သမိုင္း၀င္ရွားပါေရႊသမင္မ်ားျပန္လည္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရး လိုအပ္ျပီ

ျမန္မာ့ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္သစ္ေတာ ဘက္ဆိုင္ရာအာဏာပိုင္မ်ားမွ လူထု ကို သမင္လိုက္မုဆိုးမ်ားေၾကာင့္ ရွားပါး ေရႊ သမင္ မ်ဳိးျပဳန္း တီးျခင္း အႏၱရာယ္မွ ကာကြယ္ဖို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ရန္တရား၀င္ တုိက္တြန္း မႈမ်ားကိုေဆာင္ရြက္သည္။ျမန္မာျပည္အထက္ပိုင္း ခ်ပ္သင္း ေတာ႐ိုင္း တိရစၦာန္ေဘး မဲ့ေတာတြင္  ေရႊသမင္အမ်ဳိး အစားေကာင္ေရ တစ္ေထာင္မွ်ရွိပါသည္။ ခ်ပ္သင္း ေဘးမဲ့ေတာမွာ စစ္ကိုင္းတိုင္းေဒသ ႀကီး၊ ကန္႔ဘလူၿမိဳ႕နယ္၊ခ်ပ္ သင္းေက်းရြာအနီး၊ေကာလင္းၿမိဳ႕နယ္၊ဆင္ ေခါင္းေက်းရြာအနီးတြင္ အက်ယ္ (၂၆၀၀၀) ဟက္တာမွ်ရွိၿပီး ေက်းရြာအိမ္ေျခ(၄၀၀၀) မွ်ရွိသည္။ေက်းရြာ(၂၈)ရြာတြင္ပါ၀င္သည္။

ေဘးမဲ့ေတာမွ ေရႊသမင္မ်ားကို ေတာမုဆိုးမ်ား၏ သတ္ျဖတ္မႈဒဏ္ကို အၿမဲ ခံေနၾကရသည္။ ခ်ပ္သင္းေဘး မဲ့ေတာသည္ ကန္႔ဘလူၿမိဳ႕နယ္၊ခ်ပ္သင္းရြာ၏ အေနာက္ဘက္ ႏွစ္မိုင္ခန္႔အကြာ၊ေကာလင္းၿမိဳ႕နယ္မွ၁၀ မိုင္ ခန္႔အကြာ၊ေကာလင္းကန္႔ဘလူၿမိဳ႕နယ္ ႏွစ္ခုစပ္ၾကားတြင္တည္ရွိသည္။

အဆိုပါခ်ပ္သင္းေဘးမဲ့ေတာကို ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္းေရးႏွင့္ သစ္ေတာေရးရာ၀န္ႀကီးဌာနမွ တည္ေထာင္ေသာ သစ္ေတာႀကိဳး၀ိုင္းဧက (၆၆-၂၇၃)ရွိၿပီး ကမၻာေပၚတြင္ ျမန္မာျပည္မွာပဲရွိတာေရႊသမင္ မ်ဳိးေကာင္ေရ ၁၀၀၀ေက်ာ္ခန္႔ ထိန္းသိမ္းထားရာ ဘူမိနက္သန္ေနရာ မွန္သည္။

ဧရိယာအက်ယ္အ၀န္း ပမာဏအရ ကန္႔ဘလူၿမိဳ႕နယ္ ဧရိယာ ၂၁၉၀၈ဧက၊ ေကာလင္းၿမိဳ႕နယ္ဧရိယာ ၄၄၃၆၅ဧက ျဖစ္ရာ၊ေကာလင္းၿမိဳ႕နယ္ ဧရိယာက ႏွစ္ ဆပိုမိုေနေၾကာင္းေတြ႕ရသည္။

အဆိုပါ နယ္ေျမႏွစ္ခုသည္ သဘာ၀သစ္ေတာထိန္းသိမ္းမႈနယ္ေျမအျဖစ္ ႏုိင္ငံေတာ္က စီမံခ်က္ ခ်မွတ္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေသာ္လည္း ၀ိသမေလာဘသား ေတာ မုဆိုးမ်ား၏လက္ခ်က္ေၾကာင့္ ေရႊသမင္ မ်ားစြာေသဆံုးခဲ့ၾကရသည္။

၁၉၉၅-၉၆ခုႏွစ္၀န္းက်င္က ႏုိင္ငံေတာ္က ေမြး ျမဴေစာင့္ေရွာက္ကာကြယ္ထားေသာ ေရႊသမင္ ၃၀၀၀ ခန္႔သည္ ယခုအခါကိန္း ဂဏန္းေလ်ာ့နည္းသြားေလၿပီ။

အဆိုပါ ေဘးမဲ့ေတာတြင္ ျမန္မာ ေရႊသမင္၊ေခ်၊ေတာ၀က္၊ေတာေၾကာင္၊ေၾကာင္ျမင္း၊သစ္ေၾကာင္မ်ား၊ႏို႔တုိက္သတၱ ၀ါ(၃၆၀)မ်ဳိး၊တြားသြားသတၱ၀ါ(၃၆၀)မ်ဳိး ခန္႔ကို ထိန္းသိမ္းထားခဲ့သည္။

ခ်ပ္သင္းေဘးမဲ့ေတာရွိ ျမန္မာ့ေရႊ သမင္မ်ားသည္ အုပ္စုဖြဲ႕ေနထိုင္ၾကၿပီး ဦးေခါင္းႏွင့္ေခါင္းကိုယ္ ကိုက္အရွည္ ၅ ေပ၀န္းက်င္ခန္႔ရွိည္။ အျမင့္ပုခံုးအထိ ၃ ေပခြဲခန္႔ရွိသည္။ကိုယ္အေလးခ်ိန္ ေပါင္ ၁၉၀မွ၃၀၀ခန္႔အထိေလးသည္။
သမင္၏ သက္တမ္းက အႏွစ္(၂၀)ျဖစ္သည္။ေတာမုဆိုးတို႔၏ သတ္ျဖတ္မႈေၾကာင့္ သဘာ၀ ေတာ႐ိုင္း တိရစၦာန္(၃၀)ရာခိုင္ႏႈန္းျဖစ္ သည္ကို ေလ်ာ့က်ေစခဲ့သည္။

ျမန္မာ ေရႊသမင္မ်ား၏ ပ်မ္းမွ်သက္တမ္းအႏွစ္ (၂၀)မွ်ျဖစ္ၿပီး၊ေရႊသမင္ တစ္ေကာင္သည္ ၁ဒသမ၅ မီတာအထိျမင့္မားပါသည္။ ခ်ပ္သင္းေဘးမဲ့ေတာတြင္ ေရႊသမင္ႏွင့္အတူ ႏို႔တိုက္သတၱ၀ါအမ်ဳိးေပါင္း(၃၆၀)၊
ငွက္ မ်ဳိးစိတ္ေပါင္း(၁-၂၃၅)မ်ဳိးႏွင့္ တြားသြား သတၱ၀ါအမ်ဳိးေပါင္း(၃၆၀)မွ်ရွိသည္။

၀ိသမေလာဘသားေတာမုဆိုးမ်ား၏ ႏွစ္စဥ္သတ္ျဖတ္ေနမႈေၾကာင့္ ဆံုး႐ံႈးေသ ေပ်ာက္မႈ (၃၀)ရာခိုင္ႏႈန္း ခန္႔ရွိေနသည္ကို ၀မ္းနည္းဖြယ္ရာေတြ႕ျမင္ၾကရသည္။

ေရႊသမင္တို႔သည္ဘူမိနက္သန္ေရာမွန္၌သာေပ်ာ္ေမြ႕ၾကသည္။ကိေလသာကာမဂုဏ္ ေလာဘေဒါသတို႔ႀကီးစိုးမႈကင္း ေသာ ေမတၱာရိပ္
လႊမ္းၿခံဳသည့္ေနရာ၊သား ေကာင္သမင္အေပါင္းကို ေပ်ာ္ေမြ႕အသက္ ရွင္ရာေဒသမွာ ကမၻာေပၚ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံတည္းသာတည္ရွိသည္။ ျမန္မာ့ ေရႊသမင္မ်ဳိးစိတ္ကို ခ်ပ္သင္းေဘးမဲ့ေတာ၌ ထိန္းသိမ္းထားရွိသည္။

သဘာ၀ေပါက္ပင္မ်ားကို အမွီျပဳ လ်က္ အသက္ရွင္ေနၾကေသာ သား႐ိုင္း တိရစၦာန္မ်ား မ်ဳိးတုန္းေပ်ာက္ ကြယ္မႈ မရွိ ေစရန္ လူသားတိုင္းက ထိန္းသိမ္းၾကရ ေပမည္။

အမိႏိုင္ငံတြင္ သဘာ၀ထိန္းသိမ္း ေရးနယ္ေျမ(၃၃)ခုသတ္မွတ္ၿပီးေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိရာ မေကြးတိုင္းေဒသႀကီး ေရႊစက္ေတာ္ေဘးမဲ့ေတာ၊စစ္ကိုင္းတိုင္း ေဒသႀကီး ခ်ပ္သင္းေဘးမဲ့ေတာမ်ား ပါ၀င္သည္။

ကမၻာေပၚ၌ ရွားပါးစျပဳလာေသာ ေရႊသမင္မ်ဳိးစိတ္သည္ ျမန္မာတစ္ႏိုင္ငံ တည္းသာ ရွိသည္။ေရႊ သမင္မ်ဳိးစိတ္သည္ ျမန္မာလူမ်ဳိးစုႏွင့္အေနေ၀း၍ေသြးစိမ္းေသာသတၱ၀ါမဟုတ္။

ကၽြႏ္ုပ္တို႔ငယ္စဥ္က ဦးၾသဘာသ၏ ဇာတ္ႀကီးဆယ္ဘြဲ႕ ““သု၀ဏၰသာမ”” ဇာတ္ ေတာ္၌ ေရႊသမင္ မ်ားေပ်ာ္ပါးရာမိဂဒါ၀ုန္ေတာမွ ဇာတ္ေကာင္အေလာင္းေတာ္ သု၀ဏၰသွ်န္၏ေရႊသမင္၊ျမန္မာရာမယန ဇာတ္ေတာ္မွ ေရႊသမင္တို႔ကား အဓိက က်ေသာ ဇာတ္႐ုပ္အျဖစ္ျမန္မာစာဖတ္ ပရိသတ္အသိ၀ယ္ ထင္ရွား ခဲ့သည္။

၁၉၄၀-ျပည့္ႏွစ္ေရႊစက္ေတာ္ေဘးမဲ့ ေတာ၌ေရႊသမင္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ မႈက ၅၅၂ဒသမ ၇စတုရန္း ကီလိုမီတာ က်ယ္၀န္းသည္။၁၉၄၁-ခုႏွစ္ ကန္႔ဘလူ-ေကာလင္း ၿမိဳ႕နယ္စပ္ ခ်ပ္သင္းေက်း ရြာတြင္ ၂၆၅ ဒသမ၃၆စတုရန္းကီလိုမီတာက်ယ္သည္။

ေရႊစက္ေတာ္ႏွင့္ခ်ပ္သင္းေဘးမဲ့ ေတာမ်ားသည္ ဇီ၀ယူနစ္(ကိုးေအ)အပူ ပိုင္းေဒသကုန္းတြင္း ပိုင္းျဖစ္ သည္။ ေပါက္ေရာက္ပင္၊ရာသီဥတုအေပၚတြင္မီေန ေသာ ျမန္မာေရႊသမင္မ်ားသည္ ႏွစ္ေပါင္း ၃၀၀၀ေက်ာ္ က အမိႏိုင္ငံေတာ္၌ အသက္ ထင္ရွားေတြ႕ျမင္ရျခင္းက ကံအလြန္ေကာင္းသည္ ဟူ၍ဆိုရေပ မည္။

ျမန္မာ့ေရႊသမင္ကို သိပၸံအျမင္႐ႈ ေဒါင့္မွေလ့လာရာတြင္ Cervus eldi thamin မ်ဳိးႏြယ္ျဖစ္သည္ ။ႏို႔တိုက္ သတၱ၀ါ မ်ဳိးစိတ္တြင္ ခြာစံုမ်ဳိးစိတ္ Artiodactyla ထဲတြင္ပါ၀င္၍ Cervidae ျဖစ္သည္။

ေရႊသမင္မ်ားက်က္စားေသာဧရိယာ မွာ အင္တိုင္းေတာ၊ေတာျပဳတ္ေတာ၊ ဆူး ၿခံဳေတာႏွင့္ ရြက္ျပတ္ေတာေျခာက္မ်ား ျဖစ္သည္။

ေရႊသမင္တစ္ေကာင္၏ဦးေခါင္းႏွင့္ ခႏၶာကိုယ္အရွည္မွာ၅၉လက္မမွ ၆၆ လက္မထိရွည္သည္။ပခံုးအျမင့္က လက္မ (၄၀)မွ(၄၆)လက္မထိရွိသည္။အၿမီးအရွည္ မွာ ၈လက္မခြဲမွ၁၀လက္မခန္႔ထိရွိသည္။

ကိုယ္အေလးခ်ိန္မွာ ေပါင္၁၉၀မွ ေပါင္၃၀၀ခန္႔ထိရွိသည္။ေရႊသမင္တို႔မိတ္လိုက္ ရာသီ က ႏွစ္စဥ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလမွဧၿပီလ အတြင္းျဖစ္သည္။
အမမ်ားဇီးလြယ္ခ်ိန္မွာ ရွစ္လခန္႔ျဖစ္သည္။တစ္ႀကိမ္ေမြးလွ်င္ တစ္ေကာင္သာေပါက္ဖြားသည္။ေရႊသမင္ သက္တမ္းက ႏွစ္(၂၀)ခန႔္ျဖစ္သည္။

ေရႊသမင္မ်ားမွာသီးရြက္စားသတၱ၀ါ ျဖစ္၍ျမက္၊သစ္ရြက္၊အသီးေႂကြမ်ားစား ၾကသည္။ သဘာ၀ဆား က်င္း မ်ားမွ ဆားကို စားသံုးၾကသည္။ေရႊသမင္အဖိုမ်ားသည္ မိတ္လိုက္ခ်ိန္တြင္ အထီးအမ အုပ္စုဖြဲ႕ေလ့ရွိၿပီး အျခားအခ်ိန္မ်ား၌ တစ္ေကာင္ တည္းသာေနၾကသည္။ ေရႊသမင္အမမ်ား ထက္ အဖိုမ်ားကပို၍ေရ စိမ္၊ရြံ႕ လူးေလ့ရွိ သည္။သမင္အဖိုမ်ားသည္ မိတ္လိုက္ခ်ိန္ ၌ အေမြးမ်ားပိုမိုေတာက္ေျပာင္လာျခင္း၊ ရွည္လ်ား လွပလာျခင္းမ်ားျဖစ္ေလ့ရွိသည္။

ဗဟိုျပဳေသာလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ ျပည္ သူတစ္ရပ္လံုးက ပူးေပါင္းပါ၀င္မွသာ ဒီ မိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚ၌ ““ျမန္မာ့ေရႊ သမင္””ထိန္းသိမ္းေရးလုပ္ငန္းေအာင္ျမင္ ၿပီး အတၱႏွင့္ယွဥ္ေနေသာ ေတာလိုက္ မုဆိုးမ်ား၏
ေဘးအႏၱရာယ္မွကင္းေ၀း ပေပ်ာက္ေစရန္ အသိအျမင္တူေသာျပည္သူမ်ားက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴးမ်ား၊ဌာန ဆိုင္ရာမ်ားႏွင့္ပူးေပါင္းဖို႔ရန္အခ်ိန္က် ေရာက္ေနပါၿပီ။

သမိုင္း၀င္ရွားပါးေရႊသမင္မ်ားျပန္ လည္ထိန္းသိမ္းေစာင့္ေရွာက္ေရးကို အမ်ဳိးသားေရးတာ၀န္ တစ္ရပ္ အေနျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ သင့္ေနပါၿပီ။

ေရႊလင္းျပည့္စံု
The Hot News