အာဆီယံ ထိပ္သီးညီလာခံ ျမန္မာသမၼတကုိခ်ီးက ်ဴ း

၂၇ ႀကိမ္ေျမာက္ ASEAN ထိပ္သီးညီလာခံမွာ ေတြ႔ရတဲ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ား

၂၇ႀကိမ္ေျမာက္ အာဆီယံ ထိပ္သီးညီလာခံႀကီး တနဂၤေႏြေန႔က မေလးရွားႏိုင္ငံ ကြာလာလမ္ပူၿမဳိ႕မွာ က်င္းပၿပီးစီးသြားခဲ့ပါၿပီ။ ဒီထိပ္သီးညီလာခံမွာ စည္းလုံးညီညြတ္တဲ့ အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုက္အဝန္း တရပ္ကို တရား၀င္ဖြဲ႔စည္းႏိုင္ခဲ့တာၿဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ေရြးေကာက္ပြဲ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ က်င္းပႏုိင္ ခဲ့တဲ့ ျမန္မာသမၼတဦးသိန္းစိန္ကိုလဲ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ၾကပါတယ္။ အျပည့္အစုံကို ေဒၚလွလွသန္းက တင္ျပေပး ပါမယ္။

မေလး႐ွားႏုိင္ငံက တာဝန္ယူက်င္းပခဲ့တဲ့ အာဆီယံထိပ္သီးညီလာခံႀကီး တနဂၤေႏြေန႔က ၿပီးဆုံးခဲ့ရာမွာ အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုက္အဝန္း AEC ကို ထူေထာင္ဖို႔ ၈ ႏွစ္ၾကာ ႀကဳိးပမ္းရာမွာ ရလဒ္တခု ေပၚထြက္ လာတာ ေတြ႔ရပါတယ္။ အာ႐ွမွာ စီးပြားေရးအင္အားႀကီး တ႐ုတ္နဲ႔ အိႏၵိယတို႔ကို ယွဥ္ၿပဳိင္ဖို႔အျပင္ အာဆီယံ အဖြဲ႔၀င္ႏိုင္ငံေတြၾကား မတူကြဲျပားတဲ့ စီးပြားေရးနဲ႔ ႏုိင္ငံေရးအေျခအေနေတြ ပိုမုိ သဟဇာတျဖစ္ဖို႔ကိုလဲ ရည္ရြယ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ မေလးရွား၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Najib Razak က ထိပ္သီးညီလာခံ ေနာက္ဆုံးေန႔ ေျပာၾကားတဲ့ မိန္႔ခြန္းမွာ -

“က်ေနာ္တို႔ရဲ႕ရည္ရြယ္ခ်က္က တာဝန္သိၿပီး အျပဳသေဘာေဆာင္တဲ့ အခန္းက႑က ပါဝင္မယ့္ တုိးတက္ တဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတရပ္ ဖန္တီးေရးပါပဲ။ ခံႏိုင္ရည္႐ွိၿပီး ျငိမ္းခ်မ္း လုံၿခဳံတဲ့ျပင္ ကိုယ့္ႏိုင္ငံသား ေတြရဲ႕လုိအပ္မႈေတြကိုလည္း ျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔ ျဖစ္ ပါတယ္။ တရားဥပေဒ စိုးမုိးမႈ တရားမွ်တမႈ သည္းခံမႈနဲ႔ အစြန္းမေရာက္တဲ့ ခံစား ခ်က္ေတြကို ေထြးပိုက္ႏိုင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။”

ဒီသမိုင္းတင္ အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုက္အဝန္း သေဘာတူညီမႈကို ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္ အပါအဝင္ အာဆီယံေခါင္းေဆာင္ (၁၀)ဦးတို႔ လက္မွတ္ေရးထုိး ခဲ့ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ စုစုေပါင္းထုတ္ကုန္ ေဒၚလာ(၂.၆) ထရီလီယံ တန္းဖိုး႐ွိတဲ့ လူဦးေရ (၆၂၅)သန္းေနထိုင္တဲ့ အေရွ႕ေတာင္အာရွ ေဒသတြင္း ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံ မႈနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရး လြတ္လပ္စြာ စီးဆင္းေစဖို႔လဲ ရည္ရြယ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ၂၀၁၆ မွာ ေလာႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ အာဆီယံဥကၠဌအျဖစ္ တာ၀န္ယူရမွာ ျဖစ္တဲ့အတြက္လဲ အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုက္အ၀န္းႀကီးရဲ႕ ေၾကညာခ်က္ ေဖၚေဆာင္ ဖုိ႔အတြက္ ပထမေျခလွမ္းကို တာ၀န္ယူရမွာလဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစီးပြားေရး အသိုက္အ၀န္းႀကီးရဲ႕ ရည္ရြယ္ခ်က္ကိုေတာ့ ၂၀၂၅ မွာအၿပီး ေဆာင္ရြက္ သြားႏိုင္လိမ့္မယ္လို႔လဲ ေမွ်ာ္လင့္ ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ထိပ္သီးညီလာခံ ေနာက္ဆုံးေန႔ ေျပာၾကားတဲ့မိန္႔ခြန္းရဲ႕ နိဂုံးမွာ မေလးရွား ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ Najib Razak က ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္အေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီ ျမန္မာႏိုင္ငံသစ္ကို ဦးတည္ေဖၚေဆာင္ ေပးႏိုင္ခဲ့တဲ့အတြက္လဲ အခုလို ခ်ီးက်ဴးလိုက္ပါတယ္။

“အေဆြေတာ္ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္မႈအျပင္ ဒီမုိကေရစီ ျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္သစ္ ျဖစ္လာဖို႔ အတြက္ ဦးေဆာင္ခဲ့မႈ အတြက္လဲ ခ်ီးက်ဴးပါတယ္။ ႏိုင္ငံ့ အတြက္ မွန္ကန္တဲ့ လုပ္ရပ္ ၿဖစ္တယ္ဆိုတဲ့ ခုိင္မာတဲ့ခံယူခ်က္နဲ႔ ယုံၾကည္ခ်က္နဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာကို ေတြ႔ရ ပါတယ္။ အကဲစမ္းမႈေတြ ရွိေန ေပမယ့္လဲ ေအာင္ျမင္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့ ပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းႀကီးမွာ ဝင္ဆံ့ႏိုင္တဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ အသစ္ကို ကိုယ့္ ႏိုင္ငံအတြက္ေရာ အာဆီယံအတြက္ပါ ေဖၚေဆာင္ေပးႏိုင္ခဲ့တဲ့ အတြက္လဲ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။”

တခ်ိန္ထဲမွာပဲ အာဆီယံစီးပြားေရး အသိုက္အဝန္း ေၾကညာခ်က္ လက္မွတ္ေရးထုိး မႈကို သက္ေသအျဖစ္ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ ကုလသမဂၢ အတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ မစၥတာ ဘန္ကီမြန္းကလဲ ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔သူ ေတြ႔ဆုံခဲ့တဲ့အေၾကာင္းနဲ႔ ေအာင္ျမင္ စြာ က်င္းပခဲ့တဲ့ ေရြးေကာက္ပြဲအတြက္လဲ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသားေတြ ကို ခ်ီးက်ဴးတဲ့အေၾကာင္း သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာခဲ့ပါတယ္။

“ ႏို၀င္ဘာလ(၈)ရက္ေန႔က သမိုင္း၀င္ ေရြးေကာက္ပြဲႀကီးကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ က်င္းပႏိုင္ ခဲ့တဲ့အတြက္ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံသား အားလုံးကို က်ေနာ္ ဂုဏ္ျပဳ ခ်ီးက်ဴးခဲ့ၿပီးပါၿပီ။ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ မဲေပးခဲ့ၾကသူ ေတြ မ်ားျပားတာအျပင္ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ မဲေပးႏိုင္ခဲ့တဲ့ အေျခအေန အတြက္ ေခါင္းေဆာင္ႏိုင္မႈကို ဂုဏ္ျပဳပါ တယ္။ အာဏာ ကို ေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔နဲ႔ လႊဲေျပာင္းေပးအပ္ႏိုင္မႈဟာလဲ ဒီမုိကေရစီရဲ႕ ခုိင္မာတဲ့ စြမ္းအား တရပ္ကို ျပသရာေရာက္ပါတယ္။ ရ႐ွိထားတဲ့ တုိးတက္မႈေတြကို ခုိင္မာေအာင္ျပဳလုပ္ရာမွာ ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို အားေပးကူညီ သြားဖို႔ အဆင္သင့္ ႐ွိေနပါတယ္။”

ကြာလာလမ္ပူၿမဳိ့ေတာ္မွာ အေမရိကန္သမၼတ အိုဘားမားလဲ အေမရိကန္-အာဆီယံ ထိပ္သီးညီလာခံကို တက္ ေရာက္ခဲ့ၿပီး ျမန္မာသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ စေနေန႔က ေတြ႔ ဆုံခဲ့ၿပီး ေရြးေကာက္ပြဲနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေဆြး ေႏြးခဲ့တယ္လို႔ ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီး ဦးရဲထြဋ္ရဲ႕ Facebook မွာ ေဖၚျပထားတာေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ အာဆီယံညီလာခံ ေဘးဗန္းမွာလဲ ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ႐ွင္ဇိုအာဘဲ့နဲ႔ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္တို႔ ေခတၱေတြ႔ဆုံခဲ့ၿပီး သမိုင္းတင္ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေအာင္ေအာင္ျမင္ျမင္ က်င္းပေပးႏုိင္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဂ်ပန္ဝန္ႀကီး ခ်ဳပ္က ခ်ီးက်ဴးခဲ့တဲ့အျပင္ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အျပတ္အသပ္ အႏိုင္ရ႐ွိခဲ့တဲ့ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ဦးစီးတဲ့ NLD ပါတီကို အာဏာေခ်ာေခ်ာေမြ႔ေမြ႔ လႊဲေျပာင္းႏုိင္ေရးအတြက္ ျမန္မာအစိုးရကို ကူညီသြားမယ္လို႔ ဂ်ပန္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္က ေျပာဆုိ သြားတဲ့အေၾကာင္းလဲ က်ဳိဒိုသတင္းမွာ ေဖၚျပထားတာေတြ႔ရပါတယ္။

VOA Burmese