စစ္ေရွာင္ ေသြးခ်င္းမ်ား ျပည္ေတာ္ျပန္ခရီး ယခုလအတြင္း အၿပီးေဆာင္ရြက္ရန္ တရုတ္အာဏာပိုင္မ်ား ေျပာၾကား

ကခ်င္တိုင္းရင္းသားကေလးငယ္မ်ားကို ေတြ႕ရစဥ္

ျမန္မာ-တ႐ုတ္နယ္စပ္ၿမိဳ႕ငယ္ျဖစ္သည့္ ေနာင္ေတာင္း အနီးတစ္ ၀ိုက္ ရွိ ေတာေတာင္မ်ားတြင္ ယာယီ စစ္ေရွာင္ ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ားႏွင့္ လားရင္း (လြယ္ဂ်ယ္တစ္ဖက္ကမ္း)ရွိ စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္မ်ားအား လံုး ယခုလအတြင္း အၿပီးသတ္ေရႊ႕ေျပာင္းေပးရန္ႏွင့္ ယခုလအတြင္း တ႐ုတ္ျပည္အတြင္းရွိ ကခ်င္ စစ္ေရွာင္ဒုကၡသည္ အားလံုး ေရႊ ႕ေျပာ င္းႏိုင္ေရးအတြက္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ တ႐ုတ္အာဏာ ပိုင္မ်ားက ကခ်င္တပ္ဖြဲ႔ (ေကအိုင္အို)သို႔ လာေရာက္ ေျပာၾကား

ခ့ဲေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ သည့္ ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္အဖြဲ႕၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္အရ သိရသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံတြင္ ယာယီစစ္ေဘး ေရွာင္ခိုလႈံသူဦးေရ ၇၀၀၀ မွ ၁၀၀၀၀ ၀န္းက်င္ခန္႔ရွိႏိုင္ေၾကာင္း၊ လူ႔အခြင့္ အေရးေစာင့္ၾကည့္အဖြဲ႕၏ အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားၿပီး ေနာင္ေတာင္းေဒသရွိ ဒုကၡသည္စခန္း မ်ားျဖစ္သည့္ ယန္လူႏွင့္ ေလာ၀္ဖုိင္စခန္းမ်ားအား ျမန္မာနယ္စပ္ျဖစ္သည့္ လနားဇြပ္၊ ဘြမ္စစ္ပါ စခန္းသို႔ ယခုလ ၂၂ ရက္ႏွင့္ ၂၃ ရက္မ်ားတြင္ (အတင္းအက်ပ္) ေျပာင္းေရႊ႕ျခင္းခံခဲ့ရေၾကာင္း၊ ထိုေနာင္ ေတာင္းေဒ သတြင္ က်န္ရွိသည့္ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားျဖစ္သည့္ လံုဂေရာက္၊ နားေကာင္းေကာင္၊ ခေဒါင္းပါ၊ ငါေနာင္ပါစသည္တို႔မွ စုစုေပါင္း လူဦးေရ ၅၀၀၀ ၀န္းက်င္ခန္႔ႏွင့္ လားရင္း (လြယ္ဂ်ယ္တစ္ဖက္ကမ္း) ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားမွ ထုိလူဦးေရ ၂၀၀၀ ေက်ာ္ ယခုလအတြင္း အၿပီးအပိုင္ ေရႊ႕ေျပာင္းရမည္ ျဖစ္ေၾကာင္း၊ ထို႔အတြက္ တ႐ုတ္ျပည္ေရာက္ ကခ်င္ယာယီစစ္ေဘးေရွာင္ ဒုကၡသည္ စုစုေပါင္းအနည္းဆံုး ၆၀၀၀ ခန္႔ ျပန္လည္၀င္ေရာက္လာႏိုင္ေၾကာင္း သိရသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြင္းသို႔ ယာယီ စစ္ေဘးေရွာင္ ခိုလႈံသူအမ်ားစုသည္ ေျမငွားခေပး ကာ ေနထိုင္သူ မ်ား ျဖစ္ ေၾကာင္း၊ စစ္ေဘးသင့္ေဒသအတြင္း ရွိ ျပည္သူမ်ား၏ ေန႔စဥ္ဘ၀ သည္ ေပ်ာက္ဆံုး လ်က္ရွိေၾကာင္း၊ ထိုေဒသ အတြင္းရွိ အမ်ဳိးသမီးမ်ားႏွင့္ ကေလးသူငယ္မ်ား၏ ဘ၀ရပ္တည္မႈ အေျခအေန သည္ လြန္စြာခက္ခဲလ်က္ရွိၿပီး ထိုသို႔ဘ၀ရပ္တည္ရန္ခက္ခဲမႈအေျခအေနမ်ား ၾကာရွည္သည့္ အေလ်ာက္ စစ္ေဘးေရွာင္ေဒသမွ လူေတြ သာမက စစ္၏အက်ိဳးဆက္ကို တိုင္းျပည္တစ္ခုလံုး ခံစားရမည္ျဖ စ္ေသာေၾကာင့္  တစ္မ်ဳိးသားလံုးအတြက္ ျပႆနာျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆိုပါ ကခ်င္ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့သူမ်ားျဖစ္သည့္ မနီမို လိႈင္ႏွင့္ ကခ်င္တိုင္းရင္းသူ အားေခါန္က ေျပာသည္။

ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္အဖြဲ႔ မွ စစ္ေဘးေရွာင္ေဒသမ်ားသို႔ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့ရာ မိုင္ဂ်ာယန္ေဒ သရွိ ဒုကၡသည္ စခန္းအတြင္းရွိ ကေလးမ်ား အပါအ၀င္ လူႀကီးအခ်ိဳ႕သည္ စခန္းအနီးရိွေခ်ာင္း မွ ေရမသန္႕ရွင္းမႈ ေၾကာင့္ဟု ယူဆရသည့္ အေရျပားေရာဂါတစ္ မ်ိဳး ျဖစ္ပြားလ်က္ ရွိသည္ ကို ေတြ႕ခဲ့ရေၾကာင္း၊  ထို႕အျပင္ အနာဂတ္အတြက္ရည္ရြယ္သည့္ ပညာသင္ၾကားေပးမႈ က႑တြင္လည္း တ႐ုတ္ျပည္အတြင္းရွိ ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္ ကေလးမ်ားအား တ႐ုတ္စာ၊ ကခ်င္စာႏွင့္ အဂၤလိပ္ စာဘာသာရပ္မ်ား  သင္ၾကားေပးမႈရွိေသာ္ လည္း ျမန္မာစာသင္ၾကားေပးမႈ မရွိသည္ကို ေတြ႕ရေၾကာင္း၊ သို႔ရာတြင္ ျမန္မာျပည္ဘက္ရွိ ကခ်င္ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားတြင္မူ ျမန္မာစာကို သင္ေပးသည့္အျပင္ ““ျမန္မာအစိုးရ၏ သင္႐ိုးၫႊန္းတမ္း””မ်ားကိုသာ သင္ၾကား ေပးလ်က္ရိွသည္ကို ၾကည့္ျခင္းအားျဖင့္ ကခ်င္စစ္ေဘးဒုကၡသည္မ်ား၏ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ေရာင္ျခည္ကို ေတြ႕ျမင္ ႏိုင္ေၾကာင္း အဆိုပါအဖြဲ႔၏ သတင္းထုတ္ျပန္ခ်က္မ်ားအရ သိရသည္။

ကခ်င္ဒုကၡသည္ အမ်ိဳးသမီးအမ်ားစုသည္ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ မွ်စ္ေျခာက္မ်ားျပဳလုပ္ကာ အလြန္ပင္ နည္းပါးလွသည့္ ၀င္ေငြျဖင့္ ရပ္တည္ေနရေၾကာင္း၊ ကုလသမဂၢ(UN)မွ အကူအညီမ်ားရရွိမႈသည္လည္း အကန္႔ အသတ္မ်ားစြာ ရွိေနဆဲျဖစ္ေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္မ်ားအတြက္ အစားအစာ၊ ေဆး၀ါးမ်ားႏွင့္ ကေလးမ်ား ပညာ သင္ၾကားမႈဆိုင္ရာ (သင္႐ိုးၫႊန္းဖတ္စာအုပ္မ်ား အပါအ၀င္)မ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ အလွဴရွင္မ်ားစြာ လိုအပ္လ်က္ ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

တ႐ုတ္အာဏာပိုင္မ်ားအေနျဖင့္လည္း တရားမ၀င္ ၀င္ေရာက္လာသည့္ ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ားအား တာ၀န္ယူမႈ ဆိုင္ရာကိစၥရပ္မ်ားတြင္ အခက္အခဲမ်ား ရွိေၾကာင္း၊ ေကအိုင္ေအႏွင့္ ျမန္မာ အစိုးရ စစ္မက္ျဖစ္ပြားမႈ မရွိေတာ့ ျခင္း စသည့္အခ်က္မ်ားျဖင့္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံအတြင္း ၀င္ေရာက္ခိုလႈံလ်က္ရွိသည့္ ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ားအား ျပည္ေတာ္ျပန္ရန္ အတင္းအက်ပ္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖစ္သည္။

ဤသုိ႔ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္ျခင္းမွာ ဒုကၡသည္မ်ားရွိရာ စခန္းမ်ားသုိ႔  INGO မ်ားႏွင့္ ႏုိင္ငံတကာမီဒီယာမ်ား ၀င္ ေရာက္လာပါက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ၏ အေျခအေနမ်ားကုိ ျမင္ေတြ႕မွာ စုိးရိမ္မႈရွိႏုိင္ေၾကာင္း၊ ထို႔ျပင္ တ႐ုတ္ဘက္ကမ္း တြင္ ကုလသမဂၢအကူအညီေရာက္လာႏုိင္ခြင့္ျပဳရန္ အခက္အခဲရွိေနႏုိင္ေၾကာင္း၊ သို႔ေသာ္ မိမိတို႔ဘက္လမ္းတြင္လည္း မူလရွိေနၿပီးေသာ ဒုကၡသည္မ်ားမွာလည္း အခက္အခဲရွိေနေၾကာင္း၊ ကုလသမဂၢ ၀င္ခြင့္ ရရွိခ်ိန္မွာလည္း အကူအညီေပးႏုိင္မႈ၌ အကန္႔အသတ္ရွိေနေၾကာင္း၊ ဒုကၡသည္စခန္းအႏွံ႔ကုိလည္း မေရာက္ရွိႏုိင္ေၾကာင္း၊ ယခုမိမိဘက္ကမ္းရွိ ဒုကၡသည္မ်ားကုိပင္ WPN အဖြဲ႕အစည္းမွ ေငြေခ်းငွား၍ ေကၽြးေမြး ေထာက္ပံ့ေနျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း၊ အဆုိပါ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကြန္ရက္မွ ထုတ္ျပန္ခ်က္တြင္ ေဖာ္ျပပါရွိသည္။

သို႔ရာတြင္ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ား ထြက္ခြာေစရန္ စီစဥ္ေဆာင္ရြက္မႈမ်ားတြင္ လံုေလာက္ေသာ အခ်ိန္သတ္မွတ္ခ်က္မရွိျခင္း၊ ျမန္မာ ႏိုင္ငံအတြင္းရွိ ဒုကၡသည္စခန္းမ်ားတြင္ ေနရာထိုင္ခင္း ႀကိဳတင္ျပင္ဆင္မႈ မ်ား ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ရန္ အခ်ိန္လံုေလာက္မႈ မရွိျခင္းစသည္မ်ားေ ၾကာင့္ ေကအိုင္အို မွ ေျပာင္းေရႊ႕ေရးဆိုင္ရာ အကူအညီမ်ား ေပးလ်က္ရွိေသာ္လည္း ကခ်င္ဒုကၡသည္မ်ားအေနျဖင့္ အခက္အခဲမ်ားစြာရင္ဆိုင္ ႀကံဳေတြ႕ရ လ်က္ရွိေၾကာင္း သိရသည္။

တ႐ုတ္ႏိုင္ငံသည္ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာလက္မွတ္ေရးထိုးထားျခင္းမ်ား၊ (1951 Convention on the Status of Refugees and the 1967 Protocol) ကခ်င္-တ႐ုတ္နယ္စပ္ စစ္မက္ျဖစ္ပြားပါက စစ္ေဘးဆိုင္ရာ အကူအညီေပး န္ သက္ဆိုင္ရာနယ္စပ္အာဏာပိုင္မ်ားမွ စီစဥ္ထားရွိခဲ့ေသာ္လည္း လက္ေတြ႕တြင္မူ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္မႈ အားနည္းေၾကာင္း ေတြ႕ရသည္။

ေကအိုင္အို၊ ေကအိုင္ေအမ်ားႏွင့္ ကခ်င္ျပည္သူမ်ားမွာမူ လြန္စြာမွ နီးစပ္မႈရွိေၾကာင္း၊ ေကအိုင္ေအမွလည္း ကခ်င္ေဒသခံမ်ားအား မည္သည့္အတြက္ေၾကာင့္ စစ္ျဖစ္ပြားရသည္ဆိုသည့္ ကိစၥရပ္မ်ားႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အၿမဲ ပင္ သတင္းထုတ္ျပန္မႈမ်ား ျပဳလုပ္ေလ့ရွိေၾကာင္း၊ ထို႔အျပင္ ေကအိုင္ေအသည္ မည္သည့္အခါ တြင္မွ ျပည္ေထာင္စုမွ ခြဲထြက္ျခင္းျပဳလုပ္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း၊ ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓာတ္ အျပည့္အ ၀ျဖင့္ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ တေသြးတည္း၊ တစ္သားတည္းရွိေၾကာင္း၊ မိမိတို႔အေနျဖင့္ တပ္မေတာ္ႏွင့္ သီးျခားစီျဖစ္ႏုိင္ သည့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္အျဖစ္ ဖြဲ႕ျခင္းအား လက္မခံေသာ္ျငား ေကအိုင္ေအစစ္သား မ်ားအပါအ၀င္ အျခားေသာ တိုင္းရင္းသားစစ္သားမ်ားလည္း ပါ၀င္ႏိုင္မည့္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ တစ္ေယာက္၏ လက္ေအာက္တြင္တည္ရွိ မည့္ ျပည္ေထာင္စုတပ္မေတာ္ ဖြဲ႕စည္းျခင္းကို အလိုရွိေ ၾကာင္း၊ ေကအိုင္ေအ မွ တာ၀န္ရွိသူတစ္ဦးက ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ရက္အဖြဲ႕ႏွင့္အတူ သြားေရာက္ ေလ့လာခဲ့သည့္ မီဒီယာမ်ားအား ေျပာၾကားခဲ့ေၾကာင္းလည္း သိရသည္။

ကခ်င္စစ္ေဘးဒုကၡသည္စခန္းမ်ားသို႔ သြားေရာက္ေလ့လာခဲ့သူတစ္ဦးကလည္း မိမိတို႔သြားေရာက္ ေလ့ လာ ေန သည့္ ကာလအတြင္းတြင္ပင္ လက္နက္ႀကီးသံမ်ား ၾကားခဲ့ျခင္းေၾကာင့္ ေဒသခံမ်ား အား ေမးျမန္းခဲ့ ရာ ေဒသခံမ်ားမွ လက္နက္ႀကီးသံ ဟုတ္မွန္ေၾကာင္း အတည္ျပဳေျပာၾကားခဲ့သည္ ဟု ျမန္မာအင္ဒီပဲန္ဒင့္သို႔ ေျပာသည္။

ကခ်င္ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကြန္ရက္အဖြဲ႕သည္ ေကအိုင္အိုမွ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရ ပုဂၢိဳလ္ ဦးလနန္ႏွင့္ ေကအိုင္ေအ ဒုစစ္ ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ဂြမ္ေမာ္၊ လိြဳင္ဇာၿမိဳ႕ ရွိ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ကယ္ဆယ္ေရး ေကာ္မတီ(IDPs and Refugees relief Committee)၊ လိြဳင္ဇာၿမိဳ႕ရွိ RANIR (Relief Action Network for IDP and Refugee)၊ စစ္ေျပးဒုကၡ သည္စခန္း အသီးသီး၏ စီမံခန္႔ခြဲေရးေကာ္မတီ၀င္မ်ား၊ မိုင္ဂ်ာယမ္ရွိ Wunpawng Ninghtoi(WPN) စသည့္ အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ေတြ႕ဆံုခဲ့သည္။