ေညာင္ရမ္း မင္းသား၏ ေနာက္ဆံုး ေန႔ရက္မ်ားနွင့္ အျခားစာတမ္းမ်ား

ယခုသီတင္းပတ္တြင္ေတာ့ သမိုင္းဆိုင္ရာ စာအုပ္တစ္အုပ္ကို မိတ္ဆက္ ေဖာ္ျပလိုပါသည္။ ထိုစာအုပ္ကား သမိုင္းပါေမာကၡ ေဒါက္တာေက်ာ္၀င္း (ျငိမ္း) ေရးသားထားေသာ စာတမ္း၊ ေဆာင္းပါးမ်ားကို စုစည္း ေဖာ္ျပထားျခင္း ျဖစ္ျပီး အေၾကာင္းအရာအစံုစံု၊ အထူးသျဖင့္ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ ကာလ အေျခအေနမ်ားကို ဖတ္ရႈၾကရမည္ ျဖစ္သည္။

ထိုစာအုပ္ကို ရာျပည့္ စာအုပ္တိုက္က ထုတ္ေ၀ျပီး တစ္အုပ္လွ်င္ (၃၀၀၀) က်ပ္နႈန္းျဖင့္ ျဖန္႔ခိ်ထားသည္။ စာအုပ္ပါ အေၾကာင္းအရာ ေဆာင္းပါးမ်ားမွာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ျဖစ္ျပီး အေၾကာင္းအရာမ်ားမွာလည္း အေလာင္းမင္းတရား၏ မီးေဘးကာကြယ္ေရး၊ တရားဥပေဒ စိုးမိုးေရး လုပ္ေဆာင္ပံုက အစ မင္းတုန္းမင္း၏ ဆင္းရဲသား ပေပ်ာက္ေရး အစီအစဥ္အထိ၊ နန္းေတာ္တြင္းက အိမ္သာမ်ားမွ အစ လယ္ထြန္မဂၤလာမ်ား အဆံုး၊ မန္းျမိဳ႕ေတာ္သစ္တြင္ သံုးခဲ့ေသာ ေလာကီ အစီအရင္မ်ားမွ အစ ထူးဆန္းေသာ အာေမနီးယန္း သခၤိ်ဳင္းစာ အထိ၊ ကုန္းေဘာင္ေခတ္ နွင့္ ကိုလိုနီေခတ္ နိုင္ငံေရး၊ လူမႈေရး၊ စီးပြားေရး၊ ဘာသာေရး စသျဖင့္ အတန္ပင္ စံုလင္ေပသည္။ ထိုစာအုပ္ပါ အေၾကာင္းအရာ အားလံုးအနက္မွ အခိ်ဳ႕အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ထုတ္ႏူတ္ ေဖာ္ျပလိုပါသည္။

မင္းတုန္းမင္းနွင့္ ဆင္းရဲမဲြေတမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး

ျမန္မာနိုင္ငံကား ေရႊေငြ ေက်ာက္သံပတၱျမား ေပါမ်ားျခင္း၊ ဆန္ေရစပါး ေပါမ်ားျခင္း စသျဖင့္ နယ္ခဲ်႕တို႔ သြားရည္က်ရေလာက္ေအာင္ ေပါမ်ားခဲ့ျပီး ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာသည္ဟု မွတ္တမ္းျပဳခဲ့ၾကရသည္။ သို႔ေသာ္ ပေဒသရာဇ္ေခတ္ ထံုးစံအတိုင္း အုပ္စိုးသူ လူတန္းစားနွင့္ အထက္တန္းလႊာတို႔ ခ်မ္းသာၾကေသာ္လည္း ေအာက္ေျခမွာမႈ အတန္ပင္ က်ပ္တည္းလွသည္ဟု ဆိုသည္။

အထူးသျဖင့္ လယ္သမားမ်ားသည္ စိုက္ပိ်ဳးစရိတ္ ေငြလိုအပ္မႈနွင့္ ရင္ဆိုင္ေနၾကရျပီး ေရာင္းခ်ရာတြင္လည္း ထိုက္တန္ေသာ ေဈးနႈန္းမရၾကေပ။ ရာသီဥတု ေဖာက္ျပန္သည့္ နွစ္မ်ားတြင္မူ ပိုမိုက်ပ္တည္းၾကသည္။ ထိုအေျခအေနကို ေျဖရွင္းရန္ မင္းတုန္းမင္းက လယ္သမား၊ ထန္းသမားမ်ားကို စရိတ္ထုတ္ေပးခဲ့သည္။ ထူးျခားသည္မွာ အတိုးမဲ့ ထုတ္ေခ်းေပးျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

''မင္းတုန္းမင္း လက္ထက္၌ ဆင္းရဲသား ေတာင္သူတို႔သည္ စိုက္ပိ်ဳးေရးစရိတ္ လိုေငြနွင့္ ရင္ဆိုင္ခဲ့ရသည္။ သို႔ျဖစ္၍ အတြင္း၀န္ေဆာျမိဳ႕စားမင္းၾကီး မဟာမင္းေခါင္ သခၤယာ၊ အတြင္း၀န္ေယာ ျမိဳ႕စားမင္းၾကီး မင္းထင္ေက်ာ္၊ အတြင္း၀န္ မိုးတားျမိဳ႕စား မင္းၾကီး မင္းေခါင္ေဇယ်သူ၊ အတြင္း၀န္ ေရႊတိုက္၀န္ ေတာင္ခြင္ျမိဳ႕စား မင္းၾကီးမင္းလွ မဟာစည္သူတို႔အား ေစလႊတ္၍ ပုဂံျမိဳ႕၊ ဂိုဏ္းအုပ္၊ ဂိုဏ္းေထာက္ ဆရာေတာ္တို႔ထံ ေလွ်ာက္ထားေစခဲ့သည္။

ထိုသို႔ ေလွ်ာက္ထားရာတြင္ ကုန္သည္၊ လယ္လုပ္မွစ၍ နိုင္ငံေတာ္အတြင္း ဆင္းရဲသား ကြ်န္ေတာ္ မို်းတို႔ကို ဆယ္ဖို႔တစ္ဖို႔ သႆေမဓ အခြန္ေတာ္ ေကာက္ခံရန္၊ မူးမတ္ ရဲမက္ လက္နက္ကိုင္ တို႔ကိုလည္း ေကာက္ခံရေငြမွ မိ်ဳးရိကၡာေပးရန္၊ ကုန္သည္ လယ္လုပ္ ဆင္းရဲသားတို႔ ကူးအားသန္းအား လုပ္အားေဆာင္အား ရိွေအာင္ အရင္းအနီွး မရိွသူတို႔ကို အတိုးမယူဘဲ အရင္းအနီွးေပးရန္၊ ျမိဳ႕၀န္၊ ျမိဳ႕သူၾကီး၊ ျမိဳ႕အုပ္၊ ေက်းရြာသူၾကီး အထိန္းအအုပ္တို႔က ကုန္သည္ လယ္လုပ္ဆင္းရဲသား တို႔ကို ညွဥ္းပန္းနိွပ္စက္ လူအေစအခိုင္းမရိွ လြတ္ျငိမ္းေစရန္ ညႊန္ၾကားခ်က္မ်ား ပါ၀င္ခဲ့သည္။

အထူးသျဖင့္ ဆင္းရဲသား ေတာင္သူတို႔အား စိုက္ပိ်ဳးေရး စရိတ္ေပးျခင္းမွာ မင္းတုန္းမင္း၏ ထူးျခားေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ျဖစ္သည္။ ယင္းလုပ္ေဆာင္ခ်က္ အရ ဂံ်ဳ ၊ ပဲ၊ ေဆးသား၊ ေဆးရို၊ လုပ္ေဆာင္သူမ်ားနွင့္ ထန္းလ်က္ လက္ကား၊ ထန္းသမား တို႔ကို ထန္းမတက္မီ၊ ပဲမိ်ဳးစံု၊ ဂံ်ဳ ၊ ေဆးရိုး လုပ္ေဆာင္သူ တို႔အား အသီးမေပၚခင္ ၾကိဳတင္၍ ကုန္ဖိုးေငြ တစ္၀က္သင့္ေငြကို အတိုးမရိွ ေပးကမ္းေစသည္။

ဂံ်ဳ ၊ ပဲ၊ ေဆး၊ ေဆးရိုး ထန္းလ်က္မ်ားကို ေပးသြင္းသည့္ အခါတြင္လည္း ေငြေတာ္ ထပ္မံေပးေခ်ေစသည္။ တာ၀န္ေက်သည့္ ေတာင္သူအား သႆေမဓ မင္းမႈမင္းတိုင္ လူအေစအခိုင္းမရိွ လြတ္ျငိမ္းေစသည္။ ထို႔အျပင္ နိုင္ငံေတာ္အတြင္း နွမ္းစိုက္ပိ်ဳးသည့္ ေတာင္သူတို႔ကိုလည္း စိုက္ပိ်ဳးလိုစိတ္ ရိွေအာင္ ၁၂၃၉ ခုနွစ္ (၁၈၇၇) အတြင္း နွမ္းမ်ားကို မစိုက္ပိ်ဳးမီကပင္ ၾကိဳတင္၍ စားစရိတ္၊ မိ်ဳးဖိုးမ်ားကို အတိုးအပြားမရိွ ေပးကမ္းေစသည္။

ထိုမွ်မက နွမ္းစိုက္ပိ်ဳးသူတို႔အား သႆေမဓ မင္းမႈ မင္းတိုင္၊ လူအေစအခိုင္းမရိွ လြတ္ျငိမ္းေစ၊ ေတာင္သူတို႔ စီးပြားခ်မ္းသာ ျဖစ္ထြန္းေအာင္ ေစာင္မၾကည့္ရႈေစသည္'' ဟု ေဒါက္တာေက်ာ္၀င္းက ေရးသားထားသည္။

ထိုသို႔ ေရးသားျခင္းမွာလည္း ေပါက္ျမိဳ႕နယ္ရိွ ၎၏ တပည့္တစ္ဦးထံမွ ရရိွေသာ ပုရပိုက္ တစ္ေစာင္ကို ကိုးကား၍ ေရးသားထားျခင္း ျဖစ္သည္။

ထို႔အျပင္လည္း မင္းတုန္းမင္းသည္ ေလးဆယ္ဒိုင္း၀န္ ပုဂံျမိဳ႕ မဟာမင္းေခါင္ သခၤယာကို ေစလႊတ္ကာ ၎၏ ဆင္းရဲမဲြေတမႈ ေလွ်ာ့ခ်ေရး အေၾကာင္းကို ဂိုဏ္းအုပ္၊ ဂိုဏ္းေထာက္ ဆရာေတာ္တို႔ထံ ေလွ်ာက္ထားေစျပီး ျမိဳ႕ရြာအလိုက္ နွမ္းမည္မွ်ရမည္၊ ေငြမည္မွ် ထုတ္ေပးရမည္ စသျဖင့္ ေမတၱာစာေရး တင္ျပေပးရန္ ေလွ်ာက္ထားခဲ့သည္။

ထို႔အျပင္ စိုက္ပိ်ဳးစရိတ္ ေခ်းေငြကို အတိုးမဲ့ ထုတ္ေခ်းျခင္း၊ အခြန္လြတ္ျငိမ္းခြင့္ ေပးျခင္းမ်ား အျပင္ ကုန္သည္ေလွမ်ား အေပၚ အခြန္တိုး ေကာက္ေနျခင္းကို တားျမစ္သည့္ အေနျဖင့္ အခြန္ေကာက္ခံသည့္ ဥပေဒစာအုပ္ကိုလည္း ျမိဳ႕အသီးသီးရိွ ဂိုဏ္းအုပ္၊ ဂိုဏ္းေထာက္ ဆရာေတာ္မ်ားနွင့္ ပဲြစား ပဲြျပတ္တို႔ထံ ပို႔ခဲ့ေသးသည္။

မင္းတုန္းမင္း ေငြတိုက္တည္ျခင္း

ထို႔အျပင္လည္း မင္းတုန္းမင္းၾကီးသည္ အရင္းအနီွး လိုအပ္သူမ်ား အတြက္ ေငြေၾကး ထုတ္ေခ်းျခင္း အတြက္ ေငြတိုက္ေတာ္လည္း တည္ခဲ့သည္။ အဂၤလိပ္ကုန္သည္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ကေလမံ၀ီလံ်က ေငြ တိုက္တည္ပံု အေၾကာင္းကို စာတမ္းေရးျပီး မင္းတုန္းမင္း တရားၾကီးထံ ဆက္သြင္းခဲ့ရာ မင္းတုန္းမင္း တရားၾကီးက စိတ္၀င္စားခဲ့ျပီး ေငြတိုက္တည္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္ေပသည္။

ကေလမံ၀ီလံ် တင္သြင္းသည့္ စာတမ္းကို ျမန္မာသကၠရာဇ္ (၁၂၈၈) ခုနွစ္ (ခရစ္ သကၠရာဇ္ ၁၈၆၆) ခုနွစ္မွာ သံေတာ္ဆင့္ ပန္းပဲ၀န္၊ ပန္းတဥ္း ၀န္ေထာက္ ေဆာရြာစား မင္းလွရာဇေက်ာ္ထင္ က ျမန္မာဘာသာျပန္ ဆိုခဲ့သည္။ ထိုစဥ္က ေအာက္ျမန္မာနိုင္ငံကို အဂၤလိပ္တို႔ သိမ္းပိုက္ထားျပီး ျဖစ္သည္။

ေငြတိုက္ေတာ္ လုပ္ေဆာင္ရန္ ပထမ ဥပေဒတြင္ ေငြတိုက္ကို ရတနာဒီပေဈးအနီး သင့္ရာ အရပ္တြင္ ထားရိွရန္ သတ္မွတ္ျပီး၊ ဒုတိယ ဥပေဒတြင္ ေငြတိုက္ေတာ္ လံုျခံဳေရး အစီအစဥ္ အေစာင့္အေရွာက္နွင့္ ထားရိွရန္ လံုျခံဳေရး အစီအမံမ်ား ပါ၀င္သည္။ ေငြတိုက္ေတာ္ကို ေသနတ္ကိုင္ စစ္သည္ေတာ္မ်ား ေစာင့္ၾကပ္ျပီး ေငြထိန္းသိမ္းေရး မင္းမႈထမ္းမ်ားမွာ အမႈထမ္းၾကီး တစ္ဦး၊ လူလတ္ေလးဦး၊ စာေရးေတာ္ ေျခာက္ဦးထားသည္။ အမႈထမ္းၾကီးသည္ တစ္လလွ်င္ ေငြေတာ္ (၁၀၀)၊ လူလတ္သည္ တစ္လလွ်င္ ေငြေတာ္(၅၀)၊ စာေရးေတာ္မ်ားသည္ တစ္လလွ်င္ ေငြေတာ္ (၃၀) ခံစားခြင့္ရၾကသည္။

''ေငြတိုက္ေတာ္သည္ ေငြအပ္နံွျခင္းကို လက္ခံသကဲ့သို႔ ေငြတိုက္ေတာ္မွ ေငြေခ်းယူျခင္း ကိုလည္း ျပဳလုပ္ေပးသည္။ မည္သူမဆို ေငြတိုက္ေတာမွ ေငြေခ်းယူလိုလွ်င္ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ သိရံုမွ်နွင့္ မရေပ။ တိုက္ေစာင့္လူၾကီး၊ လူလတ္တို႔အနက္ သံုးေယာက္စံုညီမွ ေခ်းငွား၍ ရသည္။ ေငြေခ်းသည့္ အခါတြင္လည္း ေခ်းယူသည့္ ေငြအင္အား ပမာဏကို လိုက္၍ အေပါင္ျဖစ္ေစ တာ၀န္ခံသူရိွမွ ေခ်းငွားခြင့္ ရိွသည္ဟု သိရိွရသည္။

ေငြသြင္း၊ ေငြေခ်း သကၠရာဇ္မွာ စကၠဴတြင္ အက် အေပါက္ အပ်က္အစီး မရိွေစရေပ။ မင္နွင့္ စာေၾကာင္း အတိုင္း အကၡရာ အစအဆံုး ကူးေရးရသည္။ စာေၾကာင္း အဆံုးတြင္ ေငြသြင္းသူ၊ ေငြေခ်းသူတို႔ ကိုယ္တိုင္ လက္မွတ္ေရး ထိုးေစလ်က္ ေခါင္းတံဆိပ္ ကပ္ရသည္။ ေငြသြင္း သကၠရာဇ္မွာ ေငြတိုက္တြင္ ထားရန္ တစ္ေစာင္၊ ေငြသြင္းသူသို႔ ေပးရန္ တစ္ေစာင္ ေရးသားေပး၏။

ထိန္းသိမ္း ထားေစသည္။ ေငြေခ်း သကၠရာဇ္မွာ တစ္ေစာင္တည္း ေရးသားရျပီး ေငြတိုက္ေတာ္တြင္ ထားရိွေစသည္။ ေငြေခ်းသူတို႔က ျပန္ဆပ္လာလွ်င္ ေျပစာ လက္မွတ္ ေပးအပ္ျပီး ေငြေခ်း သကၠရာဇ္ကို စံုညီ ဖ်က္သိမ္းေစသည္ဟု သိရသည္'' ဟု ေဒါက္တာ ေက်ာ္၀င္းက ေရးသားထားသည္။

အတိုးနႈန္းမွာ ေငြအပ္လွ်င္ ေငြ(၁၀) က်ပ္ အတြက္ အတိုးတစ္မူးျဖစ္ျပီး ေငြေခ်းလွ်င္ ေငြ(၁၀) က်ပ္အတြက္ တစ္လကို တစ္မူး၊ တစ္ပဲနႈန္း ျဖစ္သည္။ ထိုအတိုးကို လစဥ္ျဖစ္ေစ၊ ေငြရင္းဆပ္သည့္အခါ မွျဖစ္ေစ ေငြေခ်းသူ၏ ဆႏၵအေလ်ာက္ ေပးခ်ရသည္။

ေခ်းယူသူတို႔က စာခ်ဳပ္ရက္ေစ့၍ ေခ်းေငြကို ျပန္မဆပ္နိုင္ပါက တရားရံုးမွ တစ္ဆင့္ ေတာင္းယူေလ့ ရိွျပီး ထိုသို႔ ေတာင္းေသာ္လည္း ရက္ၾကာလာသည့္ အခါအထိ မဆပ္ပါက အေပါင္ပစၥည္းကို သိမ္းယူေရာင္းခ်ကာ အတိုးအရင္းႏူတ္၍ ပိုေငြကို ျပန္ေပးေလ့ ရိွသည္ဟု ဆိုသည္။ ေငြတိုက္ အမႈထမ္းတို႔ မရိုးမေျဖာင့္ လုပ္ပါက ေထာင္တစ္လ ခ်ခံရျခင္း၊ ၀န္ထမ္းအျဖစ္မွ ထုတ္ပယ္ခံရျခင္း အျပင္ ေငြပါေလ်ာ္ရသည္ဟု ဆိုသည္။

မင္းတုန္းမင္းၾကီးသည္ ထိုကဲ့သို႔ စီစဥ္သည့္ အျပင္ ေဆာက္လုပ္ေရး ဥပေဒ တစ္ရပ္ကိုလည္း ထုတ္ျပန္ခဲ့ေသးသည္။

အေလာင္းမင္းတရား၏ မီးေဘး အႏၱရာယ္ ကာကြယ္ေရး

ထိုေခတ္က ျမန္မာနိုင္ငံတြင္ နန္းေတာ္၊ အိမ္၊ ေက်ာင္း စသည္တို႔ကို ေဆာက္လုပ္ရာတြင္ မီးေလာင္ လြယ္သည့္ သစ္၊ ၀ါး၊ ဓနိ၊ သက္ငယ္မ်ားကိုသာ အသံုးျပဳေသာေၾကာင့္ မီးေဘးအႏၱရာယ္ လြန္စြာၾကီးသည္။ ထို႔အေၾကာင့္ အေလာင္းမင္းတရားက ဤသို႔ ထုတ္ျပန္ခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။

''ခိုးေသး မီးပြားမွာလည္း မေပၚထြက္ရေအာင္ ညဥ့္ေန႔ နိႈးေဆာ္၍ တစ္အိမ္ကို ခြ်န္ေသာ ၀ါး (၁၀) စင္း တန္သည္၊ ငါးစင္းတန္သည္စိုက္ ေထာင္ရိွေစ။

အိမ္မိုးမွာလည္း မိုးေရျပည့္ ထားရိွေစ၊ ထမ္ခ်က္ ျပဳတ္သည္မွာလည္း က်င္းဦးျပည့္တူး၍ ခ်က္ခိ်န္သာ ခ်က္ေစ။ နံနက္ (၄) ခ်က္တီးေက်ာ္ (၄) ေမာင္းျပဳတ္၍ မီးေသျငိမ္းေစ။ ည (၃) ခ်က္ တီးေက်ာ္ (၂) ေမာင္းတြင္ ျမိဳ႕၀န္တို႔က ေမာင္းခတ္လွ်င္ ထမင္းခ်က္ေစ။

၎ (၃) ခ်က္ တီးေက်ာ္ (၇) ေမာင္းကို မီးေသျငိမ္းေစ။

ခ်က္ျပုတ္ခိ်န္ ေမာင္းခတ္သည့္ အခိ်န္တြင္းက လြတ္သည့္ အခိ်န္တြင္ တစ္အိမ္မွ် မီးပြားမီးေပါက္ မပြင့္မရိွေစနွင့္၊ မီးက်င္းတြင္ မီးေဆာ္ကို အမိႈက္ၾကက္ေမြးနွင့္ ထိုးစမ္းသပ္ေစ၊ ေသျငိမ္းသည္ ကာလျဖစ္လွ်င္ မေသမျငိမ္း စမ္းသပ္သည့္ အမိႈက္ၾကက္ေမြးကို စဲြေလာင္လွ်င္ မီးရိွ႕သည့္ အိမ္ရွင္ကို ေခၚ၍ ျမိဳ႕၀န္ရံုးမွာဖို႔ အပ္ရမည္။ လမ္းခရီးကိုလည္း ေဆးအိုး၊ ေဆးတံေသာက္၍ မသြားလာေစနွင့္။ သြားလာလွ်င္ ေဆးအိုး၊ ေဆးတံကို ခုယူသိမ္းထားရမည္။ မီးေဆာ္ကို တစ္ေနငါးၾကိမ္ လွည့္ပတ္စစ္ေၾကာေစ။

ေဒါက္တာေက်ာ္၀င္းသည္ ထိုအမိန္႔စာအျပင္ အေလာင္းမင္းတရားၾကီး ယိုးဒယားသို႔ စစ္ခီ်ရာမွ ၎၏ သာေတာ္ၾကီးနွင့္ မိဖုရားတို႔ထံ ေရးေသာစာကိုလည္း ေဖာ္ျပထားေသးသည္။ သားေတာ္ၾကီးထံ ပို႔ေသာ စာမွာ ဤသို႔ျဖစ္၏။

''ေက်းဆိုး ကြ်န္ဆိုးတို႔ တစ္ဖက္နား ေလွ်ာက္ထားေသာ္လည္း မ်က္နွာအျပင္ မညီသမွ်ကို မယူနွင့္။ မျပတ္မလပ္ သတိေပးရမည္။ လူပိ်ဳလူလြတ္ျဖစ္သည္။ ခိုးေသးမီးပြားကိုလည္း လုလႅျပဳရမည္။ မျပတ္မလပ္ နိႈးေဆာ္။ ၁၁၂၁ ခု၊ ျပာသို လျပည့္ေက်ာ္(၂) ရက္ေန႔ ' မိဖုရားထံသို႔ ေပးပို႔ေသာစာမွာ ဤသို႔ျဖစ္သည္။

''ရွင္မိဖုရား သီရိသုဓမၼရာဇာ၊ ရတနာသံုးပါး ဂုဏ္ေတာ္။ မိခင္၊ ဖခင္၊ ဆရာသမား၊ ေက်းဇူးရွင္ မိဖုရားတို႔ျပဳေသာ ဆုေတာင္းပ႒နာ၊ ေမတၱာဆက္သည့္ အတိုင္ ငကိုယ္ေတာ္မွစ၍ သားေတာ္၊ မူးေတာ္၊ မတ္ေတာ္၊ သူရဲသူခက္၊ ဆင္ျမင္း လက္နက္ကိုင္ ဗိုလ္ပါ ပကတိ ခ်မ္းသာေတာ္မူသည္။

ေနျပည္ေတာ္တြင္ ခိုးေသးမီးပြားကို ၾကပ္ၾကပ္တည္းတည္း စီရင္ နိႈးေဆာ္ေစ။ ၁၁၂၁ခု၊ တေပါင္းလ ဆန္း (၁၂) ရက္ေန႔ ။

ထို႔အျပင္ ရပ္ရြာအတြင္း အမႈအခင္းနည္းပါးေစရန္ အတြက္ လက္ေအာက္ငယ္သားမ်ားကိုလည္း ယခုကဲ့သို႔ ညႊန္ၾကားခဲ့သည္။

''အမႈအခင္း မရိွသည္ကို ညဥ့္တစ္ခ်က္တီး ေက်ာ္လွ်င္ မသြားမလာေစနွင့္၊ ျမစ္တားရမည္။ အမႈအခင္းရိွ၍ သြားလာလွ်င္ မီးအိမ္နွင့္ သြားလာၾကေစ။ လူေဆာ္ကို မျပတ္လွည့္ပတ္ စစ္ေၾကာေစ။ သူခိုးတို႔အိမ္ရာ ကီ်ၾက ေကာက္ယူေသာ္ ခိုးသည္ကို သိ၍ ဟစ္ေၾကာ္လွ်င္ ၾကားသိသမွ် အကုန္၀န္းရံ ဖမ္းဆီးေစ။ ၾကားေထာက္ သိေထာက္ သိသင့္လ်က္ မလာမေရာက္ မညီမညာေနလွ်င္ ေနသူကို (၅) ခ်က္ အရိုက္ခံေစ။ အရိုက္မခံ၀ံ့လွ်င္ ေၾကး (၅၀) ယုတ္ေစ''

ဘုရင္တစ္ပါးရိွရမည့္ အရည္အခ်င္းအေပၚ ျမင္ကြန္း မင္းသားၾကီး၏ အျမင္

ျမင္ကြန္း မင္းသားသည္ ၁၈၆၆ ခုနွစ္ ၾသဂုတ္လ (၂)ရက္ေန႔ နန္းတြင္း လုပ္ၾကံမႈ အေရးနိမ့္သြားျပီးေနာက္ နိုင္ငံေရးခိုလံႈမႈ အေနျဖင့္ ရန္ကုန္တြင္ လာေရာက္ ေနထိုင္စဥ္ ၎၏ ဆရာရင္းျဖစ္သူ ဦးသံမိႈနွင့္ ေတြ႔ဆံုခဲ့သည္။ ဦးသံမိႈက ျမင္ကြန္းမင္းသား အေနျဖင့္ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ရမည္ ဆိုလွ်င္ မည္ကဲ့သို႔ေသာ အေျခခံ အခ်က္အလက္မ်ား လိုအပ္သနည္းဟု ေမးျမန္းခဲ့သည္။

''ျမင္းကြန္း မင္းသားၾကီးက တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္မင္း လုပ္မည္ ဆိုပါက အခ်က္ ငါးခ်က္နွင့္ ျပည့္စံုရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း ေျပာဆိုခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။ ယင္းအခ်က္အလက္တို႔မွာ-

၁။ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးစနစ္ အမိ်ဳးမိ်ဳးကို နားလည္သူ (statemen) မ်ားရိွရန္ လိုအပ္သည္။

၂။ နိုင္ငံတကာ နိုင္ငံေရး ပရိယာယ္ကို တတ္ကြ်မ္းသူ နိုင္ငံေရးပါရဂူ (Politician) ရိွရန္ လိုအပ္သည္။

၃။ နိုင္ငံတစ္နိုင္ငံ စီးပြားေရး ဖံြ႔ျဖိဳးတိုးတက္မႈ အတြက္ ေျပာဆို လုပ္ကိုင္တတ္သူ ေဘာဂေဗဒပါရဂူ (Econo mists) မ်ား ရိွရန္ လိုအပ္သည္။

၄။ ဘာသာေရး၊ သာသနာေရး၊ လူမိ်ဳးေရး ပညာေရးတို႔ကို ကမၻာနွင့္ယွဥ္၍ တတ္ကြ်မ္း နားလည္ စီရင္ဆံုးျဖတ္နိုင္ျပီး ျပႆနာ အရပ္ရပ္တို့ကို မွန္ကန္တိက်စြာ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားတတ္ေသာ (Philanthropist) ေခၚ ပညာရွင္မ်ားရိွရန္ လိုအပ္ပါသည္။

၅။ စက္မႈနည္းပညာျဖင့္ တိုင္းျပည္အတြက္ ၀င္ေငြတိုးပြားရာ တိုးပြားေၾကာင္း ထိေရာက္စြာ သင္ၾကား ျပသေပးနိုင္သူ စက္မႈပညာရွင္ (Industrial Magnantis) မ်ားရိွရန္ လိုအပ္သည္ဟူ၍ ေျပာၾကားသြားသည္ဟု သိရိွရပါသည္' ဟု ေဒါက္တာေက်ာ္၀င္းက ေရးသားထားသည္။

ဂမီၻရဆန္ေသာ အာေမနီယံ သခၤိ်ဳင္းစာ

ထိုအာေမနီယံ သခၤိ်ဳင္းစာကို ၁၉၇၆ ေဖေဖာ္၀ါရီလတြင္ စာေရးသူ ေဒါက္တာေက်ာ္၀င္း လမ္းေလွ်ာက္သြားရင္ မဟာဗႏၶဳလလမ္းနွင့္ (၄၈) လမ္းေထာင့္ ေၾကးတိုင္နွင့္ ေျမစာရင္း ဦးစီးဌာနေဘးရိွ အမိႈက္ပံုနားတြင္ ေတြ႔ရိွခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ကမၸည္းေက်ာက္ခ်ပ္မ်ား ျဖစ္ျပီး စုစုေပါင္း သံုးခ်ပ္ျဖစ္သည္။ ေက်ာက္ခ်ပ္နွစ္ခုတြင္ အာေမနီယံ၊ ေပၚတူဂီ၊ လက္တင္၊ ျမန္မာဘာသာမ်ားျဖင့္ ေရးထိုးထားျခင္း ျဖစ္ျပီး က်န္တစ္ခ်ပ္တြင္မူ ေပၚတူဂီ၊ လက္တင္၊ ျမန္မာသံုးဘာသာျဖင့္ ေရးထိုးထားသည္ဟု ဆိုသည္။

ထို႔အျပင္ ေက်ာက္ခ်ပ္မ်ားတြင္ ဦးေခါင္းခံြနွင့္ လက္ေမာင္း ရိုးယွက္ သန္းထားေသာ အမွတ္တံဆိပ္နွင့္ ယင္းအမွတ္တစ္ဆိပ္ ေဘးတစ္ဖက္ တစ္ခ်က္တြင္ သဲနာရီပံုမ်ား ေရးထိုးထားသည္ဟု ဆိုသည္။

ေၾကးတိုင္နွင့္ ေျမစာရင္း ဦးစီးဌာနရံုး ေလွကားေအာက္တြင္ ေရာက္ေနခဲ့ေသာ ထိုေက်ာက္ခ်ပ္မ်ားသည္ သခၤိ်ဳင္းစာမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း အဆိုပါရံုးမွ ရံုး၀န္ထမ္းမ်ား သိေသာအခါ သာမန္ဖ်ားနာသည္ကိုပင္ ယင္းေက်ာက္ခ်ပ္မ်ားေၾကာင့္ဟု အစဲြအလမ္းရိွလာျပီး ၀န္ထမ္းတစ္ဦး ေလွကားမွ ေခ်ာ္က်ကာ ေသဆံုးခဲ့သျဖင့္ သံဃာေတာ္မ်ားပင့္ကာ ပရိတ္ရြတ္ခဲ့ၾကသည္။

ထိုသခၤိ်ဳင္းစာမ်ားကို မင္လိွမ့္ကူးယူထားသည့္ ေကာ္ပီတစ္ခုကို စာေရးသူ၏ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ဆရာမၾကီး တစ္ဦး အခန္းတြင္ ထားမိရာ ထိုဆရာမၾကီး ရုတ္တရက္ ေလျဖတ္ကာ ကြယ္လြန္သြားခဲ့သည္ဟု ဆိုသည္။

''ဤသည္မွာ ဒုတိယအၾကိမ္ေျမာက္ အာေမနီယံ သခၤိ်ဳင္းစာ၏ ထူးျခားဆန္းၾကယ္မႈ ျဖစ္ပါသည္။ ထိုမွ်ျဖင့္ မရပ္ေသးပါ။ (၄၈) လမ္းထိပ္မွ ယူေဆာင္သြားခဲ့ေသာ အာေမနီယံ သခၤိ်ဳင္းစာသံုးခ်ပ္ အာဇာနည္ကုန္းတြင္ ထားရိွခဲ့ပါသည္။ အာဇာနည္ကုန္းတြင္လည္း ဗံုးေပါက္ကဲြမႈ ျဖစ္ခဲ့သည္ဟု သိရိွရပါသည္'' ဟု ေရးသားထားသည္။

ဤစာအုပ္တြင္ အထက္ပါ အေၾကာင္းအရာမ်ားအျပင္ အျခားေသာ စိတ္၀င္စားဖြယ္ရာ အေၾကာင္း အရာမ်ားကိုလည္း စစ္စစ္ေပါက္ေပါက္ ေဖာ္ျပထားေသးသည္….။

Messenger News Journal