ျမန္မာတို႔၏ လတကာတြင္ ကဆုန္လသည္အ ျမတ္ဆုံးလဟု အသိအမွတ္ ျပဳၾကသည္။ ဤသို႔ အသိ အမွတ္ျပဳရာ၌ အေၾကာင္းတရား ငါးပါးရွိသည္။ ပထမအေၾကာင္းမွာ ဘုရားအေလာင္းေတာ္ သုေမဓာရွင္ ရေသ့သည္ ဒီပကၤရာ ဘုရားရွင္ထံမွ ဘုရားစင္စစ္ ဧကန္ျဖစ္လိမ့္မည္ဟု နိယတဗ်ာဒိတ္ ခံယူ ရရွိသည့္ေန႔။ ဒုတိယ အေၾကာင္းမွာ မဟာသကၠရာဇ္ ၆၈ ခုႏွစ္၊ ကဆုန္လျပည့္၊ ေသာၾကာေန႔ နံနက္ တစ္ခ်က္တီး အခ်ိန္တြင္ ဝိသာခါနကၡတ္ႏွင့္ စန္းယွဥ္၍ ဘုရားအေလာင္း ဖြားျမင္ေတာ္မူသည့္ေန႔။ တတိယ အေၾကာင္း မွာ ဘုရားအေလာင္းေတာ္သည္ သကၠရာဇ္ ၁ဝ၃ ခုႏွစ္ ကဆုန္လျပည့္ ဗုဒၶဟူးေန႔တြင္ သစၥာ ေလးပါး သိျမင္ေတာ္မူၿပီး ဘုရားအျဖစ္သို႔ ေရာက္ရွိေတာ္မူေသာေန႔။ စတုတၴအေၾကာင္းမွာ ဖြားဖက္ေတာ္ ျဖစ္ေသာ ေဗာဓိပင္သည္ ကဆုန္လျပည့္ေန႔ တြင္ ေပါက္ေရာက္ခဲ့သည္။ ပၪၥမအေၾကာင္းမွာ သကၠရာဇ္ ၁၄၈ ခုႏွစ္ ကဆုန္လျပည့္ အဂၤါေန႔၌ ပရိနိဗၺာန္ စံဝင္ေတာ္မူခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
ကဆုန္လျပည့္ေန႔ ေရာက္တုိင္း ဘုရားပြင့္ေတာ္မူရာ မဟာေဗာဓိပင္ကို ျမတ္ဘုရားရွင္ ကုိယ္ေတာ္ျမတ္ အျဖစ္ ရည္မွန္း၍ ေရစင္၊ အေမႊးနံ႔သာရည္မ်ားျဖင့္ သြန္းေလာင္း ပူေဇာ္ၾကျခင္း ျဖစ္သည္။ ထုိအေၾကာင္း ရင္းမွာ ျမတ္ဘုရားရွင္ႏွင့္ မဟာေဗာဓိပင္သည္ ခြဲျခား၍မရပါ။ မဟာေဗာဓိပင္သည္ ျမတ္ဘုရားရွင္၏ သေကၤတ ျဖစ္သည္။
ျမတ္ဘုရားရွင္သည္ (၃၅)ႏွစ္အရြယ္ေတာ္၌ ေဗာဓိပင္ေအာက္တြင္ ပု၊ ဒိ၊ အာ ဟူေသာ ဉာဏ္ေတာ္ သုံးပါးကိုရလ်က္ သဗၺညဳတဉာဏ္ေတာ္ရွင္ ျဖစ္ေတာ္မူခဲ့သည္။ လျပည့္ေက်ာ္ တစ္ရက္ေန႔မွစ၍ ပထမ သတၱာဟအျဖစ္ ေဗာဓိပင္ရင္းတြင္ ခုနစ္ရက္ သီတင္းသုံးေတာ္မူသည္။ ဒုတိယသတၱာဟတြင္ ေက်းဇူး ႀကီးမားေသာ ေဗာဓိပင္ကို ဘုရားရွင္သည္ အနိမိသကုန္းထက္မွေန၍ ခုနစ္ရက္ပတ္လုံး မတ္တတ္ရပ္ကာ မမွိတ္မသုန္ေသာ မ်က္စိျဖင့္ ႐ႈစားေတာ္မူကာ ေက်းဇူး ဆပ္ေတာ္မူခဲ့သည္။
ဤေနရာ၌ ''ေဗာဓိ''ဆုိသည္မွာ ဘုရားရွင္တို႔၏ သစၥာေလးပါးကို ထုိးထြင္းသိျမင္၍ နိဗၺာန္သို႔ မ်က္ေမွာက္ ျပဳေသာ သဗၺညဳတ ဉာဏ္ေတာ္ကို ဆုိလုိပါသည္။ ထုိဉာဏ္ေတာ္ ရရွိရာအရပ္ ''အပရာဇိတ ေရႊပလႅင္ ထက္'' ၌ ေပါက္ေသာအပင္ကို ''ေဗာဓိပင္''ဟုေခၚျခင္းပင္ ျဖစ္ေပသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံအရပ္ရပ္၌ ေဗာဓိပင္မ်ား စိုက္ပ်ဳိး ျဖစ္ေပၚလာျခင္း အေၾကာင္းကို မဟာသဒၶမၼေဇာတိကဓဇ ဆရာႀကီး ဦးရွိန္ေအာင္ဗိုလ္က ဤသို႔ရွင္းျပသည္။
ျမတ္ဘုရားရွင္ကုိယ္စား ေဗာဓိပင္ပြားမ်ား စိုက္ပ်ဳိးထားခဲ့သည္မွာ ''ေတရသကနိပါတ္ ကလိဂၤေဗာဓိ ဇာတ္ေတာ္''အရ ေျပာမည္ဆိုရင္ ဘုရားရွင္ ေဇတဝန္ ေက်ာင္းေတာ္၌ သီတင္းသုံးေတာ္မူစဥ္က ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမမ်ားက ပန္းနံ႔သာ စသည္တို႔ကို ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ဘုရားရွင္ကို ပူေဇာ္ရန္ လာေရာက္ ၾကပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္မွာ ျမတ္ဘုရားရွင္ဟာ သတၱဝါမ်ားကို တရားေဒသနာျဖင့္ ခ်ီးေျမႇာက္ရန္ ေဒသစာရီၾကြခ်ီေသာ အခ်ိန္ႏွင့္ တုိက္ဆုိင္ ေနေသာေၾကာင့္ ျမတ္ဘုရားရွင္မရွိ ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒါယကာ၊ ဒါယိကာမမ်ားက ဂႏၶကုဋီတံခါးဝတြင္ ပန္းနံ႔သာတို႔ကို ခ်၍ ျပန္သြားၾကရတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကို အနာထပိဏ္ သူေဌးႀကီးက အရွင္အာနႏၵာအား အက်ဳိးအေၾကာင္းစုံ ေလွ်ာက္ထားတဲ့အခါမွာ ''ရွင္ေတာ္ျမတ္ဘုရား ေဒသစာရီၾကြခ်ီ ေနခိုက္ ကုိယ္စားပူေဇာ္မႈ ျပဳလုပ္လိုပါ၍ မဟာေဗာဓိပင္မွ မ်ဳိးေစ့ကို ေဇတဝန္ေက်ာင္းေတာ္ တံခါးမုခ္ဝမွာ စိုက္ထား လိုေၾကာင္း ေတာင္းပန္ ေလွ်ာက္ထားၾကတယ္။ ျမတ္ဘုရားရွင္ကလည္း ''စိုက္ပ်ဳိးထားလွ်င္ ငါအၿမဲရွိသကဲ့သို႔ ေကာင္းလွေပတယ္'' ေဟာၾကား ခြင့္ျပဳခဲ့တယ္။ အရွင္ေမာဂၢလန္ မေထရ္ျမတ္ႀကီးလည္း ဝမ္းေျမာက္ ဝမ္းသာျဖင့္ ယူဇနာ ၆ဝ ကြာေဝးေသာ ေဗာဓိမ႑ိဳင္ ကုန္းေတာ္ကို ေကာင္းကင္ခရီးျဖင့္ ၾကြခ်ီ ေတာ္မူၿပီး ေၾကြက်ဆဲျဖစ္တဲ့ မဟာေဗာဓိ မ်ဳိးေစ့ကို ေလထဲမွာပင္ သကၤန္းျဖင့္ ခံယူလာခဲ့ၿပီး အရွင္အာနႏၵာ အား ေပးအပ္ပါတယ္။ အဲဒီေဗာဓိပင္မ်ဳိးေစ့ကို ေဇတဝန္ေက်ာင္းက ေျမသို႔ ခ်စိုက္လုိက္ရာ တန္ခုိးေတာ္ ေၾကာင့္ ေျမသို႔ မေရာက္မီ ထြန္တုံးပမာဏခန္႔ အေတာင္ ၅ဝ ျမင့္ေလာက္ေသာ ေနရာကေန ခက္မ ငါးျဖာႏွင့္ ျပည့္စုံစြာနဲ႔ ေဗာဓိပင္ႀကီးဟာ အံ့ၾသဖြယ္ရာ ႐ုပ္ခ်ည္းေပၚ ေပါက္လာခဲ့တာကို ေကာသလ မင္းႀကီးေရာ ရဟႏၲာ မေထရ္ႀကီးမ်ားပါ အနာထပိဏ္သူေဌးႏွင့္ ဝိသာခါ စတဲ့ အရိယာ ပုဂၢိဳလ္မ်ားစြာတို႔က တအံ့တၾသ ျဖစ္ၾကေပတယ္။ အဲဒီေဗာဓိ ေညာင္ပင္ေအာက္မွာ ျမတ္ဘုရားရွင္ဟာ တစ္ညတာ နိေရာဓသမာပတ္ ဝင္စားေတာ္မူတယ္။ ပေသနဒီ ေကာသလမင္းႀကီးႏွင့္ တုိင္းသူျပည္သား တို႔လည္း အဲဒီ မဟာေဗာဓိပင္ကို ဘုရားရွင္ ကုိယ္ေတာ္အလား ပန္းနံ႔သာ၊ ဆီမီး စသည္တို႔နဲ႔ ေန႔စဥ္ ပူေဇာ္သကၠာရ ျပဳၾကတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က စၿပီး ေဗာဓိပင္ ကုိယ္ပြားမ်ား ျဖစ္ေပၚလာတယ္'' ဟု ရွင္းလင္း ေျပာၾကားသည္။
ဆက္လက္၍ အဲဒီေဗာဓိပင္ကို အရွင္အာနႏၵာ မေထရ္ ႀကီးမွဴးစုိက္သျဖင့္ ''အာနႏၵာ ေဗာဓိပင္ဟု အမည္တြင္ခဲ့တယ္။ ဗုဒၶဂယာကို ဘုရားဖူးေရာက္သူတုိင္း အာနႏၵာ ေဗာဓိပင္ကို ေဇတဝန္ ေက်ာင္းဝင္းတြင္ ယေန႔တုိင္ ဖူးေျမာ္ႏုိင္ပါ တယ္''ဟု ေျပာၾကားပါသည္။
ဆက္လက္၍ ပဲခူးၿမိဳ႕ ေရႊေမာ္ေဓာဘုရား ေဂါပကအဖြဲ႕ဝင္ တုိင္းတရား သူႀကီး(ၿငိမ္း) ဦးစိုးသိန္းကလည္း အိႏၵိယႏုိင္ငံ ပါဋလီပုတ္ျပည့္ရွင္ သီရိဓမၼာ ေသာက မင္းတရားႀကီးသည္လည္း အရွင္မဟာေမာဂၢလိ ပုတၱတိႆ မေထရ္ျမတ္၏ အမိန္႔ ရွိေတာ္မူသည့္အတုိင္း မဇၩိမေဒသ ဘုရားပြင့္ေတာ္မူရာ မူလ မဟာ ေဗာဓိပင္ႀကီးရဲ႕ အင္းပ်ဥ္ေပၚတြင္ မင္းႀကီးကိုယ္တုိင္ လက္ယာေတာင္ကိုင္းကို ေရႊစုတ္တံနဲ႔ ဟသၤပဒါး တို႔ျဖင့္ အမွတ္အသားျပဳၿပီး ''အကယ္၍ ဤမဟာေဗာဓိပင္ကိုင္းသည္ သီဟိုဠ္ကြၽန္း၌ တည္အံ့၊ ငါသည္ လည္း ဘုရားသာသနာ၌ ယုံမွားကင္းသည္ ျဖစ္အံ့၊ ဤေဗာဓိပင္သည္ ေရႊဖ်ဥ္း၌တည္ပါ ေစသတည္း''ဟု သစၥာဆိုတယ္။ မင္းႀကီး သစၥာဆုိၿပီးသည္ႏွင့္ တစ္ၿပိဳင္နက္ သတ္မွတ္ထားေသာေနရာမွ ပင္စည္အျမင့္ ဆယ္ေတာင္မွ်ရွိၿပီး ေဗာဓိသီးငါးလုံး ပါရွိသည့္ ေလးေတာင္ခန္႔မွ်ေသာ ခက္မငါးျဖာႏွင့္ ျပည့္စုံသည့္ လက္ယာေတာင္ ကိုင္းသည္ အလုိလိုျပတ္၍ ေရႊဖ်ဥ္း ထက္၌တည္လာတယ္။ အဲဒီေဗာဓိပင္ ကိုင္းႏွင့္ အသီးတို႔ကို သီရိဓမၼာ ေသာကမင္းႀကီး၏ သမီးေတာ္ျဖစ္ေသာ သဃၤမိတၱာ ရဟႏၲာေထရ္မက ပရိသတ္ အၿခံအရံမ်ားစြာႏွင့္အတူ သီဟိုဠ္ကြၽန္းသို႔ ဦးေဆာင္ပို႔ၿပီး စိုက္ပ်ဳိးခဲ့ပါတယ္။
ဆက္လက္၍ သီဟိုဠ္ႏုိင္ငံသားတို႔က အဲဒီေဗာဓိပင္မ်ားမွ အကိုင္းႏွင့္တကြ အရြက္မ်ားကို အမႈန္႔ႀကိတ္၊ သ႐ိုးကိုင္ၿပီး ဗုဒၶ႐ုပ္ပြား ဆင္းတုေတာ္ပုံမ်ား ျပဳလုပ္ ကိုးကြယ္ၾကတယ္။ အဲဒီဆင္းတုေတာ္ကို ဒကၡိဏသာခါ၊ (ဒကၡိဏ=ေတာင္+ သာခါ=အကိုင္း) ဆင္းတုေတာ္ဟု ေခၚဆုိၾကတယ္။ သကၠရာဇ္ ၇၈၈ ခုႏွစ္မွာ အင္းဝေနျပည္ေတာ္ နန္းစံ မိုးညႇင္း မင္းတရားႀကီး လက္ထက္မွာ သီဟိုဠ္ႏုိင္ငံမွ ဗုဒၶ႐ုပ္ပြားေတာ္အဆူ သုံးရာေက်ာ္ကို ပဏၰာ ဆက္သလာၾကတယ္။ အဲဒီကစၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဒကၡိဏသာခါ ဆင္းတုေတာ္မ်ား စတင္ေပၚေပါက္လာေၾကာင္း သမႏၲစကၡဳဒီပနီက်မ္းတြင္ မိန္႔ဆုိသည္ကို ရွင္းျပသည္။
ယင္းသို႔ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေဗာဓိပင္ စုိက္ပ်ဳိးသည့္ အေၾကာင္းကို အခ်ိန္ကာလ အေစာဆုံးတြင္ ေတြ႕ရွိရသည္မွာ သကၠရာဇ္ ၅၃၆ တြင္ ပုဂံ၌ နန္းတက္ေတာ္မူသည့္ အေလာင္းစည္သူမင္း၏ ေျမးေတာ္ နရပတိစည္သူမင္း လက္ထက္တြင္ ေပါင္းေလာင္း ရွင္ဟု ေခၚၾကေသာ အရွင္ ကႆပမေထရ္သည္ သီဟိုဠ္သို႔သြား ေရာက္ကာ အျပန္ခရီးတြင္ မဟာေဗာဓိ ေညာင္ေစ့မ်ားကို ယူေဆာင္ လာၿပီးေနာက္ နရပတိ စည္သူမင္း အား ေပးေတာ္မူေၾကာင္း မွတ္တမ္းေဟာင္းမ်ားတြင္ ေလ့လာသိရွိရသည္။ ပင္းယ ေခတ္တြင္ ဥဇနာမင္းႀကီးသည္ သကၠရာဇ္ ၇ဝ၂ ခုႏွစ္တြင္ ေဗာဓိပင္ စိုက္ေတာ္မူ၏ဟု သာသနာ လကၤာရစာတမ္း ၁၂၆ တြင္ ျပဆိုထားေပသည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံသို႔ ေဗာဓိပင္မ်ား ေရာက္ရွိခဲ့သည့္ သာဓကမ်ားႏွင့္ စပ္လ်ဥ္း၍ သကၠရာဇ္ ၅၆၃ ခုႏွစ္တြင္ ေရးထုိးခဲ့ေသာ သင္ႀကီးေညာင္အုပ္ ေက်ာက္စာႏွင့္ သကၠရာဇ္ ၆၅၃ ခုႏွစ္တြင္ ပုဂံၿမိဳ႕ ေစာလွဝန္း ေက်ာက္စာတို႔၏ အေထာက္အထားမ်ားအရ ပုဂံေခတ္တြင္ မဟာေဗာဓိပင္မ်ား ရွိေနၿပီျဖစ္ေၾကာင္း ေလ့လာရေပ၏။ ထူပါ႐ုံ ဒါယကာမင္းနရပတိႀကီး (၈ဝ၄ ခုႏွစ္) လက္ထက္ႏွင့္ ျပည္စုန္မင္း မဟာသီဟသူရ (၈ဝ၃ ခုႏွစ္) လက္ထက္တို႔ တြင္လည္း မဟာေဗာဓိတို႔ကို လွဴသြားၾကသည္ကို ေတြ႕ရွိရသည္။ မြန္ဘုရင္ဓမၼေစတီမင္း (၈၃၃ ခုႏွစ္)သည္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ေရႊတိဂုံေစတီေတာ္ႀကီး၏ အေနာက္ေျမာက္ ဆံေတာ္ႀကီး လမ္းရွိ ကုန္းေတာ္ ယခုေဗာဓိကုန္းေပၚတြင္ သီဟိုဠ္ဒကၡိဏ သာခါေဗာဓိပင္ေတာ္မွရေသာ မ်ဳိးေစ့ျဖင့္ စုိက္ပ်ဳိးထားသည္။
သကၠရာဇ္ ၁၁၆၈ ခု တေပါင္းလဆန္း ၇ ရက္ေန႔တြင္ ဘုိးေတာ္ မင္းတရားႀကီး သည္ ေရႊေတာင္သာဂသူ၊ ေရႊေတာင္သီရိ စည္သူတို႔အား မဇၩိမ ေဒသ ဘုရားဖူးမွအျပန္တြင္ မဟာပါလ ရိဂူသံဇိတ ဆက္သ လုိက္သည့္ ေဗာဓိပင္ငယ္ႏွစ္ပင္ကို ဘဝရွင္မင္းတရားႀကီး ကိုယ္တုိင္ စိုက္ပ်ဳိးေတာ္မူ၏။ ထိုမင္းလက္ထက္ သကၠရာဇ္ ၁၁၉၆ တြင္ မဇၩိမေဒသ ဗုဒၶဂယာမွ ဝန္ေထာက္မင္းႀကီးမဟာစည္သူ၊ စာေရးႀကီး မင္းလွနႏၵ ေက်ာ္ထင္ တုိ႔ ပင့္ေဆာင္လာသည့္ မဟာေဗာဓိပင္ကို ေရႊနန္းေတာ္၏ အေနာက္ေတာင္မွာ အလုံဝန္ႀကီး ကိုးကြယ္သည့္ေက်ာင္းတုိက္အတြင္း မင္းႀကီးကိုယ္တုိင္ စိုက္ပ်ဳိးထားေတာ္မူခဲ့ေၾကာင္း ေလ့လာရေပသည္။
MOI Webportal Myanmar
No comments:
Post a Comment