အႏၱရာယ္ကစားပြဲမ်ားႏွင္႔ကစားေနရသည္႔ မေဒးလိင္အလုပ္သမမ်ား

ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ႏွင့္ မုိင္  ၇ မုိင္ အကြာရွိ သည့္ မေဒးကၽြန္းသည္ တစ္ခ်ိန္က  လူသူအေရာက္နည္းပါး သည့္ေနရာ။  တံငါသည္ ၊ဥယာဥ္လုပ္ငန္း စသျဖင့္ လုပ္ကုိင္ေနၾကသည့္ ေတာရြာ၊  လမ္းပန္းဆက္ သြယ္ေရးမွာလည္း ျမစ္ေခ်ာင္းမ်ားသာ။  ၿမိဳ႕ေပၚႏွင့္ဆက္သြယ္ရာတြင္လည္း ေရလမ္းတစ္ခုသာရွိသည္။

 

 

“ဒီမေဒးကၽြန္းက ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ တံငါေရလုပ္သားေတြေနတဲ့ေနရာေပါ့၊ လူသူအေရာက္ တဲ့နည္းတဲ့ ေန ရာ လည္း ျဖစ္တယ္’’ မေဒးကၽြန္းမွ ေဒသခံတစ္ဦးကဆုိသည္။

 

၄င္းမေဒးကၽြန္းသည္ သုံးႏွစ္တာကာလ အၾကားအေျပာင္းလဲ ျမန္ဆန္လာသည္ကုိေတြ႔ရသည္။ ညေနတုိင္း ကာရာအုိေကဆုိင္၊ လဖက္ရည္ဆုိင္၊  ဖုန္းဆုိင္၊ အလုပ္သမားစခန္းမ်ားစသျဖင့္ မေဒးကၽြန္းတြင္ ေနရာယူ လာၾက သည္။

 

 ေက်းလက္ေနျပည္သူမ်ားမွာ ၿမိဳ႕ျပဆန္ဆန္ေနထုိင္သြားလာေနၾကသည္။ယင္းအထဲ အေနာက္တုိင္း ပုံစံဝတ္စုံျဖင့္   ဝတ္ဆင္လာၾကသည့္ အမ်ဳိးသမီးငယ္မ်ားလည္း  ေရာက္ရွိလာသလုိ အသြင္ မ်ဳိးစုံျဖင့္ ေတြ ႕ေန ရသည္။

မေဒးကၽြန္းသည္လြန္ခဲ့သည့္ ႏွစ္အနည္းငယ္ကစၿပီး တရုတ္ႏုိင္ငံမွစီမံကိန္းမ်ား တည္ရွိရာေန ရာျဖစ္လာ သည္။   ျပည္တြင္းျပည္ပအလုပ္သမားမ်ားလည္း  အမ်ားအျပား ေတြ႔ရသည္။

ျပည္တြင္းအလုပ္သမားတစ္ဦးလွ်င္လုပ္အားခမွာ တစ္သိန္းေက်ာ္ အထက္ကုိရွိေၾကာင္း အလုပ္သမား မ်ား၏ ေျပာဆုိခ်က္ မ်ားအရ သိရသည္။

 

“က်မတုိ႔ဆီကုိ ျပည္မဘက္ျမန္မာျပည္သား အလုပ္သမားေတြလည္း လာၾကတယ္၊ အလုပ္အကုိင္ေတြက ပုံစံ မ်ဳိးစုံေပါ့’’ မေဒးကၽြန္းမွ လိင္အလုပ္သမတစ္ဦးကဆုိသည္။

လိင္ အလုပ္သမအမ်ားစုမွာ ေငြကုိသာ အဓိကထားသျဖင့္ ၄င္းတုိ႔ကုိယ္တုိင္ ကာကြယ္ရမည္ကုိ  သိရွိမႈ နည္းပါး ေၾကာင္းေဒသခံတစ္ဦးကရွင္းျပသည္။

 

ျမန္မာႏုိင္ငံရွိ လိင္အလုပ္သမတုိ႔မွာ တရားမဝင္ လမ္းေၾကာင္းျဖစ္ေနသည့္ အတြက္  ၄င္းတုိ႔၏ အလုပ္မွာ ထင္သ ေလာက္ မလြယ္ကူဟု မေဒးကၽြန္း လိင္အလုပ္သမတစ္ဦးက ဆုိသည္။

“ဒီလမ္းကတရားမဝင္လမ္းေၾကာင္းဆုိေတာ့ အားလုံးကုိေၾကာက္ရတာေပါ့၊“ သူတုိ႔နဲ႔ဆက္ဆံတက္အခါ ဘာသာစကား ခက္ခဲတာနဲ႔ ႀကဳံရတယ္၊ ကုိယ္က တစ္ေယာက္လုိ႔ ေျပာေပမယ့္သုံးေယာက္အဲလုိမ်ဳိး ျဖစ္ေန တာေတြရွိတယ္’’ဟုလိင္ အလုပ္သမ တစ္ဦးက ရင္ဖြင့္သည္။

ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕တြင္ဓာတ္ေငြ႔ပုိက္လုိင္း သြယ္တန္းေရး ၊ဓာတ္ေငြ႕သန္႔စင္စက္ရုံ တည္ေဆာက္ေရးတြင္ အင္ဒုိ နီးရွား၊ တရုတ္၊ ကုိးရီးယား၊အိႏိၵယ လူမ်ဳိးမ်ား အဓိက ဝင္ေရာက္လုပ္ ကုိ င္ေနၾကၿပီး ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ နယ္ မေဒး ကၽြန္းရွိ ေရနက္ဆိပ္ကမ္း တည္ေဆာက္ေရးတြင္လည္း အမ်ားစုမွာ တရုတ္ လူမ်ဳိးႏွင့္ အိႏိၵယ လူမ်ဳိးမ်ား  ဝင္ေရာက္ လုပ္ကုိင္ေနၾကသည္ ၊ မေဒး ကၽြန္းတြင္ ေရနံသုိေလွာင္တုိင္ကီမ်ား တည္ေ ဆာက္ေ နၿပီး  းအေရွ႕ အလယ္ပုိင္းမွ ေရနံမ်ားကုိ ၄င္းေနရာသုိ႔ သေဘၤာမ်ားျဖင့္သယ္ယူမည္ျဖစ္ၿပီး ယင္းမွတစ္ ဆင့္ ေရနံပုိက္လုိင္းျဖင့္ တရုတ္ျပည္သုိ႔သြယ္တန္း မည့္စီမံကိန္းျဖစ္သည္။

 

 ထုိ႔ေၾကာင္း  ျပည္ပ အလုပ္သမားမ်ားလည္း ဝင္ေရာက္လာလွ်က္ရွိသည္္။ အထူးသျဖင့္ တရုတ္ အမ်ဳိးသား မ်ား ၄င္းေနရာတြင္ပုိမ်ားေၾကာင္း ေဒသခံမ်ား၏ ေျပာဆုိခ်က္မ်ားအရသိရသည္။

 

 “တစ္ခ်ဳိ႕မိန္းခေလးအလုပ္သမားေတြနဲ႔ တရုတ္လူမ်ဳိးေတြ ေရာေႏွာယွက္တင္မႈေတြလည္း ရွိလာ တယ္’’ဟု ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕ခံတစ္ဦးက ဆုိသည္။

 

တျခားနယ္မ်ားမွ လိင္အလုပ္လုပ္ကုိင္ရန္ အဆုိပါ ေဒသသုိ႔ေရာက္ရွိလာသူမ်ားလည္းရွိသည္ဟု အဆုိပါ ေဒသ ခံက ေျပာျပသည္။

 

 လိင္လုပ္ငန္းမ်ားရွိလာေနေသာ္လည္းလမ္္းပမ္းဆက္သြယ္ေရးအရ အလွမ္းေဝေနသည့္ အဆုိပါ မေဒး ကၽြန္း တြင္   မည္သည့္ အဖဲြ႔အစည္းမွ အသိပညာေပး လုပ္ငန္းမ်ားမရွိေသးေၾကာင္းသိရသည္။

“ဒီလိင္အလုပ္သမေတြက ပညာတတ္ အသုိင္းဝုိင္းမဟုတ္ဘဲ ပညာေရးအရ နိမ့္ပါးသူေတြျဖစ္ေနတယ္၊ သူတုိ႔က မိသားစု စားဝတ္ေနေရး အက်ပ္အတည္းေၾကာင္း ရပ္တည္ေနၾကသူေတြလဲပါတယ္’’ မေဒးကၽြန္း မွ ေဒသခံ တစ္ဦးက ဆိုသည္။

 

 မသူဇာကမူ မိမိဘဝ ကုိ ပဓာနမထားဘဲမိသား စုအတြက္ သာျဖစ္သည္ဟု ေျပာျပသည္။

“သမီးတုိ႔က ႏုိ္င္ငံျခားကုိလည္း မသြားႏုိင္ဘူး၊ ဒီမွာက အလုပ္မရွိဘူး၊ ေကာက္စုိက္ရင္လဲ မိသားစု အတြက္ အဆင္ မေျပဘူး၊  မိသားစု အဆင္ေျပရင္  က်မအတြက္လုပ္ရက်ိဳးနပ္ပါၿပီ’’ဟု ၄င္းက ေျပာသည္။

 

 ၂၀၀၄ခုႏွစ္ဒီဇင္ဘာလတြင္ စီမံကိန္းစတင္ခဲ့သည့္  အဆုိပါ ေရနံႏွင့္သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ပုိက္လုိင္း စီမံကိန္းသည္ ၂၀၁၃ ခုႏွစ္တြင္  ျမန္မာႏုိင္ငံမွ တရုတ္ျပည္သုိ႔  ေရနံႏွင့္ သဘာဝ ဓာတ္ေငြ႔ပုိ႔လႊတ္ မည္ျဖစ္သည္။

 

 စီမံကိန္းအတြက္ ျပည္ပအလုပ္သမားမ်ားဝင္ေရာက္လာသည္ႏွင့္အမွ် လိင္အလုပ္သမမ်ားလည္း တစတစ မ်ား လာသည့္ အတြက္ ေဝဖန္မႈလည္း ရွိေနသည္။

 

 ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္ မေဒးကၽြန္းတြင္ လိင္အလုပ္သမမ်ား အေရအတြက္ကုိစုေဆာင္းရန္ ခက္ခဲေနသည္။ လိင္လုပ္သား တုိ႕မွာ စုိးရိမ္စိတ္မ်ားရွိေနသလုိ ပတ္ဝန္းက်င္ကေဝဖန္မႈမ်ားလည္းရွိေနသည္ဟု မသူဇာ“ ေဝဖန္ ခံရမႈေတြေတာ့ရွိတာေပါ့၊ ဒါေပမယ့္ လူတုိင ္းခံယူခ်က္ေတာ့မတူဘူး’’ ဟုဆက္ေျပာသည္။

 

အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံမ်ားတြင္လိင္အလုပ္သမတုိ႔အတြက္ တရားဝင္  အသိအမွတ္ျပဳထားေသာ္ လည္း ျမန္ မာႏုိင္ငံ တြင္      တရားမဝင္လုပ္ လုိ႔သတ္မွတ္ထားသည့္  လိင္အလုပ္သမတုိ႔မွာ အႏၱာရယ္ႏွင့္ ကစားေနရသည္ဟု သူက  ဆုိသည္။

 

 လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းကုိ လုပ္ကုိင္ေနသည့္ ရခုိင့္သဇင့္(Gay) အဖဲြ႔မွ စုိးစုိးက “ ေက်ာက္ျဖဴ ဘက္ကုိေတာ့ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းေတြေပးဖုိ႔သြားမဲ့ အဖဲြ႔ေတြက မရွိဘူး၊ စစ္ေတြမွာ ကMSF အဖဲြ႔ရွိေတာ့ အဆင္ေျပတယ္’’ဟုေျပာသည္။

လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာက်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈလုပ္ငန္းကုိ ေဆာင္ရြက္ေပးေနသည့္ နယ္စည္းမျခားဆရာ ဝန္မ်ား အဖဲြ႔တြင္ လုပ္ကုိင္ေနသူတစ္ဦးက

 

“ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ စုိးရိမ္မိတာက ၊ေက်ာက္ျဖဴရယ္၊ သံတဲြရယ္ပါ၊ လိင္လုပ္သားေတြအတြက္ အသိပညာေပး လုပ္ငန္းေတြလဲ မရွိဘူး၊ ၿပီးေတာ့ဒီလုပ္ငန္းက တရားမဝင္လုပ္ငန္းျဖစ္ေနေတာ့ ၊ က်ေနာ္တုိ႔ဆီက အကာ အကြယ္ပစၥည္းေတြ ေပးတာေတြရွိတယ္’’ဟုဆိုသည္။

ရခုိင္ျပည္နယ္တြင္ လိင္အလုပ္သမမ်ားအား အသိပညာေပး လုပ္ငန္းကုိ ေဆာင္ရြက္ေနသည္ အဖဲြ႔၄ဖဲြ႔ရွိၿပီး နယ္စည္းမျခားဆရာဝန္မ်ားအဖဲြ႔လက္ေအာက္တြင္ လုပ္ကုိင္ေနၾကသည္။

တရားဝင္မွတ္ပုံတင္မဟုတ္ေသးသျဖင့္ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ မလုပ္ႏုိင္ေသးေၾကာင္း လိင္တူ  ခ်စ္သူမ်ား ကြန္ယက္မွ  ကုိႏုိင္စုိ( အမည္ေျပာင္း)ကဆုိသည္။

 

“နယ္ဘက္ေတြမွာေတာ့ အဲလုိမ်ဳိးပညာေပးမႈေတြ မရွိဘူး၊ ကြ်န္ေတာ္တုိ႔က အုိင္အမ္ဂ်ီအုိအဖဲြ႕ေတြနဲ တဲြလုပ္ ရ တယ္။ စစ္ေတြမွာဆုိရင္ လိင္အလုပ္သမ တစ္ရာေက်ာ္ရွိတယ္’’ဟု ၄င္းကေျပာသည္။

ေက်ာက္ျဖဴၿမိဳ႕နယ္မေဒးကၽြန္းတြင္  ျပည္တြင္းျပည္ပ အလုပ္သမားမ်ား ရွိလာသည္ႏွင့္အတူ လိင္အလုပ္ သမားမ်ားလည္း တစတစတုိးလာေနသည္။သုိ႔ေသာ္ အဆုိပါလိင္အလုပ္သမတုိ႔မွာ ၄င္းတုိ႔ကုိယ္တုိင္ ကာကြယ္ရမည့္ အေရးကုိ သိရွိမႈအားနည္းေနသည္ဟု  လိင္ပုိင္းဆုိင္ရာ အသိပညာေပးလုပ္ငန္းေဆာင္ ရြက္ေန သည့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ MSF မွ  က်န္းမာေရးလုပ္သားတစ္ဦးကဆုိသည္။

 

 

ရခုိင္ျပည္နယ္အတြင္း  CNOOC  ၊  ESSAR  ၊CNPC INTERNATIONLLTD  ၊ MPRLE&P  ၊ DAEWOO INTERNATIONAL၊ONGC VIDESH  စေသာ ျပည္ပရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈကုမၸဏီမ်ား ဝင္ေရာက္လုပ္ ကုိင္လွ်က္ ရွိသည္။

ref:myitmakha