ဝါရွင္တန္သတင္းေလာကအေတြ႕အၾကံဳ (၁)

( သမၼတေဂ်ာ့ဒဗလ်ဴဘုရွ္  ၏ ပထမသက္တမ္းတြင္  အိမ္ျဖဴေတာ္ျပန္ၾကားေရးအရာရိွ အျဖစ္ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ခဲ့ေသာ Ari Fleisher က သူကအေတြ႕အၾကံဳမ်ားကို Taking Heat အမည္ျဖင့္  စာအုပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့သည္။  ဒီစာအုပ္ကို ၂၀၀၅ ခုႏွစ္တြင္ကၽြန္ေတာ္ ျပန္ၾကားေရး၀န္ၾကီးဌာန သို႕ ေျပာင္းေရႊ႕သတင္းပို႕ရန္အတြက္ ရန္ကုန္သို႕အလာ ေတာင္ၾကီးမွာ ေခတၱ ေရာက္ေနစဥ္ စစ္တကၠသိုလ္တက္ဘက္ သူငယ္ခ်င္း ဗ်ဴဟာမွဴးက မင္း ျပန္ၾကားေရးေျပာင္းေတာ့မယ္ ဆိုေတာ့ ဒီစာအုပ္ ကို ဖတ္သင့္တယ္ဆိုျပီးလက္ေဆာင္ေပးလိုက္ျခင္းျဖစ္ပါသည္။ ႏုိင္ငံတကာသတင္းမီဒီယာဆက္ဆံေရး ႏွင့္
ပတ္သက္ျပီး ကၽြန္ေတာ့္ကို ပထမဆံုးမိတ္ဆက္ေပးသည့္စာအုပ္လည္းျဖစ္သလို ယခုအထိ အၾကိမ္ၾကိမ္ျပန္ဖတ္ျဖစ္ ေသာစာအုပ္ လည္း ျဖစ္ပါသည္။ ရီပတ္ဘလီကင္ပါတီ၀င္တစ္ဦးရဲ့ အျမင္ျဖစ္ေသာ္လည္း ဝါရွင္တန္သတင္းေလာက မည္ကဲ့သို႕ လည္ပတ္ေန  သိႏုိင္ရန္အတြက္ ထုိစာအုပ္မွ အခန္း ေလး Bias ? ကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ ဘာသာျပန္ဆိုတင္ျပအပ္ပါသည္။)


စာနယ္ဇင္းေတြနဲ႕ ဆက္ဆံရတာမလြယ္ပါဘူး။ဒါေပမယ့္ ကၽြန္ေတာ္တို႕ႏုိင္ငံ လြတ္လပ္  တဲ့ႏုိင္ငံအျဖစ္ရပ္တည္ေနႏုိင္တာဟာလည္းလြတ္လပ္တဲ့စာနယ္ဇင္းေတြရဲ့ အကူအညီေၾကာင့္ပါပဲ။
Ari Fleisher
--------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ရီပတ္ဘလီကင္ေတြ အထူးသျဖင့္ ကြန္ဆာေဗးတစ္ေတြက ဝါရွင္တန္က မီဒီယာသမားေတြဟာ လစ္ဘရယ္ ေတြ ျဖစ္ျပီး ဒီမိုကရက္ဘက္ကလိုက္တယ္။  ရီပတ္ဘလီကင္ေတြရဲ့ မူဝါဒေတြကို အျမဲဆန္႕က်င္ေနတယ္လို႕ ယူဆၾကတယ္။ ဒီစြတ္စြဲခ်က္မွာ အမွန္တရား နည္းနည္းပါးပါး ပါေပမယ့္ လံုး၀မွန္တာေတာ့မဟုတ္ဘူး။ ဝါရွင္တန္က မီဒီယာေတြက ဘက္လိုက္တယ္ ဆိုတာက အဓိက အားျဖင့္ ပဋိပကၡသတင္းေတြ၊ ဝိေရဓိသတင္းေတြကို ပိုျပီးၾကိဳက္တာမ်ိဳးျဖစ္တယ္။ အထူးသျဖင့္ အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ အျမဲသတင္းယူေနတဲ့ အိမ္ျဖဴေတာ္သတင္းေထာက္ေတြက အဲဒါမ်ိဳးပိုမ်ားတယ္။

            သတင္းသမားေတြက ပဋိပကၡေတြ၊ ဝိေရာဓိေတြကို ၾကိဳက္တယ္။ အဲဒါမ်ိဳးေတြ႕ရင္ သတင္းအျဖစ္ဖန္တီးတယ္။ တကယ္လို႕ အဲဒါေတြမရိွရင္ ေတြ႕ေအာင္ရွာတယ္။ အစတစ္ခုေတြ႕ရင္ ဆက္တုိက္သတင္းေဖာ္ျပတာနဲ႕ အဲဒါက ကိစၥ အၾကီးၾကီးျဖစ္သြားတတ္တယ္။ ဘယ္ပါတီကျဖစ္ျဖစ္ တစ္ေယာက္ျပႆနာျဖစ္ျပီဆိုတာနဲ႕ သတင္းသမားေတြက သူ႕ကို ထုတ္ပစ္ မွာလားလို႕ေမးမယ္၊ မထုတ္ပါဘူးဆိုရင္ ဘာ့ေၾကာင့္မထုတ္ရတာလည္းလို႕ ထပ္ေမးမယ္။ ဒါဟာ ႏုိင္ငံေရး သမားေတြတင္ရင္ဆုိင္ရတာ မဟုတ္ဘူး။ အားကစားအသင္းမန္ေနဂ်ာေတြ၊ နည္းျပေတြ၊ အားကစားသမားေတြ၊ စီးပြားေရး သမားေတြ အားလံုး ပဋိပကၡ ဗဟိုျပဳ သတင္းလိုက္တဲ့စနစ္နဲ႕ ရင္ဆိုင္ေနရတာပဲ။

            ဒါနဲ႕ပတ္သက္ရင္ သတင္းသမားေတြက ဘယ္ပါတီကုိမွ မညွာပါဘူး။ သမၼတကလင္တန္ကိုလည္း သူ႕ရဲ့ အရႈတ္ ထုတ္ေတြနဲ႕ပတ္သက္ရင္ မညွာမတာေ၀ဖန္ေရးသားခဲ့တာပါ။ တစ္ခ်ိဳ႕ေနရာက်ေတာ့ ကလင္တန္ကိုေရးခ်င္ေဇာမ်ားျပီး ဘက္လိုက္သလို၊ မမွ်တသလိုျဖစ္သြားတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ ေမလမွာ ကလင္တန္က ေလာ့စ္အင္ဂ်လိစ္ ေလယာဥ္ကြင္းမွာ ရပ္ထားတဲ့သမၼတရဲ့ေလယာဥ္ေပၚမွာ ဆံပင္ညွပ္တယ္ ။အဲဒီအခါမွာ သတင္းစာေတြက သမၼတဒီလို ဆံပင္ညွပ္ေနတဲ့အတြက္ ေလယာဥ္ထြက္ခ်ိန္ေတြေနာက္က်ရတယ္၊ ဆင္းမယ့္ေလယာဥ္ေတြမဆင္းနုိ္္င္ပဲ ဝဲေနရတယ္ဆိုျပီး ေ၀ဖန္ေရးသားခဲ့ၾကတယ္။

             ရုပ္သံသတင္းဌာနေတြကလည္း ဒီသတင္းကိုအၾကီးအက်ယ္လႊင့္တယ္။ နယူးေယာ့တိုင္းမ္၊    ေလ့ာစ္အင္ဂ်လိ တုိင္းမ္၊ ဝါရွင္တန္ပို႕စ္၊ ေဘာ့စတြန္ဂလုပ္၊ ဒါးလတ္စ္မနက္ခင္းသတင္းစာေတြက မ်က္ႏွာဖံုးသတင္းအျဖစ္နဲ႕ေရးတယ္။ အဲဒီသတင္းပါျပီးေျခာက္ပတ္ၾကာေတာ့   ျပည္ေထာင္ စုေလေၾကာင္းထိန္းသိမ္းေရးအဖြဲ႕က သမၼတဆံပင္ညွပ္ေနတဲ့အတြက္ ဘယ္ေလယာဥ္မွ ေရာက္ခ်ိန္၊ ထြက္ခ်ိန္ေနာက္က်တာမရိွဘူး၊ ကြင္းအေပၚမွာ ဝဲျပီးေစာင့္ေနရတာမရိွဘူး။ ေလယာဥ္ တစ္စင္းပဲ အျခားအေၾကာင္းေၾကာင့္ ႏွစ္မိနစ္ေနာက္က်ခဲ့တယ္ဆိုျပီး အခ်က္အလက္မွတ္ တမ္းေတြ ထုတ္ျပန္ေပးခဲ့တယ္။ ဒီလိုထုတ္ျပန္တာကလည္း Freedom of Information Act အရ Newsday သတင္းစာက ေတာင္းခံလို႕ ထုတ္ျပန္ေပးခဲ့ တာပါ။ ဒါေပမယ့္ အဲဒီသတင္းကို Newsday ၊ USA Today နဲ႕ ဟူစတန္ခေရာနီကယ္သတင္းစာတို႕ကပဲ မူလသတင္းမွား ေၾကာင္းအျပည့္အစံုျပန္ေဖာ္ျပေပးခဲ့တယ္။ ဝါရွင္တန္ပို႕စ္က တစ္ပိုဒ္စာသတင္းတိုေလးအျဖစ္ေရးတယ္။ ပထမသတင္းတံုး က အယ္ဒီတာ့ အာေဘာ္ေတာင္ေရးခဲ့တဲ့ နယူးေယာက္တုိင္းမ္က ဘာမွမေရးဘူး။ အဓိကရုပ္သံဌာနသံုးခုကလည္း မသိခ်င္ ေယာင္ေဆာင္ေနတယ္။ က်န္တဲ့သတင္းစာေတြ၊ ရုပ္သံလုိင္းေတြကလည္း ဒီလိုပဲ။

            ဘာေၾကာင့္အဲဒီလိုျဖစ္ရလည္းဆိုေတာ့ အိမ္ျဖဴေတာ္သတင္းေထာက္မ်ားက ပဋိပကၡေတြ၊ ျပႆနာေတြကိုပဲ စိတ္၀င္စားတယ္။ ပရိသတ္ကလည္းဒါမ်ိဳးပဲၾကိဳက္တယ္။ အိမ္ျဖဴေတာ္သတင္းေထာက္တစ္ဦးအတြက္ ရႈတ္ေထြးတဲ့ မူဝါဒ ဆုိင္ရာေဆြးေႏြးမႈေတြကို သတင္းပို႕ရတာထက္ ပြဲဆူမယ့္သတင္းေတြကို ေျပာရတာပိုၾကိဳက္တယ္။ ဒီလိုျဖစ္ရတာ  ၂၄ နာရီ ပတ္လံုးသတင္းထုတ္လႊင့္ေနတဲ့ သတင္းဌာနေတြေၾကာင့္လည္း ပါတယ္။ အဲဒီသတင္းဌာနေတြက အယ္ဒီတာေတြက သူတို႕ရဲ့ သတင္းေထာက္ေတြကို တစ္ေန႕ ၁၂ ခါေလာက္ အိမ္ျဖဴေတာ္ျမက္ ခင္းျပင္ကေန ေနာက္ဆံုးသတင္းေတြကို တိုက္ရိုက္ထုတ္လႊင့္ဖို႕ ဖိအားေပးျပီးခုိင္းတယ္။ ဘာသတင္းမွမရိွလဲ ေနာက္ဆံုးအေျခအေနဆိုျပီး ေျပာခုိင္းတာပဲ။ ဒီေတာ့ သတင္းေထာက္ေတြက လည္း ေျပာစရာသတင္းရွာရတယ္။ အဲဒိအခါမွာ တစ္ေယာက္က တစ္ေယာက္ကို ေ၀ဖန္လိုက္ျပီ ဆိုတာနဲ႕ အဲဒါသတင္းအျဖစ္တက္သြားေတာ့တာပါ။ တကယ္လို႕ ကၽြန္ေတာ္က လႊတ္ေတာ္နဲ႕ပတ္သက္ျပီး   ေ၀ဖန္ခ်က္ တစ္ခုခုေျပာလိုက္တာနဲ႕ အဲဒါက ခ်က္ျခင္းသတင္းျဖစ္သြားေတာ့မွာေသခ်ာတယ္။ သမၼတဘုရွ္ တာ၀န္ယူျပီးေျခာက္လ ေလာက္အထိ အိမ္ျဖဴေတာ္သတင္းေထာက္ေတြက ကၽြန္ေတာ့္ကို သမၼတေဟာင္း ကလင္တန္နဲ႕ ထိပ္တုိက္ေတြ႕ေအာင္ ေမးခြန္းေတြေမးခဲ့ဖူးတယ္။ ကၽြန္ေတာ္ကေတာ့ ဘုရွ္အေနနဲ႕ အတိတ္ကို ျပန္ၾကည့္ဖို႕ထက္ ေရွ႕ဆက္ဖို႕ပဲ စိတ္၀င္စားတယ္ ဆိုျပီး အျမဲေရွာင္ ထြက္ခဲ့ရတယ္။ သတင္းေထာက္ေတြအေနနဲ႕ အဲဒီလို ပြဲဆူမယ့္ ပဋိပကၡသတင္းမ်ိဳးေတြကိုပဲ စိတ္၀င္စား တဲ့အတြက္ တကယ္ အေရးၾကီးတဲ့သတင္းေတြလြတ္သြားတာမ်ိဳး၊ ဦးစားေပးမခံရတာ မ်ိဳးေတြျဖစ္လာ ပါတယ္။

            ေနာက္ထပ္ဘက္လိုက္မႈျဖစ္ေစတဲ့ အေၾကာင္းအရင္းတစ္ခုကေတာ့ သတင္းေထာက္ေတြရဲ့ ကိုယ္ပိုင္အေတြး အျမင္၊ အယူအဆေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးသေဘာတရားေတြပဲ။ ၁၉၉၈ မတ္လ  ကၽြန္ေတာ္ ေအာက္လႊတ္ေတာ္ အခြန္နဲ႕ ေငြေၾကးေကာ္မတီမွာ ျပည္သူ႕ဆက္ဆံေရးအရာရိွအျဖစ္ တာ၀န္ယူေနတံုး ကိုလံဘီယာတကၠသိုလ္ သတင္းစာသင္တန္း ေက်ာင္းက ေက်ာင္းသား ၁၂ ေယာက္ ေလ့လာေရးခရီးေရာက္လာတယ္။ ကၽြန္ေတာ့္က ေျပာေရးဆိုခြင့္ရိွသူတစ္ေယာက္ရဲ့ တာ၀န္နဲ႕ သတင္းမီဒီယာေတြနဲ႕ ဆက္ဆံရပံုေတြကို ရွင္းျပျပီးတဲ့ေနာက္ သိခ်င္တာနဲ႕ ျပီးခဲ့တဲ့ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္ သမၼတ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ ဘယ္သူ႕ကိုမဲေပးသလဲလို႕ေမးၾကည့္ေတာ့ ၁၁ ေယာက္က ကလင္တန္ကို မဲေပးခဲ့ျပီး ေနာက္တစ္ ေယာက္ကေတာ့ လစ္ဘရယ္ တစ္သီးပုဂၢလသမၼတေလာင္း Ralph Nader ကို မဲေပးခဲ့တယ္လို႕ ေျပာတယ္။

            သတင္းေထာက္ေတြကေတာ့ သူတို႕ကိုယ္ပိုင္အယူအဆေတြ၊ ဘယ္ပါတီကို မဲေပးခဲ့တယ္ဆိုတာေတြဟာ သူတို႕ သတင္းေရးတဲ့အေပၚမွာ လႊမ္းမိုးမႈမရိွဘူးလို႕ ေျပာမွာပဲ။ တကယ္လည္း သူတို႕က အဲဒီအတုိင္းယံုၾကည္ေနၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဝါရွင္တန္သတင္းေလာကနဲ႕ အႏွစ္နွစ္ဆယ္ေလာက္ ဆက္ဆံခဲ့ရတဲ့ ကၽြန္ေတာ့္အေတြ႕အၾကံဳအရေတာ့ အရႈတ္ ေတာ္ပံုသတင္းေတြ နဲ႕ပတ္သက္ရင္ သတင္းေထာက္ေတြက ပါတီႏွစ္ခုလံုးကို တန္းတူေရးေပမယ့္ မူဝါဒဆုိင္ရာေတြ အထူး သျဖင့္ လူမႈေရးမူဝါဒေတြနဲ႕ပတ္သက္ရင္ ဒီမိုကရက္ပါတီက ရီပတ္ဘလီကင္ပါတီထက္ မ်က္ႏွာ သာအေပးခံရတာေတာ့ အေသအခ်ာပဲ။

            တကယ္လို႕ ရီဂင္ကိုမဲေပးတဲ့သူဆယ့္တစ္ေယာက္နဲ႕ Pat Buchanan ( ကြန္ဆာ ေဗးတစ္ တသီးပုဂၢလ သမၼတေလာင္း )ကုိ မဲေပးတဲ့သူ တစ္ေယာက္နဲ႕ ခင္ဗ်ားရဲ့ သတင္းအယ္ဒီတာအခန္းကို ဖြဲ႕စည္းလိုက္မယ္ဆိုရင္ ထြက္လာ မယ့္သတင္းေတြက လံုး၀ျခားနားသြားမယ္လို႕ ကၽြန္ေတာ္ေျပာရဲတယ္။ ဒီကေန႕ မ်က္ႏွာဖံုးသတင္းမွာပါေနတဲ့ ကိစၥေတြ က အတြင္းကိုေရာက္သြားျပီး အတြင္းက သတင္းေတြက မ်က္ႏွာဖံုးေပၚေရာက္လာလိမ့္မယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕သတင္းေတြက လံုး၀ ေပ်ာက္သြားလိမ့္မယ္။ တစ္ရက္ပဲေဖာ္ျပတဲ့ ဒီမိုကရက္ေတြရဲ့ အျငင္းပြားစရာကိစၥေတြက ေန႕စဥ္ရက္ဆက္ေဖာ္ျပခံရျပီး ရီပတ္ဘလီကင္ေတြရဲ့ ျပႆနာက တစ္ရက္ပဲေရးျပီး ျပီးသြားလိမ့္မယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ ၂၀၀၄ သမၼတေရြးေကာက္ပြဲတံုးက မီဒီယာေတြက ၁၉၇၀ ျပည့္လြန္ႏွစ္ေတြမွာ သမၼတဘုရွ္ အမ်ိဳးသားကာကြယ္ေရးေလၾကာင္းတပ္ဖြဲ႕မွာ အမႈထမ္းတံုးက ပ်က္ကြက္ရက္မ်ားတယ္ဆိုျပီး အၾကီးအက်ယ္ေ၀ဖန္ခဲ့ၾကတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျပိဳင္ဘက္ ဒီမိုကရက္သမၼတေလာင္း ဂၽြန္ကယ္ရီ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္ကေန ၂၀၀၁ ခုႏွစ္အထိ အထက္လႊတ္ေတာ္ ေထာက္လွမ္းေရးေကာ္မတီမွာ တာ၀န္ထမ္းေဆာင္ တဲ့အခ်ိန္က ေကာ္မတီၾကားနာပြဲေတြရဲ့ သံုးပံုတစ္ပံုကို တက္ဖို႕ ပ်က္ကြက္ခဲ့တာကိုေတာ့ အနည္းအက်ဥ္းပဲေျပာခဲ့တယ္။

            တကယ္လုိ႕ သတင္းေထာက္ေတြ၊ အယ္ဒီတာေတြသာ ပိုျပီး မွ်မွ်တတေရးမယ္ဆိုရင္ စကားလံုးအသံုးအႏႈန္းေတြ လည္းအမ်ားၾကီးေျပာင္းသြားလိမ့္မယ္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္တံုးက ရီပတ္ဘလီကင္အမတ္ေတြက ျပည္တြင္းအခြန္ဌာနရဲ့ အလဲြ သံုးစားလုပ္မႈေတြကို စံုစမ္းမႈေတြလုပ္ေတာ့ နယူးေယာက္တုိင္းမ္္သတင္းစာက ျပည္တြင္းအခြန္ဌာနကို သက္သက္ အျပစ္ ရွာတာလို႕ ေရးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒီမိုကရက္အမတ္ေတြက က်န္းမာေရး၀န္ေဆာင္မႈကုမၸဏီေတြ၊ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းၾကီး ေတြကို တြယ္တဲ့အခါဆိုရင္ေတာ့ ဘယ္သတင္းစာကမွ အေၾကာင္းမဲ့အျပစ္ရွာတာလို႕မေရးဘူး။ ေလ့ လာဆန္းစစ္ခ်က္ေတြ အရ ဝါရွင္တန္က သတင္းေထာက္ေတြ၊ အယ္ဒီတာေတြအမ်ားစုက ဒီမိုကရက္ကို မဲေပးတဲ့လူေတြျဖစ္ေၾကာင္းသိရတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္လည္း ရီပတ္ဘလီကင္ေတြက ဝါရွင္တန္က သတင္းေထာက္ေတြဟာ မူဝါဒဆုိင္ရာကိစၥေတြမွာ ဒီမိုကရက္ေတြ ဘက္ကိုလိုက္တယ္ လို႕ ေျပာတာျဖစ္တယ္။

            ဒါေပမယ့္ သတင္းဦးစားေပးေရဒီယို အသံလႊင့္ဌာနေတြက်ေတာ့ ကြန္ဆာေဗးတစ္သမားေတြမ်ားတယ္။ ရုပ္သံ ဌာနေတြမွာေတာ့ Fox News က ရီပတ္ဘလီကင္ပရိသတ္အတြက္ျဖစ္ျပီး CNN ကေတာ့ ဒီမိုကရက္ပရိသတ္အတြက္ ျဖစ္ ေနတယ္။ ဝါရွင္တန္အျပင္ဘက္ ျပည္နယ္ေတြမွာေတာ့ သတင္းမီဒီယာေတြက ပိုျပီးကြဲျပားျခားနားတဲ့အျမင္ေတြကို တင္ျပ ႏုိင္ၾကတယ္။ အဲဒီေဒသေတြမွာ ရီပတ္ဘလီကင္ဘက္ယိမ္းတဲ့ သတင္းစာေတြအမ်ား ၾကီးေတြ႕ႏုိင္တယ္။
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္။ )
ရဲထြဋ္ 

ref:U Ye'Htut 's FB