စိုးရိမ္မိပါတယ္

          ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုမွာ သမၼတခ်ာနင္ကို ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ၁၉၈၅ ခုနွစ္တြင္ မီးေခးေဂၚဘာေခ်ာ့ဗ္ သမၼတ ျဖစ္လာခဲ့ၿပီး ပြင့္လင္းတက္ၾကြစြာ အေနာက္အုပ္စုနွင့္ ေႏြးေထြးေသာ ဆက္ဆံေရးကို တည္ေဆာက္နိုင္ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၇ ခုနွစ္မွစတင္ၿပီး ပြင့္လင္းမႈ၊ ျပဳျပင္တည္ေဆာက္မႈနွင့္ ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈစတဲ့ လႈပ္ရွားမႈသံုးရပ္စလံုးမွာ ဆိုဗီယက္ လူမႈနိုင္ငံေရး အေျခအေနကို ေျပာင္းလဲရန္အတြက္ ေပၚေပါက္ခဲ့ေသာ အေျခခံမူမ်ား ျဖစ္ေသာ္လည္း ပဲရက္စထရိုက္ကာ ေခၚ ''ျပဳျပင္ တည္ေဆာက္မႈ''မွာစီးပြားေရးနွင့္သက္ဆိုင္ေသာကိစၥရပ္မ်ားျဖစ္တဲ့အတြက္ဆိုဗီယက္ရဲ႕ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး တြင္အဓိကက်ေသာ အခ်က္တစ္ခ်က္ျဖစ္လာခဲ့ပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ား ေအာင္ျမင္ရန္အတြက္  စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ေအာင္ျမင္ေရးနွင့္အမ်ဳိးသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရးရရိွေရးသည္ အေရးႀကီးေသာ အခ်က္နွစ္ခ်က္ ျဖစ္လာခဲ့တာ ကို ေတြ႕ရိွခဲ့ရပါတယ္။

          ဂိုဘာေခ်ာ့ဗ္ဟာ ပဲရက္စထရိုက္ကာ လမ္းစဥ္ကို ခ်မွတ္ကာ ဆိုဗီယက္စီးပြားေရးတစ္ခုလံုးအား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈလုပ္ခဲ့ရာ ကမၻာ့နိုင္ငံအသီးသီးက အထူးေစာင့္ၾကည့္ စိတ္ဝင္စားခဲ့ပါတယ္။ ဘရက္ဇညက္ သမၼတလက္ထက္ကတည္းက စီးပြားေရးဆုတ္ယုတ္ခဲ့တဲ့အတြက္ ဂိုဘာေခ်ာ့ဗ္ရဲ့ ပဲရက္စထရိုက္ကာ ေျပာင္းလဲေရး အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္မႈေတြမွာ အေမရိကန္အပါအဝင္ အေနာက္နိုင္ငံမ်ားမွ ေထာက္ပံ့မႈမ်ား၊ ေခ်းေငြမ်ားေပးခဲ့ပါတယ္။ စီးပြားေရးလမ္းစဥ္ကိုေျပာင္းလဲခဲ့ရံုသာမက အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလမ္းစဥ္ ကိုလည္း ကြန္ျမဴနစ္စနစ္မွ ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႔ ေျပာင္းလဲခဲ့ပါတယ္။

          သို့ေသာ္လည္း စီးပြားေရးစနစ္ေျပာင္းလဲမႈဟာ ေအာင္ျမင္မႈမရရိွခဲ့သျဖင့္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စု အေပၚ နိုင္ငံတကာမွ ေၾကြးၿမီးမ်ား တင္လာခဲ့ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ နိုင္ငံေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို က်င့္သံုး ရာတြင္လည္း ကြန္ျမဴနစ္ပါတီအတြင္းမွ ေရွးရိုးစဲြဝါဒမ်ားကို အတင္းအက်ပ္ထုတ္ပယ္ၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး ကိုလိုလားတဲ့ တက္သစ္စလူငယ္မ်ားကို အစားထိုးခဲ့တာေတြဟာ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးယနၲရားႀကီးၿပိဳကဲြခဲ့ရတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းမ်ား ျဖစ္ခဲ့ပါတယ္။ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုႀကီး၏ ျပည္နယ္မ်ားတြင္ ကြန္ျမဴနစ္စနစ္ကို က်င့္သံုးခဲ့ေသာ္လည္း ဗဟိုအစိုးရမွ ဒီမိုကေရစီလမ္းေၾကာင္းေပၚ လ်င္ျမန္စြာ ေျပာင္းလဲခဲ့ရာမွ ဗဟိုအစိုးရ နွင့္ ျပည္နယ္မ်ားၾကား အုပ္ခ်ဳပ္မႈစနစ္ကြာဟမႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ပါတယ္။ နိုင္ငံေရးအဖဲြ႕အစည္းအတြင္းမွာ လည္း ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးသမားမ်ားနဲ႔ ေရွးရိုးစဲြဝါဒီမ်ားဆိုျပီး ကဲြျပားလာခဲ့ၿပီး စည္းလံုးညီညြတ္မႈ ၿပိဳကဲြလာခဲ့ပါတယ္။

          ဒါ့အျပင္ ျပည္နယ္မ်ားနဲ႔ လူမို်းစုမ်ားအတြင္း ကိုယ္ပိုင္ျပဌာန္းခြင့္အာဏာေတာင္းဆိုမႈနွင့္ ခဲြထြက္ခြင့္ ေတာင္းဆိုမႈမ်ား ျမင့္မားလာခဲ့ျပီး အမ်ိဳးသားျပန္လည္စည္းလံုးညီညြတ္ေရးမွာ အားနည္းခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၈၇ ခုနွစ္မွာ ေၾကျငာခဲ့တဲ့ တစ္ဘက္သတ္ လက္နက္ေလွ်ာ့ခ်ေရးအစီအစဥ္အရ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုႀကီး စစ္အင္အားေလ်ာ့နည္းလာခဲ့ၿပီး ၾကယ္ရံနိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ မိမိနိုင္ငံကိုကာကြယ္နိုင္ေရးအတြက္ ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုႀကီးမွခဲြထြက္၍ ေနတိုးအဖဲြ႕နွင့္ ပူးေပါင္းလိုလာၾကပါသည္။ ေသခ်ာတာကေတာ့ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ Containment Policy အရ ခဲြထြက္လာတဲ့နိုင္ငံေတြကိုလည္း ေနတိုး အဖဲြ႕ ႀကီးထဲထည့္သြင္းျပီး ရုရွားကို အနီးကပ္ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔ ေဆာင္ရြက္တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

          ဂိုဘာေခ်ာ့ဗ္အေနနဲ႔ ယခုကဲ့သို႔ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေၾကာင့္ ပ်က္ယြင္းခဲ့ရတဲ့ နိုင္ငံအေျခအေနကို ျပန္လည္ထိန္းသိမ္းလိုေသာ္လည္း အေမရိကန္တို႔မွ ေဂၚဘာေခ်ာ့ဗ္အား စစ္ေအး တိုက္ပဲြ အဆံုးသတ္ ေစခဲ့သူ၊ ဒီမိုကေရစီနွင့္လူ့႕အခြင့္အေရး တက္ၾကြစြာေဖာ္ေဆာင္ေပးသူအျဖစ္ ၁၉၉ဝခုနွစ္၊ေအာက္တိုဘာလ ၁၂ ရက္ေန႔မွာၿငိမ္းခ်မ္းေရးနိုဘယ္လ္ဆုကို ရက္ရက္ေရာေရာေပးအပ္ခဲ့ၿပီး ဒီမိုကေရစီ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး လုပ္ငန္းမ်ားအား အေမရိကန္တို႔အေနျဖင့္ တြန္းအားေပးခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္နဲ႔ အေနာက္အုပ္စုတို႔ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီနွင့္ လူ့အခြင့္အေရးဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ သပ္လိွု်ေသြးခဲြမႈေတြေၾကာင့္ ၁၉၉ဝခုနွစ္၊ ဒီဇင္ဘာလ ၂၄ ရက္ေန႔တြင္ ဆိုဗီယက္နိုင္ငံႀကီးဟာ နိုင္ငံငယ္ေလး ၁၅ နိုင္ငံအျဖစ္ အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာ ၿပိဳကဲြခဲ့ရပါတယ္။

          ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုတြင္ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ခဲ့တဲ့ ရလဒ္ေၾကာင့္ နိုင္ငံၿပိဳကဲြခဲ့ရၿပီး သမၼတလဲ အလိုလိုျပဳတ္က်ခဲ့ရပါတယ္။ ဗဟိုအစိုးရအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးကို တက္ၾကြစြာ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲခဲ့ရာမွာ လက္ေအာက္ခံျပည္နယ္ေတြကေတာ့ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္ က်င့္သံုးေနဆဲ ျဖစ္တဲ့ အတြက္ ရုတ္တရက္လိုက္ပါ ေျပာင္းလဲနိုင္ျခင္းမရိွတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒါဟာလည္း အေမရိကန္ ဦးေဆာင္တဲ့ အေနာက္နိုင္ငံေတြက ေဂၚဘာေခ်ာ့ဗ္ကိုေျမွာက္ပင့္ျပီး ဒီမိုကေရစီ အျမန္ဆံုး ေဖာ္ေဆာင္ နိုင္ေရး တြန္းအားေပးခဲ့ရာမွ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုသမၼတနိုင္ငံႀကီးဟာ ၿပိဳကဲြသြားခဲ့ရပါတယ္။ အေမရိကန္ ဦးေဆာင္ေသာ ေနတိုးအုပ္စုနဲ႔ ဆိုဗီယက္ဦးေဆာင္ေသာ ဝါေဆာအုပ္စုတို႔ စစ္အင္အား ၿပိဳင္ဆိုင္ေနေသာ ကာလအတြင္း ဝါေဆာအုပ္စုၿပိဳကဲြသြားျခင္းဟာ အေမရိကန္တို႔အတြက္ ႀကီးမားေသာ ေအာင္ပဲြတစ္ရပ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံဟာလည္း ယခင္ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုသမၼတနိုင္ငံလိုဘဲ ဒီမိုကေရစီျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲေရးကို လ်င္ျမန္စြာေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံအျဖစ္ အသြင္သ႑ာန္တူေနတာကိုလည္း ေတြ႔ရမွာျဖစ္ပါတယ္။

          ျမန္မာနိုင္ငံတြင္လည္း သမၼတဦးသိန္းစိန္ ဦးေဆာင္တဲ့အစိုးရအဖဲြ႔သစ္ အာဏာရစဥ္မွစၿပီး ဒီမိုကေရစီေရး အေျပာင္းအလဲမ်ားကို စတင္ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ၿပီး ျပည္သူ႔ဆနၵကို ဦးစားေပးတဲ့အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကို ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။ ျပည္သူမ်ားရဲ႕ေတာင္းဆိုခ်က္အရ ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကို ရပ္တန္႔ေပးခဲ့လို႔ ဒီမိုကေရစီ အစိုးရဆိုတာကို ပိုမိုေပၚလြင္ေစခဲ့ပါတယ္။  ေဒၚစုၾကည္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုေဆြးေႏြးခဲ့ၿပီး မတူတာေတြ ေဘးဖယ္ ထားၿပီး တူတာေတြလုပ္ေဆာင္ၾကဖို့ ေျပာဆိုစည္းရံုးၿပီး ၂ဝ၁၂ခုနွစ္၊ ဧၿပီလ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပဲြဝင္ဖို႕ တိုက္တြန္းနိုင္ခဲ့တဲ့အျပင္ ေရြးေကာက္ပဲြေကာ္မရွင္ဥပေဒကိုပါ ျပင္ဆင္ေပးခဲ့ပါတယ္။

          ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ခဲ့ရာမွာ အစိုးရအေနနဲ႔ ဖိအားမ်ားစြာနဲ႔ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။ ျမစ္ဆံုေရအားလွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းကို သမၼတႀကီးက လိုက္ေလ်ာရပ္တန္႔ေပးရာမွ အစျပဳၿပီး နိုင္ငံအႏွံ႔ေတာင္းဆို ဆနၵျပမႈေတြ ေပၚေပါက္လာခဲ့ပါတယ္။ အလုပ္သမားအခြင့္အေရးအျပည့္အဝရရိွေရး၊ လစာတိုးျမွင့္ေပးေရးစတဲ့ အလုပ္သမားဆနၵျပေတာင္းဆိုမႈေတြဟာ ရန္ကုန္စက္မႈဇုန္အသီးသီးမွာေပၚေပါက္ လာခဲ့ပါတယ္။ ရန္ကုန္၊ မနၲေလး အပါအဝင္ ျမန္မာနိုင္ငံရိွၿမိဳ႕ႀကီးမ်ားမွာ လွ်ပ္စစ္မီးပံုမွန္ရရိွေရးအတြက္ ဆနၵျပမႈေတြကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေျဖရွင္းေနရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ယခင္အစိုးရလက္ထက္မွာေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ လယ္ယာေျမမ်ား သိမ္းဆည္းျခင္းကို မေက်နပ္လို႔ ျပန္လည္ေတာင္းဆိုမႈေတြကိုလည္း ရင္ဆိုင္ ေနရပါတယ္။ တစ္ဘက္ အိမ္နီးခ်င္းနိုင္ငံျဖစ္တဲ့ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိုင္ငံနွင့္ ျမန္မာနယ္စပ္ရိွ ဘဂၤါလီလူမိ်ဳးမ်ားမွ ရိုဟင္ဂ်ာ မ်ိဳးႏြယ္စု အမည္ခံၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံသားအျဖစ္ လက္ခံေရး၊ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္းေတာေဒသမွာ လြပ္လပ္စြာေနထိုင္ခြင့္ျပဳေရးစသည့္ေတာင္းဆိုမႈမ်ားအပါအဝင္အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာေတာင္းဆိုခ်က္ေတြေပၚထြက္ ေနတာကိုလည္း ရင္ဆိုင္ေနရပါတယ္။

          အေနာက္နိုင္ငံမ်ားအေနျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ ေသာင္းက်န္းသူအဖဲြ႕အစည္းေတြကို ယခင္ကတည္းက တိုက္ရိုက္ (သို႔မဟုတ္) သြယ္ဝိုက္ေသာနည္းလမ္းမ်ားျဖင့္ လက္နက္ခဲယမ္း၊ ေငြေၾကး အသံုးစရိတ္မ်ား ေထာက္ပံ့ေပးခဲ့ၿပီး ျပည္တြင္းေသာင္းက်န္းမႈမ်ားကို သက္ဆိုးရွည္ခိုင္မာေစခဲ့ပါတယ္။ ဒါဟာ အေနာက္နိုင္ငံႀကီးမ်ားမွ CIA အဖဲြ႕အစည္းရဲ႕ေျခလွမ္းေတြျဖစ္ပါတယ္။ ယခုအခိ်န္မွာသမၼတႀကီးရဲ႕ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ႕အစည္းမ်ားနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္မႈကို အတင္းႀကိဳးစားေဆာင္ရြက္ ေအာင္ အေနာက္နိုင္ငံမ်ားက တိုက္ရိုက္(သို႔မဟုတ္) သြယ္ဝိုက္တြန္းအားေပး ေဆာင္ရြက္ေနတာကိုလည္း ေတြ႔ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

          ဒီလို ဒီမိုကေရစီစနစ္ကိုကူးေျပာင္းခဲ့တဲ့ျမန္မာနိုင္ငံကို အေနာက္နိုင္ငံေတြကစီးပြားေရးပိတ္ဆို႔မႈေတြ ကိုရုတ္သိမ္းေပးျခင္းျဖင့္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီလမ္းစဥ္ကို ႀကိဳဆိုခဲ့ပါတယ္။ Time မဂၢဇင္းကျပဳလုပ္ခဲ့တဲ့ ကမၻာ့ အေက်ာ္ၾကားဆံုးပုဂၢိဳလ္ (၁ဝဝ) မွာ ေဒၚစုၾကည္နဲ႔ သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ကို ထည့္သြင္း ေဖာ္ျပခဲ့ၿပီး ကမၻာ့အဆင့္ကို ေၾကျငာခိ်န္မွာ ေဒၚစုၾကည္ကို ရည္ရြယ္ခ်က္ရိွရိွ ျဖဳတ္ခ်ခဲ့ၿပီး သမၼတဦးသန္းစိန္ကို အဆင့္ (၆၇) နဲ႔ပဲ ေဖာ္ျပေပးခဲ့လို႔ ဒီမိုကေရစီအေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲသူအျဖစ္ နိုင္ငံတကာကသိရိွေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ခဲ့တာကလည္း တစ္နည္းအားျဖင့္ ေနာက္ဆုတ္လို႔ မရေအာင္ ခ်ည္ေနွာင္လိုက္တဲ့သေဘာ ျဖစ္တာ ကိုလည္းေတြ႔ရိွရပါတယ္။ ၁၉၉ဝခုနွစ္မွာ ေဂၚဘာေခ်ာ့ဗ္ကို နိုဘယ္လ္ဆုေပးၿပီး ဆိုဗီယက္အစိတ္စိတ္ အမႊာမႊာကဲြသြားေအာင္လုပ္သလို ၂ဝ၁၂ ခုနွစ္ရဲ့ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး နိုဘယ္လ္ဆုႀကီးကို ေပးအပ္နိုင္ရန္အတြက္ ဦးသိန္းစိန္ကို ကမၻာတစ္ဝန္းလံုးကသိရိွေအာင္ေဆာင္ရြက္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္ရဲ႕ေျခလွမ္းတစ္ခုလို႔ပဲ သံုးသပ္ ရပါတယ္။

          ၄င္းအျပင္ ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ ဆိုရွယ္လစ္စနစ္မွ ဒီမိုကေရစီစနစ္သို႔ ကူးေျပာင္းေရးၾကားကာလမွာ စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးနဲ႔ အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ေပမဲ့ ၂ဝ၁၁ခုနွစ္၊ မတ္လ(၃ဝ)ရက္ေန႔၊ ဦးသိန္းစိန္ေခါင္းေဆာင္ေသာ အစိုးရ သစ္အာဏာရရိွခိ်န္မွစၿပီး ဒီမိုကေရစီလမ္းစဥ္ကို ေဖာ္ေဆာင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ သမၼတသက္တမ္း တစ္နွစ္တာ ကာလအတြင္း ဒီမိုကေရစီေျပာင္းလဲမႈမွာနိုင္ငံတကာကအံ့အားသင့္ရေလာက္ေအာင္လ်င္ျမန္စြာ ေျပာင္းလဲ ခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ႕အႀကိဳက္ျဖစ္တဲ့ တရုတ္နိုင္ငံက ေဆာင္ရြက္မည့္ ျမစ္ဆံုေရအားလွ်ပ္စစ္ စီမံကိန္းကို ျပည္သူေတြရဲ့သေဘာအတိုင္းဆိုျပီး ရပ္တန္႔ေပးခဲ့သလို ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံ ေနရသူမ်ား အပါအဝင္ လြတ္ၿငိမ္း ခ်မ္းသာခြင့္ (၃) ႀကိမ္ေပးခဲ့ရာမွာ မူးယစ္မႈေၾကာင့္ ေသဒဏ္ေပး ခံရသူမ်ား၊ အေနာက္ နိုင္ငံမ်ားက လိုလားတဲ့ မင္းကိုနိုင္လို ပုဂၢိဳလ္မ်ားပါခဲ့ပါတယ္။ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအေနနဲ႔ နွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လက္နက္စဲြကိုင္ေတာ္လွန္ခဲ့တဲ့ တိုင္းရင္းသား အဖဲြ႕မ်ားနွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးနိုင္ၿပီး လက္ရိွအေျခအေနတြင္  KIA တစ္ဖဲြ႕သာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးလက္မခံဘဲ က်န္ရိွ ေနတာျဖစ္ပါတယ္။ လူ႕အခြင့္အေရး ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရးအတြက္ လူ့အခြင့္အေရးေကာ္မရွင္ကို ဖဲြ႕စည္းေပးခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုေဆာင္ရြက္မႈေတြဟာ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုက ေဂၚဘာေခ်ာ့ဗ္ရဲ့ ျပဳျပင္ ေျပာင္းလဲမႈေတြနဲ႔ ဆင္တူ ေနတာကို ေတြ႕ရိွရပါတယ္။

အစိုးရသစ္ရဲ႕ ဒီမိုကေရစီလမ္းစဥ္ကို လ်င္ျမန္စြာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေၾကာင့္ အေမရိကန္ နိုင္ငံမွ အဆင့္ျမင့္ကိုယ္စားလွယ္ ေတြလာေရာက္ခဲ့ၿပီး ပိတ္ဆို႔မႈမ်ား ဖြင့္ေပးျခင္း၊ ေၾကြးၿမီးမ်ားေလ်ာ္ေပးျခင္း အပါအဝင္ အေထာက္အပံ့မ်ား ေပးမွာျဖစ္ေၾကာင္း လာေရာက္ ေဆြးေႏြးခဲ့တာေတြဟာ ထပ္မံ၍ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္းေပၚက ေရြ႕မသြားေအာင္ ထိန္းခ်ဳပ္လိုက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လာမည့္ ၂ဝ၁၄ ခုနွစ္မွာ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ အာဆီယံ အဖဲြ႕ရဲ႕ အလွည့္က် ဥကၠဌတာဝန္ကိုထမ္းေဆာင္ရမွာ ျဖစ္လို႔ အာဆီယံထိပ္သီးအစည္းအေဝးပဲြေတြကို ျမန္မာနိုင္ငံမွာ က်င္းပၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္အေနျဖင့္ China Containment Policy အရ အာဆီယံနိုင္ငံေတြကို နိုင္ငံေရးၾသဇာလႊမ္းမိုးမႈရေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေနတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုေဆာင္ရြက္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံကို ခ်ဥ္းကပ္ၿပီး စီးပြားေရး ရင္းနီွးျမွပ္ႏွံမႈေတြကို လာေရာက္ ျမွပ္ႏွံတာကေနအစျပဳၿပီး နည္းမ်ိဳးစံုနဲ႔ ခ်ဥ္းကပ္လာတယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။

          ေဒၚစုၾကည္ကလည္း ဖဲြ႕စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကို ျပင္ဆင္ေရး၊ တရားဥပေဒစိုးမိုးေရးနွင့္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးတို႔ကို လုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုျပီး လႊတ္ေတာ္ထဲကို ေရာက္ရိွလာခိ်န္မွာ အေမရိကန္ဦးေဆာင္တဲ့ အေနာက္ အုပ္စုကေက်ာေထာက္ေနာက္ခံျပဳလုပ္ေပးထားလို႔ေဒၚစုၾကည္ကအစိုးရထံေတာင္းဆိုစရာရိွခဲ့ရင္ အေနာက္ နိုင္ငံေတြကလည္း အစိုးရကို တစ္ဖက္လွည့္နဲ႔ လိုက္ေလ်ာေအာင္ ဖိအားေပးမႈေတြကို ေဆာင္ရြက္ခဲ့သလို မင္းကိုနိုင္တို႔ ၈၈ ေက်ာင္းသားမ်ားကလည္း ေဒၚစုၾကည္ကို ဝိုင္းဝန္းပံ့ပိုးေပးျပီး ဒီမိုကေရစီ ေဖာ္ေဆာင္ေရး အတြက္ အေထာက္အကူျပဳေဆာင္ရြက္ေနတာကို ေတြ႕ရိွရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ေဒၚစုၾကည္၏ ထိုင္းနိုင္ငံ ခရီးစဥ္ကို ၾကည့္ရင္ ဒီလမ္းေၾကာင္းေပၚလာၿပီဆိုတာ ထင္ထင္ရွားရွား ေတြ႕ရပါတယ္။

          အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျမန္မာနိုင္ငံဒီမိုကေရစီ ေျပာင္းလဲေရးကို အားတက္သေရာကူညီေနတာဟာ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ လူ့အခြင့္အေရးဆိုတာကေတာ့ အေၾကာင္းျပခ်က္တစ္ခုပါပဲ။ တကယ္ေတာ့ စီးပြားေရး၊ စစ္ေရး အင္အား တဟုန္ထိုး ႀကီးမားလာတဲ့ တရုတ္နိုင္ငံကို ထိန္းခ်ဳပ္ခ်င္တာျဖစ္ပါတယ္။ တရုတ္နိုင္ငံဟာ ၁၉၈ဝ ျပည့္နွစ္ကာလမွာ ထြက္ေပၚလာတဲ့ တိန္႔ေရွာင္ဖိန္ရဲ႕  ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး မူဝါဒနွင့္ လ်င္ျမန္စြာဖံြ႕ၿဖိဳး တိုးတက္လာျပီး ၂ဝ၅ဝ ခုနွစ္မွာ တရုတ္နိုင္ငံက အေမရိကန္နဲ့ ရင္ေဘာင္တန္း လာမယ္လို႔ ကမၻာ့အေရး သံုးသပ္သူမ်ားက သံုးသပ္ထားၾကပါတယ္။ တရုတ္နိုင္ငံကိုမဟာဗ်ဴဟာေျမာက္ၿပိဳင္ဘက္နိုင္ငံလို႔ သတ္မွတ္ ထားတဲ့ အေမရိကန္က တရုတ္နိုင္ငံရဲ့ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ နိုင္ငံေရးၾသဇာ ႀကီးမားမလာေစဖို႔အတြက္ တရုတ္အား ဝိုင္းပတ္ ပိတ္ဆို႔ေရးမူဝါဒ (China Containment Policy) ကို အသံုးျပဳခဲ့တာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

          ဝိုင္းပတ္ပိတ္ဆို႔ေရးမူဝါဒအရ တရုတ္နိုင္ငံ၏ အဓိကကုန္စည္ စီးဆင္းရာ ပင္လယ္ထြက္ေပါက္ ျဖစ္တဲ့ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္မွာရိွတဲ့ ဂ်ပန္၊ ေတာင္ကိုရီးယားနဲ႔ ထိုင္ဝမ္းကြ်န္းေတြမွာ စစ္အေျခစိုက္စခန္း ေတြကို တည္ေဆာက္ၿပီး ေတာင္တရုတ္ ပင္လယ္ကို ထိန္းခ်ဳပ္ထားခဲ့ပါတယ္။ အေမရိကန္ အေနျဖင့္ ဖိလစ္ပိုင္နိုင္ငံနဲ႔ တရုတ္နိုင္ငံအၾကား ေတာင္တရုတ္ပင္လယ္အတြင္း အျငင္းပြားမႈမ်ားအေပၚ ဖိလစ္ပိုင္ နိုင္ငံအားစစ္အင္အားျဖည့္တင္းေပးၿပီး စစ္ေရးအကူအညီေပးခဲ့ပါတယ္။ တရုတ္ကလည္း သူ႕ရဲ႕ ၾသဇာႀကီးမား လာေရးကို ပိုမိုက်ယ္ျပန္႔လာေစရန္နဲ႔ စီးပြားေရးအတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံကို တစ္ဘက္က အကူအညီေတြေပးၿပီး တစ္ဘက္ ကလည္း အျမတ္ထုတ္ေနတာကို ေတြ႕ရပါတယ္။

          အင္အားႀကီးမားလာတဲ့ တရုတ္နိုင္ငံကို ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔အတြက္ အေမရိကန္နိုင္ငံဟာ အေရးႀကီးတဲ့ အခိ်န္ကို ေရာက္ရိွေနၿပီးလက္ဦးမႈရယူရန္လည္း အလြန္လိုအပ္လ်က္ရိွပါတယ္။ ဒီလိုအခိ်န္မွာပဲ ျမန္မာနိုင္ငံ ကလည္း ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို စတင္အေကာင္အထည္ေဖာ္ေနေတာ့ အေမရိကန္တို႔အေနျဖင့္ ဝင္ေရာက္ရန္ လြယ္ကူတဲ့ အေျခအေနကို ေရာက္ရိွလာတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စစ္အစိုးရေရးဆဲြခဲ့တဲ့ ၂ဝဝ၈ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရ ျမန္မာနိုင္ငံမွာ မည္သည့္နိုင္ငံ၏ စစ္အေျခစိုက္စခန္းကိုမွ ဖြင့္ခြင့္မရိွတာမို႔ ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို ေျပာင္းလဲရမဲ့ အေျခအေနမ်ိဳး ျဖစ္ေနပါတယ္။ ေဒၚစုၾကည္ကလည္း ဖဲြ႕စည္းပံု အေျခခံ ဥပေဒကို ျပင္ဆင္မယ္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ထဲကို ဝင္ေရာက္လာေတာ့ အေမရိကန္တို႔ အေနနဲ႔ မေမွ်ာ္လင့္ဘဲ သားေရႊအိုးထမ္းလာတဲ့ကိန္း ျဖစ္လာပါတယ္။

          လက္ရိွျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕အေျခအေနေတြကို အားလံုးၿခံဳၿပီးၾကည့္မယ္ဆိုရင္အေမရိကန္ရဲ႕လုပ္ေဆာင္မႈ ေတြဟာ ဆိုဗီယက္ျပည္ေထာင္စုႀကီးၿပိဳကဲြေအာင္လုပ္ေဆာင္ခဲ့တဲ့ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေတြနဲ႔ အံ့ၾသစရာ ေကာင္းေလာက္ေအာင္ တူေနတာကို သတိထားမိမွာျဖစ္ပါတယ္။ တူညီတဲ့အခ်က္ေတြက ဂိုဘာေခ်ာ့ဗ္ကို နိုဘယ္လ္ဆုေပးတာ၊ ယခုသမၼတႀကီးကို Time မဂၢဇင္းရဲ႕ ကမၻာ့အထင္ရွားဆံုး(၁ဝဝ)မွာ ေဖာ္ျပေပးတာ၊ နိုင္ငံေရးစနစ္အေျပာင္းအလဲမွာ ဒီမိုကေရစီအေျပာင္းအလဲကို ဖိအားေပး ေထာက္ခံပံ့ပိုးေပးတာ၊ အစိုးရရဲ႕ အတိုက္အခံကို ေထာက္ခံေပးတာစတဲ့ အခ်က္ေတြဟာ တူညီေနပါတယ္။ ျမန္မာနိုင္ငံကို တစ္စစီ ၿပိဳကဲြေအာင္ ေဆာင္ရြက္ၿပီး ျပည္နယ္ေတြခဲြထြက္လာပါက အေမရိကန္၊ အီးယူနဲ႕ ကုလသမဂၢက အသိ အမွတ္ျပဳ ေထာက္ခံၾကၿပီး လံုျခံဳေရးကို အေၾကာင္းျပ၍ စစ္အေျခစိုက္ စခန္းမ်ားတည္ေဆာက္ခြင့္ရေအာင္ လုပ္ေဆာင္မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ''ထာဝရမိတ္ေဆြမရိွ၊ ထာဝရရန္သူမရိွ၊ ထာဝရအက်ိဳးစီးပြားသာရိွသည္'' ဆိုတဲ့ သံတမန္ဆက္ဆံေရးစကားအရ မဟာဗ်ဴဟာၿပိဳင္ဘက္နိုင္ငံကို ထိန္းခ်ဳပ္နိုင္ဖို႔အတြက္ ျမန္မာနိုင္ငံဟာ အသံုးခ်ခံနယ္ေျမတစ္ခုျဖစ္သြားနိုင္ပါတယ္။ အေမရိကန္ရဲ႕နွပ္ေၾကာင္းအတိုင္းဝင္သြားရင္ေတာ့ ျမန္မာနိုင္ငံ ဆိုတာ ကမၻာ့ေျမပံုေပၚမွာပံုစံေျပာင္းသြားမွာျဖစ္သလို ျမန္မာနိုင္ငံရဲ႕ သမိုင္းေၾကာင္းလည္း ေျပာင္းလဲသြား မွာ ျဖစ္ပါတယ္။ အေမရိကန္ဦးေဆာင္တဲ့ အေနာက္အုပ္စုက ေျမွာက္ပင့္ေပးတဲ့အေနန႔ဲ ဆိုဗီယက္သမၼတ ေဂၚဘာေခ်ာ့ဗ္ကို ၿငိမ္းခ်မ္းေရးနိုဘယ္လ္ဆုႀကီး ေပးအပ္ၿပီး ဆိုဗီယက္ ျပည္ေထာင္စုႀကီးၿပိဳကြဲေအာင္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့သလို သမၼတႀကီး ဦးသိန္းစိန္ကိုလည္း ၂၀၁၂ခုႏွစ္ရဲ႕ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ႏိုဘယ္လ္ဆုႀကီး ေပးအပ္ၿပီး ျမန္မာနိုင္ငံကို ဆိုဗီယက္ကဲ့သို႔ အစိတ္စိတ္ အမႊာမႊာၿပိဳကဲြေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေနမလားဆိုတာ စိုးရိမ္စြာနဲ႔ ဆက္လက္ေစာင့္ၾကည့္ရပါမယ္ . . . . . . . .။