ျမန္မာ့လူ႔အခြင့္အေရး အေမရိကန္နဲ႔ ၾသစေၾတးလ် ေဆြးေႏြး

မတ္ ၁၉ ရက္၊ ၂၀၁၃

အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကို ေရာက္ေနတဲ့ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေဘာ့ကား (Bob Carr) နဲ႔ အေမရိ ကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဂြ်န္ ကယ္ရီ (John Kerry) တို႔ မေန႔က ေတြ႔ဆံုစဥ္အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ လူ႔အခြင့္ အေရးေတြနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကပါတယ္။ အေသးစိတ္ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးတာ မရိွေပမဲ့၊ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ေျပာအရဆိုရင္ေတာ့ လက္ရိွ ျမန္မာ့ ႏိုင္ငံေရးအေျခအေန အေပၚမွာ ေက်နပ္ၾကပံု ရပါတယ္။ အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပထားပါတယ္။ အေမရိ ကန္ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကယ္ရီနဲ႔ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီး ကား တို႔ႏွစ္ဦး ပူးတဲြ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပဲြ မွာပဲသူတို႔ႏွစ္ဦး ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့အေၾကာင္းရပ္ေတြကို ျပန္လည္ရွင္းလင္းတဲ့အထဲ ျမန္ မာႏိုင္ငံ ကိစၥပါ ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကတယ္ လို႔ ေျပာခဲ့ၾကတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႔အခြင့္အေရး အေျခေအေန တိုးတက္ လာေရးကို ေဆြးေႏြးခဲ့တယ္ လို႔ ႏိုင္ငံ ျခားေရး၀န္ႀကီး ကယ္ရီ က ေျပာသြားပါတယ္။

“ကိစၥရပ္ေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ စံုလင္ေအာင္ တိုင္ပင္ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကပါတယ္။ေရေၾကာင္းလံုၿခံဳေရး ကေန ဒီမိုကေရစီ ဖ႔ံြၿဖိဳးမႈအတြက္ ကူညီအားေပးမႈေတြ အဆံုး၊ ဒါ့အျပင္ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပစိဖိတ္ေဒသ ကြ်န္းႏိုင္ငံေတြလို ေနရာေတြမွာ လူ႔ အခြင့္အေရး တိုးတက္ေကာင္းမြန္လာေအာင္ အကူအညီေပးေရးကိစၥ၊ ASEAN APECE နဲ႔ အေရွ႕အာရွထိပ္သီး ေဆြးေႏြးပဲြလို ေဒသဆိုင္ရာ အဖဲြ႔အစည္းေတြ ခိုင္မာ အားေကာင္း လာေရး ကိစၥေတြ ေဆြးေႏြးျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။” အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ အာရွ ပစိဖိတ္ေဒသနဲ႔ ဆက္ဆံေရး ပိုၿပီးေတာ့ ခိုင္ၿမဲေအာင္ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ ၾသစေၾတးလ် ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးကိုလည္း အေလး ထား တာေၾကာင့္မို႔ အခုလို ႏွစ္ဘက္ဆက္ဆံေရး ေကာင္းမြန္လာဖို႔က အေရးႀကီး တယ္ဆို ၿပီးေတာ့ အေမရိ ကန္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကယ္ရီ ကလည္း ေျပာသြားပါတယ္။

ဒီအထဲမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ထူးျခားခ်က္ကေတာ့ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကယ္ရီက Burma ဆိုတဲ့ အသံုး အႏႈန္းကို ဆက္သံုးၿပီး၊ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးကေတာ့ Myanmar ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္းကို သံုးသြား ပါတယ္။ ျမန္မာအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးရာမွာ ေက်နပ္စရာ ရိွတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး က ေျပာတဲ့ အထဲမွာ ေတြ႔ရပါတယ္။ “ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း မေျဖရွင္း ရေသး တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ အကဲစမ္းခ်က္ေတြ ရိွေပမဲ့လို႔ ႏိႈင္းယွဥ္ခ်က္အရဆိုရင္ေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံက ဒီမိုကေရစီ ျဖစ္ထြန္း တိုးတက္ မႈေတြအေပၚမွာေတာ့ ေက်နပ္စရာ ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ အခု သီတင္းပတ္ အတြင္း မွာလည္း ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ဟာ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံကို ေရာက္ေန ပါတယ္။”

ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံအေနနဲ႔ကေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မူ၀ါဒ ေျပာင္းလဲၿပီး မၾကာခင္မွာ ပဲ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အဂၤလိပ္ လို Burma ကေန Myanmar ဆိုၿပီး တရား၀င္ ေျပာင္းလဲသံုးစဲြခဲ့ပါတယ္။ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လတုန္း က ၾသစေၾတးလ် ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ေဘာ့ကား ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ကို သြားေရာက္ ခဲ့ၿပီး၊ ျမန္မာ သမၼတနဲ႔လည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့တာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း ရခိုင္နဲ႔ ကခ်င္ျပည္နယ္က ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ဒုကၡ သည္ေတြ အတြက္ အကူအညီ အေမရိကန္ေဒၚလာ ေနာက္ထပ္ ၂ ဒႆမ ၅ သန္း ေပး မယ္ဆိုၿပီး ေဖေဖာ္ ၀ါရီလကေၾကညာခဲ့ပါတယ္။

အခုလက္ရိွ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံကို သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ေရာက္ရိွစဥ္မွာပဲ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ ABC / Radio Australia ကေန ျမန္မာႏိုင္ငံကို အရင္တုန္းက Burma သံုးစဲြေနရာကေန Myanmar ဆိုၿပီး ေျပာင္းလဲ သံုးစဲြမယ့္ အေၾကာင္း ေၾကညာ ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုကေတာ့ Burma ဆိုတဲ့ အသံုးအႏႈန္း ကိုပဲ ဆက္ၿပီး သံုးစဲြေနဆဲ ပါ။ ဒီကေန႔ ႏိုင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးႏွစ္ဦး ၀ါရွင္တန္ဒီစီ မွာ ေတြ႔ဆံု စဥ္ ျမန္ မာႏိုင္ငံအေၾကာင္း ထည့္သြင္း ေဆြးေႏြးတယ္ဆိုေပမဲ့၊ ဘယ္လို အေၾကာင္း အရာ ဘယ္ကိစၥေတြ ကို ေဆြးေႏြး ခဲ့ၾကသလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ အေသးစိတ္ ထုတ္ျပန္ေျပာဆိုတာ မရိွေသး ပါဘူး။

ref:VOA