ဂ်ာမနီႏုိင္ငံ ဘာလင္ၿမိဳ႕သုိ႔ ေရာက္ရွိေနေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္ ဂ်ာမနီ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ အိန္ဂ်လာမာကယ္ အား စက္တင္ဘာ ၃ ရက္က ေတြ႕ရစဥ္ (Photo: AFP)
ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ား ျမွင့္တင္ရန္အတြက္ ကုသမဂၢအေထြေထြ ညီလာခံ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ျပႆနာမ်ားအတြက္ ေျဖရွင္းခ်က္ႏွင့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္တစ္ခု ယခုႏွစ္ တြင္ ထပ္မံခ်မွတ္ႏိုင္ရန္ အတြက္ တိုက္တြန္းေပးရန္ ေျပာၾကားထားသည့္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာတစ္ေစာင္ ကို ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႕ (Amnesty International)၊ ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရး ဖက္ဒေရးရွင္း (the International Federation for Human Rights-FIDH) ႏွင့္ FIDH အဖြဲ႕ဝင္ Alternative ASEAN Network on Burma (ALTSEAN-Burma) တို႔က ဥေရာပသမဂၢ (EU) သို႔ စက္တင္ဘာ ၁ ရက္က ေပးပို႔ခဲ့သည္။
အဆိုပါ အိတ္ဖြင့္ေပးစာတြင္ လာမည့္ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံတြင္ EU ႏွင့္ EU အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံမ်ား အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရး အေျခအေနမ်ား တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစရန္ ကုလသမဂၢ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ တစ္ရပ္ ထပ္မံခ်မွတ္ရန္ တိုက္တြန္းေစလိုေၾကာင္း၊ ထုိကဲ့သို႔ ခ်မွတ္ရန္ ပ်က္ကြက္ ပါက ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ အေျခခံလူ႕အခြင့္အေရးမ်ား ရရွိရန္ ေဆာင္ရြက္မႈအတြက္ အႏၱရာယ္ရွိႏိုင္ေၾကာင္း၊ ယခုႏွစ္ အတြင္း ျမန္မာႏိုင္ငံ၌ လူ႔အခြင့္အေရးအေပၚ ၿခိမ္းေျခာက္ခံရမႈမ်ား ပိုမိုမ်ားျပားလာေၾကာင္း ေဖာ္ျပ ပါရွိသည္။
“EU အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ စိုးရိမ္မႈမ်ားကိုေျဖရွင္းမယ့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ဳိး ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံကေန ခ်မွတ္ႏိုင္ဖို႔ ပံ့ပိုးေပးပါလို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။ လက္ရွိမွာ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြရဲ႕ အေျခအေန၊ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္သူေတြ တက္ႂကြ လႈပ္ရွား သူေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို အေရးမယူတာေတြ ဒီလိုမ်ဳိး စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အေျခအေနေတြ ရွိေနပါတယ္” ဟု အိတ္ဖြင့္ေပးစာတြင္ ေရးသားထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ စုေဝးခြင့္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစီတန္း လွည့္လည္ခြင့္တို႔ အေပၚ တင္းက်ပ္မႈမ်ား ရွိေနသည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အေနျဖင့္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္အကုန္တြင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလံုး လႊတ္ေပးမည္ဟု ကတိေပးခဲ့ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္ရန္ ပ်က္ကြက္ ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ၊ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ လယ္သမား အေျမာက္ အျမား ထပ္မံဖမ္းဆီးခံခဲ့ရၿပီး ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူမ်ား အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၇ဝ ထက္မနည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အက်ဥ္းေထာင္မ်ား၌ ရွိေနေသးေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႕က ေဝဖန္ထားသည္။ ထို႔ျပင္ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ျခင္းကလည္း မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို မ်ားစြာထိခိုက္ေစ သည္ဟု ၎ တို႔က ဆိုသည္။
“EU အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လက္ရွိျဖစ္ေပၚေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ စိုးရိမ္မႈမ်ားကိုေျဖရွင္းမယ့္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ဳိး ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံကေန ခ်မွတ္ႏိုင္ဖို႔ ပံ့ပိုးေပးပါလို႔ တိုက္တြန္းပါတယ္။ လက္ရွိမွာ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြရဲ႕ အေျခအေန၊ လူ႔အခြင့္အေရး ကာကြယ္သူေတြ တက္ႂကြ လႈပ္ရွား သူေတြကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်မႈနဲ႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြကို အေရးမယူတာေတြ ဒီလိုမ်ဳိး စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ အေျခအေနေတြ ရွိေနပါတယ္” ဟု အိတ္ဖြင့္ေပးစာတြင္ ေရးသားထားသည္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လြတ္လပ္စြာထုတ္ေဖာ္ခြင့္၊ လြတ္လပ္စြာ စုေဝးခြင့္ႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာစီတန္း လွည့္လည္ခြင့္တို႔ အေပၚ တင္းက်ပ္မႈမ်ား ရွိေနသည္။ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အေနျဖင့္ ၂ဝ၁၃ ခုႏွစ္အကုန္တြင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား အားလံုး လႊတ္ေပးမည္ဟု ကတိေပးခဲ့ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕လုပ္ေဆာင္ရန္ ပ်က္ကြက္ ခဲ့ေၾကာင္း၊ ၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ၊ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားသူမ်ားႏွင့္ လယ္သမား အေျမာက္ အျမား ထပ္မံဖမ္းဆီးခံခဲ့ရၿပီး ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ေနသူမ်ား အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ၇ဝ ထက္မနည္း ျမန္မာႏိုင္ငံရွိ အက်ဥ္းေထာင္မ်ား၌ ရွိေနေသးေၾကာင္း ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႕က ေဝဖန္ထားသည္။ ထို႔ျပင္ သတင္းေထာက္မ်ားႏွင့္ စာနယ္ဇင္းသမားမ်ားကို ဖမ္းဆီးေထာင္ခ်ျခင္းကလည္း မီဒီယာလြတ္လပ္ခြင့္ဆိုင္ရာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို မ်ားစြာထိခိုက္ေစ သည္ဟု ၎ တို႔က ဆိုသည္။
ဂ်ာမနီႏုိ္င္ငံသုိ႔ ေရာက္ရွိေနေသာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ႏွင့္အဖြဲ႕အား ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပံု-သမၼတ႐ံုး ၀က္ဘ္ ဆိုက္)
လြန္ခဲ့ေသာ ၂၃ ႏွစ္တာ ကာလအတြင္း ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း လူ႔အခြင့္အေရးျမွင့္တင္ရန္ ႀကိဳးပမ္းမႈမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာမွ ေထာက္ ခံေၾကာင္း ျပသသည့္ အဓိကအင္အားတစ္ရပ္ ျဖစ္ခဲ့သည္။ EU သည္ အဆိုပါဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္ရာ တြင္ အဓိက က႑မွ အစဥ္အျမဲပါဝင္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ စိန္ေခၚမႈမ်ား ကို ေျဖ ရွင္းရန္ အတြက္ အဓိကေထာက္ပံ့ ေပးခဲ့သူလည္းျဖစ္သည္။
ထို႔ေၾကာင့္ ႏိုင္ငံတကာလြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႕၊ FIDH ႏွင့္ ALTSEAN-Burma အဖြဲ႕တို႔သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ ၏ လူ႔အခြင့္အေရး က႑အေပၚ EU ၏ လႊမ္းမိုးႏိုင္မႈကို အသိအမွတ္ျပဳေၾကာင္း၊ မၾကာေသးမီက စတင္ ခဲ့ေသာ EU-ျမန္မာ လူ႔အခြင့္အေရး ေဆြးေႏြးပြဲမ်ားသည္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရးဆုိင္ရာ စိုးရိမ္မႈမ်ား ကို ေျဖရွင္းရန္အခြင့္အလမ္းမ်ား ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ေၾကာင္း အဆိုပါ အိတ္ဖြင့္ေပးစာ၌ ေဖာ္ျပထားသည္။
အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲ ျပန္လည္က်င္းပရန္ တစ္ႏွစ္အလိုတြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနျဖင့္ အေရးပါသည့္ က႑ မ်ားတြင္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္မႈမ်ား ပ်က္ကြက္ေနၿပီး ေဖာ္ေဆာင္ၿပီး က႑မ်ား၌ လည္း စိုးရိမ္ဖြယ္ရာ လူ႔အခြင့္အေရးဆံုး႐ႈံးမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚျခင္းေၾကာင့္ EU အေနျဖင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ လူ႔အခြင့္အေရးအေပၚ ႏိုင္ငံတကာ ေျဖရွင္းမႈနည္းလမ္းမ်ား ဆက္လက္ထားရွိရန္လိုအပ္သည္ဟု အစီရင္ခံစာတြင္ ေထာက္ျပထားသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ဆက္လက္ေထာက္ခံၿပီး ထပ္မံခ်မွတ္ႏိုင္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု ႏိုင္ငံတကာ လြတ္ၿငိမ္းခ်မ္းသာခြင့္အဖြဲ႕က ယံုၾကည္သည္။
စက္တင္ဘာ ၂ ရက္ႏွင့္ ၃ ရက္တြင္ က်င္းပမည့္ (၆၉) ႀကိမ္ေျမာက္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံ တြင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ လူ႔အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ေဖာ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္ EU က အဓိကပံ့ပိုးရန္ အဆိုပါ ႏိုင္ငံတကာ အဖြဲ႕အစည္းသံုးခုက ေတာင္းဆိုျခင္းျဖစ္သည္။
၂ဝ၁၄ ခုႏွစ္အတြင္း ကခ်င္ျပည္နယ္ႏွင့္ ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပိုင္း အပါအဝင္ တိုင္းရင္းသားေဒသ မ်ားတြင္ ႏိုင္ငံတကာလူ႔အခြင့္အေရး ျပဌာန္းခ်က္မ်ားကို ေဖာက္ဖ်က္မႈ အမ်ားအျပား ျဖစ္ေပၚခဲ့ေၾကာင္း၊ လက္နက္ ကိုင္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားမွ တရားမဝင္သတ္ျဖတ္မႈ၊ ႏွိပ္စက္မႈ၊ ခ်ဳပ္ေႏွာင္မႈမ်ားႏွင့္ အဓမၼမႈမ်ား က်ဴးလြန္ ခဲ့ေၾကာင္း၊ ထိုကဲ့သို႔ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈမ်ားအတြက္ အေရးယူမႈ အားနည္းေနေၾကာင္း EU သို႔ေပးပို႔သည့္ အိတ္ဖြင့္ေပးစာတြင္ ပါရွိသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္သည္ ဥေရာပသံုးႏိုင္ငံခရီးစဥ္အျဖစ္ ဂ်ာမနီ၊ ဆြစ္ဇာလန္ႏွင့္ နယ္သာလန္ႏိုင္ငံ မ်ားသို႔ သြားေရာက္လ်က္ရွိၿပီး စက္တင္ဘာ ၂ ရက္က ဂ်ာမနီႏိုင္ငံသို႔ ေရာက္ရွိခဲ့သည္။
Eleven Media Group
No comments:
Post a Comment