ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားသူ မာတင္လူသားကင္းေန႔ က်င္းပ

ေဒါက္တာ မာတင္လူသာကင္း (ဂ်ဴနီယာ) ခ်ီကာဂိုင္ေတာင္ပိုင္းမွာ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကားစဥ္။ (ဂ်ဴလိုင္ ၂၄၊ ၁၉၆၅)

အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုမွာ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈေခါင္းေဆာင္ မာတင္လူသာကင္း ဂ်ဴနီယာရဲ႕ ေမြးေန႔အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္နဲ႔ ဒီကေန႔ တနလၤာေန႔ကို ႏုိင္ငံေတာ္အားလပ္ရက္သတ္မွတ္ထားပါတယ္။ မာတင္လူသာကင္းဟာ အယ္လ္ဘားမားျပည္နယ္၊ ေမာင္ဂိုမာရီၿမိဳ႕က ဘတ္စ္ကားေတြမွာ လူျဖဴလူမည္း ထုိင္ခံုေနရာ ခဲြျခားသတ္မွတ္တာကို အဆံုးသတ္သြားေစမယ့္ ဆန္႔က်င္သပိတ္ေမွာက္မႈႀကီးကို ဦးေဆာင္ၿပီးေတာ့ ၁၉၅၅ မွာ ထင္ရွားေက်ာ္ၾကားလာတာပါ။

၁၉၅၀ ျပည့္လြန္နဲ႔ ၁၉၆၀ ျပည့္လြန္ကာလေတြမွာ ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရးလႈပ္ရွားမႈကို အဓိကဦးေဆာင္သူ တစ္ဦး ျဖစ္ခဲ့ၿပီးေတာ့ ‘March on Washington’ လို႔ေခၚတဲ့ ၁၉၆၃ ခုႏွစ္က ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရး ေတာင္းဆိုခ်ီတက္ပဲြအတြင္းမွာ သူေဟာေျပာခဲ့တဲ့ ‘I hava a Draem.’ က လူသန္းေပါင္းမ်ားစြာကို စိတ္ဓာတ္ခြန္အား ေပးခဲ့ပါတယ္။ မစၥတာကင္းဟာ ၁၉၆၄ ခုႏွစ္မွာ ႏိုဘဲလ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ရရွိခဲ့ၿပီးေတာ့ အဲဒီ တႏွစ္တည္းမွာပဲ သမၼတ လင္ဒန္ ဂၽြန္ဆင္ (Lyndon Johnson) က သမိုင္းဝင္ ႏုိင္ငံသားအခြင့္အေရးဥပေဒကို လက္မွတ္ေရးထုိးေပးခဲ့ပါတယ္။

၁၉၆၈ ခုႏွစ္မွာေတာ့ လစာတန္းတူရရွိေရးအတြက္ ဆႏၵျပတဲ့ လူမည္းအမႈိက္သိမ္းလုပ္သားေတြကို ကူညီ ေပးဖို႔ တန္နက္ဆီျပည္နယ္၊ မဲန္းဖစၥ္ၿမိဳ႕ကိုသြားေရာက္တုန္း ဧၿပီလ (၄) ရက္ေန႔မွာ အဲဒီၿမိဳ႕မွာလုပ္ႀကံခံခဲ့ ရပါတယ္။

ဇန္နဝါရီလ (၁၅) ရက္ေန႔မွာ ဖြားျမင္တဲ့ မစၥတာကင္းကို ဂုဏ္ျပဳတဲ့အေနနဲ႔ ဇန္နဝါရီလ တတိယပတ္ရဲ႕ တနလၤာေန႔တိုင္းကို သူ႔ရဲ႕အထိမ္းအမွတ္ အားလပ္ရက္အျဖစ္နဲ႔ သတ္မွတ္ဖို႔ ၁၉၈၃ ခုႏွစ္မွာ သမၼတ ေရာ္နယ္ေရဂင္က လက္မွတ္ေရးထိုး ျပဌာန္းခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံသားေတြ ရပ္ရြာလုပ္ငန္းေတြမွာ ပါဝင္ဖို႔ အားေပးတဲ့အေနနဲ႔ မစၥတာကင္းအားလပ္ရက္ကို ႏုိင္ငံမွာ အမ်ားျပည္သူအက်ဳိးကို ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေန႔အျဖစ္နဲ႔ ၁၉၉၄ မွာ လႊတ္ေတာ္က သတ္မွတ္လိုက္ပါတယ္။

ဒီကေန႔ မာတင္လူသာကင္းေန႔မွာေတာ့ မတူတဲ့လူမ်ဳိးႏြယ္ေတြနဲ႔ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးၾကဖို႔ အားေပးတဲ့အေနနဲ႔ MTV ဂီတ႐ုပ္သံတီဗီြလိုင္းကေနၿပီး သူ႔ရဲ႕အစီအစဥ္ေတြကို ႐ုပ္/သံၾကည့္ ပရိသတ္ေတြ အတြက္ အျဖဴအမည္းနဲ႔ (၁၂) နာရီၾကာ ျပသမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါဟာ MTV ဂီတ႐ုပ္သံလုိင္းရဲ႕ (၃၄) ႏွစ္တာ သက္တမ္းအတြင္းမွာ ပထမဦးဆံုးအႀကိမ္ ထုတ္လႊင့္ျပသတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဗီြအုိေအ (ျမန္မာဌာန)