Monday, 12 January 2015

ကုလ လူ႔အခြင့္အေရးသံ ျမန္မာ သတင္းသမားေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု

Photo: ကုလ လူ႔အခြင့္အေရးသံ ျမန္မာ သတင္းသမားေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆံု
Monday, January 12, 2015 

ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥ ယန္ဟီးလီဟာ ဒီကေန႔ မနက္ပိုင္းမွာ ျပည္တြင္းက ပုဂၢလိက သတင္းမီဒီယာတခ်ိဳ႕က တာဝန္ ရွိသူေတြနဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ညေနပိုင္းမွာေတာ့ တိုက္ ပြဲေတြ မၾကာခန ျပန္ျပန္ျဖစ္ေနတဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းကို သြားေရာက္ၿပီး အာဏာပိုင္ေတြ၊ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔က ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစကားေျပာခဲ့ပါတယ္။ မနက္ျဖန္မွာေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ကို ညပိုင္း
ေလာက္သြားေရာက္မွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း UN ရန္ကုန္႐ံုးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရွိသူ ကေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို သူ႔ခရီးစဥ္ကို ေစာင့္ၾကည့္သတင္းယူေနတဲ့ ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းသတင္းေထာက္ ကိုေအာင္ရဲေမာင္ေမာင္က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

မစၥ္ယန္ဟီးလီရဲ႕ ငါးရက္ေျမာက္ေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္အတြင္း ျပည္တြင္း ပုဂၢလိက မီဒီယာကတာဝန္ရွိသူအခ်ိဳ႕နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ညေနပိုင္းမွာေတာ့ အပစ္ရပ္ထားတဲ့ၾကားက တိုက္ပြဲေတြ
ျပန္ျဖစ္ေနတဲ့ ရွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသက လာ႐ိႈးၿမိဳ႕ကို သြားေရာက္ၿပီး ေတြ႔ဆံုသင့္တဲ့သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ခဲ့ တယ္လို႔ သူနဲ႔အတူ ခရီးစဥ္တစ္ေလွ်ာက္ပါေနတဲ့ UN ရန္ကုန္႐ံုး ေျပာခြင့္ရွိသူ ဦးေအးဝင္းက ေျပာပါတယ္။

“မနက္ကေတာ့ ရန္ကုန္မွာပဲေပါ့ေနာ္။ ပုဂၢလိက သတင္းမီဒီယာအခ်ိဳ႕နဲ႔ေတြ႔တယ္။ အခု က်ေနာ္တို႔ လား႐ိႈး
ေရာက္ေနပါၿပီ။ လား႐ိႈးမွာေတာ့ ေဒသ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မန္စည္ ဆရာေတာ္နဲ႔ ဝင္ေတြ႔ပါတယ္။ အဲဒီ ေဒသမွာရွိတဲ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္း အခ်ိဳ႕ေတြလည္း က်ေနာ္တိ႔ုေတြ႔ ပါတယ္။ အခုအစည္းအေဝးေတြကေတာ့ ခုထိရွိတုန္းပဲ ခင္ဗ်။”

မနက္ပိုင္းမွာတုန္းက မီဒီယာနဲ႔ေတြ႔ဆံုခ်ိန္မွာ ျမန္မာ့မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္အေနအထားေတြ၊ ေရြးေကာက္ ပြဲကာလမွာ မီဒီယာေတြ ဘယ္ေလာက္ လြတ္လပ္ ႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြကုိလည္း မစၥယန္ဟီးလီက
ေမးျမန္းခဲ့တယ္လို႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့သူေတြထဲမွာပါဝင္တဲ့ သတင္းစာဆရာ ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္က ေျပာပါတယ္။

“သိခ်င္တာ အခ်က္အလက္စုေဆာင္းေတာ့ ဒီဘက္က ျပန္ေျပာျပတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဘာေတြ ဒီဘက္ ကေန ေျပာျပၾကသလဲဆုိေတာ့ မၾကာခင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ေတာ့မွာေပါ့ေနာ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ေတာ့မယ့္အခ်ိန္မွာ အခုခ်ိန္ထိ ေရဒီယိုနဲ႔႐ုပ္သံဆိုရင္ အစိုးရန႔ဲ သူ႔ခ႐ိုနီေတြပဲ ပိုင္ထားတယ္ေလ။ လံုးဝသူတို႔လက္ထဲမွာပဲ ရွိေနေသးတယ္။ အဲ ပုဂၢလိကေတြလက္ထဲကို လံုးဝကို ခ်မေပးေသးဘူး။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဥပေဒျပဳေနတုန္းပဲလို႔ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာပဲ ရွိေနတုန္းပဲလို႔ ေျပာတယ္။ ေျပာေတာ့ ဒါေတြကို စိုးရိမ္စရာေပါ့။ ေနာက္အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒေတြ ရွိေသးသလား။ ဒါေတြလည္း သူသိခ်င္တာေတြ ေမးတယ္။ ဒါပါပဲ သူသိခ်င္တာ ေမးတာေပါ့။"

ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း လာရိႈးၿမိဳ႕ကို ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းတုန္းက မစၥယန္ဟီးလီ ေရာက္ရွိခဲ့တာပါ။ တိုက္ပြဲေတြ
ျပန္ျပန္ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီေဒသမွာ ေနထိုင္ရတဲ့ ေဒသခံေတြ ရဲ႕လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကိုသိရွိေအာင္
ေလ့လာဖို႔ ေရာက္ရွိေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ရွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသဟာဆိုရင္ အပစ္ရပ္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြေရာ၊ ျပည္သူ႔စစ္အ ဖြဲ႔ေတြပါ ေရာေထြးရွိေနတဲ့ေဒသမွာ အဓိက လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ႀကီးေတြအေနနဲ႔ TNLA အဖြဲ႔ ရွိၿပီး ရွမ္း
ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ေျမာက္ပိုင္း (SSPP/SSA) ရဲ႕ နယ္ေျမလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေဒသမွာ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအားနည္းေနတဲ့အခ်က္ကို အဓိက ေဇာင္းေပးေလ့လာဖို႔ အလိုရွိတယ္လို႔လည္း လာရိႈးၿမိဳ႕ခံလည္းျဖစ္၊ ရွမ္းတိုင္းရင္းမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီရဲ႕ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္လည္း
ျဖစ္တဲ့ ဦးစိုင္းစံမင္းက ေျပာပါတယ္။

“အဓိကကေတာ့ ဗ်ာ၊ က်ေနာ္တို႔ေဒသမွာေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းခ်င္တယ္ဗ်။ ဒီေဒသမွာ က်ေနာ္တို႔ ရွမ္းျပည္မွာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြ တစ္အားမ်ားတယ္-ေနာ္။ ေဒသၿငိမ္းခ်မ္းမွ က်ေနာ္တို႔ျဖစ္ခ်င္တဲ့၊ သမၼတ ႀကီးေတာင္းဆိုတဲ့၊ ျဖစ္ခ်င္တဲ့၊ ျပည္ေထာင္စုေန႔မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးမဲ့ကိစၥေတြ ေအာင္ျမင္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္ေလ။ ဒါေတြက ခ်ိတ္ေနတယ္ေနာ္။"

မစၥယန္ဟီးလီအေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးအတြင္းမွာပဲ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ၊ အက်ဥ္းသားအေရး လႈပ္ရွားသူေတြ၊ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းက တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြ၊ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာ အကဲျဖတ္တစ္ခ်ိဳ႕နဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ေတြတုန္းက ေတြ႔ဆံုခဲ့တာပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ဗုဒၶဟူးေန႔က ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ၾကာသပေတးနဲ႔ ေသာၾကာေန႔ေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြကို ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။

မစၥ ယန္ဟီးလီရဲ႕ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ခရီးစဥ္အေနနဲ႔ ဇန္နဝါရီ လ ၇ ရက္ေန႔ကေန ၁၆ ရက္ေန႔အထိ ျမန္ မာႏိုင္ငံေနထိုင္မွာ ျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္း ျပည္ေျမာက္ပိုင္း အေျခအေနေတြကို ေလ့လာေနပါတယ္။ မနက္ျဖန္မွာ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ဘက္ ဒုကၡသည္စခန္းအခ်ိဳ႕ကို သြားေရာက္ဖို႔ရွိၿပီး ညေနပိုင္းမွာ ေနျပည္ေတာ္ ကို သြားမွာပါ။

အခု ခရီးစဥ္ကေတြ႔ရိွခ်က္ေတြကို ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီကို အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းဖို႔ ရိွပါ တယ္ခင္ဗ်ား။

ေအာင္ရဲ ေမာင္ေမာင္
VOA
ကုလသမဂၢလူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥယန္ဟီးလီဟာ ဒီကေန႔ မနက္ပိုင္းမွာ ျပည္တြင္းက ပုဂၢလိက သတင္းမီဒီယာတခ်ိဳ႕က တာဝန္ ရွိသူေတြနဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ညေနပိုင္းမွာေတာ့ တိုက္ ပြဲေတြ မၾကာခန ျပန္ျပန္ျဖစ္ေနတဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္းကို သြားေရာက္ၿပီး အာဏာပိုင္ေတြ၊ အရပ္ဖက္ အဖြဲ႔က ေခါင္းေဆာင္အခ်ိဳ႕နဲ႔ ေတြ႔ဆံုစကားေျပာခဲ့ပါတယ္။ မနက္ျဖန္မွာေတာ့ ေနျပည္ေတာ္ကို ညပိုင္း ေလာက္သြားေရာက္မွာျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း UN ရန္ကုန္႐ံုးရဲ႕ ေျပာခြင့္ရွိသူ ကေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစံုကို သူ႔ခရီးစဥ္ကို ေစာင့္ၾကည့္သတင္းယူေနတဲ့ ဗီြအိုေအ ျမန္မာပိုင္းသတင္းေထာက္ ကိုေအာင္ရဲ ေမာင္ေမာင္ က တင္ျပေပးထားပါတယ္။

မစၥ္ယန္ဟီးလီရဲ႕ ငါးရက္ေျမာက္ေန႔ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးစဥ္အတြင္း ျပည္တြင္း ပုဂၢလိက မီဒီယာကတာဝန္ရွိသူ အခ်ိဳ႕နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ညေနပိုင္းမွာေတာ့ အပစ္ရပ္ထားတဲ့ၾကားက တိုက္ပြဲေတြ ျပန္ျဖစ္ေနတဲ့ ရွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသက လာ႐ိႈးၿမိဳ႕ကို သြားေရာက္ၿပီး ေတြ႔ဆံုသင့္တဲ့သူေတြနဲ႔ ေတြ႔ခဲ့ တယ္လို႔ သူနဲ႔အတူ ခရီးစဥ္တစ္ေလွ်ာက္ပါေနတဲ့ UN ရန္ကုန္႐ံုး ေျပာခြင့္ရွိသူ ဦးေအးဝင္းက ေျပာပါတယ္။

“မနက္ကေတာ့ ရန္ကုန္မွာပဲေပါ့ေနာ္။ ပုဂၢလိက သတင္းမီဒီယာအခ်ိဳ႕နဲ႔ေတြ႔တယ္။ အခု က်ေနာ္တို႔ လား႐ိႈး
ေရာက္ေနပါၿပီ။ လား႐ိႈးမွာေတာ့ ေဒသ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ က်ေနာ္တို႔ေဆြးေႏြးခဲ့ပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မန္စည္ ဆရာေတာ္နဲ႔ ဝင္ေတြ႔ပါတယ္။ အဲဒီ ေဒသမွာရွိတဲ့ အရပ္ဘက္အဖြဲ႔အစည္း အခ်ိဳ႕ေတြလည္း က်ေနာ္တိ႔ုေတြ႔ ပါတယ္။ အခုအစည္းအေဝးေတြကေတာ့ ခုထိရွိတုန္းပဲ ခင္ဗ်။”

မနက္ပိုင္းမွာတုန္းက မီဒီယာနဲ႔ေတြ႔ဆံုခ်ိန္မွာ ျမန္မာ့မီဒီယာ လြတ္လပ္ခြင့္အေနအထားေတြ၊ ေရြးေကာက္ ပြဲကာလမွာ မီဒီယာေတြ ဘယ္ေလာက္ လြတ္လပ္ ႏိုင္မလဲဆိုတဲ့ အခ်က္ေတြကုိလည္း မစၥယန္ဟီးလီက ေမးျမန္းခဲ့တယ္လို႔ ေတြ႔ဆံုတဲ့သူေတြထဲမွာပါဝင္တဲ့ သတင္းစာဆရာ ဦးစည္သူေအာင္ျမင့္က ေျပာပါတယ္။

“သိခ်င္တာ အခ်က္အလက္စုေဆာင္းေတာ့ ဒီဘက္က ျပန္ေျပာျပတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဘာေတြ ဒီဘက္ ကေန ေျပာျပၾကသလဲဆုိေတာ့ မၾကာခင္ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္ေတာ့မွာေပါ့ေနာ္။ ေရြးေကာက္ပြဲ လုပ္ေတာ့မယ့္အခ်ိန္မွာ အခုခ်ိန္ထိ ေရဒီယိုနဲ႔႐ုပ္သံဆိုရင္ အစိုးရန႔ဲ သူ႔ခ႐ိုနီေတြပဲ ပိုင္ထားတယ္ေလ။ လံုးဝသူတို႔လက္ထဲမွာပဲ ရွိေနေသးတယ္။ အဲ ပုဂၢလိကေတြလက္ထဲကို လံုးဝကို ခ်မေပးေသးဘူး။ အဲဒါနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ ဥပေဒျပဳေနတုန္းပဲလို႔ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာပဲ ရွိေနတုန္းပဲလို႔ ေျပာတယ္။ ေျပာေတာ့ ဒါေတြကို စိုးရိမ္စရာေပါ့။ ေနာက္အီလက္ထေရာနစ္ ဥပေဒေတြ ရွိေသးသလား။ ဒါေတြလည္း သူသိခ်င္တာေတြ ေမးတယ္။ ဒါပါပဲ သူသိခ်င္တာ ေမးတာေပါ့။"

ရွမ္းျပည္ေျမာက္ပိုင္း လာရိႈးၿမိဳ႕ကို ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းတုန္းက မစၥယန္ဟီးလီ ေရာက္ရွိခဲ့တာပါ။ တိုက္ပြဲေတြ
ျပန္ျပန္ျဖစ္ေနတဲ့ ဒီေဒသမွာ ေနထိုင္ရတဲ့ ေဒသခံေတြ ရဲ႕လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနေတြကိုသိရွိေအာင္
ေလ့လာဖို႔ ေရာက္ရွိေနတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ရွမ္းျပည္ ေျမာက္ပိုင္းေဒသဟာဆိုရင္ အပစ္ရပ္တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔ေတြေရာ၊ ျပည္သူ႔စစ္အ ဖြဲ႔ေတြပါ ေရာေထြးရွိေနတဲ့ေဒသမွာ အဓိက လက္နက္ကိုင္ တပ္ဖြဲ႔ႀကီးေတြအေနနဲ႔ TNLA အဖြဲ႔ ရွိၿပီး ရွမ္း
ျပည္လြတ္ေျမာက္ေရးတပ္မေတာ္ ေျမာက္ပိုင္း (SSPP/SSA) ရဲ႕ နယ္ေျမလည္း ျဖစ္ပါတယ္။

ဒီေဒသမွာ ဥပေဒစိုးမိုးေရးအားနည္းေနတဲ့အခ်က္ကို အဓိက ေဇာင္းေပးေလ့လာဖို႔ အလိုရွိတယ္လို႔လည္း လာရိႈးၿမိဳ႕ခံလည္းျဖစ္၊ ရွမ္းတိုင္းရင္းမ်ား ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီရဲ႕ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္လည္း
ျဖစ္တဲ့ ဦးစိုင္းစံမင္းက ေျပာပါတယ္။

“အဓိကကေတာ့ ဗ်ာ၊ က်ေနာ္တို႔ေဒသမွာေတာ့ ၿငိမ္းခ်မ္းခ်င္တယ္ဗ်။ ဒီေဒသမွာ က်ေနာ္တို႔ ရွမ္းျပည္မွာ လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြ တစ္အားမ်ားတယ္-ေနာ္။ ေဒသၿငိမ္းခ်မ္းမွ က်ေနာ္တို႔ျဖစ္ခ်င္တဲ့၊ သမၼတ ႀကီးေတာင္းဆိုတဲ့၊ ျဖစ္ခ်င္တဲ့၊ ျပည္ေထာင္စုေန႔မွာ လက္မွတ္ေရးထိုးမဲ့ကိစၥေတြ ေအာင္ျမင္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ထင္တယ္ေလ။ ဒါေတြက ခ်ိတ္ေနတယ္ေနာ္။"

မစၥယန္ဟီးလီအေနနဲ႔ သူ႔ရဲ႕ ျမန္မာႏိုင္ငံခရီးအတြင္းမွာပဲ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ၊ အက်ဥ္းသားအေရး လႈပ္ရွားသူေတြ၊ အရပ္ဘက္လူမႈအဖြဲ႔အစည္းက တက္ႂကြလႈပ္ရွားသူေတြ၊ ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့အေရး ေလ့လာ အကဲျဖတ္တစ္ခ်ိဳ႕နဲ႔ ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ေတြတုန္းက ေတြ႔ဆံုခဲ့တာပါ။ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ဗုဒၶဟူးေန႔က ေရာက္ရွိခဲ့ၿပီး ၾကာသပေတးနဲ႔ ေသာၾကာေန႔ေတြမွာ လူ႔အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြကို ေလ့လာခဲ့ပါတယ္။

မစၥ ယန္ဟီးလီရဲ႕ ဒုတိယအႀကိမ္ေျမာက္ခရီးစဥ္အေနနဲ႔ ဇန္နဝါရီ လ ၇ ရက္ေန႔ကေန ၁၆ ရက္ေန႔အထိ ျမန္မာႏိုင္ငံေနထိုင္မွာ ျဖစ္ၿပီး ရခိုင္ျပည္နယ္နဲ႔ ရွမ္း ျပည္ေျမာက္ပိုင္း အေျခအေနေတြကို ေလ့လာေန ပါတယ္။ မနက္ျဖန္မွာ ရွမ္းျပည္ေျမာက္ဘက္ ဒုကၡသည္စခန္းအခ်ိဳ႕ကို သြားေရာက္ဖို႔ရွိၿပီး ညေနပိုင္းမွာ ေနျပည္ေတာ္ ကို သြားမွာပါ။

အခု ခရီးစဥ္ကေတြ႔ရိွခ်က္ေတြကို ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီကို အစီရင္ခံစာ တင္သြင္းဖို႔ ရိွပါ တယ္ခင္ဗ်ား။

ေအာင္ရဲ ေမာင္ေမာင္
VOA 

No comments:

Post a Comment