Tuesday 5 February 2013

ေဆာင္းခိုငွက္မ်ားႏွင့္ ေရေပ်ာ္ငွက္မ်ား အမ်ားအျပား က်က္စားလ်က္ရွိေသာ မုတၲမ ပင္လယ္ေကြ႕အား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒုတိယေျမာက္ Ramsar Site အျဖစ္ သတ္မွတ္သြားရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိ

Photo: ေဆာင္းခိုငွက္မ်ားႏွင့္ ေရေပ်ာ္ငွက္မ်ား အမ်ားအျပား က်က္စားလ်က္ရွိေသာ မုတၲမ ပင္လယ္ေကြ႕အား ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒုတိယေျမာက္ Ramsar Site အျဖစ္ သတ္မွတ္သြားရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္လ်က္ရွိ  
Tuesday, February 05, 2013 

ေဆာင္းခိုငွက္ႏွင့္ ေရေပ်ာ္ငွက္မ်ား အမ်ားအျပား က်က္စားလ်က္ရွိေသာ မုတၲမပင္လယ္ေကြ႔အား ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒုတိယေျမာက္ Ramsar Site အျဖစ္ သတ္မွတ္သြားရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ကမၻာ႔ေရတိမ္ ေဒသမ်ားေန႔ World Wetlands Day 2013 အထိမ္း
အမွတ္ႏွင့္ မုတၲမ ပင္လယ္ေကြ႕အား Ramsar Site အျဖစ္ သတ္မွတ္ေရး အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သတင္းရရွိသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရတိမ္ေဒသ ေပါၾကြယ္၀ခဲ့မႈႏွင့္ သဘာ၀အေလွ်ာက္
ေျပာင္းလဲလာမႈမ်ားကို လူေတြရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မႈေတြေၾကာင့္ မိမိတို႔၏ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ေရတိမ္ေဒသမ်ား ေလ်ာ့နည္းလာျခင္း တျဖည္းျဖည္း တိမ္းေကာေပ်ာက္ကြယ္လာျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာရၿပီး ေရတိမ္ေဒသေတြ
ကေန ရရွိႏိုင္ေသာ သယံဇာတေတြႏွင့္ ေဂဟစနစ္ တန္ဖိုးေတြ လက္လႊတ္ဆံုး႐ံုးေနရေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ေဆာင္းခိုငွက္မ်ားႏွင့္ ေရေပ်ာ္ငွက္ေတြသာမက ေရတိမ္ေဒသမ်ားက ရရွိေသာ ေဂဟစနစ္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား Wetland Ecosystem Services ႏွင့္ ေရတိမ္ေဒသမ်ားကို စနစ္တက် မွန္ကန္စြာ အသံုးျပဳႏိုင္ေရး Wise Use 0f Wetland ကိုပါ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကၿပီး အဆိုပါ ႏိုင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္အရ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္တြင္ တရား၀င္အျဖစ္ ေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၆၄ ႏိုင္ငံ ပါ၀င္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ရပ္တည္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး  ကမၻာ႔ေဒသ အသီးသီးတြင္ Ramsar Site ေပါင္း ၂၀၈၃ ေနရာ သတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ခန္႔မွန္းေခ် ဧရိယာ ဟက္တာသန္းေပါင္း ၁၉၇ ပမာဏ ရွိေသာ ေရတိမ္ေဒသမ်ားကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္
ေစာင့္ေရွာက္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ေရတိမ္ေဂဟစနစ္မ်ား ျဖစ္ေသာ အင္းေလးကန္ေဒသ၊ အင္းေတာ္ႀကီးေဒသ၊ မိုးယြန္းႀကီးအင္း ေဘးမဲ့ေတာ၊ မိန္းမလွကြၽန္းေဘးမဲ့ေတာမ်ားတြင္ ကမၻာ႔ေရတိမ္ေဒသေန႔ မတိုင္မီ ေဒသခံျပည္သူမ်ား၏ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေစရန္ ပိုစတာမ်ား စတစ္ကာမ်ားႏွင့္ လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားအား ျမန္မာႏိုင္ငံ ငွက္၀ါသနာရွင္ အသင္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ျဖန္႔ေ၀ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ေရတိမ္ေဒသမ်ားတြင္ ေဆာင္ခိုငွက္မ်ား ပ်ံသန္းနားခိုရာ လမ္းေၾကာင္းမွာ က်ေရာက္ၿပီး အဓိက လမ္းေၾကာင္းႏွစ္ခုျဖစ္ေသာ Central Asian Flyway ႏွင့္ East Asian Australasian Flyway တို႔အတြင္း ပါ၀င္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ ကမၻာ႔ရွားပါးငွက္မ်ိဳးစိတ္မ်ား ေဆာင္းရာသီ ကာလတြင္ က်ေရာက္က်က္စားလ်က္ ရွိၿပီး ႐ုရွားႏိုင္ငံ ကမ္ခ်က္တာ ကြၽန္းဆြယ္ေဒသမွာ က်က္စားေသာ ေရေညႇာင့္ႏႈတ္၀ိုင္းငွက္ Spoon-billed Sand piper ငွက္မ်ိဳးစိတ္သည္ Critically Endangrerd မ်ိဳးသုန္းလုနီးပါး အႏၲရာယ္ က်ေရာက္ေနေသာ ေရေပ်ာ္ငွက္မ်ိဳးစိတ္ ျဖစ္ျပီး တစ္ကမၻာလံုးတြင္
ေကာင္ေရ ၁၄၀ မွ ၄၀၀ ခန္႔အတြင္းသာ က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မိုးယြန္းႀကီးအင္း တစ္ေနရာတည္းကိုသာ Ramsar Site သတ္မွတ္ထားႏိုင္ေသးၿပီး ႏိုင္ငံအတြင္းတြင္ ထူးျခားေသာ
ေရတိမ္ေဒသမ်ားကို Ramsar Site အျဖစ္ တိုးျမွင့္သတ္မွတ္
ေဆာင္ရြက္သြားရန္ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။

Eleven Media Group

ေဆာင္းခိုငွက္ႏွင့္ ေရေပ်ာ္ငွက္မ်ား အမ်ားအျပားက်က္စားလ်က္ ရွိေသာ မုတၲမပင္လယ္ေကြ႔အား ျမန္မာႏိုင္ငံ ဒုတိယေျမာက္ Ramsar Site အျဖစ္ သတ္မွတ္သြားရန္စီစဥ္ေဆာင္ရြက္လ်က္ ရွိေၾကာင္း ၂၀၁၃ ခုႏွစ္ ကမၻာ႔ေရတိမ္ ေဒသမ်ားေန႔ World Wetlands Day 2013 အထိမ္းအမွတ္ႏွင့္ မုတၲမပင္လယ္ေကြ႕အား Ramsar Site အျဖစ္ သတ္မွတ္ေရး အလုပ္႐ံု ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သတင္းရရွိသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ ေရတိမ္ေဒသ ေပါၾကြယ္၀ခဲ့မႈႏွင့္ သဘာ၀အေလွ်ာက္ေျပာင္းလဲလာမႈမ်ားကို လူေတြ ရဲ႕ ေဆာင္ရြက္မႈေတြေၾကာင့္ မိမိတို႔၏ ပတ္၀န္းက်င္တြင္ ေရတိမ္ေဒသမ်ား ေလ်ာ့နည္းလာျခင္း တျဖည္းျဖည္း တိမ္းေကာေပ်ာက္ကြယ္လာျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလာရၿပီး ေရတိမ္ေဒသေတြ
ကေန ရရွိႏိုင္ေသာ သယံဇာတေတြႏွင့္ ေဂဟစနစ္ တန္ဖိုးေတြ လက္လႊတ္ဆံုး႐ံုးေနရေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ေဆာင္းခိုငွက္မ်ားႏွင့္ ေရေပ်ာ္ငွက္ေတြသာမက ေရတိမ္ေဒသမ်ားက ရရွိေသာ ေဂဟစနစ္ ၀န္ေဆာင္မႈမ်ား Wetland Ecosystem Services ႏွင့္ ေရတိမ္ေဒသမ်ားကို စနစ္တက် မွန္ကန္စြာ အသံုးျပဳႏိုင္ေရး Wise Use 0f Wetland ကိုပါ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၾကၿပီး အဆိုပါ ႏိုင္ငံတကာ သေဘာတူညီခ်က္အရ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္တြင္ တရား၀င္အျဖစ္ ေပၚထြက္လာခဲ့ၿပီး အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံေပါင္း ၁၆၄ ႏိုင္ငံ ပါ၀င္ေသာ အဖြဲ႔အစည္းတစ္ရပ္အျဖစ္ ရပ္တည္ေဆာင္ရြက္ခဲ့ၿပီး ကမၻာ႔ေဒသ အသီးသီးတြင္ Ramsar Site ေပါင္း ၂၀၈၃ ေနရာ သတ္မွတ္ႏိုင္ခဲ့ၿပီး ခန္႔မွန္းေခ် ဧရိယာ ဟက္တာသန္းေပါင္း ၁၉၇ ပမာဏ ရွိေသာ ေရတိမ္ေဒသမ်ားကို ထိန္းသိမ္းကာကြယ္
ေစာင့္ေရွာက္လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ေရတိမ္ေဂဟစနစ္မ်ား ျဖစ္ေသာ အင္းေလးကန္ေဒသ၊ အင္းေတာ္ႀကီးေဒသ၊ မိုးယြန္းႀကီး အင္း ေဘးမဲ့ေတာ၊ မိန္းမလွကြၽန္းေဘးမဲ့ေတာမ်ားတြင္ ကမၻာ႔ေရတိမ္ေဒသေန႔ မတိုင္မီ ေဒသခံျပည္သူ မ်ား၏ ပူးေပါင္းပါ၀င္ေစရန္ ပိုစတာမ်ား စတစ္ကာမ်ားႏွင့္လက္ကမ္းစာေစာင္မ်ားအား ျမန္မာႏိုင္ငံ ငွက္၀ါသနာရွင္ အသင္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ျဖန္႔ေ၀ေဆာင္ရြက္ခဲ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ ေရတိမ္ေဒသမ်ားတြင္ ေဆာင္ခိုငွက္မ်ား ပ်ံသန္းနားခိုရာလမ္းေၾကာင္းမွာ က်ေရာက္ၿပီး အဓိက လမ္းေၾကာင္းႏွစ္ခုျဖစ္ေသာ Central Asian Flyway ႏွင့္ East Asian Australasian Flyway တို႔အတြင္း ပါ၀င္ၿပီး ႏွစ္စဥ္ကမၻာ႔ရွားပါးငွက္မ်ိဳးစိတ္မ်ား ေဆာင္းရာသီ ကာလတြင္ က်ေရာက္က်က္စား လ်က္ရွိၿပီး ႐ုရွားႏိုင္ငံ ကမ္ခ်က္တာ ကြၽန္းဆြယ္ေဒသမွာ က်က္စားေသာ ေရေညႇာင့္ႏႈတ္၀ိုင္းငွက္ Spoon-billed Sand piper ငွက္မ်ိဳးစိတ္သည္ Critically Endangrerd မ်ိဳးသုန္းလုနီးပါးအႏၲရာယ္ က်ေရာက္ေနေသာ ေရေပ်ာ္ငွက္မ်ိဳးစိတ္ ျဖစ္ျပီး တစ္ကမၻာလံုးတြင္ေကာင္ေရ ၁၄၀ မွ ၄၀၀ ခန္႔အတြင္းသာ က်န္ရွိေတာ့ေၾကာင္း သိရွိရသည္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ မိုးယြန္းႀကီးအင္း တစ္ေနရာတည္းကိုသာ Ramsar Site သတ္မွတ္ ထားႏိုင္ေသး ၿပီး ႏိုင္ငံအတြင္းတြင္ ထူးျခားေသာေရတိမ္ေဒသမ်ားကို Ramsar Site အျဖစ္ တိုးျမွင့္သတ္မွတ္ေဆာင္ ရြက္သြားရန္ရွိေၾကာင္း သိရွိရပါသည္။

Eleven Media Group

No comments:

Post a Comment