လွ်ပ္စစ္မီတာခ တုိးျမႇင့္ျခင္းအတြက္ မေက်နပ္သည့္ျပည္သူမ်ား ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၌ မတ္လကုန္ပိုင္းအတြင္းက ဆႏၵျပၾကစဥ္ (ဓာတ္ပံု-မင္းသိန္းႏိုင္)
အစိုးရသစ္ တက္လာၿပီးေနာက္ အစစအရာရာ ျမင့္တက္လာသည့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းမ်ား စား၀တ္ေနေရး ျပႆနာ မ်ား အေပၚ ယခုႏွစ္ ဧၿပီလကုန္မွ စတင္တိုးျမႇင့္လိုက္ေသာ မီတာခ၏ ထပ္ဆင့္ထိုးႏွက္မႈေၾကာင့္ မေျပလည္မႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ ျပည္သူမ်ားအၾကား မေက်လည္မႈမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚေနၿပီျဖစ္သည္။“လုပ္ငန္းငယ္ေတြအတြက္ ျမင့္တက္လာတဲ့ လွ်ပ္စစ္မီတာခက ထိခိုက္မႈ ရွိတယ္ဆိုေပမယ့္ လွ်ပ္စစ္မီးမွန္ ရင္ ေတာ္ေသးတယ္။ အခုက မီးျပတ္လို႔ လုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈ ရပ္ထားရတဲ့ ရက္ေတြက ဒီဧၿပီလ မွာ ေျခာက္ရက္ခုနစ္ရက္ေလာက္ ရွိတယ္။ လုပ္ငန္းရပ္ထားလို႔ ကုန္ၾကမ္းကေန ကုန္ေခ်ာလုပ္တဲ့အဆင့္ကို မလုပ္ႏိုင္ လို႔ ၀င္ေငြေလ်ာ့က်ခ်ိန္မွာ မီတာခက အရင္က်ပ္ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ကေန က်ပ္ ၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ ျဖစ္လာတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္ငန္းငယ္ေတြ ႀကီးထြားလာေအာင္ ျမႇင့္တင္မႈအစား မၿပိဳၿပိဳေအာင္ ၿဖိဳေနသလိုပဲ” ဟု အေသးစား ေကာ္ရည္က်ဳိလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူ ဦးေဇာ္ေဇာ္က ဆိုသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၁ ရက္မွစ၍ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား သံုးစြဲခမ်ားကို တုိးျမႇင့္ေကာက္ခံရန္ အစိုးရ၏ တင္ျပမႈကို မတ္ ၁၉ ရက္က ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ အစိုးရက လက္ရွိေကာက္ခံေနေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားခ ႏႈန္းထားမ်ားျဖစ္ေသာ အိမ္သံုးတစ္ယူနစ္လွ်င္ ၃၅ က်ပ္၊ စက္မႈသံုး တစ္ယူနစ္လွ်င္ ၇၅ က်ပ္၊ အစိုးရသံုး တစ္ယူနစ္လွ်င္ ၃၅ က်ပ္ ႏိုင္ငံျခားေငြျဖင့္ တစ္ယူနစ္လွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၀ ဒသမ ၁၂ ျဖင့္ ေကာက္ခံေနမႈအား ဧၿပီ ၁ ရက္မွစ၍ သတ္မွတ္ထားသည့္ ႏႈန္းထားမ်ားအတိုင္း ေကာက္ခံရန္ အတည္ျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“မီးတာခတက္တာ သာမန္အိမ္ေထာင္စုေတြကိုေတာင္ အမ်ားႀကီး ထိခုိက္တာ အန္တီတို႔လို လုပ္ငန္းရွင္ေတြဆိုရင္ ပိုဆိုးတာေပါ့။ ယူနစ္ေတြ အမ်ားႀကီး ႐ႈံးတဲ့အခါ မီတာခေတြက အဆမတန္ တက္ေနေတာ့ direction cost ကို ျပန္တြက္ရတယ္။ ေရထြက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုန္ၾကမ္းက လည္း ေလ်ာ့ေနေတာ့ မီတာက ဒီလိုႏႈန္းနဲ႔ဆိုရင္ မကိုက္ေတာ့ဘူး။ ကုန္ၾကမ္းရွားေန တဲ့ ေရထြက္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စက္႐ုံေတြမွာ အေအးခန္းလို ေနရာမွာသုံးတဲ့ မီတာခေတြက ႏွစ္ဆပိုမ်ား လာ တယ္။ ျပည္ပကို Export ပို႔တာေတြလည္း ေလ်ာ့လာမယ္” ဟု ေရထြက္ပစၥည္းႏွင့္ ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦး က ေျပာၾကားသည္။
ျပည္သူမ်ား ကန္႔ကြက္ေနသည့္ၾကားမွ တိုးျမႇင့္လိုက္ေသာ မီတာခႏႈန္းထားမ်ား စတင္ေကာက္ခံလာ မႈေၾကာင့္ အေသးစားအလတ္စား လုပ္ငန္းငယ္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအၾကား မီတာခကုန္က်စရိတ္ မ်ား ျမင့္တက္လာသျဖင့္ အခက္ၾကံဳေနရေၾကာင္း သိရသည္။
“အရင္လေတြကဆုိရင္ မီတာခက က်ပ္ ၁၃၀၀၀ ၀န္းက်င္ေလာက္ပဲ က်တာ။ အခုလမွာေတာ့ မီတာခက က်ပ္ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္သြားၿပီ။ ကြၽန္ေတာ္က ပင္စင္စားျဖစ္တဲ့အတြက္ ပင္စင္လစာက က်ပ္ ၆၀၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲ ရတယ္။ အဲဒီလစာေလးနဲ႔ မီတာခကုိပဲ တုိးၿပီးေပးရတာက တစ္မ်ဳိး၊ ၿပီးေတာ့ ေရခြန္၊ အိမ္လခတုိ႔သာ ထပ္ၿပီးေပးရမယ္ဆုိရင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔မိသားစုဘ၀ ရပ္တည္ႏုိင္ဖုိ႔ကုိ ခက္ခက္ ခဲခဲ ႀကိဳးစားရပါလိမ့္မယ္” ဟု သု၀ဏၰ ၂၉ ရပ္ကြက္၊ ေကာက္လ်င္လမ္းတြင္ ဇနီး၊ ေျမးသုံးေယာက္ႏွင့္အတူ ေနထုိင္သည့္ အလုပ္သမားအရာရွိ အၿငိမ္းစားျဖစ္သူ ဦးတင္ေအာင္က ေမ ၁၈ ရက္ တြင္ ဆုိသည္။
အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ား လစာအား က်ပ္ ၂၀၀၀၀ အထိ ထပ္မံတိုးျမႇင့္ျခင္းေၾကာင့္ ခ်ိန္ခါမီ ျမင့္တက္လာသည့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းႀကီးျမင့္မႈအား ျပည္သူမ်ား ရင္ဆိုင္ေနရခ်ိန္တြင္ ယခုႏွစ္ မတ္လကုန္အထိ ေပးေဆာင္ခဲ့ရသည့္ မီတာခထက္ ဧၿပီလတြင္ ေပးေဆာင္ရသည့္ မီတာခမွာ ႏွစ္ဆခန္႔ ျမင့္တက္လာမႈေၾကာင့္ အေသးစား အလတ္စား လုပ္ငန္းငယ္မ်ားႏွင့္ သာမန္ျပည္သူမ်ားအၾကား အခက္အခဲမ်ား ပိုမိုျဖစ္ေပၚလာေနေၾကာင္း သိရသည္။
“မတ္လကုန္တုန္းက က်ပ္ ၄၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲကုန္တဲ့ မီတာခက အခုမီတာခေတြ စၿပီးတိုးေကာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ပ္ ၈၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ျဖစ္လာလို႔ အေမက ညဘက္မွာ မီးဖြင့္မအိပ္နဲ႔ေတာ့တဲ့” ဟု ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္ေန မျမင့္ျမင့္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
“ကြၽန္မတုိ႔အိမ္ တစ္လ၀င္ေငြကေတာ့ ပုံမွန္ပဲ ျဖစ္ေနေပမယ့္ ကုန္က်စရိတ္ေတြျဖစ္တဲ့ ကုန္ေစ်းႏႈန္းတုိ႔၊ မီတာခတုိ႔ကေတာ့ တျဖည္းျဖည္း တုိးလာတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီလဆုိရင္ မီတာက ထက္၀က္ေက်ာ္ တက္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အခုတစ္ေလာ ကြၽန္မတုိ႔ အိမ္ရွင္မေတြ ေျပာေနၾကတာက ၀င္ေငြပုိရႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းကို ရွာခ်င္ရွာ မဟုတ္ရင္ေတာ့ လွ်ပ္စစ္ကုိ ေခြၽတာသုံး ဆုိတာပဲ” ဟု ၾကည့္ျမင္တုိင္ၿမိဳ႕နယ္၊ အုိးဘုိလမ္းေန ေဒၚေအးမူကဆုိသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သည္ စား၀တ္ေနေရးျပႆနာ တစ္ရက္ထက္တစ္ရက္ ပိုမိုႀကီးမားလာေသာၿမိဳ႕ျဖစ္လာၿပီး တစ္ဦးခ်င္း၀င္ေငြ နိမ့္က်မႈ၊ လွ်ပ္စစ္မီတာခ ျမင့္တက္လာမႈ၊ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္စရိတ္ ႀကီးျမင့္မႈႏွင့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းႀကီးျမင့္မႈတို႔သည္ ၿမိဳ႕ေနလူထုအတြက္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးမ်ားကို တစ္ရက္ထက္ တစ္ရက္ ပိုမို၍ ျဖစ္ေပၚေစေၾကာင္းႏွင့္ လူထု၏ စား၀တ္ေနေရး မေခ်ာင္လည္မႈမွတစ္ဆင့္ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းမ်ားသည္ ေန႔စဥ္ လူေနမႈဘ၀ကို ႐ိုက္ခတ္ႏုိင္ေသာ ႀကီးမားသည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ လာႏုိင္ေၾကာင္း သံုးသပ္မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။
“မီတာခေတြ တက္ေတာ့မယ္ ဆိုကတည္းက မလိုအပ္တဲ့မီးေတြ အကုန္ပိတ္တယ္။ ညဆိုလည္း လိုအပ္တဲ့ေနရာပဲ မီးဖြင့္တယ္။ ဒီလိုလုပ္ထားတာေတာင္မွ အရင္ က်ပ္ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲက်တဲ့ မီတာခက အခုလ က်ပ္ ၃၀၀၀ ေက်ာ္ ၄၀၀၀ နီးနီးေလာက္ က်တယ္။ ေနာက္လလည္း ဒီလိုေခြၽတာရမွာပါပဲ” ဟု ပခုကၠဴၿမိဳ႕ေန ဦး၀င္းေဌးက ဆိုသည္။
“အရင္လတုန္းက မီတာခက က်ပ္ငါးေသာင္းခြဲေလာက္ က်တယ္။ အခု ဒီလကစၿပီး မီတာခေတြ စတက္ေတာ့ ခုနစ္ေသာင္းခြဲေလာက္ က်တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က ဂိမ္းဆုိင္ဖြင့္ေတာ့ ပုိဆုိးတာေပါ့။ ဒီၾကားထဲ လွ်ပ္စစ္မီးက ခဏခဏ ပ်က္ေသးတယ္။ မီးစက္နဲ႔ဆုိရင္ ဆီးဖုိးနဲ႔က မကုိက္ဘူး။ ေနာက္ၿပီး အိမ္လခေတြ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြကလည္းတက္ေတာ့ ရမယ့္ပုိက္ဆံေတာင္ မက်န္ေတာ့ဘူး။ ၾကာရင္လူေတြလည္း ၿမဳိ႕ျပင္ေရာက္ေတာ့မယ္။ အဘက္ဘက္က စုမိေဆာင္းမိဖုိ႔ မေျပာနဲ႔ ဒီေနရာမွာ ဆက္ေနဖုိ႔ေတာင္ အႏုိင္ႏုိင္ ရွာေနရတာပါ” ဟု ဗဟန္းၿမဳိ႕နယ္တြင္ ဂိမ္းဆိုင္ဖြင့္ေနသူ ဦးေက်ာ္က ေျပာၾကားသည္။
လတ္တေလာအခ်ိန္တြင္ ဆန္ေစ်းႏွင့္ဆီေစ်းမ်ား မတက္ေသးေသာ္လည္း အျခားကုန္စည္ေစ်းႏႈန္းမ်ား အထိုက္အေလ်ာက္ တက္လာသည့္အတြက္ လည္းေကာင္း၊ ေယဘုယ်အားျဖင့္ လူတို႔တြင္ inflation psychology ရွိေနသည့္အတြက္ လည္းေကာင္း၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းသည္ က်ဆင္းမႈမရွိေတာ့ဘဲ အတက္ဘက္သို႔သာ ဦးတည္ေနေၾကာင္း၊ ေနထိုင္မႈစရိတ္ ျမင့္တက္မႈအျပင္ စားေသာက္ေရးပါ ခက္ခဲလာသည့္ဒဏ္ကို ယေန႔လူထုက ခံစားေနရေၾကာင္း သိရသည္။
“အထူးသျဖင့္ ဒီရက္ပုိင္း ေစ်းထဲမွာ၊ လမ္းထဲမွာ ၾကားေနရတာက ဒီမီတာခကိစၥပဲ။ ကြၽန္မတို႔အိမ္မွာဆုိလည္း မီတာခက အရင္လေတြနဲ႔စာရင္ ငါးေထာင္ေလာက္ တက္တယ္။ အစက သား၊ ငါးေတြက ေစ်းတက္တာေတြ၊ ဟိုဟာေစ်းတက္တာ၊ ဒီဟာေစ်းတက္တာေတြ ရွိလာတာေလာက္က မသိသာေပမယ့္ မီတာခ မ်ားလာတာေတြပါ ေပါင္းလုိက္ရင္ အသုံးစရိတ္ေတြ ပုိကုန္လာတယ္။ ဒီေတာ့ တစ္လတစ္လ ကုန္က်စရိတ္ေတြက မ်ားလာတာေတြရွိေတာ့ စကားႀကီး စကားက်ယ္ ေျပာတယ္လုိ႔ပဲထင္ထင္ ကြၽန္မတုိ႔ရတဲ့ ၀င္ေငြနဲ႔ ကုန္က်စရိတ္က မညီမွ်ဘူးဆုိတာေတြက သိသာလာပါတယ္” ဟု လႈိင္ၿမိဳ႕နယ္ သံလမ္းတြင္ေနထုိင္သူ ေဒၚခင္ရီက ေျပာျပသည္။
အလားတူ ျပည္တြင္း၌ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိရန္၊ အေသးစားႏွင့္ အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု သံုးသပ္ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း ေနရာရရွိရန္ အခက္အခဲ၊ ေငြေၾကးအခက္အခဲႏွင့္ လွ်ပ္စစ္မီးရရွိရန္ အခက္အခဲတို႔ေၾကာင့္ ျပည္တြင္းအေသးစားႏွင့္ အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးတို႔မွာလည္း အတားအဆီးမ်ားစြာ ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
အစုိးရအေနနဲ႔ တုိင္းျပည္ကုိ အခြန္နဲ႔ တည္ေထာင္မယ္ဆုိၿပီး ျပည္သူေတြဆီက အခြန္ေတြကုိ တုိးျမႇင့္ေကာက္ခံတယ္။ ေကာက္ခံၿပီးရင္ တုိင္းျပည္အက်ဳိးအတြက္ ဘယ္လုိေနရာေတြမွာ အသုံးျပဳလဲဆုိတာ ေခတ္စနစ္အညီ ျပည္သူေတြ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေအာင္ ခ်ျပတာမ်ဳိးမရွိဘူး။ အခု ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵမပါဘဲ လွ်ပ္စစ္မီတာခကုိ တုိးျမႇင့္ေကာက္ခံတယ္။ ပုိက္ဆံရွိတဲ့သူေတြက ႀကိဳက္သေလာက္သံုး က်သေလာက္ေပးႏုိင္ေပမယ့္ တစ္ေန႔လုပ္မွ တစ္ေန႔စားရတဲ့ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြအတြက္ အခက္အခဲ အမ်ားရွိလာတယ္ . . . . .
“အစိုးရက လစာတိုးေပးေတာ့ ေငြေလးႏွစ္ေသာင္းထဲ။ လကုန္ျပန္ထြက္မယ့္ေငြက ဒီထက္မက ပိုကုန္မယ္။ မီတာခက အရင္တုန္းက သံုးေထာင္ကေန ေလးေထာင္ၾကားပဲက်တာ။ ခုေတာ့ ခုနစ္ေထာင္ေက်ာ္ေတာင္ က်တယ္။ ဒါေတာင္ အရင္လို လွ်ပ္စစ္မီးနဲ႔ ထမင္းဟင္းမခ်က္ေတာ့ဘူး။ မီတာခကိုသာ တိုးေကာက္ေနတယ္ မီးက်ေတာ့ ပ်က္လိုက္လာလိုက္နဲ႔။ ပံုမွန္လည္းမရိွဘူး။ ေႏြဆိုရင္လည္း ေႏြမို႔လို႔ မိုးတြင္းဆိုလည္း ေလေလးနည္းနည္း မတိုက္နဲ႔ က်ိန္းေသတယ္ မီးပ်က္ဖို႔။ ေပးရတဲ့ေငြက မ်ားေနၿပီး သံုးစြဲရတဲ့ လွ်ပ္စစ္ကေတာ့ သြင္းရတဲ့ေငြ မညီမွ်ပါဘူး။ ေရွးေရး ေနာင္ေရးအတြက္ စုဖို႔ေဆာင္းဖို႔ေနသာ လကုန္တိုင္းထြက္မယ့္ ထြက္ေငြေတြကို တြက္ရင္း ရင္ေမာရတာနဲ႔ပဲ အသက္လည္းတိုမွာပါပဲဗ်ာ” ဟု သာေကတၿမိဳ႕နယ္ေန ကိုကိုလင္းထြန္းက ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ ဧၿပီလမွစတင္ၿပီး မီတာခမ်ား တိုးျမႇင့္ေကာက္ခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာ၌လည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ အခ်ဳိ႕ေသာ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားအတြင္း အိမ္သံုးမီတာခမ်ား တြက္ခ်က္ရာ၌ ယခင္က မီတာႏွစ္လံုးခြဲကာ ေပးေဆာင္ေနရာမွ ယခုဧၿပီလအတြင္း ေကာက္ခံရာ၌ မီတာႏွစ္လံုးအတြက္ ဘီလ္တစ္ေစာင္တည္းျဖင့္ တစ္ေပါင္းတည္း ေကာက္ခံသည့္ ကိစၥမ်ားလည္း ၾကံဳေတြ႔လာရေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ ျပည္သူမ်ားထံမွ သိရသည္။
“ကြၽန္ေတာ္တို႔အိမ္က လုပ္ငန္းမရွိတဲ့ အိမ္သံုးသက္သက္ကိုမွ lighting အတြက္ မီတာတစ္လံုး၊ power အတြက္ မီတာတစ္လံုး သံုးပါတယ္။ ဒါက အစကတည္းက သံုးတာပါ။ မီတာခဘီလ္ေဆာင္ရင္လည္း မီတာႏွစ္လံုးက ဘီလ္ႏွစ္ေစာင္နဲ႔ မီတာခေဆာင္ပါတယ္။ အခုဧၿပီလကစၿပီး မီတာခေတြ တိုးေကာက္တယ္ေလ။ ဧၿပီလအတြက္က်ေတာ့ မီတာႏွစ္လံုးက ဘီလ္ကို တစ္လံုးစာတည္းေပါင္းၿပီး ေဆာင္ခိုင္းတယ္။ ဧၿပီလထဲမွာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က ၁၀ ရက္ေတာ့ ခရီးသြားထားေတာ့ မီတာႏွစ္လံုးက ၉၇ ယူနစ္ပဲ ရွိေသးတယ္။ ေနာက္လေတြဆိုရင္ ဒီလိုမီတာႏွစ္လံုးကို တစ္ေစာင္တည္း ေပါင္းျဖတ္ေတာ့ ယူနစ္က ၁၀၀ ေက်ာ္သြားၿပီ။ ၁၀၀ ေက်ာ္ရင္ ေစ်းကတစ္မ်ဳိး ျဖစ္သြားေတာ့မယ္။ ကြၽန္ေတာ္ စံုစမ္းၾကည့္သေလာက္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အဲလိုျဖစ္ေနၾကတယ္” ဟု လသာၿမိဳ႕နယ္မွ ဦးေအာင္လိႈင္က ေျပာၾကားသည္။
“ဧၿပီလကုန္ကတည္းက လစာက တိုးသြားတာဆိုေတာ့ ခုခ်ိန္မွာ ကုန္ေစ်းႏႈန္း တျဖည္းျဖည္း တက္လာတာကိုေတာ့ ေတြ႔လာရတယ္။ လစာတိုးေပးလိုက္တဲ့အတြက္ ၀ယ္လိုအား ပိုေကာင္းလာမယ္။ ပိုေကာင္းလာတဲ့အတြက္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းကလည္း ေစ်းတက္လာမယ္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈမွာ မီတာခႀကီးျမင့္မႈေၾကာင့္ ဘယ္ေလာက္အတုိင္းအတာအထိ ကုန္က်စရိတ္ ပုိျမင့္သြားမလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ တြက္ၾကည့္ရဦးမွာပါ။ မီးမရတဲ့ ျပႆနာလည္း ရွိတယ္ဆိုေတာ့ ကုန္က်စရိတ္ ဘယ္ေလာက္ျမင့္တက္သြားလဲ ဆိုတာထက္ ရရွိတဲ့ယူနစ္နဲ႔ ထုတ္လုပ္မႈ ကုန္က်စရိတ္ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ အေျဖထြက္လာမွာပါ” ဟု ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူ ဦးျမင့္ေသာင္းက ေျပာၾကားသည္။
ကုန္ေစ်းႏႈန္းျမင့္တက္လာမႈ၊ လွ်ပ္စစ္မီတာခမ်ား တိုးျမႇင့္ေကာက္ခံလ်က္ ရွိေသာ္လည္း မီးအျပည့္အ၀ မရရွိေသးသည့္ ျပႆနာမ်ား စသည္တို႔ျဖင့္ ျပည္သူမ်ားအၾကား စား၀တ္ေနေရးႏွင့္ အေထြေထြ လူမႈဒုကၡမ်ားေၾကာင့္ ျပည္သူလူထု၏ ေန႔စဥ္ဘ၀တို႔ ရပ္တည္ရွင္သန္ရန္ ပိုမိုခက္ခဲလာေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
“SMEs ေတြအတြက္ကေတာ့ အခုလို မီတာခ တိုးေကာက္တဲ့အတြက္ ထိေတာ့ထိမွာပဲေလ။ ဒါေပမဲ့ မထူးေတာ့ဘူးလို႔ ခံစားရတယ္။ ပိုက္ဆံလည္း ေခ်းလို႔မရဘူး။ ေနရာဆိုတာကလည္း တကယ့္စက္မႈဇုန္လို ေနရာမ်ဳိးမွာ ရတာမဟုတ္ဘဲ အိမ္ႀကိဳအိမ္ၾကားမွာ လုပ္ေနရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးမွာဆိုေတာ့ တိုးၿပီးေတာ့ ထူးမလာေတာ့ပါဘူးလို႔ပဲ သေဘာထားလိုက္တယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိတာက ဘာျဖစ္လာမလဲဆိုေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ ထုတ္တာထက္ တ႐ုတ္ကပစၥည္းေတြ ျပည္တြင္းကို ေအာက္လမ္းက၀င္လာၿပီး ျပည္တြင္းမွာ တံဆိပ္ကပ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့ထြက္ကုန္ဆိုၿပီးေတာ့ပဲ ျဖစ္သြားမွာပါ။ အဲဒီ အေနအထားေတြလည္း ေတြ႔ေနပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ မီတာခေစ်းတက္သလို မွန္မွန္လည္း မီးကမရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို SMEs တိုးတက္ေရးဆိုတာ အေျပာမွာပဲရွိၿပီး လက္ေတြ႔မွာ မေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့အတြက္ ေရရွည္မွာ SMEs ေတြရဲ႕ ရပ္တည္ေရးကလည္း အမ်ားႀကီး အခက္အခဲရွိလာမွာပါ” ဟု ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံ ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း၊ တြဲဖက္အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးျမင့္ေဇာ္က ေျပာၾကားသည္။
“အစုိးရအေနနဲ႔ တုိင္းျပည္ကုိ အခြန္နဲ႔ တည္ေထာင္မယ္ဆုိၿပီး ျပည္သူေတြဆီက အခြန္ေတြကုိ တုိးျမႇင့္ေကာက္ခံတယ္။ ေကာက္ခံၿပီးရင္ တုိင္းျပည္အက်ဳိးအတြက္ ဘယ္လုိေနရာေတြမွာ အသုံးျပဳလဲဆုိတာ ေခတ္စနစ္အညီ ျပည္သူေတြ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေအာင္ ခ်ျပတာမ်ဳိးမရွိဘူး။ အခု ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵမပါဘဲ လွ်ပ္စစ္မီတာခကုိ တုိးျမႇင့္ေကာက္ခံတယ္။ ပုိက္ဆံရွိတဲ့သူေတြက ႀကိဳက္သေလာက္သံုး က်သေလာက္ေပးႏုိင္ေပမယ့္ တစ္ေန႔လုပ္မွ တစ္ေန႔စားရတဲ့ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြအတြက္ အခက္အခဲ အမ်ားရွိလာတယ္။ သက္ေသာင့္သက္သာေနႏုိင္တဲ့ လူေနထိုင္မႈပုံစံကုိ ရႏုိင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဆုိလုိတာက ပူလို႔ ပန္ကာတစ္ခုေတာင္ မဖြင့္ႏိုင္ဘဲ ညဘက္မီးလုံး တစ္လုံးတည္းနဲ႔ ေနထုိင္ေနရတဲ့ လူတန္းစားေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ အစုိးရအေနနဲ႔ လွ်ပ္စစ္မီတာ တိုးေကာက္ခဲ့တာက အေျခခံလူတန္းစားေတြ အတြက္ေတာ့ ၀န္ထုပ္၀န္ပုိး ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ လုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔ အစုိးရမီတာခတက္ရင္ သူတုိ႔ထုတ္လုပ္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းကုိ အနည္းနဲ႔အမ်ား ေစ်းတက္ၾကမွာပဲ။ အဲ့ဒီေတာ့ ကုန္ပစၥည္း၀ယ္သုံး တဲ့ ျပည္သူေတြထဲမွာမွ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြအတြက္ စားေသာက္ေရး အခက္အခဲ ျဖစ္လာျပန္ေရာ။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ေနာက္ဆုံးခံရတာက အေျခခံလူတန္းစားေတြပါပဲ။ ကြၽန္ေတာ္အိမ္မွာ အရင္က ပန္ကာသုံး၊ ေရခဲေသတၲာသုံး၊ မီးပူတိုက္တာမွ တစ္လေလးေထာင္ေက်ာ္ပဲ က်တယ္။ ဒီလ ရွစ္ေထာင္ေလာက္က်တယ္။ ေခတ္ေတြေျပာင္းလုိ႔ ျပည္သူေတြ လူေနမႈအဆင့္အတန္းေတြ စား၀တ္ေနေရးေတြ၊ အထူးသျဖင့္ အေျခခံလူတန္းစားေတြရဲ႕ ဘ၀က ဘာတစ္ခုမွ တုိးတက္ေျပာင္းလဲ လာတာ မရွိပါဘူး” လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္မွ က်ဴရွင္ဆရာတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးမ်ဳိးကုိက ေျပာၾကားသည္။
“မီတာခက တက္သြားတာကလည္း အဆမတန္ဘဲ။ အရင္တုန္းကလည္း ဒီေလာက္ပဲသံုးတာ။ ေရွ႕လက သံုးထားတဲ့ယူနစ္နဲ႔ ခုလေဆာင္ရမယ့္ ယူနစ္နဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္ေတာ့ ေလးယူနစ္ပဲ ကြာတယ္။ ေငြက ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ ပိုသြားတယ္။ မီးက်ေတာ့ ပံုမွန္မလာဘူး။ အန္တီတို႔မွာ မီးလာၿပီဆိုတာနဲ႔ သံုးဖို႔ေရကို အျမန္ေမာင္းရတယ္။ မီးအားက တစ္ခါတေလ က်ေသးတယ္။ အန္တီတို႔မွာ ၀င္ေငြနဲ႔ထြက္ေငြ ညီမွ်ေအာင္ ေငြကို မနည္းေခြၽတာ သံုးစြဲေနရတယ္။ ေဆာင္ရမယ့္ မီတာခြန္ကို ယံုေတာင္မယံုၾကည္ႏိုင္ဘူး။ တိုးေကာက္လို႔ ပိုကုန္မယ္သိေပမယ့္ ဒီေလာက္ႀကီး မ်ားသြားမယ္လို႔ မထင္ဘူး” ဟု ဒဂံုဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္ေန ေဒၚတင္တင္ေဌးက ေျပာၾကားသည္။
Eleven Media Group
အစိုးရသစ္ တက္လာၿပီးေနာက္ အစစအရာရာ ျမင့္တက္လာသည့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းမ်ား စား၀တ္ေနေရး ျပႆနာ မ်ား အေပၚ ယခုႏွစ္ ဧၿပီလကုန္မွ စတင္တိုးျမႇင့္လိုက္ေသာ မီတာခ၏ ထပ္ဆင့္ထိုးႏွက္မႈေၾကာင့္ မေျပလည္မႈမ်ားႏွင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေသာ ျပည္သူမ်ားအၾကား မေက်လည္မႈမ်ားစြာ ျဖစ္ေပၚေနၿပီျဖစ္သည္။“လုပ္ငန္းငယ္ေတြအတြက္ ျမင့္တက္လာတဲ့ လွ်ပ္စစ္မီတာခက ထိခိုက္မႈ ရွိတယ္ဆိုေပမယ့္ လွ်ပ္စစ္မီးမွန္ ရင္ ေတာ္ေသးတယ္။ အခုက မီးျပတ္လို႔ လုပ္ငန္းလည္ပတ္မႈ ရပ္ထားရတဲ့ ရက္ေတြက ဒီဧၿပီလ မွာ ေျခာက္ရက္ခုနစ္ရက္ေလာက္ ရွိတယ္။ လုပ္ငန္းရပ္ထားလို႔ ကုန္ၾကမ္းကေန ကုန္ေခ်ာလုပ္တဲ့အဆင့္ကို မလုပ္ႏိုင္ လို႔ ၀င္ေငြေလ်ာ့က်ခ်ိန္မွာ မီတာခက အရင္က်ပ္ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္ကေန က်ပ္ ၃၀၀၀၀ ေက်ာ္ ျဖစ္လာတယ္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ လုပ္ငန္းငယ္ေတြ ႀကီးထြားလာေအာင္ ျမႇင့္တင္မႈအစား မၿပိဳၿပိဳေအာင္ ၿဖိဳေနသလိုပဲ” ဟု အေသးစား ေကာ္ရည္က်ဳိလုပ္ငန္း လုပ္ကိုင္သူ ဦးေဇာ္ေဇာ္က ဆိုသည္။
၂၀၁၄ ခုႏွစ္ ဧၿပီ ၁ ရက္မွစ၍ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အား သံုးစြဲခမ်ားကို တုိးျမႇင့္ေကာက္ခံရန္ အစိုးရ၏ တင္ျပမႈကို မတ္ ၁၉ ရက္က ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္တြင္ အတည္ျပဳခဲ့သည္။ အစိုးရက လက္ရွိေကာက္ခံေနေသာ လွ်ပ္စစ္ဓာတ္အားခ ႏႈန္းထားမ်ားျဖစ္ေသာ အိမ္သံုးတစ္ယူနစ္လွ်င္ ၃၅ က်ပ္၊ စက္မႈသံုး တစ္ယူနစ္လွ်င္ ၇၅ က်ပ္၊ အစိုးရသံုး တစ္ယူနစ္လွ်င္ ၃၅ က်ပ္ ႏိုင္ငံျခားေငြျဖင့္ တစ္ယူနစ္လွ်င္ အေမရိကန္ေဒၚလာ ၀ ဒသမ ၁၂ ျဖင့္ ေကာက္ခံေနမႈအား ဧၿပီ ၁ ရက္မွစ၍ သတ္မွတ္ထားသည့္ ႏႈန္းထားမ်ားအတိုင္း ေကာက္ခံရန္ အတည္ျပဳခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
“မီးတာခတက္တာ သာမန္အိမ္ေထာင္စုေတြကိုေတာင္ အမ်ားႀကီး ထိခုိက္တာ အန္တီတို႔လို လုပ္ငန္းရွင္ေတြဆိုရင္ ပိုဆိုးတာေပါ့။ ယူနစ္ေတြ အမ်ားႀကီး ႐ႈံးတဲ့အခါ မီတာခေတြက အဆမတန္ တက္ေနေတာ့ direction cost ကို ျပန္တြက္ရတယ္။ ေရထြက္နဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ကုန္ၾကမ္းက လည္း ေလ်ာ့ေနေတာ့ မီတာက ဒီလိုႏႈန္းနဲ႔ဆိုရင္ မကိုက္ေတာ့ဘူး။ ကုန္ၾကမ္းရွားေန တဲ့ ေရထြက္နဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ စက္႐ုံေတြမွာ အေအးခန္းလို ေနရာမွာသုံးတဲ့ မီတာခေတြက ႏွစ္ဆပိုမ်ား လာ တယ္။ ျပည္ပကို Export ပို႔တာေတြလည္း ေလ်ာ့လာမယ္” ဟု ေရထြက္ပစၥည္းႏွင့္ ပို႔ကုန္လုပ္ငန္းရွင္ တစ္ဦး က ေျပာၾကားသည္။
ျပည္သူမ်ား ကန္႔ကြက္ေနသည့္ၾကားမွ တိုးျမႇင့္လိုက္ေသာ မီတာခႏႈန္းထားမ်ား စတင္ေကာက္ခံလာ မႈေၾကာင့္ အေသးစားအလတ္စား လုပ္ငန္းငယ္မ်ားႏွင့္ ျပည္သူမ်ားအၾကား မီတာခကုန္က်စရိတ္ မ်ား ျမင့္တက္လာသျဖင့္ အခက္ၾကံဳေနရေၾကာင္း သိရသည္။
“အရင္လေတြကဆုိရင္ မီတာခက က်ပ္ ၁၃၀၀၀ ၀န္းက်င္ေလာက္ပဲ က်တာ။ အခုလမွာေတာ့ မီတာခက က်ပ္ ၂၀၀၀၀ ေက်ာ္သြားၿပီ။ ကြၽန္ေတာ္က ပင္စင္စားျဖစ္တဲ့အတြက္ ပင္စင္လစာက က်ပ္ ၆၀၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲ ရတယ္။ အဲဒီလစာေလးနဲ႔ မီတာခကုိပဲ တုိးၿပီးေပးရတာက တစ္မ်ဳိး၊ ၿပီးေတာ့ ေရခြန္၊ အိမ္လခတုိ႔သာ ထပ္ၿပီးေပးရမယ္ဆုိရင္ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔မိသားစုဘ၀ ရပ္တည္ႏုိင္ဖုိ႔ကုိ ခက္ခက္ ခဲခဲ ႀကိဳးစားရပါလိမ့္မယ္” ဟု သု၀ဏၰ ၂၉ ရပ္ကြက္၊ ေကာက္လ်င္လမ္းတြင္ ဇနီး၊ ေျမးသုံးေယာက္ႏွင့္အတူ ေနထုိင္သည့္ အလုပ္သမားအရာရွိ အၿငိမ္းစားျဖစ္သူ ဦးတင္ေအာင္က ေမ ၁၈ ရက္ တြင္ ဆုိသည္။
အစိုးရ၀န္ထမ္းမ်ား လစာအား က်ပ္ ၂၀၀၀၀ အထိ ထပ္မံတိုးျမႇင့္ျခင္းေၾကာင့္ ခ်ိန္ခါမီ ျမင့္တက္လာသည့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းႀကီးျမင့္မႈအား ျပည္သူမ်ား ရင္ဆိုင္ေနရခ်ိန္တြင္ ယခုႏွစ္ မတ္လကုန္အထိ ေပးေဆာင္ခဲ့ရသည့္ မီတာခထက္ ဧၿပီလတြင္ ေပးေဆာင္ရသည့္ မီတာခမွာ ႏွစ္ဆခန္႔ ျမင့္တက္လာမႈေၾကာင့္ အေသးစား အလတ္စား လုပ္ငန္းငယ္မ်ားႏွင့္ သာမန္ျပည္သူမ်ားအၾကား အခက္အခဲမ်ား ပိုမိုျဖစ္ေပၚလာေနေၾကာင္း သိရသည္။
“မတ္လကုန္တုန္းက က်ပ္ ၄၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲကုန္တဲ့ မီတာခက အခုမီတာခေတြ စၿပီးတိုးေကာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာ က်ပ္ ၈၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ ျဖစ္လာလို႔ အေမက ညဘက္မွာ မီးဖြင့္မအိပ္နဲ႔ေတာ့တဲ့” ဟု ၾကည့္ျမင္တိုင္ၿမိဳ႕နယ္ေန မျမင့္ျမင့္ဦးက ေျပာၾကားသည္။
“ကြၽန္မတုိ႔အိမ္ တစ္လ၀င္ေငြကေတာ့ ပုံမွန္ပဲ ျဖစ္ေနေပမယ့္ ကုန္က်စရိတ္ေတြျဖစ္တဲ့ ကုန္ေစ်းႏႈန္းတုိ႔၊ မီတာခတုိ႔ကေတာ့ တျဖည္းျဖည္း တုိးလာတယ္။ အထူးသျဖင့္ ဒီလဆုိရင္ မီတာက ထက္၀က္ေက်ာ္ တက္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အခုတစ္ေလာ ကြၽန္မတုိ႔ အိမ္ရွင္မေတြ ေျပာေနၾကတာက ၀င္ေငြပုိရႏုိင္မယ့္ နည္းလမ္းကို ရွာခ်င္ရွာ မဟုတ္ရင္ေတာ့ လွ်ပ္စစ္ကုိ ေခြၽတာသုံး ဆုိတာပဲ” ဟု ၾကည့္ျမင္တုိင္ၿမိဳ႕နယ္၊ အုိးဘုိလမ္းေန ေဒၚေအးမူကဆုိသည္။
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သည္ စား၀တ္ေနေရးျပႆနာ တစ္ရက္ထက္တစ္ရက္ ပိုမိုႀကီးမားလာေသာၿမိဳ႕ျဖစ္လာၿပီး တစ္ဦးခ်င္း၀င္ေငြ နိမ့္က်မႈ၊ လွ်ပ္စစ္မီတာခ ျမင့္တက္လာမႈ၊ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ၊ သယ္ယူပို႔ေဆာင္စရိတ္ ႀကီးျမင့္မႈႏွင့္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းႀကီးျမင့္မႈတို႔သည္ ၿမိဳ႕ေနလူထုအတြက္ ၀န္ထုပ္၀န္ပိုးမ်ားကို တစ္ရက္ထက္ တစ္ရက္ ပိုမို၍ ျဖစ္ေပၚေစေၾကာင္းႏွင့္ လူထု၏ စား၀တ္ေနေရး မေခ်ာင္လည္မႈမွတစ္ဆင့္ စီးပြားေရး အက်ပ္အတည္းမ်ားသည္ ေန႔စဥ္ လူေနမႈဘ၀ကို ႐ိုက္ခတ္ႏုိင္ေသာ ႀကီးမားသည့္ ျပႆနာမ်ား ျဖစ္ လာႏုိင္ေၾကာင္း သံုးသပ္မႈမ်ားလည္း ရွိေနသည္။
“မီတာခေတြ တက္ေတာ့မယ္ ဆိုကတည္းက မလိုအပ္တဲ့မီးေတြ အကုန္ပိတ္တယ္။ ညဆိုလည္း လိုအပ္တဲ့ေနရာပဲ မီးဖြင့္တယ္။ ဒီလိုလုပ္ထားတာေတာင္မွ အရင္ က်ပ္ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ေလာက္ပဲက်တဲ့ မီတာခက အခုလ က်ပ္ ၃၀၀၀ ေက်ာ္ ၄၀၀၀ နီးနီးေလာက္ က်တယ္။ ေနာက္လလည္း ဒီလိုေခြၽတာရမွာပါပဲ” ဟု ပခုကၠဴၿမိဳ႕ေန ဦး၀င္းေဌးက ဆိုသည္။
“အရင္လတုန္းက မီတာခက က်ပ္ငါးေသာင္းခြဲေလာက္ က်တယ္။ အခု ဒီလကစၿပီး မီတာခေတြ စတက္ေတာ့ ခုနစ္ေသာင္းခြဲေလာက္ က်တယ္။ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က ဂိမ္းဆုိင္ဖြင့္ေတာ့ ပုိဆုိးတာေပါ့။ ဒီၾကားထဲ လွ်ပ္စစ္မီးက ခဏခဏ ပ်က္ေသးတယ္။ မီးစက္နဲ႔ဆုိရင္ ဆီးဖုိးနဲ႔က မကုိက္ဘူး။ ေနာက္ၿပီး အိမ္လခေတြ ကုန္ေစ်းႏႈန္းေတြကလည္းတက္ေတာ့ ရမယ့္ပုိက္ဆံေတာင္ မက်န္ေတာ့ဘူး။ ၾကာရင္လူေတြလည္း ၿမဳိ႕ျပင္ေရာက္ေတာ့မယ္။ အဘက္ဘက္က စုမိေဆာင္းမိဖုိ႔ မေျပာနဲ႔ ဒီေနရာမွာ ဆက္ေနဖုိ႔ေတာင္ အႏုိင္ႏုိင္ ရွာေနရတာပါ” ဟု ဗဟန္းၿမဳိ႕နယ္တြင္ ဂိမ္းဆိုင္ဖြင့္ေနသူ ဦးေက်ာ္က ေျပာၾကားသည္။
လတ္တေလာအခ်ိန္တြင္ ဆန္ေစ်းႏွင့္ဆီေစ်းမ်ား မတက္ေသးေသာ္လည္း အျခားကုန္စည္ေစ်းႏႈန္းမ်ား အထိုက္အေလ်ာက္ တက္လာသည့္အတြက္ လည္းေကာင္း၊ ေယဘုယ်အားျဖင့္ လူတို႔တြင္ inflation psychology ရွိေနသည့္အတြက္ လည္းေကာင္း၊ ကုန္ေစ်းႏႈန္းသည္ က်ဆင္းမႈမရွိေတာ့ဘဲ အတက္ဘက္သို႔သာ ဦးတည္ေနေၾကာင္း၊ ေနထိုင္မႈစရိတ္ ျမင့္တက္မႈအျပင္ စားေသာက္ေရးပါ ခက္ခဲလာသည့္ဒဏ္ကို ယေန႔လူထုက ခံစားေနရေၾကာင္း သိရသည္။
“အထူးသျဖင့္ ဒီရက္ပုိင္း ေစ်းထဲမွာ၊ လမ္းထဲမွာ ၾကားေနရတာက ဒီမီတာခကိစၥပဲ။ ကြၽန္မတို႔အိမ္မွာဆုိလည္း မီတာခက အရင္လေတြနဲ႔စာရင္ ငါးေထာင္ေလာက္ တက္တယ္။ အစက သား၊ ငါးေတြက ေစ်းတက္တာေတြ၊ ဟိုဟာေစ်းတက္တာ၊ ဒီဟာေစ်းတက္တာေတြ ရွိလာတာေလာက္က မသိသာေပမယ့္ မီတာခ မ်ားလာတာေတြပါ ေပါင္းလုိက္ရင္ အသုံးစရိတ္ေတြ ပုိကုန္လာတယ္။ ဒီေတာ့ တစ္လတစ္လ ကုန္က်စရိတ္ေတြက မ်ားလာတာေတြရွိေတာ့ စကားႀကီး စကားက်ယ္ ေျပာတယ္လုိ႔ပဲထင္ထင္ ကြၽန္မတုိ႔ရတဲ့ ၀င္ေငြနဲ႔ ကုန္က်စရိတ္က မညီမွ်ဘူးဆုိတာေတြက သိသာလာပါတယ္” ဟု လႈိင္ၿမိဳ႕နယ္ သံလမ္းတြင္ေနထုိင္သူ ေဒၚခင္ရီက ေျပာျပသည္။
အလားတူ ျပည္တြင္း၌ အလုပ္အကိုင္ အခြင့္အလမ္းမ်ား ရရွိရန္၊ အေသးစားႏွင့္ အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ရန္ လိုအပ္သည္ဟု သံုးသပ္ေဆြးေႏြးမႈမ်ား ရွိေနေသာ္လည္း ေနရာရရွိရန္ အခက္အခဲ၊ ေငြေၾကးအခက္အခဲႏွင့္ လွ်ပ္စစ္မီးရရွိရန္ အခက္အခဲတို႔ေၾကာင့္ ျပည္တြင္းအေသးစားႏွင့္ အလတ္စားလုပ္ငန္းမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးတို႔မွာလည္း အတားအဆီးမ်ားစြာ ရွိေနေၾကာင္း သိရသည္။
အစုိးရအေနနဲ႔ တုိင္းျပည္ကုိ အခြန္နဲ႔ တည္ေထာင္မယ္ဆုိၿပီး ျပည္သူေတြဆီက အခြန္ေတြကုိ တုိးျမႇင့္ေကာက္ခံတယ္။ ေကာက္ခံၿပီးရင္ တုိင္းျပည္အက်ဳိးအတြက္ ဘယ္လုိေနရာေတြမွာ အသုံးျပဳလဲဆုိတာ ေခတ္စနစ္အညီ ျပည္သူေတြ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေအာင္ ခ်ျပတာမ်ဳိးမရွိဘူး။ အခု ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵမပါဘဲ လွ်ပ္စစ္မီတာခကုိ တုိးျမႇင့္ေကာက္ခံတယ္။ ပုိက္ဆံရွိတဲ့သူေတြက ႀကိဳက္သေလာက္သံုး က်သေလာက္ေပးႏုိင္ေပမယ့္ တစ္ေန႔လုပ္မွ တစ္ေန႔စားရတဲ့ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြအတြက္ အခက္အခဲ အမ်ားရွိလာတယ္ . . . . .
“အစိုးရက လစာတိုးေပးေတာ့ ေငြေလးႏွစ္ေသာင္းထဲ။ လကုန္ျပန္ထြက္မယ့္ေငြက ဒီထက္မက ပိုကုန္မယ္။ မီတာခက အရင္တုန္းက သံုးေထာင္ကေန ေလးေထာင္ၾကားပဲက်တာ။ ခုေတာ့ ခုနစ္ေထာင္ေက်ာ္ေတာင္ က်တယ္။ ဒါေတာင္ အရင္လို လွ်ပ္စစ္မီးနဲ႔ ထမင္းဟင္းမခ်က္ေတာ့ဘူး။ မီတာခကိုသာ တိုးေကာက္ေနတယ္ မီးက်ေတာ့ ပ်က္လိုက္လာလိုက္နဲ႔။ ပံုမွန္လည္းမရိွဘူး။ ေႏြဆိုရင္လည္း ေႏြမို႔လို႔ မိုးတြင္းဆိုလည္း ေလေလးနည္းနည္း မတိုက္နဲ႔ က်ိန္းေသတယ္ မီးပ်က္ဖို႔။ ေပးရတဲ့ေငြက မ်ားေနၿပီး သံုးစြဲရတဲ့ လွ်ပ္စစ္ကေတာ့ သြင္းရတဲ့ေငြ မညီမွ်ပါဘူး။ ေရွးေရး ေနာင္ေရးအတြက္ စုဖို႔ေဆာင္းဖို႔ေနသာ လကုန္တိုင္းထြက္မယ့္ ထြက္ေငြေတြကို တြက္ရင္း ရင္ေမာရတာနဲ႔ပဲ အသက္လည္းတိုမွာပါပဲဗ်ာ” ဟု သာေကတၿမိဳ႕နယ္ေန ကိုကိုလင္းထြန္းက ဆိုသည္။
ထို႔ျပင္ ဧၿပီလမွစတင္ၿပီး မီတာခမ်ား တိုးျမႇင့္ေကာက္ခံမႈမ်ား ျပဳလုပ္ရာ၌လည္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ အခ်ဳိ႕ေသာ ၿမိဳ႕နယ္မ်ားအတြင္း အိမ္သံုးမီတာခမ်ား တြက္ခ်က္ရာ၌ ယခင္က မီတာႏွစ္လံုးခြဲကာ ေပးေဆာင္ေနရာမွ ယခုဧၿပီလအတြင္း ေကာက္ခံရာ၌ မီတာႏွစ္လံုးအတြက္ ဘီလ္တစ္ေစာင္တည္းျဖင့္ တစ္ေပါင္းတည္း ေကာက္ခံသည့္ ကိစၥမ်ားလည္း ၾကံဳေတြ႔လာရေၾကာင္း ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ခံ ျပည္သူမ်ားထံမွ သိရသည္။
“ကြၽန္ေတာ္တို႔အိမ္က လုပ္ငန္းမရွိတဲ့ အိမ္သံုးသက္သက္ကိုမွ lighting အတြက္ မီတာတစ္လံုး၊ power အတြက္ မီတာတစ္လံုး သံုးပါတယ္။ ဒါက အစကတည္းက သံုးတာပါ။ မီတာခဘီလ္ေဆာင္ရင္လည္း မီတာႏွစ္လံုးက ဘီလ္ႏွစ္ေစာင္နဲ႔ မီတာခေဆာင္ပါတယ္။ အခုဧၿပီလကစၿပီး မီတာခေတြ တိုးေကာက္တယ္ေလ။ ဧၿပီလအတြက္က်ေတာ့ မီတာႏွစ္လံုးက ဘီလ္ကို တစ္လံုးစာတည္းေပါင္းၿပီး ေဆာင္ခိုင္းတယ္။ ဧၿပီလထဲမွာ ကြၽန္ေတာ္တုိ႔က ၁၀ ရက္ေတာ့ ခရီးသြားထားေတာ့ မီတာႏွစ္လံုးက ၉၇ ယူနစ္ပဲ ရွိေသးတယ္။ ေနာက္လေတြဆိုရင္ ဒီလိုမီတာႏွစ္လံုးကို တစ္ေစာင္တည္း ေပါင္းျဖတ္ေတာ့ ယူနစ္က ၁၀၀ ေက်ာ္သြားၿပီ။ ၁၀၀ ေက်ာ္ရင္ ေစ်းကတစ္မ်ဳိး ျဖစ္သြားေတာ့မယ္။ ကြၽန္ေတာ္ စံုစမ္းၾကည့္သေလာက္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား အဲလိုျဖစ္ေနၾကတယ္” ဟု လသာၿမိဳ႕နယ္မွ ဦးေအာင္လိႈင္က ေျပာၾကားသည္။
“ဧၿပီလကုန္ကတည္းက လစာက တိုးသြားတာဆိုေတာ့ ခုခ်ိန္မွာ ကုန္ေစ်းႏႈန္း တျဖည္းျဖည္း တက္လာတာကိုေတာ့ ေတြ႔လာရတယ္။ လစာတိုးေပးလိုက္တဲ့အတြက္ ၀ယ္လိုအား ပိုေကာင္းလာမယ္။ ပိုေကာင္းလာတဲ့အတြက္ ကုန္ေစ်းႏႈန္းကလည္း ေစ်းတက္လာမယ္။ ကုန္ထုတ္လုပ္မႈမွာ မီတာခႀကီးျမင့္မႈေၾကာင့္ ဘယ္ေလာက္အတုိင္းအတာအထိ ကုန္က်စရိတ္ ပုိျမင့္သြားမလဲ ဆိုတာကိုေတာ့ တြက္ၾကည့္ရဦးမွာပါ။ မီးမရတဲ့ ျပႆနာလည္း ရွိတယ္ဆိုေတာ့ ကုန္က်စရိတ္ ဘယ္ေလာက္ျမင့္တက္သြားလဲ ဆိုတာထက္ ရရွိတဲ့ယူနစ္နဲ႔ ထုတ္လုပ္မႈ ကုန္က်စရိတ္ ႏႈိင္းယွဥ္ရင္ အေျဖထြက္လာမွာပါ” ဟု ျမန္မာ့စီးပြားေရး ေလ့လာသံုးသပ္သူ ဦးျမင့္ေသာင္းက ေျပာၾကားသည္။
ကုန္ေစ်းႏႈန္းျမင့္တက္လာမႈ၊ လွ်ပ္စစ္မီတာခမ်ား တိုးျမႇင့္ေကာက္ခံလ်က္ ရွိေသာ္လည္း မီးအျပည့္အ၀ မရရွိေသးသည့္ ျပႆနာမ်ား စသည္တို႔ျဖင့္ ျပည္သူမ်ားအၾကား စား၀တ္ေနေရးႏွင့္ အေထြေထြ လူမႈဒုကၡမ်ားေၾကာင့္ ျပည္သူလူထု၏ ေန႔စဥ္ဘ၀တို႔ ရပ္တည္ရွင္သန္ရန္ ပိုမိုခက္ခဲလာေၾကာင္းလည္း သိရသည္။
“SMEs ေတြအတြက္ကေတာ့ အခုလို မီတာခ တိုးေကာက္တဲ့အတြက္ ထိေတာ့ထိမွာပဲေလ။ ဒါေပမဲ့ မထူးေတာ့ဘူးလို႔ ခံစားရတယ္။ ပိုက္ဆံလည္း ေခ်းလို႔မရဘူး။ ေနရာဆိုတာကလည္း တကယ့္စက္မႈဇုန္လို ေနရာမ်ဳိးမွာ ရတာမဟုတ္ဘဲ အိမ္ႀကိဳအိမ္ၾကားမွာ လုပ္ေနရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိးမွာဆိုေတာ့ တိုးၿပီးေတာ့ ထူးမလာေတာ့ပါဘူးလို႔ပဲ သေဘာထားလိုက္တယ္။ ျဖစ္ႏုိင္ေျခရွိတာက ဘာျဖစ္လာမလဲဆိုေတာ့ ျပည္တြင္းမွာ ထုတ္တာထက္ တ႐ုတ္ကပစၥည္းေတြ ျပည္တြင္းကို ေအာက္လမ္းက၀င္လာၿပီး ျပည္တြင္းမွာ တံဆိပ္ကပ္ၿပီးေတာ့ ျမန္မာ့ထြက္ကုန္ဆိုၿပီးေတာ့ပဲ ျဖစ္သြားမွာပါ။ အဲဒီ အေနအထားေတြလည္း ေတြ႔ေနပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ မီတာခေစ်းတက္သလို မွန္မွန္လည္း မီးကမရပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္မို SMEs တိုးတက္ေရးဆိုတာ အေျပာမွာပဲရွိၿပီး လက္ေတြ႔မွာ မေဖာ္ေဆာင္ႏုိင္တဲ့အတြက္ ေရရွည္မွာ SMEs ေတြရဲ႕ ရပ္တည္ေရးကလည္း အမ်ားႀကီး အခက္အခဲရွိလာမွာပါ” ဟု ျပည္ေထာင္စုသမၼတျမန္မာႏုိင္ငံ ကုန္သည္မ်ားႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားအသင္း၊ တြဲဖက္အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး ဦးျမင့္ေဇာ္က ေျပာၾကားသည္။
“အစုိးရအေနနဲ႔ တုိင္းျပည္ကုိ အခြန္နဲ႔ တည္ေထာင္မယ္ဆုိၿပီး ျပည္သူေတြဆီက အခြန္ေတြကုိ တုိးျမႇင့္ေကာက္ခံတယ္။ ေကာက္ခံၿပီးရင္ တုိင္းျပည္အက်ဳိးအတြက္ ဘယ္လုိေနရာေတြမွာ အသုံးျပဳလဲဆုိတာ ေခတ္စနစ္အညီ ျပည္သူေတြ ပြင့္လင္းျမင္သာမႈရွိေအာင္ ခ်ျပတာမ်ဳိးမရွိဘူး။ အခု ျပည္သူေတြရဲ႕ ဆႏၵမပါဘဲ လွ်ပ္စစ္မီတာခကုိ တုိးျမႇင့္ေကာက္ခံတယ္။ ပုိက္ဆံရွိတဲ့သူေတြက ႀကိဳက္သေလာက္သံုး က်သေလာက္ေပးႏုိင္ေပမယ့္ တစ္ေန႔လုပ္မွ တစ္ေန႔စားရတဲ့ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြအတြက္ အခက္အခဲ အမ်ားရွိလာတယ္။ သက္ေသာင့္သက္သာေနႏုိင္တဲ့ လူေနထိုင္မႈပုံစံကုိ ရႏုိင္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူး။ ဆုိလုိတာက ပူလို႔ ပန္ကာတစ္ခုေတာင္ မဖြင့္ႏိုင္ဘဲ ညဘက္မီးလုံး တစ္လုံးတည္းနဲ႔ ေနထုိင္ေနရတဲ့ လူတန္းစားေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ အစုိးရအေနနဲ႔ လွ်ပ္စစ္မီတာ တိုးေကာက္ခဲ့တာက အေျခခံလူတန္းစားေတြ အတြက္ေတာ့ ၀န္ထုပ္၀န္ပုိး ျဖစ္ေစခဲ့ပါတယ္။ လုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔ အစုိးရမီတာခတက္ရင္ သူတုိ႔ထုတ္လုပ္တဲ့ ကုန္ပစၥည္းကုိ အနည္းနဲ႔အမ်ား ေစ်းတက္ၾကမွာပဲ။ အဲ့ဒီေတာ့ ကုန္ပစၥည္း၀ယ္သုံး တဲ့ ျပည္သူေတြထဲမွာမွ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြအတြက္ စားေသာက္ေရး အခက္အခဲ ျဖစ္လာျပန္ေရာ။ ဘယ္လုိပဲျဖစ္ျဖစ္ ေနာက္ဆုံးခံရတာက အေျခခံလူတန္းစားေတြပါပဲ။ ကြၽန္ေတာ္အိမ္မွာ အရင္က ပန္ကာသုံး၊ ေရခဲေသတၲာသုံး၊ မီးပူတိုက္တာမွ တစ္လေလးေထာင္ေက်ာ္ပဲ က်တယ္။ ဒီလ ရွစ္ေထာင္ေလာက္က်တယ္။ ေခတ္ေတြေျပာင္းလုိ႔ ျပည္သူေတြ လူေနမႈအဆင့္အတန္းေတြ စား၀တ္ေနေရးေတြ၊ အထူးသျဖင့္ အေျခခံလူတန္းစားေတြရဲ႕ ဘ၀က ဘာတစ္ခုမွ တုိးတက္ေျပာင္းလဲ လာတာ မရွိပါဘူး” လိႈင္သာယာၿမိဳ႕နယ္မွ က်ဴရွင္ဆရာတစ္ဦးျဖစ္သူ ဦးမ်ဳိးကုိက ေျပာၾကားသည္။
“မီတာခက တက္သြားတာကလည္း အဆမတန္ဘဲ။ အရင္တုန္းကလည္း ဒီေလာက္ပဲသံုးတာ။ ေရွ႕လက သံုးထားတဲ့ယူနစ္နဲ႔ ခုလေဆာင္ရမယ့္ ယူနစ္နဲ႔ ယွဥ္ၾကည့္ေတာ့ ေလးယူနစ္ပဲ ကြာတယ္။ ေငြက ႏွစ္ေထာင္ေက်ာ္ ပိုသြားတယ္။ မီးက်ေတာ့ ပံုမွန္မလာဘူး။ အန္တီတို႔မွာ မီးလာၿပီဆိုတာနဲ႔ သံုးဖို႔ေရကို အျမန္ေမာင္းရတယ္။ မီးအားက တစ္ခါတေလ က်ေသးတယ္။ အန္တီတို႔မွာ ၀င္ေငြနဲ႔ထြက္ေငြ ညီမွ်ေအာင္ ေငြကို မနည္းေခြၽတာ သံုးစြဲေနရတယ္။ ေဆာင္ရမယ့္ မီတာခြန္ကို ယံုေတာင္မယံုၾကည္ႏိုင္ဘူး။ တိုးေကာက္လို႔ ပိုကုန္မယ္သိေပမယ့္ ဒီေလာက္ႀကီး မ်ားသြားမယ္လို႔ မထင္ဘူး” ဟု ဒဂံုဆိပ္ကမ္းၿမိဳ႕နယ္ေန ေဒၚတင္တင္ေဌးက ေျပာၾကားသည္။
Eleven Media Group
No comments:
Post a Comment