရွင္အခ်ိဳ႕က ဆိုသည္။

လက္ရွိ ျပည္တြင္းေရာင္းခ်ေနသည့္ စားသုံးဆီအရည္အေသြးဆိုင္ ရာ (Edible Oil System) ကို ထိေရာက္စြာ စစ္ေဆးမႈမ်ားမျပဳလုပ္ နိုင္သည့္အတြက္ ျပည္ပနိုင္ငံမ်ားမွ ဝင္ေရာက္လာသည့္ဆီမ်ားကို ဓာတု ေဗဒပစၥည္းေတြသုံးၿပီး အနံ့ထည့္ တာေတြ၊ ေရာေႏွာဆီေတြကို ေဈး ကြက္အတြင္း ေရာင္းခ်မႈမ်ား ျဖစ္ ေပၚလာနိုင္ေၾကာင္း ယင္းတို႔ေျပာ ၾကားခ်က္အရ သိရသည္။
ေျမာက္ဥကၠလာပၿမိဳ႕နယ္ရွိ ဆီေရာင္းဝယ္ေရးလုပ္ငန္းလုပ္ကိုင္ သူတစ္ဦးက ''ဆီနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ စံခ်ိန္စံညႊန္းေတြကို ေသခ်ာမစိစစ္ နိုင္ဘူးဆိုရင္ စားသုံးသူေတြတင္ မဟုတ္ဘူး ရိုးရိုးသားသားေရာင္းတဲ့ လုပ္ငန္းရွင္ေတြမွာပါ ထိခိုက္နိုင္တယ္။ အခ်ိဳ႕ပဲဆီဆိုရင္ သူတို႔မွာအေရာေတြ ပါတဲ့ အတြက္ ေဈးသက္သာတယ္။ ပစၥည္းအမွန္ေရာင္းတဲ့သူက ဘယ္ လိုမွ သူတို႔ေဈးကို ေလၽွာ့မေရာင္းနိုင္ ဘူး။ တစ္ခါတေလဝယ္သူေတြက ေဈးႀကီးမွ စစ္တယ္ထင္တတ္တာကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီးေတာ့ အဲဒီဆီ ကိုပဲ ေဈးတင္ေရာင္းတာမ်ိဳးေတြ လုပ္ေနေတာ့ ဝယ္တဲ့သူေတြကအတု ကို ေဈးႀကီးေပးဝယ္ေနတဲ့အျဖစ္မ်ိဳး ေရာက္ေနတယ္'' ဟုဆိုသည္။
လက္ရွိ စားသုံးသူ အကာအ ကြယ္ေပးေရးဆိုင္ရာ ဥပေဒကိုျပ႒ာန္း ထားေသာ္လည္း နည္းဥပေဒမထြက္ ေပၚေသးဘဲ စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္း ေရာင္းဝယ္ေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ ကူးသန္း ေရာင္းဝယ္ေရးႏွင့္ စားသုံးသူေရးရာ ဦးစီးဌာနမွ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းမ်ား ေဆာင္ရြက္ လ်က္ရွိေၾကာင္း ဆီလုပ္ငန္းရွင္မ်ားထံမွ သိရသည္။
ဧရာဝတီ ေျမပဲဆီလုပ္ငန္းမွ ဦးခင္စိုးက ''လက္ရွိစားဆီနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး နိုင္ငံေပါင္း ၁၆၀ ေလာက္ က လက္ခံထားတဲ့ စံခ်ိန္စံညႊန္းကို ဒီမွာအသုံးျပဳေနတယ္။ဒါေပမဲ့ထိထိ ေရာက္ေရာက္မရွိဘူး။ စားသုံးသူ အကာအကြယ္ေပးေရးဆိုင္ရာနည္း ဥပေဒ၊ လုပ္ထုံးလုပ္နည္းနဲ႔ စည္း မ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ အျမန္ဆုံးသတ္ မွတ္နိုင္ဖို႔လိုေနတယ္''ဟု ဆိုသည္။
လက္ရွိ စားသုံးရန္မသင့္ေသာ စားေသာက္ကုန္မ်ား ေရာင္းခ်မႈမ်ား ကို အေရးယူမႈမ်ားေဆာင္ရြက္နိုင္ ရန္အတြက္ စားသုံးသူအျငင္း ပြားမႈ ေျဖရွင္းေရးအဖြဲ႕မ်ားကို ဖြဲ႕စည္းထားၿပီး သတင္းေပးတိုင္ၾကားမႈ အ ေပၚမူတည္ကာ စစ္ေဆးအေရးယူ သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း စီးပြားေရးႏွင့္ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရး ဝန္ႀကီး ဌာနမွ သိရသည္။
ရန္ကုန္တိုင္းေဒသႀကီး ကူး သန္းေရာင္းဝယ္ေရးႏွင့္ စားသုံးသူ ေရးရာ ဦးစီးဌာနမွတာဝန္ရွိသူတစ္ဦး က ''စားဆီကေတာ့ စားသုံးဖို႔သင့္၊ မသင့္ဆိုတာ ျမင္႐ုံနဲ႔မေျပာနိုင္ဘူး။FDA မွာ စစ္ေဆးၿပီးေၾကညာေပးမွ သာသိနိုင္မယ္။ စားသုံးဖို႔မသင့္တာ ေတြကို မေရာင္းခ်ဖို႔အသိပညာေပး လုပ္ငန္းေတြ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္။ လက္ရွိ ဥပေဒထြက္သြားၿပီးၿပီဆို ေတာ့ အေရးယူလို႔ေတာ့ရေနၿပီ။ အဲဒီအတြက္ စားသုံးသူအျငင္းပြားမႈ ေျဖရွင္းေရး အဖြဲ႕ေတြ ဖြဲ႕စည္းထား ပါတယ္။ နည္းဥပေဒလည္း မၾကာခင္ ထုတ္ျပန္နိုင္ေအာင္ စီစဥ္ေနပါ တယ္။ တိတိက်က်မဟုတ္ဘဲအေရး ယူလို႔မရတဲ့အတြက္ စားသုံးသူေတြ ဘက္ကလဲ သတင္းေပးတိုင္ၾကား ေပး ဖို႔လိုပါတယ္''ဟုဆိုသည္။
AK
Democracytoday