ကေလးစာေပနဲ႔ ကေလးအေတြး

 

သူငယ္တန္း ဖတ္စာအုပ္ကို ဖတ္ေနသည့္ ကေလးငယ္ တဦး (ဓာတ္ပုံ – ေဂ်ပိုင္ / ဧရာ၀တီ)

ဟုိတေန႔က က်မေဆာင္းပါး တပုဒ္ဖတ္လိုက္ရပါတယ္။ ဆရာမင္းသု၀ဏ္ရဲ႕ေဆာင္းပါးပါ။ ဆရာ မင္းသု၀ဏ္ဟာ ဆုိရင္ျဖင့္ က်မတို႔ရဲ႕ ျမန္မာကေလးကဗ်ာ ေလာက၊ ျမန္မာကေလးစာေပ ေလာကမွာ ကေလးမ်ားအတြက္ အင္မတန္ ေစတနာ ထားၿပီးေတာ့ ကေလးစာေပမ်ားကုိ ျပဳစုခဲ့တဲ့သူပါ။ ဒီေန႔ေခတ္ သူငယ္တန္း ကေလးမ်ားရဲ႕ သူငယ္တန္း ဖတ္စာအုပ္မွာ ကေလးေတြ ရြတ္ဆုိေနၾကတဲ့ “က – ကေလးငယ္ ခ်စ္စဖြယ္၊ ခ -ခေရကံုး မေလးၿပံဳး” တို႔ ဆိုတဲ့ ကဗ်ာစာသား ေလးေတြရဲ႕ အရင္ပထမ ဦးဆံုး လမ္းေဖာက္ေပးခဲ့သူဟာ ဆရာ မင္းသု၀ဏ္ပါပဲ။ အဲဒီလို ကေလးကဗ်ာေလးေတြ ေရးဖို႔အတြက္ ဆရာ မင္းသု၀ဏ္ဟာ ဘယ္လိုကေန အႀကံဉာဏ္ရခဲ့တယ္၊ ဘယ္လုိ အေတြးမ်ိဳး ရခဲ့တယ္ ဆိုတာကို “က်ေနာ္၏ ျမတ္ပုည” ဆိုတဲ့ ေဆာင္းပါးမွာ ဆရာက ေျပာခဲ့ပါတယ္။

ဆရာဟာ ကံအားေလ်ာ္စြာပဲ ဖ်ာပံုအေရးပုိင္ ေရာဘတ္မုိး ဆီကေန အဂၤလိပ္စာဆုိ ေ၀ၚလတာ ဒီလာမဲယား တည္းျဖတ္ ထားတဲ့ Tom Thumb’s Alphabet လို႔ေခၚတဲ့ ကေလးေတြ ရြတ္ဖို႔ အဂၤလိပ္ အကၡရာ ကဗ်ာေလး တအုပ္ကုိ ရလိုက္ပါတယ္။ ဆရာဟာ စာေမးပြဲခန္း ေစာင့္ရင္းနဲ႔ပဲ ကေလးေတြ ျမန္မာစာကို ခက္ခက္ခဲခဲ ေျဖေနၾကရတာ၊ အဲဒီလုိ ကဗ်ာ စာေပမ်ိဳး ျမန္မာကေလးကဗ်ာ ေလာကမွာ မရွိေသးတာကုိ သတိျပဳလိုက္မိတယ္။ ဒါနဲ႔ ကႀကီး၊ ခေခြး အကၡရာေတြ အတုိင္း ဒီလုိ ကေလးကဗ်ာမ်ိဳးကုိ ကေလးမ်ား အတြက္ ေရးရင္ေကာင္းမွာပဲလို႔ စိတ္ကူးရခဲ့ပါတယ္။

အဲဒီလိုနဲ႔ ဆရာဟာ “က- ကန္စြန္းပင္ ေရမွာရႊင္၊ ခ- ခရမ္းသီး ဒါးနဲ႔ လွီး၊ ဂ – ဂဏန္းေကာင္ လက္မေထာင္၊ ဆ- ဆရာႀကီး ေခါင္းေလာင္းတီး…” စတဲ့ ကေလးတို႔ ရြတ္ရဆုိရ လြယ္မယ့္ အလကၤာကဗ်ာ ေလးမ်ား ကို ျပဳစုခဲ့ပါတယ္။

အကၡရာ ကဗ်ာ အစဟာ ဆရာမင္းသု၀ဏ္ ပါပဲ။ ဆရာဟာ ကေလးစာေပကို စိတ္၀င္္စားသူ၊ အေနာက္တုိင္း ကေလးစာေပကို ေလ့လာသူ၊ ကေလး စိတ္ပညာကုိလည္း နားလည္သူ ျဖစ္တဲ့ အေလ်ာက္ ကေလးကဗ်ာမ်ားကို ေရးစပ္တဲ့ အခါမွာ ကေလးတို႔ နားလည္လြယ္မယ့္ စကားလံုးမ်ား၊ ျမင္ေနေတြ႔ေန က် ျဖစ္တဲ့ အရာ မ်ားနဲ႔သာ စပ္ဆုိခဲ့ပါတယ္။ ဆရာ ေရးခဲ့သားခဲ့တဲ့ သံေပါက္ ကဗ်ာေတြဟာ ျဖည့္စြက္ စရာ၊ ျပင္ဆင္ စရာ မလိုေအာင္ကိုပဲ ကေလးတို႔ အတြက္ ျပည့္စံုတဲ့ ကဗ်ာမ်ားပါ။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ပိုင္းမွာ အမ်ားသိၾကၿပီးတဲ့ အတိုင္း စာေပအေမွာင္ေခတ္ တခုကို က်မတို႔ ျဖတ္သန္းခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီ စာေပ အေမွာင္ေခတ္ရဲ႕ ဆုိးက်ိဳး ေနာက္ဆက္တြဲမ်ား အရ ဆရာ့ရဲ႕ ကေလးကဗ်ာေတြကို ျဖဳတ္ပစ္ၾက ပါေတာ့တယ္။ အႀကံတူ ေနာက္လူ သာစၿမဲ ဆုိတဲ့ ဆုိစကား ရွိေပမယ့္လည္း ေနာက္ျပင္လိုက္တဲ့ သံေပါက္ကဗ်ာေတြဟာ ဆရာ့ကဗ်ာေတြကို လံုးလံုး မမီတဲ့အျပင္ ကေလးတို႔ အတြက္ နားလည္ရ ႐ႈပ္ေထြးေစၿပီး အဓိပၸာယ္ ေ၀၀ါးေစပါတယ္။

ဥပမာ…၊ “ခ -ခေရကံုး မေလးၿပံဳး” ဆုိတဲ့ အလကၤာနဲ႔ “ခ-ခရမ္းသီး ဓါးနဲလွီး” ဆုိတာကုိ ႏႈိင္းယွဥ္ၾကည့္ၾက ရေအာင္ပါ။ “ခ-ခေရကံုး မေလးၿပဳံး” ဆုိတဲ့ အလကၤာမွာ မေလး ဆိုတာ မမေလးကို ေခၚေၾကာင္း၊ မေလးက ခေရကုိ ႀကိဳက္တဲ့အတြက္ ခေရပန္းေလးကို ျမင္ရတဲ့ အခါမွာ ၿပံဳးေပ်ာ္သြားေၾကာင္း စသျဖင့္  ငါးနွစ္အရြယ္ ကေလးတို႔ နားလည္ေအာင္လို႔ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ရွည္ရွည္ေ၀းေ၀း ရွင္းျပရဦးမွာပါ။ ေဟာ … ဆရာေရးခဲ့တဲ့ “ခ-ခရမ္းသီး ဓားနဲ႔လွီး” ဆုိတာကေတာ့ ရွင္းစရာကို မလုိပါဘူး။ ကေလးတို႔ ေမေမ ဟင္းခ်က္တဲ့ ေနရာမွာ ခရမ္းသီးကုိ ဓားနဲ႔လွီးေနတာကို ျမင္ေနၾကရ တာပဲ။ ခရမ္းသီးကို ေမေမ ဓားနဲ႔လွီးတာ ျမင္တုိင္း ျမင္တုိင္း ခ-ခရမ္းသီး ဓားနဲ႔လွီးလို႔ သတိရၾကမွာပဲ။ ကဲ … ခရမ္းသီးကုိ မျမင္ဖူးၾကဘူးပဲ ထားဦး၊ ဆရာမက ခရမ္းသီးကုိ အတန္းထဲ ယူလာၿပီးေတာ့ ဓားနဲ႔လွီးျပလုိက္႐ုံပါပဲ။ ဒီလုိပဲ “က-ကန္စြန္းပင္ ေရမွာ ရႊင္” ဆုိတဲ့ စာေၾကာင္းကုိ ျမင္လုိက္တာနဲ႔ ကေလးတို႔ဟာ ေရထဲမွာ ေပါက္တဲ့ ကန္စြန္းပင္ ေလးေတြကို သတိရ လာၾကမွာပါ။

ဆရာဟာ ကေလးတို႔ ဆုိလို႔ ရြတ္လို႔ ေကာင္းတဲ့ သံေပါက္ ကဗ်ာေလးေတြကုိ စပ္ဆုိတဲ့ အခါမွာ ရြတ္လို႔ရရင္ၿပီးေရာ၊ ဆုိလို႔ရရင္ ၿပီးေရာ ဆုိၿပီး ေရးခဲ့တာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒီအရြယ္ ကေလးမ်ား အတြက္ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ကုိ သတိျပဳမိမႈကုိ ႏႈိးဆြေပးႏုိင္ေစဖို႔ပါ ရည္ရြယ္ ေရး သားျပဳစု ေပးခဲ့တာပါ။

အခု က်မတို႔ ကေလးေတြ ရြတ္ဆိုေနရတဲ့ “ဂ- ဂဏန္းသင္ ၿပံဳးရႊင္ရႊင္” ဆိုတဲ့ စာေၾကာင္းကုိပဲ ၾကည့္ပါဦး။ ဒီေခတ္ ဒီအခါမွာ ေပါင္း၊ ႏုတ္၊ ေျမႇာက္၊ စား ဆုိတဲ့ အရာကုိ ဘယ္သူကမွ  ဂဏန္းရယ္လို႔ မသံုးၾကေတာ့ ပါဘူး။ သခၤ်ာ လို႔ပဲ သံုးၾက ပါေတာ့တယ္။  ဂ-ဂဏန္းသင္ ၿပံဳးရႊင္ရႊင္ ဆုိတဲ့ အဓိပၸာယ္ကုိ ကေလးတို႔ နားလည္ဖို႔ ဘယ္လုိမွ မလြယ္ပါဘူး။ ဂဏန္းသင္လို႔ မေပ်ာ္ဘဲ စိတ္ညစ္ေနတဲ့ ကေလးဆုိ ပိုလို႔ ဆုိးပါဦးမယ္။  ဆရာ ေရးခဲ့တဲ့ “ဂ- ဂဏန္းေကာင္ လက္မေထာင္” ဆုိတာနဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္ေစခ်င္ပါတယ္။ ဂ – ဂဏန္းေကာင္ လက္မေထာင္လို႔ ကေလးက ဆုိလိုက္ရင္ျဖင့္ ဂဏန္းေကာင္ေလး လက္မ တေထာင္ေထာင္နဲ႔ ေနေနတာကုိ မ်က္စိထဲ ျမင္လာမွာပါပဲ။

အခုေတာ့ က်မတို႔ရဲ႕ ကေလးေတြချမာ ပါးစပ္ကသာ ဒီသံေပါက္ ကဗ်ာေတြကုိ ၾကက္တူေရြး စာအံသလုိမ်ိဳး အလြတ္ရြတ္ ေနၾကရတာပါ။ စာရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကိုလည္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက နားမလည္ၾက ရွာပါဘူး။ ဆရာ၊ ဆရာမ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ကလည္း မရွင္းျပၾကပါဘူး။ ကေလးတို႔ကုိ ျမန္မာ စာသင္တဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ထဲမွာ ကေလးတို႔ အကၡရာေလးေတြကုိ မွတ္မိေစဖို႔ ဆုိတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္အျပင္ ဒီအရြယ္မွာ သိပ္အေရးႀကီးတဲ့ အသံနဲ႔ ကာရန္ေလး ေတြကုိပါ မသိမသာ သင္ေပးသြားဖို႔ လုိပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ ပတ္၀န္းက်င္ကို သတိထားမိေစဖို႔၊ စူးစမ္း ေလ့လာတတ္ဖို႔၊ ကဗ်ာေလးေတြ၊ ပံုျပင္ေလးေတြကို ခ်စ္တတ္၊ နားေထာင္တတ္ ေစဖို႔လည္း လုိပါတယ္။

ကေလးကဗ်ာ၊ ကေလးစာေပ၊ ကေလး သင္႐ုိးညႊန္းတန္း စတာေတြကို ဆြဲၾက၊ သားၾက၊ ေရးသားရတာဟာ အင္မတန္ ခက္ခဲတဲ့ အလုပ္ပါ။ ကေလးတို႔ရဲ႕ စိတ္ပုိင္းဆုိင္ရာ၊ ကေလး ဦးေႏွာက္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ အတုိင္းတာ၊ ဒီအရြယ္ ကေလးတို႔ရဲ႕ လုိအပ္တဲ့ စြမ္းရည္ စတာေတြကုိ ခ်ိန္ဆညိႇႏႈိင္းၿပီးသာ သင္ရုိးညႊန္းတမ္း ဆြဲသင့္ပါတယ္။

ကေလးမ်ား ဖတ္ဖို႔ အတြက္ ေရးတဲ့ ဖတ္စာမ်ားကို ေရးတဲ့ အခါမွာလည္း ကေလးတို႔ နားလည္ေလာက္တဲ့ စကားလံုး မ်ားကိုသာ သံုးဆြဲၿပီးေတာ့ ေရးသင့္ပါတယ္။ သရသံ (အသံကုိ) သင္တဲ့ အခါမွာ ကေလးတို႔ အဓိပၸာယ္ကုိပါ နားလည္ေအာင္ သင္ေပးသင့္ပါတယ္။ ကေလး အရြယ္နဲ႔ နားမလည္ႏိုင္ေလာက္တဲ့ စကားလံုးမ်ိဳးကို သင္ရုိးညႊန္းတမ္းမွာ ထည့္မဆြဲသင့္ပါဘူး။

ဥပမာ…၊ ပထမတန္း ဖတ္စာမွာ ဆုိရင္  “မ်ိဳးေစ့မ်ား အပင္ေပါက္လာၿပီ၊ မညွိဳးမေျခာက္ပါေစႏွင့္”  ဆိုတဲ့ အထိက အဆင္ေျပ ေနပါၿပီ။ ဒါေပမယ့္  ဆက္ၿပီးေတာ့ “ေျမေတာင္ေျမာက္ေပးပါ”  ဆိုတာကို ထည့္ေရးလုိက္တဲ့အ ခါမွာေတာ့ ကေလးမ်ား အတြက္ နားလည္ဖို႔ ေတာ္ေတာ္ေလးကို ခက္ခဲသြားရ ပါေတာ့တယ္။ ေအာက္ သရ အတြက္ ေျမႇာက္ကုိ သင္ခ်င္တယ္ ဆုိရင္လည္း တျခား ေျမႇာက္တာကုိ သံုးလို႔ရတာေတြ အမ်ားႀကီးပါ။

ဥပမာ-  ညီေလးကုိ ခ်ီေျမႇာက္ထားသည္ ေအာက္ကို ခ်ေပးပါ။  ညီေလး ေၾကာက္ေနသလား၊ ကေလးကို မေခ်ာက္ရ။ … စသျဖင့္ ေရးလို႔ရပါတယ္။

ဒီ အစားထုိး ဖတ္စာ စာသားက က်မဘာသာ က်မ ႐ုတ္တရက္ စဥ္းစားမိလို႔ ရသေလာက္ေရးတာမုိ႔ အမွားအယြင္း ပါႏုိင္ ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီစာေၾကာင္းေတြမွာ ဆုိရင္ျဖင့္ ေျခာက္ႏွစ္အရြယ္ ကေလး နားမလည္ႏုိင္စရာ မရွိပါဘူး။ ခုနက ေျမေတာင္ေျမႇာက္ ဆုိတဲ့ အသံုးကေတာ့ ေျခာက္ႏွစ္ အရြယ္မေျပာနဲ႔ လူႀကီးမ်ားေတာင္မွ အလြယ္တကူ နားလည္ဖို႔ ခက္ခဲတဲ့ အရာပါ။ ေျမေတာင္ေျမႇာက္တယ္ ဆုိတာဘာလဲလို႔ က်မ လူေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကို လိုက္ေမးဖူးပါတယ္။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မသိၾကပါဘူး။ ေျမေတာင္ေျမႇာက္ တာကို ကေလး နားလည္ေအာင္လို႔ ၿခံထဲထြက္ၿပီးေတာ့ အပင္ကုိ ကုိယ္တိုင္ စိုက္ျပမယ္ ဆိုရင္လည္း ကေလးမ်ားဟာ အပင္ေျခရင္းမွာ သဲပံုထားတယ္ ဆုိတာေလာက္ကုိပဲ နားလည္ႏုိင္ၾက ပါေသးတယ္။ တကယ့္ ေျမေတာင္ေျမႇာက္တဲ့ အဓိပၸာယ္ကုိ မသိႏုိင္ၾကေသးပါဘူး။ ဒီလုိမ်ိဳး ကေလးအရြယ္နဲ႔ မသင့္ေတာ္တဲ့၊ ကေလးတို႔ အလြယ္တကူ နားမလည္ေလာက္တဲ့ စကားလံုးမ်ိဳးေတြ၊ ဖတ္စာ ေတြဟာျဖင့္ သူငယ္တန္းနဲ႔ ပထမတန္း ဖတ္စာ စာအုပ္ေတြ ထဲမွာ အမ်ားႀကီးပါ။

က်မတို႔ ကေလးေတြရဲ႕ ဖတ္စာ သင္႐ုိးညႊန္းတမ္း ေတြကုိ ျပင္ေတာ့မယ္၊ အသစ္ ျပန္ေရးဆြဲေတာ့မယ္လို႔ ၾကားရပါတယ္။ ပညာေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈႀကီးကို လုုပ္တဲ့အခါမွာ ကေလးအေၾကာင္းကုိ တကယ္နားလည္တဲ့၊ စိတ္ပါ၀င္စားတဲ့၊ ေလ့လာခ်င္စိတ္ ရွိတဲ့၊ ေလ့လာေနတဲ့ လူမ်ား၊ ပုဂၢိဳလ္မ်ား ပါႏုိင္ပါေစလို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရတာပါပဲ။ မူလတန္း ပညာေရးဟာ ကေလးတို႔ အနာဂတ္အတြက္ အင္မတန္မွ အေရးႀကီးတဲ့၊ အေျခခံက်တဲ့ ပညာေရးပဲမုိ႔ က်မတို႔ ကေလးမ်ား ဒီတႀကိမ္ေတာ့ျဖင့္  သူတို႔အရြယ္၊ သူတို႔ အသိေလးနဲ႔ ေလ်ာ္ညီတဲ့ သင္႐ုိးညႊန္းတမ္းမ်ား၊ ဖတ္စာအုပ္မ်ားကုိ ကုိင္ၿပီးေတာ့ တကယ္တတ္ေအာင္ သင္ႏုိင္ၾကေတာ့ မလားရယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္မိပါတယ္။

ဧရာ၀တီ