အက်ဥ္းသားက်န္းမာေရး

အက်ဥ္းသားေတြကို က်န္းမာေရးေစာင့္ေရွာက္မႈေပးရတဲ့ဆရာဝန္ေတြနဲ႔ အက်ဥ္းထာင္ တာဝန္ရွိသူေတြ ၾကားမွာ အျပန္အလွန္ လြန္ဆြဲေနရမႈဆိုတာ တိုင္းျပည္တိုင္းမွာ ရွိတယ္။ အဆံုးမသတ္ႏိုင္တဲ့ အျငင္းပြားမႈ တခုလည္း ျဖစ္တယ္။ ဒါ့ျပင္ တရားစီရင္ေရးနဲ႔ သမားက်င့္ဝတ္ၾကားမွာ ဝိေရာဓိ ျဖစ္ေနတယ္။
ဆရာဝန္ေတြဟာ ပညာပိုင္းဆိုင္ရာက်င့္ဝတ္ကို လိုက္နာၾကရတယ္။ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ခ်ရာမွာ လူနာေစာင့္ေတြ ဖိအားနဲ႔ ဆြဲအားေတြကို ပမာမထားပဲ ခ်မွတ္မွသာ မွန္ကန္တယ္။ စာနာစိတ္နဲ႔ သနားစိတ္ကို မွ်မွ်တတ ထားၾကရတယ္။ ေရာဂါအမည္တပ္ဖို႔ရာ စမ္းသပ္မႈနဲ႔ စစ္ေဆးမႈေတြ လိုတယ္။
ေထာင္ကို သြားၾကည့္ရတဲ့ဆရာေတြမွာ စစ္ေဆးမႈေတြလုပ္ဖို႔ မျဖစ္ႏိုင္ၾကဘူး။ ဆရာဝန္ေတြအေပၚမွာ အက်ဥ္းေထာင္ အရာရွိေတြက တတ္စြမ္းသေလာက္ ဖိအားေပးၾကတယ္။ လူနာနဲ႔ ဆရာဝန္ဆက္ဆံေရးအျပင္ အက်ဥ္းေထာင္နဲ႔ ဆရာဝန္ဆက္ဆံေရးဆိုတာပါ ရွိလာတယ္။

ေထာင္မွာ ထားေပးတဲ့ေဆးဝါးတခ်ိဳ႕ ရွိေပမယ့္ ဆရာဝန္က ညႊန္တဲ့အတိုင္း အက်ဥ္းသားေတြ ေဆးမရႏိုင္ ၾကတာကို က်ေနာ္ကိုယ္တိုင္ အလွည့္က် ေထာင္ဆရာဝန္လုပ္ခဲ့ရဘူးလို႔ ေျပာႏိုင္တယ္။ ေဆးဆိုတာ တေန႔ ၁ ႀကိမ္ကေန ၄ နာရီ တခါေသာက္ရတာေတြ ရွိတယ္။ အက်ဥ္းသားေတြမွာ အခ်ိန္ကိုက္ေဆးေသာက္ဖို႔ အခက္အခဲေတြ ရွိၾကတယ္။ နားနားေနေနေနဖို႔ ဆရာဝန္ညႊန္တာကို အက်ဥ္းသားလူနာက မခံစားရပါ။ လူမမာ ဓာတ္စာ ညႊန္းလို႔ကေတာ့ မျဖစ္ႏိုင္ပါ။ အက်ဥ္းေထာင္တြင္း ပတ္ဝန္းက်င္ဟာ ကူးစက္ေရာဂါေတြ စာရင္းခ်ေရးရင္ အရွည္ႀကီး။ ေနေရာင္လံုေလာက္ေအာင္ မရလို႔ ဗီတာမင္ ဒီ နည္းကုန္က်တယ္။ ေဆးရံုကို လႊဲေျပာင္းေပးတဲ့ အခါမွာလည္း လံုျခံဳေရးအရ သီးသန္႔ထားတယ္။ အဲဒီမွာ ႏွိမ့္ခ်ၿပီး ဆက္ဆံတာမ်ိဳး ရွိတယ္။ ရဲေတြ၊ ေဆးရံုဝန္ထမ္း ေတြနဲ႔ လူနာဧည့္သည္ေတြရဲ႕ မ်က္လံုးအၾကည့္ေတြက မတူၾကဘူး။

အမ်ိဳးသမီး (မိန္ကေလး)၊ အက်ဥ္းသူ (ေထာင္ထဲတားမယ့္သူ) ေတြကို ကိုယ္ဝန္ရွိ၊ မရွိ စစ္တာလုပ္တဲ့ သတင္း ေက်ာင္းသားအေရးအခင္းနဲ႔အတူ ထြက္ခဲ့တယ္။ အက်ဥ္းေထာက္လက္စြဲအရ စစ္ရတယ္လို႔ ေျဖတာ လည္း ၾကားရတယ္။ အဲဒီသတင္းနဲ႔ တခ်ိန္တည္းေလာက္မွာ အင္ဒိုနီးရွားရဲတပ္ဖြဲ႔ထဲ ဝင္ခ်င္ရင္ အပ်ိဳစစ္ ရမယ္ဆိုတဲ့ သတင္းလည္း ထြက္ခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ HIV နဲ႔ အသည္းေရာင္ (ဘီ) နဲ႔ (စီ) ေကာ စစ္သလား မသိပါ။ ေသြးကေန ကူးစက္ေရာဂါဆိုတာ အမ်ိဳးသမီးေတြခ်ည္းသာ ထားတဲ့ အက်ဥ္းေထာင္ထဲမွာ အခ်င္းခ်င္း ကူးစက္ႏိုင္ပါတယ္။ လစဥ္ရာသီေသြးေၾကာင့္ပါ။ ရာသီအတြက္ က်န္းမာေရးနဲ႔ ညီညြတ္တဲ့ အသံုးအေဆာင္ေတြ ရၾကမယ္လို႔ မထင္ပါ။

HIV နဲ႔ AIDS ရွိတဲ့ (ရွိႏိုင္ေလာက္တဲ့) အမ်ိဳးသမီးေတြ ဥပမာ ခႏၶာကိုယ္ကို အခေၾကးေငြနဲ႔လဲသူမ်ိဳးေတြ ေထာင္ထဲမွာ ေန႔စဥ္မျပတ္ ရွိတယ္။ အေမရိကန္မွာ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္တုန္းက အမ်ိဳးသမီးအက်ဥ္းသူ ၁ဝဝဝဝ ရွိရင္ ၄၃ ေယာက္မွာ HIV ရွိတယ္။ လူဦးေရအကုန္ထဲမွာ ၁၇ ေယာက္သာ ရွိတယ္။ႏိုင္ငံေရးမႈနဲ႔ တမင္တကာ ဆြဲထည့္ခံ ရတဲ့ အမ်ိဳးသမီးေတြကို သူတို႔နဲ႔ အတူထားတယ္။ က်ေနာ္ဇနီးကို မုံရြာေထာင္ထဲမွာ အဲလိုပဲထားခဲ့တယ္။ လြတ္လာ တာနဲ႔ ေဆးစစ္ရေတာ့တယ္။ မသိတဲ့သူေတြက ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းက်အမ်ိဳးသမီးေတြကို ဒီအသက္ေမြးမႈ လုပ္သူလို႔ အထင္ေရာက္ေစတယ္။ ေထာင္ထဲမွာ စစ္ေဆးရင္ ညႀကီးသန္းေကာင္မွာ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းက်အမ်ိဳးသမီးကို တေယာက္ခ်င္း ထုတ္စစ္တယ္။ အမ်ိဳးသမီး ေထာင္ဝန္ထမ္း တေယာက္တေလ ထားေပမယ့္ သံသယျဖစ္ေအာင္ တမင္လုပ္ထားတာ ျဖစ္တယ္။

အက်ဥ္းေထာင္ထဲ မထည့္ခင္မွာေရာ အထဲေရာက္ေတာ့ေရာ ဖမ္းလာသူေတြ မွန္သမွ်ကို အေၾကာင္းမဲ့ ရိုက္ႏွက္တာ၊ ႏွိပ္စက္တာကို စစ္ေဆးတယ္အေၾကာင္းျပၿပီး လုပ္တယ္။ လိုခ်င္တဲ့ ထြက္ခ်က္ရေအာင္လည္း လုပ္တယ္။ ငရဲနဲ႔ တင္စားတာ မလြန္ပါ။ မႈခင္းဆိုင္ရာေဆးပညာမွာ သင္ရတဲ့ ရာဇသတ္ႀကီးမွာေတာ့ ျပစ္မႈ ေျမာက္ပါတယ္။

တမင္တကာ ထိခိုက္ေစမႈ ျဖစ္ရင္ ပုဒ္မ ၃၂၃ နဲ႔ ၿငိၿပီ။ အႏၲရာယ္ရွိတဲ့လက္နက္ဆိုရင္ ၃၂၄။ ျပင္းထန္ဒဏ္ရာဆိုရင္ ၃၂၅။ အႏၲရာယ္ရွိတဲ့လက္နက္နဲ႔ ျပင္းထန္ဒဏ္ရာဆိုရင္ ၃၂၆။

ထိခိုက္ေစမႈဆိုတာ တဖက္သားကို ကိုယ္ခႏၶာကို ထိခိုက္ေစတာနဲ႔ နာက်င္ေစတာျဖစ္တယ္။ ေရာဂါရေစတာလည္း ပါတယ္။

ျပင္းထန္ဒဏ္ရာဆိုတာ လိင္အဂၤါပ်က္စီးေစတာ၊ မ်က္လံုးတဖက္ ပ်က္စီးေစတာ၊ နားတဖက္ ပ်က္စီးေစတာ၊ အဆစ္တခု ပ်က္စီးေစတာ၊ ဦးေခါင္းနဲ႔ မ်က္ႏွာရုပ္ဆိုးေစတာ၊ သြား (သို႔) အရိုးတခု ပ်က္စီးေစတာေတြ ပါတယ္။

Post-traumatic stress disorder (PTSD) ထိခိုက္မႈျဖစ္ၿပီးေနာက္ ျဖစ္လာတဲ့စိတ္ဖိစီးမႈေဝဒနာ (သို႔) ထိခိုက္ဒဏ္ရာ ရၿပီးေနာက္ စိတ္ဖိအားေရာဂါဆိုတာ ကုသရ ခက္ခဲလွတယ္။

ေထာင္မွာ တာဝန္ထမ္းေနသူေတြ၊ ေထာက္လွမ္းေရးနဲ႔ စစ္ေဆးေရးမွာ တာဝန္ထမ္းေနသူေတြဟာ ဒီအလုပ္မွာ အင္မတန္ ကြ်မ္းက်င္ၾကတယ္။ လက္သည္မေပၚေအာင္ လုပ္တတ္ၾကတယ္။ တံုးတဲ့လက္နက္မ်ိဳး သံုးၾကတာ မ်ားတယ္။ အတြင္းေၾကဆိုတဲ့အသံုး ဟာ ေထာင္က်သူေတြ ႏွိပ္စက္ခံရတာကို ေျပာတဲ့ စကားလံုးျဖစ္လာတယ္။ အျပင္ကၾကည့္ရင္ေတာ့ ဘာမွ ျဖစ္မ ထားသလို။ အထဲမွာ ဒဏ္ရာေတြက ေသြးထြက္တာ၊ ေရာင္ရမ္းတာ၊ ေသြးအေဟာင္းေတြကေန အာရံုေၾကာေပၚ ဖိထားတာ၊ နာက်င္တာ၊ ထံုက်င္တာ၊ သူ႔အလုပ္သူ မလုပ္ႏိုင္တာေတြ ျဖစ္တယ္။

ရဲေတြ၊ ေထာက္လွမ္းေရးေတြနဲ႔ ေထာင္ဝန္ထမ္းေတြထဲမွာ လက္ရဲဇက္ရဲေတြအျပင္ လက္ယဥ္သူေတြ ရွိတယ္။ သားသတ္ရံုမွာ အလုပ္လုပ္တာၾကာသူေတြက တိကနဲ႔ ခုတ္ထစ္ျဖတ္ေတာက္ႏိုင္ၾကသလိုပဲ အက်ဥ္းသား ေတြကို ႏွိပ္စက္ရာမွာ ကြတ္တိလုပ္တတ္ၾက၊ လုပ္ရဲၾက၊ လုပ္ရက္ၾကတယ္။ သူမ်ားမသိေလာက္ေအာင္ လုပ္တာ ေပမယ့္ ေလာကႀကီးမွာ မွန္ကန္ၾကည္လင္သူေတြက မသမာသူေတြထက္ အျမင္ေရာ၊ အေတြးပါ စူးရွၾကပါတယ္။

ဖမ္းဆီးတုန္းက သတင္းစာမွာ ထည့္ရင္ အဆိုးဆံုးဓာတ္ပံုကိုေတာင္မွ ဖိုတိုေရွာ့ လုပ္ေသးတယ္။ လႊတ္ကာနီးရင္ေတာ့ ေျပာင္းျပန္လုပ္တယ္။ ရံုးထုတ္တာတို႔ လႊတ္ေပးေတာ့မယ့္အခ်ိန္ဆိုတာ အဲဒီအနာ ဒဏ္ရာဒဏ္ခ်က္ေတြ လူျမင္မွာ အၾကည့္ရမဆိုးခ်ိန္အထိ ဆြဲထားၾကတယ္။

ျမန္မာျပည္မွာ ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲကို စိတ္မေစာၾကပါနဲ႔ေျပာေနၾကတယ္။ ေစာင့္ၾကည့္ပါလို႔ ေရွ႕ေန လိုက္ၾကတယ္။ ေနာက္ေရြးေကာက္ပြဲ အားခဲထားၾကတယ္။ က်ေနာ္အျမင္ကေတာ့ လက္ရွိေထာင္ထဲက ေက်ာင္းသားေတြအပါအဝင္ အဖမ္းဆီးခံႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ က်န္းမာေရးဟာ အင္မာဂ်င္စီျဖစ္တယ္။ ဘာကိုမွ ဘယ္သူ႔ကုိမွ ဘယ္ေလာက္မွ ေစာင့္မေနႏိုင္ပါခင္ဗ်ား။

ေဒါက္တာတင့္ေဆြ
DVB