ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးနဲ႔ ဗြီအိုေအသီးသန္႔ေမးျမန္းျခင္း

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရး ဒီထက္ပို တိုးတက္ဖုိ႔ဆုိရင္ အေမရိကန္ လႊတ္ေတာ္ က ျပဌာန္းထားတဲ့ က်န္ေနေသးတဲ့ ပိတ္ဆို႔မႈ အကန္႔အသတ္ေတြကို ဖယ္ရွားေပးဖို႔ လိုမယ္ဆုိၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္က ဗြီအိုေအျမန္မာပိုင္းအစီအစဥ္နဲ႔ သီးသန္႔ေတြ႔ဆံုေမးျမန္း ခန္းမွာ ေျပာၾကားထားပါတယ္။

အေမရိကန္ - ျမန္မာ စစ္ေရးဆက္ဆံေရး ပိုေကာင္းမြန္လာၿပီး ျမန္မာအစိုးရ အရာရွိေတြကို သင္တန္းေစ လႊတ္ခ်င္တဲ့ ဆႏၵရွိေၾကာင္းလည္း သူက ေျပာပါတယ္။ နယူးေယာက္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢ အေထြေထြ ညီလာခံကို တက္ေရာက္ဖို႔အတြက္ ေရာက္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္ကို ဗြီအိုေအ ၀ုိင္းေတာ္သား ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက သီးသန္႔ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းထားပါတယ္။

ေမး။ ။ ၀န္ႀကီးခင္ဗ်ာ က်ေနာ္တုိ႔ ဗြီအိုေအကို သီးသန႔္ ေတြ႔ဆံုေမးျမန္းခြင့္ျပဳတာ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ခင္ဗ်။ က်ေနာ္ ဒီေနရာမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို အဓိက အာ႐ံုစိုက္တဲ့ ေမးခြန္းတခု က်ေနာ္ ေမးခ်င္ပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ ျမန္မာ ဆက္ဆံေရးဟာ လြန္ခဲ့တဲ့ ၂ ႏွစ္၊ ၃ ႏွစ္နဲ႔ လံုး၀ မတူေလာက္ေအာင္ ကို ေျပာင္းလဲတုိးတက္ေနတာ အေသအခ်ာပါပဲ။ ႏုိင္ငံတကာကလည္း မ်က္ျမင္ပါပဲ။ ဒီေနရာမွာ ႏွစ္ႏုိင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရး ပိုၿပီးေတာ့ တုိးတက္ႏုိင္တဲ့ ပိုၿပီးေတာ့ ေကာင္းႏိုင္တဲ့ နယ္ပယ္ေတြ ရွိတယ္ဆိုရင္ အဲ့ဒီနယ္ပယ္ေတြက ဘယ္ေနရာေတြမွာ ပိုၿပီးေတာ့ တုိးတက္ေအာင္ လုပ္ႏုိင္ေသးတယ္လို႔ ယူဆပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔အေနနဲ႔ကေတာ့ အၿမဲတမ္းပဲ ဒီ အေမရိကန္နဲ႔ ဆက္ဆံေရးကို တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေစ ခ်င္တယ္။ ဘာလို႔လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ အေမရိကန္ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးဟာ က်ေနာ္တို႔ လြတ္လပ္ေရး မရခင္တႏွစ္ ၁၉၄၇ ခုကတည္းက စတာပါ။ ပထမဆံုး ကနဦး သံတမန္ထူေထာင္တဲ့ ႏုိင္ငံေတြထဲမွာ ပါပါတယ္။ ပါတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ အခုအခ်ိန္မွာလည္း ကမၻာေပၚမွာ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ တုိးတက္မႈ အရွိဆံုးႏုိင္ငံတႏိုင္ငံ ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ ဒီအေမရိကန္ႏုိင္ငံရဲ႕ ဆက္ဆံေရးဟာ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အေရးႀကီးပါတယ္။ အဲ့ဒီထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံရဲ႕ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ရွိရင္ ဒါ အေမရိကန္အေနနဲ႔ မ်ားစြာ အေထာက္အကူျပဳေပး ႏုိင္ တဲ့ ဧရိယာေတြ ရွိပါတယ္။

ဥပမာ - က်ေနာ္တို႔က လူ႔စြမ္းအားအရင္းအျမစ္ ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရးကိစၥမွာ က်ေနာ္တို႔ Human Resource Development နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ပညာေရးပိုင္းဆုိင္ရာမွာ က်ေနာ္တို႔ အမ်ားႀကီး ကူညီႏုိင္သလို၊ နည္းပညာပိုင္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေရးမွာ လုပ္ႏုိင္ပါတယ္။ ေနာက္တခုကေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔က ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံ မႈေပါ့။ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့လည္း ျမန္မာႏိုင္ငံက ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဥပေဒအသစ္ကို ျပဌာန္းၿပီးတဲ့ေနာက္မွာပဲ ႏုိင္ငံတကာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ဖိတ္ေခၚေနပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္း အေမရိကန္ အေနနဲ႔ တခုက်န္ေနတဲ့ အခက္အခဲေလးကေတာ့ လႊတ္ေတာ္ပိုင္းကေနၿပီးေတာ့ ခ်မွတ္ထားခဲ့တဲ့ ဥပေဒေတြ ျပန္လည္ ႐ုပ္သိမ္းေပးဖုိ႔၊ ပယ္ဖ်က္ေပးဖို႔၊ ဒါေတြ က်န္ပါတယ္။ ဒါေတြသာ ဒီဘက္က အစိုးရပိုင္းေပါ့ေလ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးပိုင္းကေတာ့ တတ္ႏုိင္သမွ် ေျဖေလွ်ာ့မႈေတြ လုပ္ေပးတဲ့အခါမွာ ထိေတြ႔မႈေတြက၊ စီးပြားေရး ပိုင္းဆုိင္ရာ ထိေတြ႔မႈေတြ၊ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈဆုိင္ရာ ထိေတြ႔မႈေတြ တုိးတက္ၿပီး ေပၚေနပါတယ္။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ တခ်ိဳ႕ အကန္႔အသတ္ ျဖစ္ေနတာေတြကေတာ့ ဒီ ဥပေဒေတြ ျပဌာန္းတဲ့ အခ်က္အလက္ေတြဟာ အကန္႔ အသတ္အျဖစ္နဲ႔ ရွိေနဆဲပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေတြသာ က်ေနာ္တို႔က ဖယ္ရွားႏုိင္မယ္ဆုိရင္ ျမန္မာနဲ႔ အေမရိ ကန္ရဲ႕ ဆက္ဆံေရးဟာ ဒီထက္မက အမ်ားႀကီး အရွိန္အဟုန္နဲ႔ တုိးတက္လာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ရပါတယ္။

ေမး။ ။ ခုနက ၀န္ႀကိးေျပာသလို အစိုးရပိုင္းနဲ႔ လက္ရွိ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ အစိုးရပိုင္းနဲ႔ လႊတ္ေတာ္ ပိုင္းေပါ့ေလ လႊတ္ေတာ္ပိုင္းမွာတခ်ိဳ႕ ဟိုတေလာကတင္ပဲ လႊတ္ေတာ္အမတ္ေတြကေနၿပီးေတာ့ ဥပေဒတခု ထပ္တင္တာမ်ိဳးေတြ က်ေနာ္တို႔ကိုယ္တုိင္လည္း သိထားတယ္ဆုိေတာ့ - စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရးေပါ့ေလ လံုၿခံဳေရးပိုင္းဆုိင္ရာ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈ၊ စစ္ဘက္အခ်င္းခ်င္း ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လက္ရွိမွာ ဘယ္အဆင့္ထိ ေရာက္ေနပါသလဲ။ တဘက္မွာေရာ ဘယ္ေလာက္အထိ အတားအဆီးေတြ ႀကံဳေနရပါသလဲ။

ေျဖ။ ။ က်ေနာ္တို႔ စစ္ဘက္ဆက္ဆံေရးပိုင္းလို႔ ေျပာမယ့္အစားေပါ့ ကာကြယ္ေရး၀န္ႀကီးဌာန ႏွစ္ခုၾကားရဲ႕ ထိေတြ႔မႈလို႔ ေျပာရင္ ပိုၿပီးေတာ့ သင့္ေတာ္ပါလိမ့္မယ္။ က်ေနာ္တုိ႔အေနနဲ႔ကေတာ့ ဟိုးယခင္တုန္းက ၿပီးခဲ့တဲ့ ၁၉၈၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြအထိကို အေမရိကန္နဲ႔ တပ္ပိုင္းဆုိင္ရာေတြမွာ က်ေနာ္တို႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ မႈေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ ရွိတယ္ဆုိတာကေတာ့ အထူးသျဖင့္ကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သင္တန္းေတြေပါ့။ သင္တန္းေတြ၊ က်ေနာ္တုိ႔ တပ္မေတာ္က အရာရွိေတြ၊ အေမရိကန္မွာ ဒါ အရာရွိငယ္ သင္တန္းေတြ၊ အရာရွိႀကီးသင္တန္းေတြ စသျဖင့္ ဒီလို သင္တန္းေတြ ေစလႊတ္ၿပီးေတာ့ ေလ့က်င့္တာေတြ တက္ေရာက္ခဲ့ တာေတြ ရွိခဲ့ပါတယ္။ အဲ့ဒီေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ မရွိသေလာက္ပဲ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ျဖစ္ခဲ့တဲ့အေပၚမွာ မူတည္ၿပီးေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔လည္းပဲ ဒါ ေခတ္မီ တပ္မေတာ္တရပ္ကို တည္ေဆာက္ေန တဲ့ အခါမွာ ကမၻာ့ေခတ္အမီဆံုး ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံရဲ႕ တပ္မေတာ္နဲ႔ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္မႈေတြ က်ေနာ္တုိ႔ ရွိေစခ်င္ တယ္။ ရွိဖို႔လည္း လိုလားပါတယ္။ ရွိဖို႔ လိုလားတဲ့အတြက္လည္း ဒါ တပ္ပိုင္းဆုိင္ရာ အပိုင္းက လည္းပဲ ဒါ က်ေနာ္တုိ႔ ထိေတြ႔ဆက္ဆံမႈ ပိုမို တုိးတက္ ေဆာင္ရြက္လာတဲ့ အေနအထား ရွိပါတယ္။

ေမး။ ။ ဆိုေတာ့ အခုကေတာ့ ဆက္ဆံမႈေတြကေတာ့ ရွိေနၿပီ။ ေရွ႕တိုးဖို႔ လိုေနတာေပါ့ေနာ္။

ေျဖ။ ။ အဲ ေရွ႕တိုးဖို႔ လိုေနတယ္ဆုိတာကေတာ့ ဘယ္အတုိင္းအတာအထိ ဘယ္လို သြားၾကမလဲဆုိတာေပါ့။ အဓိကကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ ရွိလာၿပီဆုိရင္ က်ေနာ္တုိ႔ အရာရွိေတြကို က်ေနာ္တို႔က သင္တန္းေတြ ေစလႊတ္ ခ်င္တယ္။ အခုအခ်ိန္ထိေတာ့ ဒါ မေပၚလာေသးဘူး။ ဒီလိုဟာမ်ိဳးေလးေတြ၊ အဲ့လိုဟာမ်ိဳးေတြကေတာ့ ျပန္စရမယ္။

ေမး။ ။ က်ေနာ္ ဟိုဟာ နည္းနည္းေလး ၀န္ႀကီးအတြက္ personal ဆန္တ့ဲ ေမးခြန္း ျဖစ္ေကာင္းျဖစ္လိမ့္မယ္။ အခုက ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲက နီးလာပါၿပီ။ သိပ္မလိုေတာ့ဘူး။ တႏွစ္ေလာက္အတြင္းမွာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲ က်င္းပပါမယ္။ ၀န္ႀကီးက တကယ္ဆိုရင္ ၀ါရင့္သံတမန္တဦး ျဖစ္ပါတယ္။ အစိုးရအေျပာင္း အလဲ ျဖစ္ၿပီးတဲ့အခ်ိန္ကတည္းက ၀န္ႀကီးက ႏုိင္ငံျခားေရး တာ၀န္ကို ယူခဲ့တာပါ။ ဆုိေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ ပြဲမွာ ၀န္ႀကီးအေနနဲ႔ ၀င္ေရာက္ ယွဥ္ၿပိဳင္ဖို႔ အစီအစဥ္ ရွိပါသလားခင္ဗ်။ ေနာက္ထပ္ ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီးအျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ဖို႔ေရာ အစီအစဥ္ ရွိပါသလား။

ေျဖ။ ။ အဲ ဒါကေတာ့ နည္းနည္းေလးေတာ့ ဟို က်ေနာ္အေနနဲ႔ personal လည္း ျဖစ္ေနတဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ အခုအခ်ိန္မွာေတာ့ က်ေနာ့္အေနနဲ႔ ထုတ္ေဖာ္ေျပာၾကားဖို႔ မရည္ရြယ္ေသးပါဘူး။ သို႔ေသာ္လည္းပဲ ႏုိင္ငံေရးဆုိတာ က်ယ္ျပန္႔ပါတယ္။ က်ယ္ျပန္တဲ့အတြက္ေၾကာင့္မို႔ ဒါကို ဆက္လက္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေရးအရ ဆက္ၿပီးေတာ့ Involve ျဖစ္မလား။ ဒီႏုိင္ငံေရးေရစီးေၾကာင္းထဲမွာ ဆက္ၿပီးေတာ့ ပါမလား။ ဒါ က်ေနာ္တုိ႔ အဘက္ဘက္ကို ခ်င့္ခ်ိန္ၿပီးေတာ့ ဆံုးျဖတ္ရမယ့္ကိစၥပါ။

ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ဆက္လုပ္ဦးမလားဆိုတာက ဒါလည္းပဲ တာ၀န္ေပးအပ္မႈနဲ႔ ႏုိင္ငံရဲ႕ ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနေပါ့။ ဆိုလိုတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ကေန ကိုယ္စားလွယ္ေတြ ေရြးေကာက္တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲကေန တင္ေျမႇာက္လာတယ္။ က်ေနာ္တုိ႔ကလည္း ကိုယ္စားလွယ္ေတြကေနၿပီးေတာ့ ဒါ တာ၀န္ေတြ ေပးၾကတယ္။ သို႔ေသာ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒ အရဆုိရင္ေတာ့ ဒါ အစိုးရအဖြဲ႔ cabinet ကို ဖြဲ႔စည္းတာကေတာ့ ဒါ ႏုိင္ငံေတာ္ သမၼတႀကီးကေနၿပီးေတာ့ ဖြဲ႔စည္းၿပီးေတာ့ လႊတ္ေတာ္ကေန အတည္ျပဳ တာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ တခ်ိဳ႕ကလည္းပဲ ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ခန္႔အပ္ထားတဲ့ ၀န္ႀကီးေတြလည္း ရွိပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ကလည္း ျပည္သူ႔ကိုယ္စားလွယ္ထဲကေန တက္လာတာရွိတယ္။ ဒါကေတာ့ နည္းနည္းေလး ေျပာဖုိ႔ ေစာပါေသးတယ္။

ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္း။ ။ ၀န္ႀကီး ေက်းဇူးအမ်ားႀကီး တင္ပါတယ္ခင္ဗ်။ အခုလို အခ်ိန္ေပးၿပီးေတာ့ ေျဖဆုိေပးတာ။

ဦး၀ဏၰေမာင္လြင္။ ။ ဟုတ္ကဲ့ က်ေနာ္ကလည္း ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။

VOA