က်ား ထိန္းသိမ္းေရး ေဒသခံမ်ား ဆႏၵျပမည္

ယုဇန ကုမၸဏီက သိမ္းထားသည့္ ေျမကြက္မ်ားတြင္ ေရႊတူးေဖာ္ေရး လုပ္ကိုင္ေနသည္ကို ေတြ႕ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ – KDNG)

ကခ်င္ျပည္နယ္ တႏုိင္းၿမိဳ႕နယ္တြင္းရွိ ကမၻာ့ အႀကီးဆံုး က်ားထိန္းသိမ္းေရး နယ္ေျမ ဟူးေကာင္း ခ်ဳိင့္ဝွမ္း ေဒသခံမ်ားသည္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အမတ္ ဦးေဌးျမင့္ ၏ ယုဇန ကုမၸဏီက သိမ္းယူ ထားေသာ ေျမဧက ၂ သိန္းေက်ာ္ ျပန္ရေရး ဆႏၵျပရန္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕သို႔ ယေန႔ ေရာက္ရွိေနၾကၿပီျဖစ္သည္။

လယ္ေျမႏွင့္ ဥယ်ာဥ္ၿခံမ်ား အသိမ္းခံထားရေသာ ရွဒူးဇြပ္၊ ေအာင္ရာ၊ ဘန္ေကာက္၊ လဂ်ာဘာ၊ စံျပ၊ ဝါရာစု စသည့္ ေက်းရြာမ်ားမွ ေဒသခံေတာင္သူလယ္သမား ၂၀ ေက်ာ္က ၎တို႔၏ ေျမမ်ားနစ္နာဆံုးရႈံးရမႈကို ညွိႏိႈင္းေျဖရွင္းမေပးပါက ဗဟန္းၿမိဳ႕နယ္ရွိ ယုဇန ကုမၸဏီေရွ႕တြင္ သြားေရာက္ဆႏၵျပရန္ စီစဥ္ေနသည္ဟု ဆိုသည္။

“ဒီေန႔ေန႔လယ္ ၁ နာရီ City Star ဟိုတယ္မွာ သူတို႔ နစ္နာမႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲလုပ္မယ္၊ မနက္ျဖန္မွာ ဆႏၵျပ ခြင့္ အာဏာပိုင္ေတြဆီမွာ သြားေလွ်ာက္မွာပါ။ သူတို႔ဘက္က တုံ႔ျပန္ညွိႏႈိင္းမႈ အဆင္မေျပရင္ ယုဇန ကုမၸဏီေရွ႕မွာ ဆႏၵျပၾကမွာပါ” ဟု ေတာင္သူ လယ္သမားမ်ား ဘက္မွ ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးေနသူ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအင္အားစု NDF ပါတီဝင္ ေဒၚေဘာက္ ဂ်ာ က ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

အဆိုပါေျမမ်ားကို ယုဇနကုမၸဏီက ၂၀၀၆ ခုႏွစ္က ႀကံႏွင့္ ဇီဝ ေလာင္စာဆီ အတြက္ ပီေလာပီနံ စိုက္ပ်ိဳးေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ ကိုင္ ရန္ စတင္သိမ္းယူခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ေဖေဖာ္ဝါရီလပိုင္းက စ၍ ေရႊတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔လုပ္ေဆာင္ ေနေၾကာင္း ေဒသခံ ရြာသားမ်ားက ေျပာသည္။

ရြာသားမ်ားက ၎တို႔ဘိုးဘြားပိုင္ ဓားမဦးခ် လုပ္ကိုင္လာခဲ့ေသာ ေျမမ်ားကို အဓမၼသိမ္းယူမႈျဖင့္ ၂၀၀၈၊ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မ်ားက သက္ ဆိုင္ရာ တရားရုံးအဆင့္ဆင့္ကို တိုင္ၾကားခဲ့ေသာ္လည္း ပလပ္ခံခဲ့ရေၾကာင္း၊ ထို႔ေၾကာင့္ ၎တို႔ နစ္နာခံစားေနရမႈမ်ားကို အမ်ားျပည္ သူမ်ားလည္း သိရွိလာေစရန္ ၿမိဳ႕ေပၚအထိ တက္လာခဲ့ရျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ရွင္းျပသည္။

“က်ေနာ္တို႔ အသိမ္းခံရတာ လူမသိသူမသိျဖစ္ခဲ့ရတယ္။ ဒီလိုအသိမ္းခံခဲ့ရတဲ့အတြက္ က်ေနာ္တို႔မွာ လုပ္ကိုင္စားစရာမရွိေတာ့ ဘူး၊ စားဝတ္ေနေရးနဲ႔ ကေလးေတြ ေက်ာင္းေနေရးေတြဟာ အခက္အခဲေတြျဖစ္လာတယ္။ က်ေနာ္တို႔ ေဒသမွာ ဆႏၵျပရင္ ဘယ္သူမွ မသိဘဲ ဖိႏွိပ္ခံရမွာစိုးတဲ့ အတြက္ ရန္ကုန္ကို တက္လာတာပဲ”ဟု ေျမ ၁၀ ဧကေက်ာ္ အသိမ္းခံခဲ့ရသည့္ လဂ်ာဘာ ရြာသား ဦးအားဖူးသစ္ က ဧရာဝတီသို႔ေျပာသည္။

ေရႊက်င္း တက်င္းလွ်င္ က်ပ္ေငြ ၅ သိန္း၊ ေရႊက်င္စက္ တလံုးလွ်င္ က်ပ္ ၃ သိန္းႏႈန္းျဖင့္ ယုဇန ကုမၸဏီက ေကာက္ယူေနၿပီး ထိုင္း၊ တရုတ္ႏွင့္ ျမန္မာ လုပ္ငန္းရွင္မ်ားက တူးေဖာ္ေနေၾကာင္း၊ မူရင္းေျမ ရွင္မ်ားမွာ လုပ္ကိုင္စရာ ေျမမရွိသည့္ အတြက္ အလုပ္လက္မဲ့ျဖစ္ေနရေၾကာင္း ဝါရာဇု ရြာသားတဦး ကေျပာသည္။

“သူတို႔က သူေဌးဆိုၿပီး အႏိုင္က်င့္တာ က်ေနာ္တို႔လယ္ေတြကို လာသိမ္းၿပီးမွ ပီေလာပီနံ စုိက္တယ္၊ ေရႊတူးတယ္၊ က်ေနာ္တို႔ က ဘာမွ လုပ္စား စရာမရွိဘဲနဲ႔ ငတ္ေနတယ္ေလ၊ ၿမိဳ႕နယ္ တရားရုံးတို႔ ေနျပည္ေတာ္တို႔ တိုင္တယ္၊ ဘာမွ လုပ္မေပးၾကဘူး၊ အခုဆိုရင္ လယ္ေတြက ေရႊတူးထားလို႔ ပ်က္စီးကုန္ၿပီ၊ သဲေတြ၊ ခဲေတြေတာင္ ေတာင္လိုပံုေနၿပီ” ဟု သူက ဧရာဝတီသို႔ ေျပာသည္။

ေရႊတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ား က်ယ္ျပန္႔လာသည္ႏွင့္ အမွ် လုပ္ငန္းခြင္အနီးရွိ ေက်းရြာ ၇ ရြာမွ ေဒသခံ လူငယ္မ်ားမွာ မူးယစ္ေဆးဝါးသံုးစြဲမႈ က်ယ္ျပန္႔လာေၾကာင္း၊ ထို႔အတူ ျပည့္တန္ဆာလုပ္ငန္းမ်ားလည္း လုပ္ငန္းခြင္ ေနရာမ်ားႏွင့္ ေက်းရြာမ်ား တြင္လည္း တိုးျမင့္ လာေၾကာင္း သူကဆက္ေျပာသည္။

“က်ေနာ္တို႔ စံျပရြာမွာတင္ ၁၃ ႏွစ္အရြယ္ေလာက္ကစၿပီး ဘိန္းမည္းေတြသံုးေနၾကတယ္၊ ေရာင္းေန သံုးေနတဲ့လူေတြ ကလည္း က်ေနာ္တို႔ အိမ္ေဘးနားမွာပဲရွိတယ္။ ျမင္ေနရတာပဲ၊ ရဲေတြလည္း အဲဒီေရာင္း တဲ့ အိမ္ေတြကို ဝင္ထြက္ေနတာပဲ မဖမ္းဘူးေလ၊ အလြန္ အႏၱရာယ္မ်ားတယ္၊ သူတို႔က ကိုယ့္မေက်နပ္လို႔ အိမ္ထဲကို ဘိန္းပစ္ထည့္ၿပိး ဖမ္းရင္ က်ေနာ္တို႔ ဒုကၡေရာက္ႏိုင္တယ္”ဟု ဦးအားဖူးသစ္ က ေျပာသည္။

ဟူးေကာင္းခ်ဳိင့္ဝွမ္းေဒသကို အေမရိကန္အေျခစိုက္ ေတာရိုင္းတိရစာၦန္မ်ား ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရး အဖြဲ ့ (Wildlife Conservation Society – WCS) ၏ အကူအညီျဖင့္ ၂၀၀၁ ခုႏွစ္ မွစ၍ ျမန္မာႏိုင္ငံ သစ္ေတာဦးစီးဌာန က ေဘးမဲ့ေတာ အျဖစ္ စတင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေၾကာင္း သိရသည္။

အစိုးရက သတ္မွတ္ထားေသာ က်ားထိန္းသိမ္းေရး နယ္ေျမ အတြင္း၌ ယုဇနကုမၸဏီ၏ ေရႊတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းႏွင့္ စိုက္ပ်ဳိးေရး လုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ကိုင္ေနျခင္းျဖစ္ၿပီး ထိုလုပ္ငန္းမ်ားေၾကာင့္ က်ားထိန္းသိမ္းေရး နယ္ေျမကို ထိခိုက္မႈမ်ားရွိသကဲ့သို႔ ေဒသခံ မ်ား၏ ေျမမ်ား အဓမၼသိမ္းယူမႈေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ားမွာ အလုပ္လက္မဲ့ အေျခအေနမ်ားျဖင့္ ရင္ဆိုင္ေနရေၾကာင္း ထိုနယ္ေျမ အတြင္း ကြင္း ဆင္း၍ သတင္းအခ်က္လက္ ေကာက္ယူေနေသာ ကခ်င္လူမႈဖြံ႔ၿဖိဳးေရးကြန္ရက္ KDNG ကေျပာသည္။

“ေရႊတူးေဖာ္ေရး လုပ္ငန္းေတြေၾကာင့္ ေဒသခံေတြအတြက္ လူမႈေရးျပႆနာေတြ ဆိုးဆိုးရြားရြား ႀကံဳေတြ႔ေနတယ္၊ သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္လည္း ထိခိုက္မႈရွိေနတယ္၊ က်ားနဲ႔ ေတာရုိင္းတိရစာၦန္ မဆိုထားနဲ႔ အိမ္ေမြး တိရစာၦန္အတြက္ေတာင္ စားက်က္ေျမ မရွိေတာ့ဘူး” ဟု KDNG မွ ကြင္းဆင္းေလ့လာေနသူ ကိုစားဂ်ီ က ေျပာသည္။

ေဒသခံမ်ားမွာ ေရႊတူးေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းမ်ားတြင္ အလုပ္သမားအျဖစ္ ဝင္ေရာက္လုပ္ကိုင္ၾကၿပီး ထိုလုပ္ငန္းတြင္ လုပ္ကိုင္ေန ၾကသူ ၈၀ ရာခိုင္ႏႈန္းမွာလည္း ဘိန္းျဖဴ၊ ဘိန္းမည္းႏွင့္ ရာဘ စသည့္ မူးယစ္ေဆးဝါးမ်ား သံုးစြဲေနသည္ကို ေတြ႔ရွိခဲ့ရေၾကာင္း၊ ထို႔အတူ ျပည့္တန္ဆာ လုပ္ငန္းမွာလည္း တြင္တြင္ က်ယ္က်ယ္ လုပ္ေဆာင္ေနေၾကာင္း သူကဆက္ေျပာသည္။

မူးယစ္ေဆးဝါး တရားဝင္ ေရာင္းဝယ္သံုးစြဲေနမႈ အေရးယူရန္ႏွင့္ ယုဇန ကုမၸဏီ၏ အဓမၼ ေျမသိမ္းထား မႈမ်ား မူရင္းလုပ္ငန္းရွင္မ်ား ထံ ျပန္လည္အပ္ႏွံေရး၊ အစိုးရအေနျဖင့္ အျမန္ဆံုးလုပ္ေဆာင္ ကာ ေဒသခံမ်ားအတြက္ က်န္းမာေရး၊ ပညာေရး က႑ အျမန္ဆံုး ေဆာင္ရြက္ေပးရန္ လိုအပ္ေနေၾကာင္း ကိုစားဂ်ီ က ေျပာဆိုသည္။

ယုဇန ကုမၸဏီအေနျဖင့္ ဟူးေကာင္းေဒသတြင္ လုပ္ကိုင္ခြင့္ရရွိေရးအတြက္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉး ႀကီးေဟာင္း ဦးသန္းေရႊ ၏ အမိန္႔ျဖင့္ ယခင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ ေျမာက္ပိုင္းတိုင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တိုင္းမႉး ဗိုလ္ခ်ဳပ္စိုးဝင္း က တဆင့္ လုပ္ခြင့္ျပဳေပးခဲ့ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေဒၚေဘာက္ဂ်ာ က ေျပာသည္။

“၂၀၀၉ ခုႏွစ္တုန္းက ဦးစိုးဝင္းက တိုင္းမႉး အျဖစ္နဲ႔ ဟူးေကာင္းဘက္ကို လာတဲ့အခ်ိန္မွာ ယုဇနကုမၸဏီက သိမ္းလိုက္တဲ့ အတြက္ေၾကာင့္ ဒုကၡေရာက္ရတဲ့အေၾကာင္းကို ေဒသခံေတြက တင္ျပေတာ့ သူကိုယ္တိုင္က အဲလိုေျပာတယ္၊ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊက ယုဇနဦးေဌးျမင့္ကို တနသၤာရီတိုင္းမွာ ဆီအုံးၿခံေတြ လုပ္ေနတဲ့ ၾကားထဲကေန by name နဲ႔(တိုက္႐ိုက္)ေခၚၿပီးေတာ့ ဒီေနရာမွာ လုပ္ပါဆိုၿပီးေတာ့ သူတို႔လည္း ဘာမွ မေျပာႏိုင္ဘူးလို႔ေျပာပါတယ္” ဟု ေဒၚေဘာက္ဂ်ာ က ရွင္းျပသည္။