“နယ္စည္းမျခား ဝန္ႀကီး” ဦးေအာင္မင္းႏွင့္ ေတြ႔ဆံုျခင္း (ဒုတိယပိုင္း)

တုိင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ရာတြင္ အဓိက လုပ္ေဆာင္ေနသူတဦးျဖစ္သည့္ မီးရထားဝန္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းသည္ ၿပီးခဲ့သည့္ ၾသဂုတ္လကုန္တြင္ သမၼတ႐ံုးဝန္ႀကီးဌာန ဝန္ႀကီးတဦးအျဖစ္ ခန္႔အပ္ျခင္းခံရသည္။ ျပည္ေထာင္စုအဆင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီ ဒု ဥကၠ႒လည္း ျဖစ္သူ ဦးေအာင္မင္းႏွင့္ ဧရာဝတီ မဂၢဇင္း အယ္ဒီတာ ကိုေအာင္ေဇာ္တို႔ ေနျပည္ေတာ္တြင္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခဲ့သည္။ မိမိကုိယ္ကိုယ္ “နယ္စည္းမျခား ဝန္ႀကီး” ဟု ပံုေဖာ္ ေျပာဆိုသြားေသာ သမၼတ႐ံုး ဝန္ႀကီးသစ္ ဦးေအာင္မင္းအေနျဖင့္ လုပ္ေဆာင္မည့္ တာဝန္မ်ား၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးရာတြင္ ႀကံဳရသည့္ စိန္ေခၚမႈမ်ား၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးရာတြင္ စစ္တပ္၏ အခန္းက႑၊ နယ္စပ္ရွိ ဒုကၡသည္မ်ား ေနရပ္ျပန္ေရး ကိစၥမ်ားကို ေမးျမန္းထားပါသည္။


ေမး ။ ။ Trust Building ကို တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ရတဲ့အခါမွာ ဘယ္လို စိန္ေခၚမႈေတြ ရွိလဲ။ ဥပမာအားျဖင့္ ရွမ္းျပည္မွာ တိုက္ပြဲျဖစ္တယ္လို႔ သိရတယ္။ ကရင္ေခါင္းေဆာင္ေတြကို ေမးတဲ့အခါက်ရင္လည္း ေစာင့္ၾကည့္မယ္ဆိုတဲ့ အေနထားေလာက္ပဲ ရွိတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔ Liaison Office (ဆက္ဆံေရး႐ံုး) တခုစၿပီး ဖြင့္တယ္။ ကခ်င္နဲ႔ဆိုရင္ အေျခ အေနေတာ္ေတာ္ ဆိုးတယ္လို႔ အခုနက ၀န္ႀကီးေျပာတယ္။ ဒီလို ႏွစ္ဖက္ေဆြးေႏြးတဲ့ အခါက်ရင္ Trust Building ဘယ္လိုမ်ား တည္ေဆာက္ခဲ့တာ ရွိလဲ။ တခ်ဳိ႕ေအာင္ျမင္တာ ရွိတယ္၊ တခ်ဳိ႕ အခုအထိ မေအာင္ျမင္တာ ရွိတယ္။
ေျဖ ။ ။ တကယ္ေတာ့ အခုတိုက္ပြဲ အနည္းအက်ဥ္းျဖစ္တဲ့ ရွမ္းျပည္နယ္၊ တိုက္ပြဲႀကီးႀကီးမားမား ျဖစ္ေနတဲ့ ကခ်င္ျပည္နယ္ကိုသာ ကိုေအာင္ေဇာ္က ေျပာတာကိုး။ ဘာမွ မျဖစ္တဲ့ ကယားေဒသတို႔၊ တခ်ိဳ႕ ကရင္ေဒသတို႔ ဒါေတြလည္း က်ေနာ္တို႔က ေျပာဖို႔လိုပါေသးတယ္။ ဘာလို႔ ေျပာဖို႔လိုအပ္လဲဆိုရင္ ကရင္လူမ်ဳိးေတြ ေတာ္ေတာ္ စည္းကမ္းရွိပါတယ္။ Cease-fire လုပ္ၿပီးတဲ့အခါမွာ သူ႔တပ္ေတြကို ေအာက္ကို အမိန္႔ကိုေရာက္ေအာင္ ပို႔္တယ္။ ေအာက္ကလည္း တိတိက်က် လိုက္နာၾကတယ္။ အဲဒါေၾကာင့္မို႔ ကရင္ျပည္နယ္မွာ အခု တိုက္ပြဲမျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ကယားျပည္နယ္မွာ တိုက္ပြဲမျဖစ္ေတာ့ဘူး။ ဒါေလးေတြလည္း က်ေနာ္သြားၿပီးေတာ့ ေတြ႔ရတယ္။ ဒါေတြအားလံုးကလည္း Trust ပဲ အေရးႀကီးတာပါ။
ရွမ္းျပည္နယ္မွာ ျဖစ္တဲ့ ျဖစ္စဥ္ေတြကို ျပန္ေျပာရရင္ ရွမ္းျပည္နယ္ဟာ သူတို႔ Cease-fire ပထမအဆင့္ လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့ အခါမွာ Cease-fire လက္မွတ္ေရးထိုး႐ုံနဲ႔ မၿပီးပါဘူး။ အဲဒီထဲမွာ သူ႔နယ္ေျမ ကိုယ့္နယ္ေျမ သတ္မွတ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ဒါေတြကို ရွမ္းျပည္နယ္မွာ မလုပ္ရေသးဘူး။ မလုပ္ရေသးတဲ့ အခါက်ေတာ့ သူတို႔တပ္ေတြကို ဒါငါတို႔နယ္ေျမ၊ ဒါငါတို႔နယ္ေျမ ဆိုတာ မခြဲျခားရေသးတဲ့အတြက္ နယ္ေျမမသိတဲ့ အခါက်ေတာ့ ေလွ်ာက္သြားတဲ့အခါမွာ စည္းေက်ာ္မူေတြ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ တပ္ခ်င္းမွားတာတို႔၊ အသံေပး ပစ္ခပ္တာတို႔၊ ဒါေတြပါ။
ရွမ္းျပည္မွာျဖစ္တဲ့ တိုက္ပြဲေတြ ရွိပါတယ္။ တိုက္ပြဲအေသးေလးေတြပါ။ ဒါက ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ အေသအေပ်ာက္ မရွိဘူး။ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ အသိေပးၿပီးေတာ့ ၿခိမ္းေျခာက္တာ၊ တေယာက္နဲ႔တေယာက္ အသိေပးၿပီးေတာ့ ဒါေမာင္းထုတ္တဲ့ သေဘာမ်ဳိးနဲ႔ ပစ္ခတ္တဲ့ တိုက္ပြဲေလးေတြလို႔ပဲ၊ ဒီလိုပဲ ၾကည့္လို႔ရပါတယ္။ ကခ်င္မွာ ျဖစ္တဲ့တိုက္ပြဲေတြက်ေတာ့ တပ္ေတြ႐ူပ္ေထြးလို႔ ျဖစ္တဲ့တိုက္ပြဲေတြေပါ့။ ဒီလိုပဲ ျမင္ရပါတယ္။ က်န္တဲ့ ေနရာေတြမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ ေအးခ်မ္းေနတာ ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္တယ္။
ေမး ။ ။ တိုင္းရင္းသားနယ္ေတြက စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ၊ Development project ေတြက်ေတာ့ေရာ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ Project ေတြလည္း အဲဒီမွာ ရွိတာရွိတယ္။ ကခ်င္မွာလည္း ရွိတယ္၊ ရွမ္းနယ္မွာလည္း ရွိတယ္။ ကရင္နယ္မွာလည္း ရွိတယ္။ ထား၀ယ္ ေရနက္ဆိပ္ကမ္းဆိုရင္လည္း အညိဳေရာင္နယ္ေျမေတြမွာ အခု တည္ေဆာက္ဖို႔ေတြ ရွိတယ္။ အဲဒါေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အက်ဳိးတူ ခံစားခြင့္ကိစၥေတြကို တိုင္းရင္းသားဘက္က ေျပာလာတာေတြ ရွိပါတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒီကိစၥေတြကို ၀န္ႀကီး ဘယ္လိုကိုင္တြယ္ဖို႔ ေမွ်ာ္မွန္းထားပါသလဲ။
ေျဖ ။ ။ အခုက်ေနာ္တို႔ သူတို႔နဲ႔ စကားေျပာေနတဲ့ေနရာမွာ သူတို႔နယ္ေျမထဲမွာ က်ေရာက္ေနတဲ့၊ ဥပမာအားျဖင့္ Project ေတြ၊ ဖြံၿဖိဳးတိုးတက္ေရးလုပ္ငန္းေတြ ဒါေတြကို လုပ္မယ္ဆိုရင္ သူတို႔နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီးမွ၊ သေဘာတူညီခ်က္ ယူၿပီးမွ လုပ္မယ္လို႔ က်ေနာ္ေျပာထားၿပီးသား။ ထား၀ယ္မွာ လုပ္တဲ့ Project ကေတာ့ ဒါအစိုးရ Project ပဲ။ အဲဒီမွာ ေဖာက္မယ့္ ရထားလမ္း၊ ကားလမ္းဆိုရင္ေတာ့ သူတို႔နယ္ေျမထဲက ျဖတ္မွာပဲဗ်ာ။ ျဖတ္တဲ့အခါက်ရင္ သူတို႔နဲ႔ တိုင္ပင္ၿပီးလုပ္မယ္လို႔ က်ေနာ္တို႔က ေျပာထားၿပီးသား။ အခုလည္း တိုင္ပင္ၿပီးေတာ့ လုပ္ေနတာပဲ။ ဒါေတြကေတာ့ ဘာေျပာမလဲဆိုရင္ Resource sharing ေတြပါပဲ။ သူတို႔ရဲ႕နယ္ေျမထဲမွာ ရွိတဲ့ Resource နဲ႔ပတ္သက္တာ သူတို႔လည္း ခံစားခြင့္ရွိတယ္၊ ရပိုင္ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ သေဘာမ်ဳိး ဒါေျပာၾကတာပါပဲ။ အဲဒီေတာ့ Resource sharing ေတြဆိုရင္ လႊတ္ေတာ္မွာေတာင္မွ လုပ္ေနၾကၿပီ။ ဒီျပည္နယ္ကထြက္တဲ့ သယံဇာတပစၥည္းေတြကို ရာခိုင္ႏႈန္း ဘယ္ေလာက္အားျဖင့္ အဲဒီျပည္နယ္ကို ခြဲေပးမယ္ဆိုၿပီးေတာ့ အခု ေျပာေနၾကၿပီ။ ဒါ Resource sharing ေတြပါပဲ။ ဒီ Resource က ရတဲ့ Sharing ေတြေပါ့ ဥပမာ ၂၀၊ ၂၅ ရာခိုင္ႏူန္း၊ တခ်ဳိ႕လည္း သိပ္လုပ္ငန္းႀကီးရင္ ၁၀ ရာခိုင္ႏူန္း၊ ဒါမ်ဳိးေလးေတြ က်ေနာ္တို႔က စဥ္းစားေနၿပီ။
ေမး ။ ။ တခ်ဳိ႕ တကယ့္ကို ျပင္းထန္တဲ့ တိုင္းရင္းသား အုပ္စုေတြဆိုရင္လည္း ဗမာစစ္တပ္က သူတို႔ဆီမွာ လာတယ္၊ သူတို႔နယ္ေတြကို သိမ္းထားတယ္၊ ၿပီးေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ Resource ေတြကို သံုးတယ္ဆိုၿပီး အဲလိုအျမင္ေတြ သူတို႔မွာ ရွိတာကိုး။ ဒါေတြကိုေတာ့ အမ်ားႀကီး တည္ေဆာက္ယူရဦးမယ္ ထင္တယ္၊ အဲဒီအပိုင္းေတြ အျမင္ရွင္းလာဖို႔ ကိစၥကိုေပါ့။
ေျဖ ။ ။ အဲ့ဒါ ေျပာရင္ေတာ့ဗ်ာ တကယ္ေတာ့ လူေတြရဲ႕ Mindset ကို အကုန္ေျပာင္းပစ္ရမွာေပါ့ဗ်ာ။ တကယ္ေတာ့ ကခ်င္ကလည္း ငါတို႔ ကခ်င္ပဲလို႔ မျမင္ေစခ်င္ဘူး၊ ကရင္ကလည္း ကရင္ပဲလို႔ မျမင္ေစခ်င္ဘူး၊ ျမန္မာကလည္း ငါတို႔ျမန္မာပဲ ဗမာဆိုၿပီးေတာ့ မျမင္ေစခ်င္ဘူး။ အေမရိကားမွာဆိုရင္ လူေတြအားလံုးက This is our country, we are all Americans ဒီလိုပဲ ေျပာတယ္။ က်ေနာ္တို႔လည္း ဒီလိုပဲ ျဖစ္ေစခ်င္တယ္။ This is our country, we are all Myanmar ဆိုၿပီး ဒီလိုပဲ ေျပာေစခ်င္တယ္။ ျမန္မာလို႔ ေျပာလိုက္တဲ့အထဲမွာ ကခ်င္လည္းပါတယ္။ ကရင္လည္းပါတယ္။ အကုန္လံုး ပါသြားတာေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီေတာ့ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ကို ကိုယ္ဒီလို ေျပာၿပီ ဆိုကတည္းကေတာ့ ခုနေျပာတဲ့ ျပသနာေတြက ဘယ့္ႏွယ့္လို႔ ျဖစ္လာေတာ့မွာလဲ။ က်ေနာ္တို႔က တကယ္ေတာ့ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ အေထြေထြ သတိမထားခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေတြက ႀကိဳၿပီးေတာ့ စဥ္းစားၿပီးမွ လုပ္ရမွာေပါ့။ က်ေနာ္ႏိုင္ငံမွာ National Identity တခုရဖို႔ လိုတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ႏိုင္ငံေတာ္အႀကီးအကဲ ျဖစ္တဲ့ ဦးသိန္းစိန္ ကလည္း ဒါေတြကို ျမင္ပါတယ္။ ဒါေတြလည္း လုပ္ဖို႔ စီမံခ်က္ေတြ ရွိပါတယ္။
ေမး ။ ။ တိုင္းရင္းသားေတြဘက္က အဲလိုျမင္တဲ့ အျမင္ေတြ ရွိလား။ စကားေျပာလို႔ရတဲ့၊ Dialogue လုပ္လို႔ရတဲ့ လူမ်ဳိးေတြကို ၀န္ႀကီးအေနနဲ႔ ေတြ႔လား။
ေျဖ ။ ။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား က်ေနာ္နဲ႔ ေတြ႔တဲ့သူတိုင္းကေတာ့ က်ေနာ္နဲ႔ ယံုၾကည္တယ္။ သူတို႔နဲ႔ ယံုၾကည္တယ္ ဆိုတာလဲ ဒါ Same ideology ျဖစ္မွပဲ စကားေျပာလို႔ ျဖစ္မွာေပါ့ဗ်ာ။ Same ideology မျဖစ္ရင္ေတာ့ က်ေနာ္က ဘယ့္ႏွယ္လို႔ စကားေျပာလို႔ ရမွာလဲ။ ဒီျဖစ္စဥ္ႀကီး ေနာက္ျပန္ဆုတ္ မသြားေတာ့ဘူးကေတာ့ Same ideology တျဖည္းျဖည္း တူလာတာေတာ့ဗ်ာ။ က်ေနာ္တို႔ဘက္က စိတ္ရွည္ရမွာေပါ့။
ေမး ။ ။ ကခ်င္ဆိုလည္း ခရစ္ယာန္ေတြ ရွိတယ္။ ကရင္ဆိုလည္း တခ်ိဳ႕ ခရစ္ယာန္ေတြ ရွိတယ္ေပါ့။ ဆိုေတာ့ အဲဒီကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး အရင္စစ္အစိုးရ လက္ထက္မွာ သူတို႔ကို ဖိႏွိပ္မူေတြ ရွိခဲ့တယ္၊ အဲဒီလုပ္ခဲ့တဲ့ ဟာေတြက အခုျပန္ၿပီးေတာ့ အတင္းျပန္ျဖည္ေနရတဲ့သေဘာလို႔ တခါတေလက်ရင္ ၀န္ႀကီး ခံစားရလား။
ေျဖ ။ ။ ခံစားရတာေတာ့ေပါ့ဗ်ာ။ ဦးႏုလက္ထက္မွာ ခင္ဗ်ား ျပန္ၾကည့္လိုက္ပါလား။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ဗုဒၶဘာသာႏိုင္ငံ ျဖစ္ရမယ္၊ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲမွာေနတဲ့ သူအားလံုးဟာ ဗုဒၶဘာသာျဖစ္ရမယ္ ဆိုေတာ့ သူရဲ႕ National Identity ပဲဗ်။ ဒါေပမယ့္ သူအဲဒီ Identity ကိုဖမ္းတဲ့အခါ မွာ မွားသြားတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔လို႔ ဒါကိုႀကိဳးစားေနတယ္၊ ဘက္ေပါင္းစံုက စဥ္းစားေနတယ္။ တေန႔ေတာ့ ဖမ္းႏိုင္မယ္။ ဒါေလးကို က်ေနာ္တို႔ ေဆာင္ရြက္မယ္ဆိုတာပါပဲ။
ေမး ။ ။ အရင္တုန္းက ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး ခင္ညြန္႔တို႔ လုပ္ခဲ့တဲ့ Cease-fire ေတြ အဲဒီတုန္းက ပ်က္ခဲ့တာေတြ မ်ားတယ္။ အခု Cease-fire ၿပီးေတာ့ Political Dialogue ကိုသြားမယ္လို႔ ေျပာတယ္။ ဘယ္လိုကြာေအာင္ လုပ္မယ္လို႔ သႏၷိ႒ာန္ခ်ထားလဲ။
ေျဖ ။ ။ အရင္တုန္းက တပ္မေတာ္အစိုးရက ေျပာခဲ့တာ ရွိတယ္ေလ။ ငါတို႔ တပ္မေတာ္အစိုးရ ဆိုတာဟာ အခ်ိန္အတိုင္းအတာ တခုအထိ ငါတို႔ထိန္းေပးတာပဲ ျဖစ္တယ္။ တေန႔မွာ ႏိုင္ငံေရး အစိုးရလက္ထဲကို ငါတို႔ ျပန္ထည့္မယ္။ အဲဒီေတာ့ ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ငါတို႔တပ္မေတာ္အစိုးရ လက္ထက္ျဖစ္တဲ့အတြက္ Cease-fire အဆင့္ပဲ သြားမယ္။ Political Dialogue ကိုေနာက္မွ ေျပာၾကရေအာင္ ေနာက္အစိုးရတက္မွ မင္းတို႔ေျပာၾက ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီလိုနဲ႔ေျပာခဲ့တာ ရွိတာကိုးဗ်။ ဒါေၾကာင့္မို႔ က်ေနာ္က ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေတြ လုပ္တဲ့အခါမွာ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ကို မေရာက္ဘူး။ ဒီ Political Dialogue လုပ္ေတာ့မွပဲ က်ေနာ္တို႔က ေနာက္ဆံုးအဆင့္ ေရာက္မွာကိုး။ သူတို႔ကိုယ္တိုင္က ဒါကိုမလုပ္ဘူးလို႔ ဒီလိုပဲ ပိတ္ထားခဲ့တာ။ အဲလို ပိတ္ထားခဲ့လို႔ အထိုက္အေလ်ာက္ ေအာင္ျမင္တယ္။ ၿပီးရင္ျပန္ပ်က္တာတို႔၊ မခိုင္မာတို႔ ဒါေတြေတာ့ ရွိတာေပါ့ဗ်ာ။
ေမး ။ ။ BGF (နယ္ျခားေစာင့္တပ္) ကေတာ့ တကယ့္အမွားႀကီးလို႔ ၀န္ႀကီး ခံစားရလား။
ေျဖ ။ ။ BGF က အမွားႀကီးလို႔လည္း ေျပာလို႔မရဘူး။ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းကလည္း ေတြးတာေပါ့ေနာ္။ ဒီအတိုင္းပဲ ေတြးၿပီးလုပ္တာေပါ့။ BGF က အမွားႀကီးလို႔ ေျပာမယ္ဆိုရင္ အခု BGF ထဲ၀င္သြားတဲ့ ကရင္လူမ်ဳိးေတြျဖစ္တဲ့ BGF တပ္ရင္းေတြ အမ်ားႀကီး ရွိတာပဲ။ ဦးေစာခ်စ္သူတို႔၊ ေစာေက်ာ္ျမင့္တို႔ ဘာတို႔ဆိုတာ BGF တပ္ရင္းေတြပဲ။ သူတို႔လည္း သူတို႔ရဲ႕ ခံယူခ်က္အရ ဒါ မွန္တယ္ထင္လို႔ ဒီအတိုင္းပဲ ရပ္တည္ခဲ့တာပဲ။ အခုလည္း အဲဒီ တပ္ရင္းေတြလည္း ရွိေနတာပဲ။ အင္အား ေတာင့္ေတာင့္တင္းတင္းနဲ႔ ရွိေနၾကတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ BGF ကလက္ခံတဲ့ သူရွိသလို လက္မခံတဲ့ သူလည္းရွိတာပဲ။ ေျပာရင္ေတာ့ ခံယူတဲ့ သူေပၚမူတည္တယ္လို႔ပဲ ဒီလိုပဲ တြက္ပါတယ္။
ေမး ။ ။ ၀န္ႀကီး အခုတပ္ေတြက ေနာက္ပိုင္း Political Dialogue တခုကို ရသြားရင္ ဒီတိုင္းရင္းသားတပ္ေတြက တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ နီေပါႏိုင္ငံမွာလို၊ တျခားႏိုင္ငံေတြမွာလို ဘယ္လို Integration (ေပါင္းစပ္) ျဖစ္လာမယ္ထင္သလဲ။ ၀န္ႀကီးတို႔ ဘယ္လိုမ်ဳိး စဥ္းစားထားတာရွိလဲ။ သူတို႔က လက္နက္ေတာ့ ဆက္ကိုင္ထားမယ္။ ဘယ္လိုမ်ဳိးပံုစံ ရပ္တည္မယ္လို႔ ထင္သလဲ။
ေျဖ ။ ။ ဒါက က်ေနာ္တို႔က Demobilization လို႔ ေခၚတာေပါ့ေနာ္။ သူတို႔အဖြဲ႔ေတြကို လက္နက္ကိုင္တဲ့ သူကိုလည္း ဆက္ကိုင္ထားမွာေပါ့။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာဆိုရင္ ကခ်င္ေသနတ္ကိုင္ တပ္ရင္းေတြ ရွိခဲ့တာပဲ။ ကခ်င္ (၁)၊ (၂)၊ (၃)၊ (၄)၊ (၅)။ ခ်င္း (၁)၊ (၂)၊ (၃)၊ (၄) တပ္ရင္းေတြ ရွိခဲ့တာပဲ။ ရွမ္း ေသနတ္ကိုင္ တပ္ရင္းေတြ ရွိခဲ့တယ္။ က်ေနာ္တို႔ ငယ္ငယ္တုန္းကဆိုရင္ ကခ်င္ (၄) ဆိုတဲ့ တပ္ရင္းမွာ ေနခဲ့တာပဲ။ အဲဒီက ကခ်င္ဆရာႀကီးေတြပဲ၊ အဲဒီ တပ္ရင္းတရင္းလံုးမွာ ရွိတာက ကခ်င္ေတြမ်ားတာပဲ။ အဲဒီဆရာႀကီးေတြ က်ေနာ္တို႔ကို သြန္သင္ေပးလိုက္လို႔ က်ေနာ္တို႔ဒီလို ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြ ျဖစ္လာတာေပါ့။ ကခ်င္ေတြက က်ေနာ့္ဆရာေတြပဲ။ က်ေနာ္တို႔ သမၼတႀကီးေတာင္မွ ရွမ္း (၁) ဆိုတဲ့ တပ္ရင္းမွာ ေနခဲ့တာပဲ။ ဒီတပ္ရင္းေတြက ေမြးထုတ္ေပးတာပဲ။ အဲဒီေတာ့ ဒီတပ္ရင္းေတြ ျပန္ဖြဲ႔လို႔ မရဘူးလား၊ ဖြဲ႔လို႔ရတာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔က စုစုစည္းစည္းနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံ ဥပေဒထဲမွာ ေျပာတဲ့အတိုင္း တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ေအာက္မွာ ရွိရမယ္၊ ဒီတပ္ရင္းေတြက။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔က ေျပာတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ တပ္ရင္းဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ ကခ်င္က တပ္ရင္းေတြကို ရွမ္းျပည္ပို႔ၿပီးေတာ့ စစ္တိုက္ခိုင္းမွာလား၊ ကရင္တပ္ရင္းေတြကို ဖြဲ႔ၿပီးေတာ့ ရွမ္းျပည္သြားၿပီး စစ္တိုက္ ခိုင္းမွယလား။ မဟုတ္ဘူး။ အခုက သမၼတႀကီးက သူ႔ျပည္နယ္မွာ သူထား၊ သူ႔ျပည္နယ္မွာ သူေန၊ က်ဴးေက်ာ္တဲ့ ရန္သူကို လုပ္၊ ဒီလိုေပါ့။ ဒါက လက္နက္ကိုင္ခ်င္တဲ့ လူေတြအတြက္။
ကဲ … က်ေနာ္တို႔က လက္နက္ မကိုင္ခ်င္ေတာ့ဘူးဗ်ာ ဆိုရင္ ရတယ္။ Demobilization လက္နက္ေတြ ေဘးဖယ္ထား၊ ၿပီးရင္ သူရဲ႕ ပညာအရည္အခ်င္း သူနဲ႔သင့္ေတာ္တဲ့ ေနရာ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ Immigration လိုေနရာမ်ဳိး ထည့္လိုက္မယ္။ Custom လို ေနရာမ်ဳိး ထည့္လိုက္မယ္။ ဒီလိုေနရာမ်ဳိးေတြေပါ့။ သင့္ေတာ္တဲ့ ဥစၥာေတြ က်ေနာ္က ထည့္ေပးလိုက္တာ အကုန္လံုးက ဒါ Demobilization လုပ္တယ္လို႔ ေျပာလို႔ ရတယ္။ ေနာက္ သမၼတႀကီးနဲ႔ KNU ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေနာ္စီဖိုးရာစိန္ ေတြ႔တဲ့အခါမွာလည္း သမၼတႀကီးက ေျပာလိုက္တာ ရွိတယ္။ ခင္ဗ်ားတို႔ဆီက ပညာတတ္ေတြရွိရင္ က်ေနာ့္ကို စာရင္းေပးထားပါ။ ပညာတတ္စာရင္းေတြ ေပးပါ။ အဲဒီေတာ့ ကရင္တိုင္းရင္းသားေတြက ေမးတယ္၊ ဘာလုပ္ဖို႔လဲတဲ့။ အခုကတည္းကေန Government board ထဲမွာ ထည့္ထားမယ္။ တေန႔ေန႔ တခ်ိန္ခ်ိန္က်ရင္ ဒီလူငယ္ေတြက ဒီယႏၲရားႀကီးကို လုပ္တဲ့ကိုင္တဲ့အခါမွာ လုပ္တတ္ကိုင္တတ္ေအာင္ အခုကတည္းကေန သင္ေပးထားမယ္၊ ထည့္ထားေပးမယ္ ဆိုေတာ့ ဒီရည္ရြယ္ခ်က္ထက္ ေကာင္းတာ ဘယ္ရွိမလဲဗ်ာ။ တေန႔က်ရင္ ဒီလူေတြပဲ တက္လာမွာေပါ့။
(တတိယပိုင္းကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)

ref:ဧရာ၀တီ